BIBLIOTEKI PEDAGOGICZNE PODKARPACIA Zasoby i oferta edukacyjna Renata Kozłowska Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Rzeszowie PODKARPACKIE FORUM EDUKACYJNE Rzeszów, 20 października 2010 r.

Informacje o Bibliotekach Biblioteki pedagogiczne są placówkami resortu oświaty. Na terenie Podkarpacia działają 4 biblioteki wojewódzkie w: KROŚNIE, PRZEMYŚLU, RZESZOWIE i w TARNOBRZEGU. Integralną częścią bibliotek są filie w miastach powiatowych: BRZOZÓW, JASŁO, LESKO, SANOK, USTRZYKI DOLNE (Krosno), JAROSŁAW, LUBACZÓW, PRZEWORSK (Przemyśl), DĘBICA, KOLBUSZOWA, LEŻAJSK, ŁAŃCUT, MIELEC, SĘDZISZÓW, STRZYŻÓW (Rzeszów), NISKO, STALOWA WOLA (Tarnobrzeg). Cała sieć obejmuje 21 placówek. Od 1999 roku organem prowadzącym jest Samorząd Województwa Podkarpackiego. Nadzór pedagogiczny nad bibliotekami sprawuje Podkarpacki Kurator Oświaty

Mapka województwa podkarpackiego z wykazem miast, w których znajdują się biblioteki pedagogiczne

Nowa karta biblioteczna… awers

Nowa karta biblioteczna… rewers

Zadania bibliotek pedagogicznych Organizowanie dostępu do różnorodnych zbiorów bibliotecznych. Prowadzenie działalności informacyjnej i bibliograficznej. Wspieranie nauczycieli w realizacji zajęć dydaktycznych i wewnątrzszkolnego doskonalenia. Inspirowanie i promowanie edukacji czytelniczej i medialnej. Wspieranie działalności bibliotek szkolnych. Organizowanie i prowadzenie działalności edukacyjnej.

Realizację zadań umożliwiają: Zasoby: zbiory, warsztat informacyjny, zintegrowany system biblioteczny, internetowe centra informacji multimedialnej oraz Oferta edukacyjna: lekcje biblioteczne, imprezy czytelnicze, konkursy, konferencje i warsztaty dla nauczycieli, spotkania autorskie, wystawy, publikacje

Zbiory bibliotek pedagogicznych Zbiory wszystkich 21 bibliotek liczą: ponad 1 115 000 woluminów książek, blisko 56 000 woluminów oprawnych czasopism, ponad 13 000 jednostek materiałów audiowizualnych.

Tematyka zbiorów bibliotecznych Oferujemy dostęp do: literatury z zakresu pedagogiki i nauk pokrewnych publikacji naukowych i popularnonaukowych z różnych dziedzin wiedzy, objętych ramowymi planami nauczania, literatury pięknej i dzieł klasyki polskiej i światowej oraz książek z zestawu lektur dla uczniów, programów nauczania i podręczników szkolnych, materiałów dotyczących problematyki oświatowej regionu, piśmiennictwa z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej.

Zbiory w magazynach

Zbiory audiowizualne filmy i programy edukacyjne, adaptacje filmowe lektur szkolnych, arcydzieła światowej sztuki filmowej, audiobooki, kolekcje płyt winylowych i CD

Zbiory Audiowizualne

Czasopisma Prenumerujemy czasopisma: z pedagogiki i nauk pokrewnych literackie ekologiczne dla uczniów i bibliotekarzy szkolnych Posiadamy cenne tytuły z XIX i początków XX wieku

Z cennych zbiorów: 1. „Kuryer Rzeszowski” z 1885 roku. 2 Z cennych zbiorów: 1. „Kuryer Rzeszowski” z 1885 roku. 2. „Bluszcz: pismo tygodniowe ilustrowane dla kobiet” (XIX/XX w.)

Z cennych zbiorów: 1. Pierwsze wydanie „Pana Tadeusza” z 1834 roku 2 Z cennych zbiorów: 1. Pierwsze wydanie „Pana Tadeusza” z 1834 roku 2. Czasopismo „Wędrowiec” z końca XIX wieku

Z cennych zbiorów: 1. Starodruki 2 Z cennych zbiorów: 1. Starodruki 2. „Fraszki” Jana Kochanowskiego wydane nakładem Drukarni Łazarzowej w 1604 roku

Warsztat informacyjny Katalogi – tradycyjne i komputerowe Kartoteki – tradycyjne, obecnie bazy danych Zestawienia bibliograficzne – kiedyś drukowane i archiwizowane, obecnie dostępne na stronach WWW bibliotek

Elektroniczny warsztat informacyjny Katalog komputerowy i bazy PROWEB są widocznym rezultatem informatyzacji podkarpackich bibliotek. Katalog komputerowy zawiera opisy bibliograficzne książek, czasopism i dokumentów audiowizualnych znajdujących się w zbiorach 21 bibliotek pedagogicznych Podkarpacia. Bazy bibliograficzne PROWEB tworzone są w: Krośnie, Przemyślu, Tarnobrzegu i Rzeszowie. Bazy rejestrują artykuły, wywiady, recenzje z czasopism prenumerowanych przez biblioteki, a także rozprawy z prac zbiorowych i druki zwarte.

Zestawienia bibliograficzne Ostatnio przygotowane wykazy literatury, dostępne dla wszystkich zainteresowanych na stronach internetowych bibliotek: „Pomoc dziecku o specjalnych potrzebach edukacyjnych” (Tarnobrzeg) „Trudności w uczeniu się matematyki” (Rzeszów) „Przemoc i agresja wśród dzieci i młodzieży szkolnej” (Krosno) „Dojrzałość szkolna” (Tarnobrzeg) „Taniec w kulturze i edukacji” (Rzeszów) „Uczeń zdolny” (Krosno) „Wady postawy – profilaktyka i korekcja” (Rzeszów)

Zintegrowany system biblioteczny Wszystkie biblioteki pedagogiczne województwa podkarpackiego pracują w systemie PROLIB. Pozwala on pełną automatyzację procesów bibliotecznych związanych z gromadzeniem, opracowaniem, wyszukiwaniem i udostępnianiem dokumentów. Zapewnia kontrolę wypożyczeń, czytelników i zbiorów. Umożliwia bibliotekom udostępnianie własnych baz i katalogów poprzez graficzny moduł OPAC i PROWEB w sieci Internet. Sprawne funkcjonowanie systemu zapewnia Biuro Obsługi Informatycznej Systemu Bibliotecznego (BOISB). Nad merytoryczną stroną informatyzacji czuwa 4 bibliotekarzy systemowych.

Baza produkcyjna systemu PROLIB

Internetowe Centra Informacji Multimedialnej (ICIM) Internetowe Centra Informacji Multimedialnej są współfinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Działają we wszystkich 21 bibliotekach pedagogicznych. Pozwalają na nieodpłatne skorzystanie z komputerów z zainstalowanym na nich oprogramowaniem i dostępem do Internetu. ICIM cieszą się bardo dużym zainteresowaniem wśród użytkowników.

Działalność edukacyjna Najważniejszą formą pracy bibliotek pedagogicznych, oprócz udostępniania zasobów wiedzy i informacji, jest działalność edukacyjna. Prowadzimy zajęcia dla uczniów wszystkich typów szkół z edukacji czytelniczej i medialnej, w tym przygotowujące do korzystania z elektronicznych źródeł informacji. Udzielamy merytorycznej pomocy bibliotekarzom szkolnym w różnych formach: instruktaże, warsztaty, szkolenia, konferencje, konsultacje, publikacje na stronie internetowej. Pracą edukacyjną obejmujemy także nauczycieli różnych przedmiotów . Organizuje się dla nich konferencje, spotkania ze specjalistami, a także szkolenia przygotowujące do korzystania z katalogów komputerowych i baz danych.

Przykłady działań edukacyjnych (1) Lekcje biblioteczne Opis bibliograficzny stosowany w bibliografii załącznikowej. Wizyta w bibliotece i zapoznanie z katalogami tradycyjnymi i komputerowymi. „Z książką przez wieki” – lekcja z historii książki. „Żywa lekcja historii – Katyń 1940 – Pamiętamy”. „Czasopisma regionalne z XIX i XX wieku jako źródło wiedzy o Rzeszowie”. „Tadeusz Słodyk – uczestnik walk o Monte Cassino”- lekcja historyczno-regionalna.

Migawki z lekcji w bibliotece

Przykłady działań edukacyjnych (2) Zajęcia biblioteczne „Wakacje w bibliotece”, „Ferie w bibliotece” – coroczna akcja PBW w Przemyślu. „Tydzień Głośnego Czytania” w Lubaczowie. „Czytanie bajek przedszkolakom” w dniu otwartym w Rzeszowie. „Piękno Bieszczadów zachowajmy dla przyszłości” – realizacja programu edukacji regionalnej w Lesku. „Spotkania z bajką angielską” – dla dzieci w wieku 6-12 lat w Leżajsku. „Święto Flag” – cykl imprez w ramach dni europejskich w Lesku. Warsztaty twórczości pt. „Okno” w ramach zajęć – „Bajka w twórczym rozwoju” w Rzeszowie.

Na zajęciach bibliotecznych…

„Cała Polska czyta dzieciom…” Przedszkolaki w bibliotece

Przykłady działań edukacyjnych (3) Konkursy literackie i czytelnicze Ogólnopolski Konkurs Poetycki „O Kwiat Azalii” (Leżajsk) „Mój region z Zjednoczonej Europie” – konkurs prac pisemnych (Lesko) Ogólnopolski i Polonijny Turniej Poetycki o „Srebrne Pióro” Prezydenta Miasta Mielca Podkarpacki Konkurs Gazetek Szkolnych (Leżajsk) „Książka, do której powracam”: Wojewódzki Konkurs Literacko-Czytelniczy (Rzeszów) Powiatowy Konkurs Czytelniczy „Kto czyta żyje wielokrotnie…” (Mielec) „Czy znasz najnowsze książki Małgorzaty Musierowicz z cyklu Jeżycjada”?- Podkarpacki Konkurs Literacki dla Gimnazjalistów (Rzeszów)

1. Wręczanie nagród laureatom konkursu. 2 1. Wręczanie nagród laureatom konkursu. 2. Wojewódzki Przegląd Gazetek Szkolnych.

Przykłady działań edukacyjnych (4) Konkursy plastyczne i ekologiczne „Biblioteka XXI wieku w twoim mieście” – konkurs plastyczny (Łańcut) „Książka o Książce – Książka jako obiekt artystyczny” – konkurs plastyczny (Kolbuszowa) „Mielec – moje miasto i otaczająca je przyroda” – konkurs ekologiczny „Mój region w Europie – plakat promujący powiat kolbuszowski” – konkurs plastyczny Konkursy na wykonanie: kartki świątecznej, ozdoby choinkowej, zakładki do książki – w wielu bibliotekach

1. Nagrodzeni w konkursie ekologicznym 2 1.Nagrodzeni w konkursie ekologicznym 2. Jedna z prac „Biblioteka XXI wieku”

Przykłady działań edukacyjnych (5) Spotkania autorskie, czytelnicze, środowiskowe Wieczór poezji regionalnej „Próg domu” (Sanok), „Obszary spotkań nauczycieli i uczniów w sztuce” – cykl prowadzony od 10 lat w Przeworsku, prezentujący efekty innowacyjnych projektów, „Tarnobrzeg pod okupacją niemiecką 1939-1944” – spotkanie z autorem publikacji Tadeuszem Zychem, Spotkanie z poetą Januszem Szuberem (Sanok), „Od Rzeszowa… legendy i opowieści regionu rzeszowskiego” – spotkanie z autorem – Zbigniewem Trześniowskim (Łańcut). „Wokół tradycji świątecznych regionu” cykliczne spotkania w Leżajsku, Spotkanie pokoleń w „Roku Sybiraka” (Przeworsk).

Przykłady działań edukacyjnych (6) Konferencje dla nauczycieli „Trudności edukacyjne w nauczaniu zintegrowanym” – konferencja dla nauczycieli nauczania zintegrowanego i bibliotekarzy szkolnych (Tarnobrzeg). „Biblioteka narzędziem edukacji i rozwoju: aktualne problemy i nowe formy pracy” (Krosno). „70-rocznica wybuchu II wojny światowej” – konferencja historyczna (Kolbuszowa). „Proaktywni rodzice – identyfikacja zagrożeń w sieci” – VIII Forum Nauczycieli Bibliotekarzy (Przemyśl). „Zadania nauczyciela-bibliotekarza – spojrzenie w przyszłość” – konferencja szkoleniowa (Leżajsk). „Rola biblioteki szkolnej w organizacji czasu wolnego jako formy przeciwdziałania uzależnieniom środowiskowym” (Łańcut).

Przykłady działań edukacyjnych (7) Warsztaty dla nauczycieli „Nauczyciel-bibliotekarz architektem informacji” – warsztaty metodyczne (Krosno). „Edukacja regionalna w szkole” – warsztaty (Ustrzyki Dolne). „Lecznicza moc słowa” – warsztaty biblioterapii (Dębica). „Wyszukiwanie informacji w bazach danych Biblioteki Narodowej” -warsztaty dla bibliotekarzy szkolnych (Sędziszów). „Od diagnozy do sukcesu edukacyjnego. Jak pracować z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”- warsztaty metodyczne (Przeworsk). „Biblioteczne systemy informacyjne w pracy nauczyciela”- warsztaty dla nauczycieli bibliotekarzy (Strzyżów). „Zmiany w Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej” (Rzeszów).

Zdjęcia ze spotkań i konferencji

Przykłady działań edukacyjnych (8) Wystawy „Nie dajmy pogrzebać prawdy” – ekspozycja książek i dokumentów związanych ze sprawą katyńską (Przemyśl). „Nauczycielskie pasje” – prezentacja pozaszkolnych zainteresowań nauczycieli (Lubaczów). „Ziemia tarnobrzeska – znana i nieznana” (Tarnobrzeg). „Obrazki z dawnej szkoły” – wirtualna wystawa pamiątek edukacyjnych z XIX i XX wieku na stronie PBW w Rzeszowie. „Sprawiedliwi wśród narodów świata” – wystawa zorganizowana przy współpracy z IPN (Sędziszów). Wystawy prac: nauczycieli, uczniów, osób niepełnosprawnych organizowane są we wszystkich bibliotekach.

Wystawy prac uczniowskich

Z wystawy fotograficznej…

Eksponat z wirtualnej wystawy: „Elementarz dla szkół parafialnych” (Wilno 1808)

Przegląd stron internetowych Strony WWW bibliotek pedagogicznych Podkarpacia pozwalają: Zapoznać się z funkcjonowaniem placówki. Dotrzeć do katalogu komputerowego i bazy bibliograficznej. Zobaczyć, co nowego się wydarzyło lub wydarzy w najbliższym czasie w bibliotekach lub współpracujących z nimi placówkach oświatowych. Skontaktować się z bibliotekarzami przy pomocy komunikatorów dostępnych na stronie (np. gg, lub formularz „Zapytaj bibliotekarza”). Dotrzeć do ciekawych stron w sieci poprzez linki (np. do czasopism edukacyjnych i bibliotekarskich).

Użytkownicy stron WWW i katalogów komputerowych Rok 2008 Strony WWW Liczba wizyt - 153 312 Ilość wyświetlonych stron – 370 873 OPAC Liczba wizyt – 84 382 Ilość wyświetlonych stron – 5 501 375 Rok 2009 Strony WWW Liczba wizyt – 267 328 Ilość wyświetlonych stron – 862 494 OPAC Liczba wizyt – 215 140 Ilość wyświetlonych stron – 12 374 056

Kilka słów podsumowania… Biblioteki Pedagogiczne Podkarpacia charakteryzują się: Bogatymi zbiorami. Rozbudowanym warsztatem informacyjnym. Automatyzacją procesów bibliotecznych. Różnorodną działalnością edukacyjną. Wszystkie wymienione elementy pozwalają: łączyć tradycyjne funkcje biblioteki z nowymi zadaniami i usługami, wychodzić naprzeciw wyzwaniom cywilizacyjnym (rozwój Internetu, niebywały postęp technologiczny, zmiany nośników informacji), służyć rozwojowi nowoczesnej edukacji w społeczeństwie informacyjnym.