Edukacja antydyskryminacyjna - uczniowska aktywność, respektowanie norm społecznych i indywidualizacja oddziaływań wychowawczych Marzanna Pogorzelska

Edukacja antydyskryminacyjna – podstawy prawne 1 USTAWA z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2014 r. poz. 191) Rozdział 2 Obowiązki nauczycieli Art. 6. Nauczyciel obowiązany jest: 1) rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę; 2) wspierać każdego ucznia w jego rozwoju; 3) dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego; 4) kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka; 5) dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów. (Źródło: data dostępu: )

Edukacja antydyskryminacyjna – podstawy prawne 2 USTAWA z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także wskazaniami zawartymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencji o Prawach Dziecka. Nauczanie i wychowanie - respektując chrześcijański system wartości - za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki. Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata. Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności. ( Źródło: Źródło: data dostępu: )

Edukacja antydyskryminacyjna – podstawy prawne 3 Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Artykuł 10 Przy określaniu i realizacji swoich polityk i działań Unia dąży do zwalczania wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. (Źródło: =14804&Itemid=946, data dostępu: )

Edukacja antydyskryminacyjna – podstawy prawne 4 Deklaracja Zasad Tolerancji UNESCO: Artykuł 1: Tolerancja to szacunek, akceptacja i uznanie bogactwa różnorodności kultur na świecie, naszych form wyrazu i sposobów na bycie człowiekiem. Sprzyja jej wiedza, otwartość, komunikowanie się oraz wolność słowa, sumienia i wiary. Tolerancja jest harmonią w różnorodności. To nie tylko moralny obowiązek, ale także prawny i polityczny warunek. Tolerancja - wartość, która czyni możliwym pokój - przyczynia się do zastąpienia kultury wojny kulturą pokoju. W Deklaracji państwa członkowskie zdefiniowały pojęcie tolerancji. Według zapisów tolerancja to: Respektowanie cudzych praw i cudzej własności; Uznanie i akceptacja różnic indywidualnych; Umiejętność słuchania, komunikowania się i rozumienia innych; Docenianie rozmaitości kultur; Otwarcie na cudze myśli i filozofię; Ciekawość i nie odrzucanie nieznanego; Uznanie, że nikt nie ma monopolu na prawdę. W Deklaracji UNESCO państwa członkowskie podkreślają nie tylko konieczność walki z nietolerancją i rasizmem, lecz również znaczenie różnorodności kulturowej. (Źródło: Czym jest tolerancja i poszanowanie?, Ośrodek Informacji ONZ w Warszawie, data dostępu: )

Orientacja psychoseksualna a szkoła, czyli przesłanka nieobecna koledzy/koleżanki ze szkoły/uczelni jako główni sprawcy przemocy fizycznej i psychicznej motywowanej homofobią szkoła/uczelnia jako jedno z głównych miejsc homofobicznej przemocy fizycznej i psychicznej 56%nastolatków/ek LGBT doświadcza poczucia izolacji/samotności (13% w całej populacji wg Diagnozy społecznej 2011) 63% nastolatków/ek LGBT przejawia tendencje samobójcze (12 % w całej populacji wg Diagnozy społecznej 2011) związek między przemocą homofobiczną w szkole a depresją, lękami, poczuciem izolacji, gorszą frekwencją, wcześniejszym zakończeniem edukacji, podatnością na uzależnienia M.Makuchowska, M. Pawlęga (red.), Sytuacja społeczna osób LGBT Raport za lata 2010 i 2011, Warszawa M.Makuchowska (red.) Przemoc motywowana homofobią. Raport 2011, Warszawa 2011.

Kadra pedagogiczna i młodzież o LGBT i homofobii  77.7% nauczycieli twierdzi, że podejmuje kwestie związane z tematyką LGBT podczas zajęć (37% uczniów/uczennic twierdzi, że ta tematyka jest obecna na zajęciach)  homofobiczna przemoc słowna jest dostrzegana przez 47,5% nauczycieli i 76% uczniów/uczennic  homofobiczna przemoc fizyczna jest dostrzegana przez 15,5% nauczycieli 26% uczniów/uczennic  38% nauczycieli/ek twierdzi, że w programach szkolnych jest wystarczająco dużo treści odnoszących się do LGBT (3,7 uczniów/uczennic ma takie samo zdanie)  ponad 60% nauczycieli uważa, że osoby LGBT nie powinny ujawniać swojej orientacji J. Świerszcz (red.), Lekcja równości: postawy i potrzeby kadry szkolnej i młodzieży wobec homofobii w szkole, Warszawa 2012.

Kadra pedagogiczna i młodzież o LGBT i homofobii – cd.

Przykładowe działania uwzględniające wszystkie/większość przesłanek dyskryminacji Badanie społeczności szkolnej Żywa Biblioteka Przychodnia Antydyskryminacyjna

Badanie społeczności szkolnej Ankieta skali dystansu społecznego Rom osoba czarno- skóra osoba powyżej 70 roku życia osoba niewierzą-ca osoba pochodze- nia żydowskie- go osoba homoseksua lna osoba niepełnosp rawna fizycznie Świadek Jehowy imi- grant wyznaw- ca Islamu Sprawował/a znaczącą funkcję polityczną w Polsce: tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie Był/a nauczycielem/lką w Twojej szkole: tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie By/ał Twoim sąsiadem: tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie By ł/a Twoim lekarzem: tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie Był/a Twoim przyjacielem : tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie Był/a członkiem Twojej rodziny: tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie tak/nie Odpowiedz szczerze na poniższe pytania, zakreślając odpowiedź zgodną Twoimi przekonaniami Czy, gdyby zależało to wyłącznie od Ciebie, zgodziłbyś/abyś się, aby:

Żywa Biblioteka

Przychodnia Antydyskryminacyjna