Ptaki migrujące i zimujące. Opieka nad ptakami, które pozostają Przygotowała: Justyna Czop

Cel operacyjny: potrafi wymienić ptaki migrujące i zimujące w Polsce Cel wychowawczy: uświadomienie konieczności i sposobu niesienie pomocy ptakom zimą

Ptaki potrafią „czytać gwiazdy” Wędrówki ptaków należą do najbardziej fascynujących zjawisk w naturze. Naukowcy od stuleci próbowali wytłumaczyć ten fenomen.

Ptaki mają zakodowaną genetycznie umiejętność „odczytywania” sygnałów wskazujących, że można zacząć przygotowania do wędrówki. Zauważając zmianę długości dnia, zwiększają intensywność żerowania. Niektóre gatunki mogą ważyć nawet dwukrotnie więcej niż w pełni sezonu.

Ptaki , które zamieszkują Polskę możemy podzielić na: Ptaki osiadłe- czyli zamieszkujące Polskę przez cały rok Ptaki przylatujące na zimę do Polski Ptaki mieszkające wiosną , latem i jesienią a na zimę odlatujące do ciepłych krajów

Ptaki osiadłe

Ptaki osiadłe Wróbel Samiec wróbla ma szary wierzch głowy, brązowe skronie i kark oraz czarny śliniaczek, które w okresie spoczynku są przysłonięte przez szare brzegi piór. Samica ma spód jednolicie szary, z wierzchu jest szaro-brązowa, nad okiem przechodzi jaśniejszy pasek.

Ptaki osiadłe Gołąb skalny Pożywienie w naturze stanowią nasiona znajdywane na ziemi W warunkach miejskich żywi się także pokarmem uzyskiwanym od ludzi Gołąb skalny został udomowiony około 3000 lat temu przez Sumerów, którzy również go zjadali.

Po gałęziach kozły fika, chętnie zjada tłuszcz z patyka, na śniadania i obiady- spod kory dłubie owady.

Ptaki osiadłe Sikorka Objęta ścisłą ochroną gatunkową Najczęstsza ze wszystkich sikor, gatunek osiadły. W lecie żyje w lasach i parkach. Zimą przylatuje w pobliże siedzib ludzkich. Bardzo chętnie żeruje na niesolonej słoninie, kulach tłuszczowych czy orzechach. Najchętniej zjadanym przez nią pokarmem, który można podawać bogatkom, są nasiona słonecznika pastewnego (drobne, czarne nasiona) Sikorka Objęta ścisłą ochroną gatunkową

Ptaki osiadłe Kowalik Podlega ochronie gatunkowej. Kowalik to ptak wielkości wróbla. Żyje w starych lasach, większych ogrodach i parkach. Jest wszystkożerny, ale głównie zjada owady i nasiona drzew liściastych i iglastych, nasiona zbóż - jęczmień, owies, słonecznik, poza tym orzechy laskowe, żołędzie i buczynę. Twarde łupiny rozbija silnym dziobem. Często robi zapasy pożywienia, umieszczając je w szczelinach kory drzew Kowalik Podlega ochronie gatunkowej.

Bez młotka, bez dłuta, a dziupla wykuta Bez młotka, bez dłuta, a dziupla wykuta! To będzie schronisko, bo zima już blisko! -Młody przyrodniku, kto tę dziuplę wykuł?

Ptaki osiadłe Dzięcioł Podlega ochronie gatunkowej Dzięcioł duży to najpospolitszy z naszych dzięciołów. Należy do tak zwanej grupy dzięciołów pstrych. W jego ubarwieniu dominują barwy czarna, biała i czerwona. Dzięcioł duży zamieszkuje lasy wszystkich typów, a także parki i ogrody. Poza sezonem lęgowym występuje także na terenach z mniejszą liczbą drzew. Podlega ochronie gatunkowej

Dziób zakrzywiony, okrągłe oczy, na szkodne myszy poluje w nocy

Ptaki osiadłe Sowa uszata Podlega ochronie gatunkowej. Gatunek osiadły, Żyje w lasach liściastych i iglastych, na obszarze całego kraju. Jak wszystkie sowy jest aktywna w nocy. W ciągu dnia odpoczywa na drzewach. Żywi się gryzoniami, zwłaszcza nornice i myszy, jeżeli występują w obfitości, stanowią jedyne pożywienie. W przypadku mniejszej liczby gryzoni pożywienie jest bardziej urozmaicone, prócz myszy i norników zjada różne gatunki ptaków, zwłaszcza w miesiącach zimowych. Sowa uszata Podlega ochronie gatunkowej.

Ptaki osiadłe Bażant Ulubionym środowiskiem bażanta są pola i łąki sąsiadujące z gęstymi zaroślami. Zimą przebywa najchętniej w okolicy stogów i siedzib ludzkich. Jest ceniony jako ptak łowny oraz jako niszczyciel szkodników. Jest ptakiem - włóczęgą, niechętnie przebywa w jednym miejscu. Jest ptakiem łownym pod ochroną okresową - koguty od 01.03 do 30. 09, kury cały rok z wyjątkiem ośrodków hodowlanych, gdzie ochrona obowiązuje od 01. 02 do 30. 09. Wiosną i latem bażanty żywią się przede wszystkim owadami, jesienią i zimą jedzą nasiona

Ptaki osiadłe Sójka Nie jest objęta ochroną Żyje w drzewostanach iglastych, liściastych i mieszanych. Jak większość ptaków krukowatych sójka jest wszystkożerna. Latem jej dietę stanowią różne małe zwierzęta, takie jak ślimaki, owady a także jaja i pisklęta innych ptaków. Jesienią sójki jedzą różne orzechy, w tym żołędzie, które chowają na zimę w różnych miejscach. W ten sposób rozsiewają dęby nawet na duże odległości, co czyni z nich także bardzo pożytecznie zwierzę. Czasem sójki zalatują do naszych karmników. Chętnie korzystają wówczas z pokarmów tłuszczowych i orzechów. Sójka Nie jest objęta ochroną

Ptaki osiadłe Sroka Nie podlega ochronie. Sroka to ptak związany z obszarem pól uprawnych, wokół których są nieduże zadrzewienia lub gęste krzewy. W ostatnich latach obecna jest także w miastach sroki to stworzenia niezwykle inteligentne, zaradne i bardzo spostrzegawcze; te cechy dają im niesamowitą zdolność przystosowywania się do nowych czy zmieniających się warunków życia. Wiosną i latem przeważa pożywienie pochodzenia zwierzęcego, jesienią i zimą - roślinnego. Żywi się owadami, zwłaszcza chrząszczami, gąsienicami, także dżdżownicami i padliną, wybiera jaja i pisklęta z gniazd niektórych ptaków śpiewających i łownych Sroka Nie podlega ochronie.

Ptaki osiadłe Czapla siwa Ptak duży, nieco mniejszy od bociana białego. Samiec i samica jednakowej wielkości Można ją spotkać w całym kraju, najliczniej na Pomorzu Zachodnim, Mazurach oraz w Augustowskiem. Gniazduje koloniami, często razem z kormoranami. Gniazda zakłada na wysokich drzewach, najczęściej w pobliżu zbiorników wodnych i większych cieków. Czapla siwa Zjada głównie małe ryby, również płazy, mięczaki i drobne gryzonie. Jest ptakiem łownym podlegającym ochronie okresowej od 1.04 do 14.08.

Ptaki osiadłe Zimorodek Objęty ochroną gatunkową. W Polsce nieliczny gatunek osiadły. Żyje w okolicach strumieni i rzek, rzadziej przebywa w okolicach jezior i stawów. Często przesiaduje na gałęziach i skałach, skąd obserwuje zdobycz poruszającą się w wodzie. Jest samotnikiem. Gnieździ się w gliniastych brzegach rzek, w których wykopuje poziome nory długości około 1 m. Poluje na małe rybki i owady wodne, a zwłaszcza ich larwy. Zimorodek Objęty ochroną gatunkową.

Ptaki osiadłe Kruk objęty ochroną gatunkową częściową gatunek dużego osiadłego ptaka z rodziny krukowatych Duży, masywny, mocny czarny dziób ma pod spodem „brodę” utworzoną z dłuższych piór. Głowa duża, na podgardlu charakterystycznie nastroszone pióra. Świetnie i szybko lata, w czasie toków wykonuje akrobacje powietrzne. Wszystkożerny, jednak głównie pokarm zwierzęcy – drobne ssaki, żaby i inne płazy, jaszczurki, inne gady, ptaki w tym ich młode i jaja, owady, dżdżownice, robaki, ślimaki, szczególnie zimą i w górach często padlina, również odpadki ze śmietników. objęty ochroną gatunkową częściową

Ptaki przylatujące do Polski na zimę

Ptaki przylatujące do Polski na zimę Jest większa od wróbla ciało ma krępe, ogon krótki, a na głowie ma charakterystyczny czubek z piór skierowany ku tyłowi. Jemiołuszki na bokach są różowo-brązowawe z wyraźnymi jasnymi plamami na skrzydłach. jemiołuszka to ptak zamieszkujący tajgę czyli północno-wschodnią Europę i Syberię. Polskę traktuje jako swoisty ciepły kraj w którym można dogodnie przezimować. Pojawia się u nas w listopadzie a odlatuje w marcu lub kwietniu. Jemiołuszka Jemiołuszka bardzo lubi owoce takie jak: jagody, porzeczki i winogrona. W okresie zimowym zjada owoce, które ostały się na oszronionych krzewach i drzewach. Chętnie zjada również jarzębinę.

Ptaszku z zimnej krainy- jedz korale jarzębiny, krasne jak twoja kamizelka! Zimą nas rozweselaj! Ile przeleciałeś mil? Wiemy, jesteś ...!

Ptaki przylatujące do Polski na zimę Nieliczne gile przebywają u nas przez cały rok, jednak zdecydowana większość przylatuje do nas na zimę. Występujące u nas gile zamieszkują lasy, głównie na Mazurach, Suwalszczyźnie i Podlasiu. Gil Gil odżywia się głównie pokarmem roślinnym, latem dodatkowo owadami i pająkami, natomiast zimą, podobnie jak inne ptaki, chętnie zjada pozostające na drzewach owoce jarzębiny a także owoce i nasiona drzew i krzewów leśnych. Jest też, choć niezbyt często, gościem w karmnikach. W tym przypadku najchętniej zjada nasiona słonecznika, choć nie gardzi i innym pokarmem. Jest objęty ochroną gatunkową

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów

Mówimy o nich, że spać nie dają. Gdy w letnie noce, pięknie śpiewają.

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Przylatuje w drugiej połowie kwietnia, odlatuje w sierpniu. Żyje na skraju liściastych lasów, także w parkach, sadach, ogrodach i na cmentarzach, wszędzie tam, gdzie są bujne zarośla. Często szuka różnych owadów i innych rodzajów stawonogów na opadłych liściach. Żywi się także jagodami. Słowik Podlega ochronie gatunkowej.

Na skrzydełkach wąskich zza mórz powróciła, uwija się już Na skrzydełkach wąskich zza mórz powróciła, uwija się już. O właśnie głosi nam wieść. Lepi gniazdo, woła "cześć, cześć!"

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Przylatuje w połowie kwietnia, odlatuje od sierpnia do września, czasem dopiero w październiku. Żyje w mniejszych miastach i na wsiach, unika większych miast. Gnieździ się w budynkach, najchętniej w stajniach i oborach, pod dachem. Gniazdo ma kształt miskowaty, zbudowane jest z gliny i źdźbeł trawy zmieszanych ze śliną. Wnętrze wysłane jest piórami i sierścią. Jaskółka Żywi się wyłącznie owadami, zwłaszcza dwuskrzydłowymi, które chwyta w locie. Podlega ochronie gatunkowej

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Czajka Przylatuje do nas w marcu, czasem już w końcu lutego, odlatuje od końca lipca Jest bardzo czujna; atakuje bez przerwy człowieka zbliżającego się do gniazda Samica różni się od samca jedynie brakiem czarnego ubarwienia głowy. Żywi się przeważnie owadami, ale także mięczakami i robakami. Jesienią dochodzi do tego pożywienie roślinne, zwłaszcza różne nasiona. Podlega ochronie gatunkowej

Słychać ją wokoło wśród sosen i buków, jak woła wesoło: kuku, kuku, kuku!

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Przylatuje w kwietniu, odlatuje od końca lipca do początku października. Żyje w lasach i zagajnikach. Jest bardzo płochliwa, ukrywa się na wierzchołkach drzew. Ponieważ samców jest zwykle więcej niż samic, nie tworzą one trwałych par. Żywi się przeważnie włochatymi gąsienicami, których nie jedzą małe śpiewaki, oraz większymi owadami, jak np. chrabąszcze. Kukułka Podlega ochronie gatunkowej.

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Wilga Przylatuje w kwietniu - maju, odlatuje w sierpniu - wrześniu. Żyje w prześwietlonych lasach liściastych i mieszanych, rzadziej w iglastych. Jest płochliwa. Gnieździ się na drzewach. Gniazdo jest splecione ze źdźbeł, wełny, łyka; wysłane mchem, sianem, pierzem, wełną i zawieszone w rozwidleniu poziomej, osadzonej wysoko gałęzi. Wiosną i latem pożera duże ilości gąsienic, zwłaszcza włochatych, które są dla większości ptaków niejadalne, jada również inne owady, np. chrząszcze. Pożywienie pochodzenia roślinnego stanowią morwy, winogrona, jeżyny i inne jagody. Podlega ochronie gatunkowej.

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Skowronek Przylatuje do nas od lutego do marca. Odlatuje od października do listopada Zasiedla pola uprawne, łąki, pastwiska, ugory Żywi się głównie owadami(dorosłe, poczwarki i larwy), pająkami, i dżdżownicami oraz innymi bezkręgowcami, jesienią i zimą uzupełnione o nasiona traw, chwastów i zbóż (głównie pszenicy) oraz zielone części roślin. Połowę diety stanowi pokarm zwierzęcy. Pod ścisłą ochroną gatunkową

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Dudek Do nas przylatuje w kwietniu, odlatuje we wrześniu lub październiku Gnieździ się w dziuplach drzew, także pod kamieniami, pod korzeniami drzew, szczapami drewna, czasem też w skrzynkach lęgowych. Gniazdo jest bardzo nieporządne, zwykle wysłane suchymi bydlęcymi odchodami, niekiedy mchem. Przeważnie żywi się owadami naziemnymi, pasikonikami, turkuciami, chrabąszczami, różnymi gąsienicami. Podlega ochronie gatunkowej.

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Żuraw Ptaki skandynawskie, Wracają w marcu i kwietniu, zatrzymują się na wypoczynek na terenach na południe od Bałtyku. Podczas przelotów stada lecą w kluczach lub skośnych szeregach i wydają donośny głos zwany klangorem, przypominający głos trąbki. Wszystkożerne, ale dominuje pokarm roślinny (w tym nasiona), uzupełniany gryzoniami, owadami, robakami i mięczakami. Podlega ochronie gatunkowej

Klucze żurawi

Czarno-biały ptak po łące spaceruje Czarno-biały ptak po łące spaceruje. Lubi stać na jednej nodze, żabki konsumuje.

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Bocian Przylatują do nas w marcu, odlatują w końcu sierpnia i we wrześniu. Łączą się w pary prawdopodobnie na całe życie Podrywając się do lotu, kilkakrotnie podskakuje w miejscu, lata z wyciągniętą szyją i nogami; chętnie posługuje się lotem żaglowym. Jest ptakiem pozbawionym strun głosowych. Znany klekot wydaje dziobem. Objęty ochroną gatunkową.

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Gęś gęgawa łączy się w pary na całe życie, a gdy jeden z partnerów zginie drugi pozostaje już na stałe samotny. Gniazda budują na lądzie lub wodzie, w trzcinach, szuwarach, wysepkach, brzegach jezior i rzek, czasem w wierzbach i na budynkach, wyłącznie przez samicę. Składa się z roślin wodnych, gałązek, liści i trawy. Ptak wędrowny- Przeloty w lutym-marcu i wrześniu- listopadzie Gatunek łowny od 1 września do 21 grudnia, a na terenie województw: dolnośląskiego, lubuskiego, wielkopolskiego, zachodniopomorskiego do 15 stycznia Gęś gęgawa żywi się głównie trawą, ale spasa też liście, młode pędy, i zboże oraz różne owoce

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Pożywienie mieszane, w okresie jesienno-zimowym przeważnie pokarm roślinny w postaci ziaren i kiełków zbóż, bulw, nasion traw, owoców, odpadków kuchennych, natomiast w okresie letnim zjada bardzo dużo owadów i ich larw (zwłaszcza chrząszczy i motyli), dżdżownice i inne bezkręgowce, ale także gryzonie, jaszczurki, żaby, pisklęta, jaja innych ptaków i padlinę. Gawron Gawron to ptak wędrowny - przylatuje w marcu, a odlatuje w październiku lub listopadzie Większy niż gołąb, wielkością dorównuje wronie, choć jest od niej smuklejszy. Upierzenie na całym ciele czarne z fioletowym, metalicznym połyskiem. Bardzo często mylony z krukiem, ale znacznie od niego mniejszy. Jest objęty ochroną gatunkową ścisłą

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Wrona siwa zasadniczo ptaki wędrowne, choć duża część osobników jest już osiadła (zwłaszcza populacje miejskie). Wszystkożerne, jednak głównie pokarm zwierzęcy – drobne ssaki, ptaki, owady, dżdżownice, ślimaki i inne bezkręgowce, również padlina, nasiona, owoce i odpadki ze śmietników. Wrona czarna Jest objęta ochroną gatunkową ścisłą Jest objęta częściową ochroną

Ptaki odlatujące na zimę do ciepłych krajów Łabędź niemy W Polsce częściowo wędrowny, ostatnio wiele ptaków zimuje w kraju, zarówno na niezamarzających wodach śródlądowych, jak i na wybrzeżu Bałtyku, np. na Zatoce Gdańskiej. Pary, które dobierają się już jesienią, z reguły dochowują sobie wierności. Pokarm roślinny, ale z dodatkiem małży, ślimaków i larw owadów Objęty ścisłą ochroną

Dokarmianie ptaków zimą Dokarmianie ptaków w trakcie zimy może uratować życie wielu zwierzętom. Bez wsparcia ludzi, mniej doświadczone, stare bądź osłabione ptaki mają nikłe szanse na przeżycie w okresie mrozów i obfitych opadów śniegu. Dni są wówczas krótkie, a dostęp do pokarmu utrudniony Ptaki zaczynamy dokarmiać tylko wtedy, gdy pokrywa śnieżna uniemożliwia im żerowanie. Podczas bezśnieżnej zimy ptaki powinny radzić sobie same, bez naszej pomocy. Początkowo wykładamy niewiele pokarmu, aby się nie zepsuł. Dokarmianie kończymy z wraz z nadejściem wiosny (przed końcem kwietnia). W zimowym pomaganiu ptakom najważniejsza jest ciągłość dokarmiania Konsekwencja może tu decydować o życiu zwierząt, gdyż mocno przywiązują się one do okazywanego wsparcia

Dokarmianie ptaków zimą Nie rozpoczynajmy dokarmiania ptaków zbyt wcześnie, gdyż zaburza to wędrówkę łabędzi i kaczek, powodując ich pozostawanie w Polsce i późniejsze problemy w przetrwaniu zimy.

Czym możemy karmić ptaki Dobór karmy, którą podsuniemy zmarzniętym ptakom nie może być przypadkowy. Mimo naszych dobrych chęci, wyrządzimy krzywdę zwierzętom, jeśli będziemy dokarmiać je spleśniałym chlebem albo zepsutymi warzywami. Resztki tego rodzaju powodują choroby, a nierzadko też śmierć ptaków. Wybierając pożywienie dla ptaków nie wolno zapomnieć o wodzie. Dostęp do wody jest w trakcie zimy wyjątkowo trudny, dlatego wystawienie miseczki z czystą wodą może uratować życie wielu istot.

Czym możemy karmić ptaki Do karmienia ptaków używamy tylko naturalnych produktów - nie przetworzonych przez człowieka! W sklepach bez trudu zdobędziemy kasze, zboża, płatki owsiane, ziarna słonecznika, konopi, dyni, orzechy, suszone owoce oraz gotowe mieszanki nasion dla dzikich ptaków. Dla wielu ptaków przysmakiem jest tłuszcz zwierzęcy (słonina lub łój), a także zalane roztopionym tłuszczem nasiona i orzechy - tzw. zimowe kule. Pamiętajmy jednak, aby słonina nie wisiała zbyt długo (ok. 2 - 3 tyg), gdy zjełczeje zaszkodzi ptakom. UWAGA! W chlebie i ciastach jest sporo soli i konserwantów, które są zabójcze dla ptaków.

Bądź odpowiedzialny za swoje odpady!!!

Dziękuję za uwagę 