WPŁYW SAMORZĄDU GMINNEGO NA LIKWIDACJĘ NISKIEJ EMISJI Waldemar Szulc PEC sp. z o.o. Bełchatów

wykorzystanie przepisów prawa EMISJA… źródła oddziaływanie DZIAŁANIA SAMORZĄDU wykorzystanie przepisów prawa działania rzeczowe Warszawa 30.05.2005.

„LIKWIDACJA” NISKIEJ EMISJI likwidacja lokalnych i indywidualnych kotłowni węglowych przyłączanie istniejących obiektów do miejskiej sieci ciepłowniczej zaopatrywanie w ciepło nowych obiektów z sieci miejskiej Warszawa 30.05.2005.

PRZEPISY PRAWA POWSZECHNEGO ustawy o samorządzie terytorialnym ustawy o gospodarce komunalnej ustawy o gospodarce nieruchomościami prawa energetycznego Warszawa 30.05.2005.

DZIAŁANIA ADMINISTRACYJNE SAMORZĄDU wydawane decyzje administracyjne uchwalanie prawa miejscowego przygotowanie planu zaopatrzenie w energię Warszawa 30.05.2005.

DECYZJE ADMINISTRACYJNE SKUTECZNYM NARZĘDZIEM? gdy jest aktualny miejscowy szczegółowy plan zagospodarowania przestrzennego nie ma aktualnego planu miejscowego szanse skuteczności decyzji zakazu powstawania lokalnych źródeł emisji, a przyłączania się do sieci cieplnej szanse likwidacji istniejących źródeł decyzjami administracyjnymi i skutki finansowe dla gminy Warszawa 30.05.2005.

DZIAŁANIA RZECZOWE SAMORZĄDU inwestycje realizowane przez samorząd (budżet!!!) inwestycje realizowane przez jednostki budżetowe samorządu (budżet!!!) wpływ na działania rzeczowe zależnych spółek oddziaływanie na efektywność spółek wykorzystywanie wypracowanych zysków Warszawa 30.05.2005.

LIKWIDACJA NISKIEJ EMISJI NA KONKURENCYJNYM RYNKU CIEPŁA faktycznie istniejący rynek konkurencyjny zapewnienie dostępności dostaw ciepła z sieci miejskiej konkurencyjność ceny i jakości oferowanego ciepła sieciowego Warszawa 30.05.2005.

SKUTECZNE NARZĘDZIE SAMORZĄDU rentowna komunalna spółka ciepłownicza sprawnie zarządzana posiadająca odpowiedni majątek trwały zrestrukturyzowana Warszawa 30.05.2005.

KONIECZNE DO SPEŁNIENIA WARUNKI trwała, wysoka rentowność zrestrukturyzowanego przedsiębiorstwa ciepłowniczego rezygnacja z zasilania budżetu gminy dywidendą zgoda właścicieli na zaangażowanie kapitałów w inwestycje o długim czasie zwrotu (sieci cieplne) zdolność do pozyskiwania pożyczek ekologicznych Warszawa 30.05.2005.

RESTRUKTURYZACJA PEC-U dyscyplina z obniżaniu kosztów pozbycie się zbędnego majątku i zapasów poprawa cyklu inkasa należności dopasowanie stanu zatrudnienia (redukcja) unowocześnianie systemu ciepłowniczego outsorcing usług dokapitalizowanie majątkiem trwałym przez samorząd Warszawa 30.05.2005.

ŹRÓDŁA KAPITAŁU NA ROZBUDOWĘ SIECI CIEPLNYCH rezygnacja z pobierania dywidendy zysk przedsiębiorstwa przeznaczany na inwestycje sieciowe pożyczki z funduszy NFOŚ i WFOŚ Warszawa 30.05.2005.

ROZBUDOWA MIEJSKIEGO SYSTEMU CIEPŁOWNICZEGO przygotowanie planu rozbudowy m.s.c. zgodnego z planem zaopatrzenia w energię budowa sieci rozdzielczych na osiedlach z zabudową jednorodzinną zrealizowane przyłączenie ponad 400 budynków (kolejne ok. 150 w bieżącym roku) przyłączanie nowych i starych obiektów Warszawa 30.05.2005.

EFEKTY ROZBUDOWY SYSTEMU CIEPŁOWNICZEGO brak niskiej emisji z ponad 500 indywidualnych kotłowni na paliwo ... ??? przyłączenie kilku dużych obiektów (supermarkety) poprawa efektywności wykorzystywania majątku sieciowego i pracowników obsługi Warszawa 30.05.2005.

KORZYŚCI Z ROZBUDOWY SIECI DLA DOSTAWCY CIEPŁA ok.60% przychodów z dodatkowej sprzedaży ciepła jest dla dostawcy, tj. Elektrowni Bełchatów brak zaangażowania kapitałowego Elektrowni w realizowane inwestycje korzyść Elektrowni jako współwłaściciela ze wzrostu wartości spółki PEC Warszawa 30.05.2005.

PODSUMOWANIE nieskuteczna likwidacja niskiej emisji za pomocą decyzji administracyjnych samorządu brak środków w budżetach gminnych na działania rzeczowe w budowę sieci cieplnych likwidacja emisji poprzez skuteczne działania PEC-ów w warunkach konkurencyjnego rynku ciepła szansę maja tylko efektywne, zrestrukturyzowane PEC-e wspomaganie samorządu (podatki, poręczenia) korzyści samorządu: ochrona środowiska naturalnego, wzrost wartości spółki Warszawa 30.05.2005.

GRUNTOWNA RESTRUKTURYZACJA KOMUNALNEGO PRZEDSIĘBIORSTWA CIEPŁOWNICZEGO przykładowy proces restrukturyzacji w PEC Bełchatów Warszawa 30.05.2005.

KIEDY POTRZEBNA RESTRUKTURYZACJA? REC 2003 KIEDY POTRZEBNA RESTRUKTURYZACJA? W warunkach działania rynku dla dalszego kontynuowania działalności przedsiębiorstwa – utrzymanie klientów Jeżeli dotychczas działalność była prowadzona przy wykorzystaniu naturalnego monopolu (posiadania infrastruktury) Działalność podlega regulacji Bierna postawa właściciela nie oczekującego zwrotu z własnego zaangażowanego kapitału Warszawa 30.05.2005.

CELE RESTRUKTURYZACJI Obniżanie kosztów działalności Spełnianie oczekiwań klientów (nowe wyższe wymagania) Podwyższenie wartości przedsiębiorstwa (lepsza cena przy prywatyzacji) Wpływy z dywidendy dla właściciela Zachowanie dotychczasowej pozycji przedsiębiorstwa na rynku Warszawa 30.05.2005.

PRZYGOTOWANIE PROCESU RESTRUKTURYZACJI Opracowanie harmonogramu działań Przekonanie właścicieli (np. samorządu) do realizacji programu restrukturyzacji Akceptacja kierownictwa i przyzwolenie załogi Zapewnienie kontroli i nadzoru nad kompletnością i terminowością realizowanych zadań Warszawa 30.05.2005.

STANDARDOWE ELEMENTY RESTRUKTURYZACJI Pozbycie się zbędnego majątku trwałego (negatywny wpływ na wynik finansowy ale brak wydatków) Zmiany organizacyjne dostosowujące przedsiębiorstwo do aktualnego zakresu działalności Redukcja zatrudnienia (outsorcing niektórych funkcji w przedsiębiorstwie) Likwidacja zadłużenia (umorzenie, zamiana na udziały / akcje) Warszawa 30.05.2005.

RESTRUKTURYZACJA W PRZEDSIĘBIORSTWIE CIEPŁOWNICZYM Co nie zachęca do prowadzenia procesu: - postawa właścicieli (zazwyczaj samorządu) - dotychczasowe przepisy prawa energetycznego i działalność regulacyjna URE Co motywuje do prowadzenia procesu: - wymagania klientów poprawy jakości ciepła - potrzeba rozszerzania usług - obniżanie kosztów przyłączenia nowych klientów - działania konkurentów na rynku ciepła - oczekiwania właścicieli do korzystania z zysku (dywidenda, inwestycje kapitałowe) Warszawa 30.05.2005.

Przykładowy proces restrukturyzacji PEC STAN POCZĄTKOWY 2000 r. W 2000 roku realne zagrożenie utraty zdolności do kontynuowania działalności Wysoka ujemna rentowność sprzedaży Zmniejszająca się płynność finansowa Zaległości w zapłacie dla wytwórcy za dostarczone ciepło za blisko półroczny okres Wprowadzenie nowych zasad przy I taryfie na ciepło zaskutkowało: negacją wzorów umów, kwestionowaniem cen i stawek, utratą zaufania u odbiorców Warszawa 30.05.2005.

Spółka korzystała z bieżącego kredytu bankowego REC 2003 Przykładowy proces restrukturyzacji PEC PIERWSZY ROK PROGRAMU 2000/2001 Ograniczenie straty finansowej do poziomu kosztów amortyzacji(-2 365 tys. zł przy amortyzacji 2 904 tys. zł) Zachowanie płynności finansowej (wskaźnik bieżącej płynności 1,36, a podwyższonej 1,10) Spółka korzystała z bieżącego kredytu bankowego Zmniejszenie zatrudnienia z 182 do 149 etatów Zamiana zobowiązania za dostarczone ciepło na zobowiązanie długoterminowe spłacane w ratach Warszawa 30.05.2005.

Przykładowy proces restrukturyzacji PEC DRUGI ROK PROGRAMU 2000/2001 Rezygnacja z wytwarzania w ciepłowni miejskiej (kotły WR 25 na węgiel kamienny) Zwrot dzierżawionego zbędnego majątku trwałego właścicielowi – gminie Zawieszenie opłaty czynszu dzierżawnego za pozostały majątek trwały Upłynnienie zbędnych i nadmiernych zapasów Zmniejszenie zatrudnienia do 119 etatów Rozpoczęcie ratalnej spłaty zobowiązań długoterminowych dla dostawcy ciepła Wynik finansowy netto 231 tys. zł (plan 178 tys. zł) Warszawa 30.05.2005.

Przykładowy proces restrukturyzacji PEC TRZECI ROK PROGRAMU 2000/2001 Opłata dla gminy czynszu dzierżawnego za majątek trwały Dodatni wynik na działalności podstawowej Rentowność sprzedaży 2,42% Dostosowanie planu kont do wdrożenia budżetowania kosztów Utrzymanie poziomu zatrudnienia 119 etatów Skuteczna polityka windykacji należności Wynik finansowy 738 tys. zł ( plan 521 tys. zł ) Wypłata dywidendy właścicielom Warszawa 30.05.2005.

WYBRANE POZYCJE AKTYWÓW OBROTOWYCH W OKRESIE REALIZACJI PROGRAMU Warszawa 30.05.2005.

ZMIANY W STRUKTURZE ZOBOWIĄZAŃ W OKRESIE REALIZACJI PROGRAMU Warszawa 30.05.2005.

ZESTAWIENIE KOSZTÓW W PEC I KOSZTÓW ZAKUPU CIEPŁA Warszawa 30.05.2005.

ZESTAWIENIE WYBRANYCH KOSZTÓW RODZAJOWYCH I KOSZTÓW FINANSOWYCH Warszawa 30.05.2005.

ZESTAWIENIE WYNIKÓW Z DZIAŁALNOŚCI Warszawa 30.05.2005.

PORÓWNANIE ŚREDNICH CEN SPRZEDAŻY CIEPŁA, ZAKUPU CIEPŁA I USŁUGI PEC Warszawa 30.05.2005.

PORÓWNANIE WIELKOŚCI NAKŁADÓW NA INWESTYCJE I AMORTYZACJI Warszawa 30.05.2005.

Przykładowy proces restrukturyzacji PEC ZAKOŃCZENIE PROGRAMU Osiągnięcie przez przedsiębiorstwo stabilnej sytuacji finansowej – trwałej rentowności Urealnienie kosztów funkcjonowania i dopasowania do tych kosztów taryfy dla ciepła Możliwość podjęcia się ambitnych zamierzeń w zakresie rozbudowy miejskiej sieci cieplnej Możliwość podjęcia się komercyjnej inwestycji infrastrukturalnej Warszawa 30.05.2005.

PODSUMOWANIE I Możliwe jest przeprowadzenie dokuczliwego dla pracowników procesu redukcji zatrudnienia Konieczna rezygnacja ze zbędnych kosztów przenoszonych na odbiorców ciepła Uzyskanie stabilnej sytuacji finansowej Zdobycie pozycji umożliwiającej samodzielny rozwój przedsiębiorstwa Dla właścicieli zwrot z zaangażowanego kapitału własnego Warszawa 30.05.2005.

PODSUMOWANIE II Możliwe jest przeprowadzenie procesu restrukturyzacji gruntownej bez prywatyzacji Odkładanie czy zaniechanie podjęcia procesu może powodować stan upadłości lub ogromne koszty dopłat dla właścicieli Alternatywą może być wtedy jedynie prywatyzacja przedsiębiorstwa bez uzyskania dochodu przez właścicieli (ostatnie złe przykłady to Chrzanów i Częstochowa) Warszawa 30.05.2005.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Waldemar Szulc