Wydział Kształcenia, Wychowania i Opieki

Projekt – co to jest? generowanie pomysłów, rozważanie propozycji działania, promowanie pomysłu; wyobrażanie sobie przebiegu działania, które chcemy zrealizować, aby osiągnąć konkretny cel; opisywanie w określonym czasie i w konkretnej sytuacji procesów i zmian, które powinny być zainicjowane; przygotowanie dobrego schematu danej sytuacji w celu doprowadzenia do oczekiwanego rezultatu.

jest metodą, która pozwala przejść od pomysłu do działania; jest produktem wspólnego działania; ma wymiar edukacyjny i umożliwia uczenie się przez doświadczenie; ma kształt określony przez kontekst społeczny, czasowy i przestrzenny; zmienia środowisko, w którym jest realizowany; wiąże się z ewaluacją, która jest łącznikiem pomiędzy pomysłem a działaniem.

Z perspektywy ucznia: podczas pracy nad projektem rozwija i nabywa umiejętność planowania i zarządzania; ma warunki do kreatywnego myślenia i praktycznej umiejętności zarządzania własnymi zasobami; uczy się, jak wzmacniać odpowiedzialność i autonomię dzięki nieformalnym sposobom edukacji; w pracy grupowej rozwija zdolność komunikacji społecznej i interpersonalnej.

Z § 21a rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 sierpnia 2010 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych wynika, że: uczniowie będą obowiązkowo realizowali zespołowy projekt edukacyjny w trakcie nauki w gimnazjum, udział ucznia w realizacji tego projektu będzie brany pod uwagę przy ustalaniu oceny zachowania, obowiązek udziału ucznia w realizacji projektu edukacyjnego koresponduje z nową podstawą programową kształcenia ogólnego dla gimnazjów, która zaleca stosowanie projektu edukacyjnego jako metody pracy z uczniami w nauczaniu kilku przedmiotów. powyższe będzie obowiązywać wszystkich uczniów, którzy rozpoczęli naukę w gimnazjum 1 września 2009 r. (w roku szkolnym 2010/2011 zmiana nie dotyczy uczniów klas trzecich.

Informacja o udziale ucznia w realizacji projektu edukacyjnego oraz temat projektu edukacyjnego wpisuje się na świadectwie ukończenia gimnazjum. Z realizacji tego obowiązku dyrektor szkoły będzie mógł zwolnić ucznia w szczególnie uzasadnionych przypadkach, uniemożliwiających jego udział w projekcie. W tych przypadkach, na świadectwach, w miejscu przeznaczonym na wpisanie informacji o udziale ucznia w realizacji projektu edukacyjnego, będzie widniał wpis zwolniony lub zwolniona.

Obowiązki szkoły związane z realizacją projektu Gimnazja mają obowiązek uwzględnienia w kryteriach oceniania zachowania, zawartych w ocenianiu wewnątrzszkolnym, udziału ucznia w realizacji projektu edukacyjnego. Szkoły powinny dostosować swoje statuty w tym zakresie do 30 listopada 2010 roku. (przed przystąpieniem do zmiany wewnątrzszkolnych dokumentów warto przemyśleć zasady realizacji projektu, które mają obowiązywać w szkole, na wszystkich jego etapach) W roku szkolnym 2010/2011 wychowawcy klas I i II gimnazjum, których uczniowie będą realizować zespołowy projekt edukacyjny, są zobowiązania poinformować uczniów i ich rodziców (opiekunów prawnych) o warunkach realizacji projektu edukacyjnego w terminie do 30 listopada 2010 roku.

Etapy pracy metodą projektu Projekt edukacyjny jest realizowany przez zespół uczniów pod opieką nauczyciela i obejmuje następujące działania: wybranie tematu projektu, określenie celów projektu, zaplanowanie etapów jego realizacji, wykonanie zaplanowanych działań, publiczne przedstawienie rezultatów projektu.

Etapy pracy metodą projektu Etap wstępny (przygotowawczy) związany jest z wyborem zagadnień i formułowaniem propozycji tematów projektów. Sprawny przebieg tego etapu wymaga wcześniejszego ustalenia osób, które będą odpowiedzialne za opracowywanie propozycji tematów i terminów ich zgłaszania. To z kolei będzie zależało od przyjętej w szkole koncepcji organizacji zajęć edukacyjnych. MEN podaje w uzasadnieniu do zmian w ramowym planie nauczania dla gimnazjum, że minimalna ogólna liczba godzin przeznaczona na poszczególne zajęcia edukacyjne w gimnazjum została obliczona na 30 lub 32 – tygodniowe lata szkolne. W każdym roku szkolnym jest 35 – 36 tygodni nauki. Wynika z tego, że szkoła ma około 4 do 5 tygodni na realizację zajęć organizowanych w innej formie niż zajęcia w systemie klasowo – lekcyjnym, w tym także projektów. Od decyzji dyrektora zależy, w jakim czasie będą one realizowane.

Etapy pracy metodą projektu Etap pierwszy polega na zapoznaniu uczniów z zagadnieniami do pracy i wyborze tematu projektu. Trzeba zdecydować, czy uczniowie mogą dokonywać wyboru tematu spośród zaproponowanych przez nauczycieli, czy też sami mogą formułować (precyzować) temat, mając wcześniej podane zagadnienia. Na tym etapie należy też ustalić skład zespołu zadaniowego, co oznacza, że wcześniej warto określić zasady tworzenia zespołów, podając, kto będzie decydował o doborze uczniów do zespołów i ilu uczniów będzie wchodziło w ich skład.

Etapy pracy metodą projektu Etap drugi (planowanie) Zorganizowany zespół powinien: sformułować cele, ustalić efekt końcowy i sposób prezentacji, przydzielić zadania poszczególnym członkom zespołu i opracować harmonogram prac. Określić sposoby i terminy konsultacji uczniów z nauczycielem opiekującym się projektem. (można rozważyć zapisanie w statucie zobowiązania nauczyciela opiekuna do dopilnowania, by każdemu uczniowi zostały przydzielone konkretne zadania)

Etapy pracy metodą projektu Etap trzeci (realizacja projektu) Uczniowie wykonują przydzielone wcześniej zadania, zbierają materiały, dokonują ich analizy i selekcji, przygotowują prezentację. Nauczyciel wspomaga pracę uczniów, doradza, obserwuje, koryguje, udziela konsultacji. (takie zadania opiekuna można także wpisać do statutu szkoły)

Etapy pracy metodą projektu Etap czwarty Publiczne przedstawienie rezultatów projektu. Nauczyciele poprzez zadawanie pytań, słuchanie, oglądanie, pomagają w ustaleniu rezultatu końcowego. Udzielają także pomocy technicznej. (można zobowiązać prawem wewnątrzszkolnym nauczycieli niebędącymi opiekunami, np. nauczycieli informatyki, bibliotekarzy do udzielenia pomocy uczniom realizującym projekt)

Etapy pracy metodą projektu Etap końcowy (ocena i ewaluacja) Nie jest wymagany. Warto jednak zadbać o wspólne podsumowanie pracy zespołu, co może być dobrą okazją do dzielenia się swoimi spostrzeżeniami i uwagami, do wymiany poglądów między uczestnikami projektu. Rozwija także umiejętność słuchania i przyjmowania informacji zwrotnej o swojej pracy.

Dziękuję za uwagę Irena Pyszyńska – Królak Wydział Kształcenia, Wychowania i Opieki