Jakość i bezpieczeństwo w produkcji żywności materiały szkoleniowe Stefan Pawlak IBMER Poznań

Plan prezentacji Systemy jakości i bezpieczeństwa w rolnictwie Systemy certyfikacji w rolnictwie i ocena lokalnych produktów rolniczych Międzynarodowe systemy certyfikacji jakości

Od ilości do jakości... Systemy certyfikacji w rolnictwie: - produkcja zintegrowana - produkcja ekologiczna - żywność niemodyfikowana genetycznie - inne

O jakości ogólnie...

Jakość oznacza m.in. sprostanie oczekiwaniom klientów. Na ile jednak te oczekiwania są jednoznaczne dla klientów i jak są wyrażane np. w trakcie zakupów?

...a bezpieczeństwo? W przypadku produkcji żywności (podobnie jak wielu innych dóbr kierowanych do konsumentów), jakość i bezpieczeństwo są ze sobą ściśle powiązane!

Skąd to zainteresowanie jakością? Sieci handlowe ponoszą odpowiedzialność za bezpieczeństwo sprzedawanej żywności, a w przeszłości wystąpiły takie zjawiska jak choroba szalonych krów czy afera dioksynowa, które zachwiały zaufaniem klientów...

Zagadnienia jakości i bezpieczeństwa są... dzisiaj uważane za najważniejsze, a to z powodu rosnącej świadomości ludzi i występujących potrzeb.

Rynek... jest coraz bardziej zorientowany na jakość, a świadomość środowiskowa wprowadziła dodatkowe wymagania nie tylko względem produktu, ale także jego wytwarzania i wykorzystania po zużyciu.

pokonuje granice i bariery! obecnie... Poprzez gwarantowanie bezpieczeństwa produktu przez producenta buduje się zaufanie klientów do produktów spożywczych. Produkcja jakościowa pokonuje granice i bariery!

a Rolnicy... Najczęściej stanowią pierwsze ogniwo w łańcuchu produkcji żywności („z farmy do stołu”)

Prawodawstwo związane z bezpieczeństwem żywności

W warunkach krajowych… ...bezpośredni nadzór nad żywnością sprawują: Państwowa Inspekcja Sanitarna (żywność pochodzenia roślinnego), podlegająca Ministerstwu Zdrowia, oraz Państwowa Inspekcja Weterynaryjna, podlegająca MRiRW (żywność pochodzenia zwierzęcego).

dla branży spożywczej podstawowy dokument stanowi ustawa z 11 maja 2001 roku o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz. U. z 2001 r. Nr 63, poz. 634), później wielokrotnie nowelizowana

określa ona m. in.: Wymagania w zakresie jakości zdrowotnej żywności oraz dozwolonych substancji dodatkowych Warunki produkcji i obrotu artykułami oraz zasady higieny w procesie produkcji Zasady przeprowadzania urzędowej kontroli żywności

Ustawy nie stosuje się np. do: środków spożywczych produkowanych, przechowywanych i spożywanych wyłącznie we własnym gospodarstwie domowym do zaspokajania potrzeb tego gospodarstwa lub przywożonych w tym celu z zagranicy

W zakładzie produkującym lub wprowadzającym do obrotu żywność ustawa nakazuje wdrożenie i stosowanie zasad systemu HACCP. Obowiązek ten nie dotyczy producentów na etapie produkcji pierwotnej, którzy, w celu zapewnienia właściwej jakości zdrowotnej oraz zasad higieny są obowiązani wdrożyć i stosować zasady dobrej praktyki produkcyjnej (GMP) oraz dobrej praktyki higienicznej (GHP).

gdzie: „produkcja pierwotna oznacza produkcję, chów lub uprawę produktów pierwotnych, włącznie ze zbieraniem plonów, łowiectwem, łowieniem ryb, udojem mleka oraz wszystkimi etapami produkcji zwierzęcej przed ubojem, a także zbiorem roślin rosnących w warunkach naturalnych”

„produkty pierwotne są to produkty gleby,w tym rośliny rosnące w warunkach naturalnych, uprawy roślin, chowu zwierząt, łowiectwa, rybołówstwa morskiego i rybactwa śródlądowego”

„dobra praktyka produkcyjna (GMP) są to działania, które muszą być podjęte, i warunki, które muszą być spełniane, aby produkcja żywności oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością odbywały się w sposób zapewniający właściwą jakość zdrowotną żywności, zgodnie z przeznaczeniem”

„dobra praktyka higieniczna (GHP) są to działania, które muszą być podjęte i warunki higieniczne, które muszą być spełniane i kontrolowane na wszystkich etapach produkcji lub obrotu, aby zapewnić bezpieczeństwo żywności”

„System HACCP – postępowanie mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa żywności poprzez identyfikację i oszacowanie skali zagrożeń z punktu widzenia jakości zdrowotnej żywności oraz ryzyka wystąpienia zagrożeń podczas przebiegu wszystkich etapów procesu produkcji i obrotu żywnością; system ten ma również na celu określenie metod ograniczania zagrożeń oraz ustalenie działań naprawczych”

gdzie: ryzyko jest to niebezpieczeństwo zaistnienia negatywnych skutków dla zdrowia człowieka oraz dotkliwość takich skutków będących następstwem zagrożenia pochodzącego od żywności lub środków żywienia zwierząt

Do wdrożenia zasad systemu HACCP zobligowany jest każdy zakład przetwórstwa spożywczego, każdy sklep spożywczy, restauracja czy kiosk z produktami spożywczymi. Obowiązek ten dotyczy także tych producentów rolnych, którzy swoje produkty poddają jakiejkolwiek obróbce.

ważne! ...pierwszym krokiem do wdrożenia zasad systemu HACCP jest stosowanie zasad GMP i GHP!

Filozofia systemu HACCP

„System HACCP obejmuje następujące zasady i tryb postępowania: zidentyfikowanie i ocenę zagrożeń jakości zdrowotnej żywności oraz ryzyka ich wystąpienia, a także ustalenie środków kontroli i metod przeciwdziałania tym zagrożeniom, określenie krytycznych punktów kontroli w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń,

gdzie: „Punktem krytycznym jest każde działanie lub czynnik operacyjny, który może i musi być opanowany w celu zapobieżenia jednemu lub większej liczbie zidentyfikowanych zagrożeń”

ustalenie dla każdego krytycznego punktu kontroli limitów rozgraniczających stany akceptowalne od nieakceptowalnych w celu zapobiegania, eliminowania lub ograniczania zidentyfikowanych zagrożeń, ustalenie i wprowadzenie systemu monitorowania krytycznych punktów kontroli,

ustalenie działań naprawczych (korygujących), jeżeli monitorowanie wykazuje, że krytyczny punkt kontroli nie spełnia wymagań, o których mowa w pkt 3.” W praktyce w systemie HACCP stosowane są jeszcze dwie dodatkowe zasady! (w ustawie opisane jako tryb postępowania)

ustalenie sposobu weryfikacji zasad systemu, w celu potwierdzenia, że funkcjonuje on prawidłowo. prowadzenie dokumentacji dotyczącej wszystkich procedur i zapisów zgodnie z powyższymi zasadami.

Inne przykładowe akty prawne związane z bezpieczeństwem żywności: Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 roku o zwalczaniu chorób zakaźnych, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz Inspekcji Weterynaryjnej Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 sierpnia 2004 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych dla mleka oraz produktów mlecznych

Prawodawstwo UE Dyrektywy – są adresowane do krajów członkowskich i są dla nich wiążące w zakresie celów, jakie powinny być osiągnięte. Są one stosowane w celu harmonizacji prawa państw członkowskich.

Prawo unijne Rozporządzenia – chociaż mają moc prawną, kraje członkowskie mogą wprowadzić własne akty prawne obowiązujące na ich terytorium, które nie mogą być jednak sprzeczne z rozporządzeniami Wspólnoty.

Filozofia tzw. „Nowego podejścia” Każdy wyrób ma prawo do wolnego obrotu na terenie UE o ile spełnia wymagania zasadnicze Dyrektywy harmonizują jedynie wymagania zasadnicze (dot. zdrowia, bezpieczeństwa, środowiska)

Biała Księga w zakresie bezpieczeństwa żywności... Dokument ten zaprezentowany w styczniu 2000 roku zawierał kierunki strategii działania Komisji w zakresie prawa żywnościowego i bezpieczeństwa żywności. W roku 2002 opublikowano Rozporządzenie 178/2002, ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego.

Jego główne efekty to: - powołanie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności określenie sposobów postępowania w sprawach mających bezpośredni lub pośredni wpływ na bezpieczeństwo żywności określenie zasady ostrożności, gdzie po stwierdzeniu istnienia ryzyka dla zdrowia można przyjąć przejściowe środki zarządzania ryzykiem

Propozycje nowych rozporządzeń w sprawie higieny środków spożywczych mówią między innymi o: - przeniesieniu na poziom gospodarstwa ogólnych wymagań w zakresie higieny, - odpowiedzialności przedsiębiorcy za bezpieczeństwo żywności (każdego uczestnika łańcucha żywnościowego, w tym rolnika),

- obowiązkowej rejestracji uczestników łańcucha żywnościowego oraz obowiązku prowadzenia rejestrów dostawców żywności, certyfikacji przez tzw. „stronę trzecią” systemów HACCP w przedsiębiorstwach, skutkujących: Ograniczeniem ryzyka Wzmocnieniem procesu decyzyjnego Przewagą w konkurencji

Lepszym dostępem do rynku Akceptacją na rynku krajowym i międzynarodowym Obniżką kosztów ubezpieczenia Efektywniejszym zarządzaniem Większym zaufaniem do przestrzegania wymogów prawnych

systemy certyfikacji w produkcji rolniczej

Certyfikacja Procedura w wyniku której trzecia strona udziela pisemnego zapewnienia że wyrób, proces lub usługa są zgodne z określonymi wymaganiami (wg norm serii ISO 9000)

Akredytacja Procedura w wyniku której upoważniona jednostka organizacyjna oficjalnie uznaje że pewna jednostka organizacyjna lub osoba są kompetentne do wykonywania określonych zadań. (wg norm serii ISO 9000)

Identyfikowalność Identyfikowalność jest to zdolność do śledzenia historii, zastosowania oraz lokalizacji tego co jest przedmiotem rozpatrywania (wg norm serii ISO 9000)

EUREPGAP

EUREPGAP Jest to oparty na kodeksie Dobrej Praktyki Rolniczej (GAP) i pryncypiach HACCP ogólnoświatowy program integracji standardów produkcji świeżych owoców i warzyw. Wymogi EUREPGAP nie są sztywne i uwzględniają różne systemy produkcji, zależne od położenia geograficznego gospodarstwa wytwórcy.

podstawy EUREPGAP uprawa roślin metodami integrowanymi stosowanie zintegrowanego systemu ich ochrony przestrzeganie zasad dobrej praktyki rolniczej coroczna kontrola certyfikowanego gospodarstwa

Integrowana Produkcja (IP) jest to system gospodarowania, w którym w sposób harmonijny wykorzystuje się postęp techniczny i biologiczny w uprawie, nawożeniu i ochronie roślin.

Integrowana Produkcja uwzględnia także cele ekologiczne: - ochronę otaczającego środowiska, - ochronę rolniczego krajobrazu, - dba o bezpieczeństwo i zdrowie zarówno producentów, jak i konsumentów.

Norma EUREPGAP Handlowa norma EUREPGAP jest przeznaczona dla producentów owoców, warzyw, ziemniaków i grzybów. Jest ona pomocna we współpracy przemysłu z dostawcami surowców. EUREPGAP gwarantuje przede wszystkim bezpieczeństwo produktów!  

Norma EUREPGAP Jej wprowadzenie powoduje że współpraca nie opiera się na wymaganiach własnych np. przetwórni, ale ogólnie znanych zasadach. Norma dotyczy bezpieczeństwa i higieny żywności, włączając także zagadnienia ochrony środowiska i bezpieczeństwa pracowników.  

Norma EUREPGAP Normę opracowało zrzeszenie europejskich detalistów żywności EUREP. Stosowanie zintegrowanego zwalczania szkodników (ang. IPM) i produkcji zintegrowanej (ang. ICM) prowadzą do długoterminowej poprawy produkcji rolniczej.  

Norma EUREPGAP Zadaniem normy jest ustalenie łatwo rozpowszechnianych zasad w celu niezależnej weryfikacji oraz komunikacja z kluczowymi partnerami. Podstawowa idea – organizacje włączone w łańcuch produkcji żywności zaakceptują zasady i zapewnią, że dobra praktyka jest wdrożona i funkcjonuje.  

Podstawowa idea cd. – rolnicy angażują się w: utrzymanie zaufania konsumentów do jakości i bezpieczeństwa żywności minimalizowanie złego wpływu na środowisko zmniejszenie stosowania środków ochrony roślin zapewnienie odpowiedzialności za zdrowie i bezpieczeństwo pracowników  

EUREPGAP – podstawowe wymagania Prowadzenie dokumentacji dotyczącej zdrowotności materiału nasadzeniowego Dokumentowanie historii upraw Prowadzenie mapy gruntów (także przeprowadzanie analizy gleby) Stosowanie nawozów mineralnych wyłącznie na podstawie analizy potrzeb żywieniowych roślin  

EUREPGAP – podstawowe wymagania cd. Stosowanie integrowanych metod ochrony roślin Stosowanie programu zarządzania i utylizacji odpadów Przestrzeganie przepisów BHP Przestrzeganie zasad higieny w pozbiorczym traktowaniu produktów (przechowywanie, pakowanie, dystrybucja)

EUREPGAP – podstawowe wymagania cd. Przestrzeganie zasad ochrony środowiska Przeprowadzanie raz w roku wewnętrznego auditu, tj. kontroli przyjętych zobowiązań

Czy warto stosować normę EUREPGAP? Sieci handlowe w wielu krajach (np. Belgia, Niemcy, Holandia, Francja, Austria, Włochy, Hiszpania, Wielka Brytania) żądają od swoich dostawców certyfikatów EUREPGAP, co wiąże się również m.in. z wizytami inspektorów w sadach, przechowalniach i sortowniach.

W ostatnich latach... EUREPGAP rozszerzył swoje wymagania dotyczące dobrej praktyki rolniczej na: kwiaty i rośliny ozdobne produkcję w środowisku wodnym produkcję kawy

Integrowana Produkcja Owoców

IPO – Integrowana Produkcja Owoców IPO jest podstawowym wymogiem stawianym przez supermarkety w Polsce i jest uważany za łagodniejszą formę systemu certyfikacji owoców EUREPGAP. Do stosowania produkcji opartej na metodach integrowanych zachęcają dopłaty z budżetu UE na systemy produkcji pozwalające na ograniczenie zabiegów chemicznych.

IPO – Integrowana Produkcja Owoców W państwach Europy Zachodniej IPO stała się obowiązującym standardem. Kontrole IPO i wydawanie certyfikatów w warunkach krajowych prowadzi Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa (patrz znowelizowana ustawa o ochronie roślin z dnia 18 grudnia 2003 r., Dz. U. Nr 11 poz. 94 z 2004 r.)

IPO – Integrowana Produkcja Owoców Producent chcący przystąpić do systemu Integrowanej Produkcji powinien złożyć wniosek do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin. Każdy producent zobowiązany jest ukończyć szkolenia specjalistyczne.

Znak Integrowanej Produkcji Jabłek

Istota IP system produkcji ułatwiający sprzedaż owoców o wysokiej wartości biologicznej i odżywczej, bezpiecznych dla zdrowia, uwzględnia ochronę środowiska i krajobrazu rolniczego, dba o zdrowie i bezpieczeństwo producentów i konsumentów, integrowana ochrona roślin prowadzona w oparciu o monitorowanie patogenów,

Istota IP cd. cechy rolnictwa ekologicznego (płodozmian, nawożenie organiczne, międzyplony, dbałość o żyzność i biologiczną aktywność gleby) cechy uprawy konwencjonalnej (nawozy mineralne w umiarkowanych i precyzyjnie ustalonych dawkach, interwencyjne stosowanie pestycydów)

Metody ograniczenia stosowania zabiegów chemicznych spełniające wymagania IP: Stosowanie selektywnych preparatów Wprowadzanie pomocnych organizmów Stosowanie metod biotechnicznych (np. dezorientacja samców szkodnika za pomocą pułapek feromonowych) Stosowanie selektywnych preparatów biologicznych, zawierających chorobotwórcze dla szkodnika wirusy

certyfikat IP: organizacją certyfikującą jest Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa certyfikat wydawany jest na okres 1 roku zasady określone w systemie integrowanej produkcji zgodne są z międzynarodowymi zasadami IP i EUREPGAP Produkty oznaczane są logo IP

Rolnictwo ekologiczne (biologiczne, organiczne)

Produkcja ekologiczna W warunkach krajowych kwestie te reguluje ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 o rolnictwie ekologicznym, odwołująca się do rozporządzenia Rady nr 2092/91/EWG z dnia 24 czerwca 1991 r. [zasady produkcji ekologicznej szczegółowo opisano w wycofanej ustawie z dnia 16 marca 2001 r. (Dz. U. Nr 38, poz. 452)].

Produkcja ekologiczna Ekologiczne gospodarstwo rolne to takie, w którym produkcja rolna prowadzona jest metodami ekologicznymi, tj. w sposób w którym zastosowano w możliwie największym stopniu naturalne metody produkcji, nie naruszające równowagi przyrodniczej.

Warunki produkcji ekologicznej Jest ona prowadzona zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju oraz zapewnia trwałą żyzność gleby, zdrowotność roślin i zwierząt.

W szczególności polega na stosowaniu: Płodozmianu Nawozów organicznych, środków ochrony roślin i żywienia zwierząt uzyskiwanych inaczej niż w drodze przemysłowej syntezy chemicznej Materiału siewnego z roślin przez minimum 1 okres wegetacyjny uprawianych w warunkach pkt. 1 i 2

W szczególności polega na stosowaniu cd: Doboru roślin i zwierząt z uwzględnieniem ich naturalnej odporności na choroby, w szczególności wykorzystując rasy miejscowe

Warunki do spełnienia przez gospodarstwo: Na terenie gospodarstwa nie występują przekroczenia dopuszczalnych stężeń substancji szkodliwych (dotyczy: powietrza, gleby i wody) W całości gospodarstwa prowadzi się produkcję metodami ekologicznymi

Warunki do spełnienia przez gospodarstwo: Przechowywane nawozy i środki ochrony są dopuszczone do stosowania w rolnictwie ekologicznym Należy dążyć do zrównoważenia produkcji roślinnej i zwierzęcej, aby liczba zwierząt nie wpływała niekorzystnie na środowisko (dobór obsady)

Warunki do spełnienia przez gospodarstwo: W produkcji zwierzęcej zabronione jest profilaktyczne stosowanie leków weterynaryjnych W żywieniu zwierząt roślinożernych maksymalnie wykorzystać wypas na pastwiskach

Przestawianie gospodarstwa rolnego na produkcję metodami ekologicznymi według ustalonego programu trwa minimum 2 lata!

certyfikacja gospodarstwa: Certyfikat zgodności wydawany jest przez upoważnioną jednostkę certyfikującą. Jednostka taka przeprowadza kontrole, wydaje i cofa certyfikaty zgodności. Posiada ona swój własny numer identyfikacyjny. Certyfikat zgodności wydawany jest na okres 12 miesięcy.

Znakowanie produktów z gospodarstw ekologicznych: Produkty te są oznakowane specjalnymi etykietami. Oznakowanie umożliwia identyfikację producenta, nr certyfikatu i nazwę jednostki certyfikującej.

Dopłaty do produkcji ekologicznej Uprawy rolnicze (w okresie przestawiania) 680 PLN/ha (z certyfikatem) 600 PLN/ha Trwałe użytki zielone (w okresie przestawiania) 330 PLN/ha Trwałe użytki zielone (z certyfikatem) 260 PLN/ha

Dopłaty do produkcji ekologicznej Uprawy warzywnicze (w okresie przestawiania) 980 PLN/ha (z certyfikatem) 940 PLN/ha Uprawy sadownicze i jagodowe (w okresie przestawiania) 1800 PLN/ha Uprawy sadownicze i jagodowe (z certyfikatem) 1540 PLN/ha

Przykłady europejskich ekoetykiet:

Produkty niemodyfikowane genetycznie

Cel modyfikacji - odporność na szkodliwe czynniki (choroby roślin, chwasty, czynniki klimatyczne itp.) - wprowadzanie do organizmów genów produkujących pewne pożądane substancje (np. prowitamina A w zmodyfikowanym genetycznie ryżu) - wzrost plonów upraw i przyrostów masy ciała zwierząt

Czego konsumenci się obawiają w zmodyfikowanych produktach?

Zagrożenia: - „zanieczyszczenie” środowiska genetycznego; zagrożenie dla różnorodności odmian - na skutek modyfikacji w organizmie może powstać toksyna bądź czynnik alergiczny - wzrost wydajności plonowania może pozbawić wielu producentów zajęcia

Dlatego wiele podmiotów... z obszaru rolnictwa i przemysłu spożywczego wdraża system zapewnienia tożsamości (Identity Preservation – IP) oraz system dobrowolnej certyfikacji, potwierdzający brak obecności GMO w wytwarzanych produktach (non-GMO). GMO (ang.) - Genetically Modified Organisms Preservation (ang.) – ochrona, konserwacja

Znak produktu posiadającego certyfikat „non-GMO”

Systemy te opierają się na następujących zasadach: - materiał siewny musi pochodzić ze znanego źródła, - plantacje zakładać na polach, które w poprzednim roku nie były zajmowane przez rośliny GMO, - stosować izolację przestrzenną względem upraw GMO,

cd: - po zbiorze powinna być przeprowadzona ocena jakości i badanie produktu pod kątem modyfikacji genetycznych - wszystkie etapy produkcji i obrotu powinny być udokumentowane

„non-GMO” System dobrowolnej certyfikacji „non-GMO” polega na stwierdzeniu przez niezależną jednostkę, że przedsiębiorca posiada wdrożony system jakości, który zapewnia w praktyce nieobecność składników zmodyfikowanych genetycznie w wyrobach wprowadzanych na rynek.

„non-GMO” Potwierdzeniem tego faktu jest uzyskanie odpowiedniego certyfikatu i prawo oznaczania produktów jako wolnych od GMO

EUROPEJSKIE ZNAKI JAKOŚCI PRODUKTÓW

W UE produkty gwarantujące wyjątkową jakość mogą być oznaczone jednym z trzech specjalnych symboli. Chronią one producentów przed nieuczciwą konkurencją i pozwalają im promować swoje wyroby, jednocześnie informując konsumenta o wyjątkowości, specyfice i unikalności tych produktów.

Chroniona Nazwa Pochodzenia (ang Chroniona Nazwa Pochodzenia (ang. Protected Designation of Origin - PDO) Nazwę produktu rolnego lub środka spożywczego można zarejestrować w przypadku, gdy cechy produktu wynikają zasadniczo lub wyłącznie z jego środowiska geograficznego. Produkcja, przetwórstwo i wytwarzanie muszą mieć miejsce na określonym obszarze geograficznym.

Znak graficzny PDO wersja anglojęzyczna wersja polskojęzyczna

Chronione Oznaczenie Geograficzne (ang Chronione Oznaczenie Geograficzne (ang. Protected Geographical Indication - PGI) Nazwę produktu rolnego lub środka spożywczego można zarejestrować w przypadku, gdy jakość, reputację lub inną jego cechę można przypisać pochodzeniu geograficznemu. Produkcja, przetwórstwo i wytwarzanie muszą mieć miejsce na określonym obszarze geograficznym.

Znak graficzny PGI wersja anglojęzyczna wersja polskojęzyczna

Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (ang Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (ang. Traditional Speciality Guaranteed - TSG) Nazwę produktu rolnego lub środka spożywczego można zarejestrować w przypadku, gdy jego nazwa jest sama w sobie specyficzna lub też wyraża specyficzny charakter produktu rolnego lub środka spożywczego. Tradycyjny charakter produktu może być wyrażony za pomocą tradycyjnych surowców, składu lub sposobu wytwarzania.

Znak graficzny TSG wersja anglojęzyczna wersja polskojęzyczna

Procedura rejestracji PDO i PGI Procedura rejestracji Chronionej Nazwy Pochodzenia oraz Chronionego Oznaczenia Geograficznego jest taka sama.

Procedura rejestracji PDO i PGI Proces rejestracji jest dwuetapowy: I etap rejestracji na szczeblu krajowym, II etap na szczeblu unijnym, prowadzony jest przez Komisję Europejską.

Procedura rejestracji Etap I – szczebel krajowy   Organ odpowiedzialny: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Po zaakceptowaniu wniosku na tym etapie rejestracji, streszczenie specyfikacji publikowane jest na stronie internetowej ministerstwa i jednocześnie w Dzienniku Urzędowym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.  

Procedura rejestracji W specyfikacji (jest częścią wniosku) zamieszcza się informacje na temat produktu: nazwy, składu, procesu produkcji i związku wyrobu z regionem lub obszarem, gdzie jest wytwarzany.   Po publikacji wniosku każdy podmiot może zgłosić ewentualne zastrzeżenia co do nazwy, procedury lub innych opublikowanych elementów specyfikacji.

Procedura rejestracji 4) Wszelkie zastrzeżenia do wniosku przekazywane są Radzie do Spraw Tradycyjnych i Regionalnych Nazw Produktów Rolnych i Środków Spożywczych. 5) Minister może zwrócić się do wnioskodawcy  o uzupełnienie informacji zawartych w specyfikacji.

Procedura rejestracji 5) W szczególnych przypadkach, (np.: brak dowodów na związek produktu z regionem) minister ma prawo odmówić przekazania wniosku do Komisji Europejskiej.   6) Wniosek nie budzący zastrzeżeń przekazywany jest do kolejnego etapu procedury rejestracji, do Komisji Europejskiej.

Procedura rejestracji - UE Gdy dokumenty rejestracyjne zostaną zaaprobowane przez Komisję następuje ich publikacja w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich. Jest to sygnał do rozpoczęcia oficjalnej rejestracji nazwy na obszarze całej Unii Europejskiej.    

Procedura rejestracji - UE Jeżeli nie zostały złożone zastrzeżenia, nazwa produktu jest rejestrowana i wpisuje się ją do Rejestru Chronionych Nazw Pochodzenia oraz Chronionych Oznaczeń Geograficznych.  

Procedura rejestracji - UE Wniosek może dotyczyć tylko jednego produktu rolnego lub spożywczego. Opłata za ocenę wniosku i przekazanie go do Komisji Europejskiej wynosi obecnie 300 zł.

Procedura rejestracji – TSG Choć wniosek o rejestrację Nazwy Specyficznego Charakteru i wydanie świadectwa różni się od poprzednich, procedura rejestracji przebiega podobnie: I etap odbywa się w kraju, a drugi etap to rozpatrywanie wniosku przez Komisję Europejską     

Procedura rejestracji – TSG    Opis musi m. in. zawierać jasną i sugestywną argumentację podkreślającą oryginalność, a przede wszystkim specyficzność i tradycyjność produktu ubiegającego się o świadectwo.  

Procedura rejestracji – TSG    Producenci sami ustanawiają zasady produkcji i przetwarzania produktu, narzucając tym samym sobie i innym zainteresowanym podmiotom dyscyplinę związaną z przestrzeganiem wymogów zawartych w specyfikacji.  

Procedura rejestracji – TSG    Jeżeli nie zostały złożone zastrzeżenia, nazwa produktu jest rejestrowana i wpisuje się ja do Rejestru Świadectw Specyficznego Charakteru.     Opłata wynosi 300 zł

Wprowadzenie systemu zarządzania jakością w przedsiębiorstwie - podstawy

System zarządzania jakością wprowadzają np System zarządzania jakością wprowadzają np. organizacje ukierunkowane na ciągłe doskonalenie swoich wyrobów, ponieważ oczekiwania i potrzeby klientów podlegają ciągłym zmianom

8 zasad zarządzania jakością (wg norm serii ISO 9000)

1 ZASADA: Orientacja na klienta Organizacje są zależne od swoich klientów i dlatego zaleca się, aby rozumiały obecne i przyszłe potrzeby klienta, aby spełniały wymagania klienta oraz podejmowały starania, aby wykraczać ponad jego oczekiwania.

2 ZASADA: Przywództwo Przywódcy ustalają jedność celu i kierunku działania organizacji. Zaleca się, aby tworzyli oni i utrzymywali środowisko wewnętrzne, w którym ludzie mogą w pełni zaangażować się w osiąganie celów organizacji.

3 ZASADA: Zaangażowanie ludzi Ludzie na wszystkich szczeblach są istotą organizacji i ich całkowite zaangażowanie pozwala na wykorzystanie ich zdolności dla dobra organizacji.

4 ZASADA: Podejście procesowe Pożądany wynik osiąga się z większą efektywnością wówczas, gdy działania i związane z nimi zasoby są zarządzane jako proces. (proces – zbiór działań wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziałujących)

5 ZASADA: Podejście systemowe do zarządzania Zidentyfikowanie, zrozumienie i zarządzanie wzajemnie powiązanymi procesami jako systemem przyczynia się do zwiększenia skuteczności i efektywności organizacji w osiąganiu celów.

6 ZASADA: Ciągłe doskonalenie Zaleca się, aby ciągłe doskonalenie funkcjonowania całej organizacji stanowiło stały cel organizacji.

7 ZASADA: Podejmowanie decyzji na podstawie faktów Skuteczne decyzje opierają się na analizie danych i informacji.

8 ZASADA: Wzajemnie korzystne powiązania z dostawcami Organizacja i jej dostawcy są od siebie zależni, a wzajemnie korzystne powiązania zwiększają zdolność obu stron do tworzenia wartości.

proces ciągłej poprawy, tzw. cykl Deminga (cykl PDCA): PLAN (ustal cele) DO (wykonaj) ACT (działaj aby wciąż doskonalić) CHECK (sprawdzaj)

Dziękuję www.ibmer.poznan.pl E-mail: ibmer@man.poznan.pl