Szósty Program Ramowy Priorytet 6.1. Zrównoważone Systemy Energetyczne Zakres tematyczny i n owe konkursy Andrzej Sławiński Krajowy Punkt Kontaktowy PB UE IPPT PAN Warszawa, Świętokrzyska 21 tel fax

Cele polityczne UE RES White paper (1997) - wzrost udziału RES w całkowitej konsumpcji energii z 6% do 12% do roku 2010 Kyoto Protocol on reducing greenhouse gas emissions (1997) – redukcja emisji gazów cieplarnianych o 8% w latach Action Plan for Energy Efficiency (2000) - redukcja zużycia energii o następny 1% do 2010 RES Directive (2001) - wzrost udziału zielonej energii elektrycznej w całkowitym zużyciu energii z 14% do 22% do roku 2010 Green Paper on Security of energy supply (2002) Directive on the energy performance of buildings (2002) - oszczędność 22% energii w sektorze budowlanym Directive on liquid biofuels (2003) - 2% do roku 2005, 5.75% do roku 2010 Directive on cogeneration of heat and power (2004)

6.1. Zrównoważone systemy energetyczne Struktura priorytetu 6.1.i. Badania o perspektywie krótko- i średniookresowej (DG TREN) szybkie wdrożenie rozwijanych już technologii, promocja zmniejszania zapotrzebowania na energię, poprawa wydajności energetycznej, integracja odnawialnych źródeł energii z systemami energetycznymi, zmniejszanie zależności od importu paliw kopalnych, zmniejszanie emisji CO 2, otrzymanie rozwiązań konkurencyjnych ekonomicznie; 6.1.ii. Badania o perspektywie średnio- i długookresowej (DG Research) 1.rozwój i poszukiwanie nowych i odnawialnych źródeł energii (RES), 2.poszukiwanie nowych nośników energii (wodór) w zastosowaniach stacjonarnych i w transporcie, 3.poszukiwanie nowych metod eliminacji CO 2. Razem 890 mln euro

Priorytet 6.1. Harmonogram konkursów

Liczba partnerów w projektach Priorytet 6.1. Pierwsze trzy konkursy Udział partnerów z różnych krajów w projektach ocenianych i skierowanych do negocjacji ocenianychskierowanych do negocjacji

Liczba partnerów w projektach Priorytet 6.1. Drugi konkurs – Inicjatywa CONCERTO Udział partnerów z różnych krajów w projektach ocenianych i skierowanych do negocjacji ocenianychskierowanych do negocjacji

Priorytet 6.1. Konkurs FP TREN-4 Data publikacji:8 lipca 2005 Data zakończenia:12 grudnia 2005 Łączny budżet: 125 M€ ~ projektów Konkurs ogłoszony wspólnie dla 3 priorytetów: 4. Aeronautyka i Przestrzeń Kosmiczna (53 M€) 6.1. Zrównoważone Systemy Energetyczne (125 M€) 6.2. Zrównoważony Transport Powierzchniowy (36 M€) Instrumenty: IP (Integrated Projects)139 M€ STREP (Specific Targeted Research Projects) CA (Co-ordination Action) SSA (Specific Support Actions) 75 M€

Konkurs FP TREN-4 Zakres tematyczny i instrumenty Tania produkcja energii ze źródeł odnawialnych Innowacyjne metody projektowania zautomatyzowanych systemów grzewczych opartych na biomasie Wprowadzenie w skali masowej na rynek Redukcja kosztów Priorytet - możliwość wykorzystania paliw niskiej jakości (pellety z odpadów) i utrzymanie wysokiego standardu emisji Wykorzystanie energii słonecznej w ogrzewnictwie i chłodnictwie Nowa generacja ogrzewania i chłodzenia słonecznego, Produkcja na dużą skalę Redukcja kosztów Systemy odsalania STREP STREP

Konkurs FP TREN-4 Zakres tematyczny i instrumenty Tania produkcja energii ze źródeł odnawialnych Energia geotermalna Optymalizacja efektywności Redukcja kosztów Technologie przyjazne dla środowiska Innowacyjne farmy wiatrowe, komponenty i narzędzia projektowania Generacja energii elektrycznej Redukcja kosztów Farmy na lądzie i na morzu Niska prędkość wiatru, trudne warunki terenowe, ekstremalne obciążenia Priorytet – wdrożenia na dużą skalę, integracja z sieciami energetycznymi, współpraca z władzami publicznymi, sektorem finansowym i instytucjami naukowymi STREP STREP

Konkurs FP TREN-4 Zakres tematyczny i instrumenty Tania produkcja energii ze źródeł odnawialnych Wdrożenia następnej generacji technologii i produktów PV PV w budownictwie Innowacyjne zintegrowane rozwiązania Tania energia elektryczna z PV Masowa produkcja Niskie koszty technologii i produktów Energia mórz i oceanów Energia fal i pływów morskich Doprowadzenie do eksploatacji komercyjnej Wszystkie działy STREP STREP CA, SSA

Konkurs FP TREN-4 Zakres tematyczny i instrumenty Integracja na wielką skalę RES i wydajność energetyczna Poligeneracja Sieci energetyczne - rozproszona generacja energii Stabilność sieci energetycznych z rozproszoną generacją energii, poligeneracją i wykorzystaniem RES Priorytet – wdrożenia, optymalne wykorzystanie, zarządzanie rozproszoną generacją, magazynowanie energii (wąskie gardła, piki) Udział w projekcie dystrybutorów energii, końcowych użytkowników STREPCASSA

Konkurs FP TREN-4 Zakres tematyczny i instrumenty Integracja na wielką skalę RES i wydajność energetyczna Poligeneracja Sieci energetyczne - zarządzanie sieciami energetycznymi połączone ze zdecentralizowaną generacją energii wiatrowej na dużą skalę Projektowanie i zarządzanie sieciami Priorytet – działania strategiczne (prognozy generacji energii wiatrowej w warunkach przerw w generacji energii), wdrożenia innowacyjnych metod sterowania i zarządzania, magazynowanie energii, trans-regionalny i trans-europejski przesył energii Udział decydentów, operatorów systemów przesyłu, developerów, producentów STREPCASSA

Konkurs FP TREN-4 Zakres tematyczny i instrumenty Ekobudownictwo Ekobudownictwo Nowe podejście do projektowania, konstrukcji nowego i rewitalizacji starego budownictwa, oszczędne ogrzewanie, chłodzenie, oświetlenie Priorytet – partnerzy z krajów i regionów wymagających wzmocnienia udziału RES i polityki efektywności ekonomicznej, rewitalizacja budownictwa, redukcja zużycia energii o przynajmniej 30% Udział planistów, architektów, inżynierów, inwestorów, producentów, dostawców energii, właścicieli i in. STREP

Konkurs FP TREN-4 Zakres tematyczny i instrumenty Poligeneracja Poligeneracja Kombinowana produkcja energii elektrycznej i ciepła oraz chłodzenie, kogeneracja, trigeneracja, produkcja paliw, chemikaliów i innych produktów Priorytet – partnerzy z krajów i regionów wymagających wzmocnienia udziału RES i polityki efektywności ekonomicznej Współpraca producentów i dystrybutorów energii, ciepła, zimna, STREP

Konkurs FP TREN-4 Zakres tematyczny i instrumenty Integracja na dużą skalę RES i efektywność energetyczna Ekobudownictwo Poligeneracja CONCERTO II – Zarządzanie zapotrzebowaniem i dostarczaniem RES w wysoko rozwiniętych społecznościach Integracja RES w społecznościach lokalnych poprzez ekobudownictwo, sieci energetyczne, systemy ogrzewania w osiedlach, magazynowanie energii cieplnej i elektrycznej, wzrost sprawności energetycznej, pomiary, projektowanie i zarządzanie systemami Współpraca międzynarodowa, integracja technologii, współpraca wszystkich instytucji ważnych dla społeczności lokalnej Wzrost udziału RES w energetyce społeczności lokalnych Ściśle określone społeczności lokalne, wielkość systemu energetycznego, zainstalowanej mocy IP

Konkurs FP TREN-4 Zakres tematyczny i instrumenty CONCERTO II – Zarządzanie zapotrzebowaniem i dostarczaniem RES w wysoko rozwiniętych społecznościach (cd) Zakres działań: 70% wdrożenia (integracja RES i wydajność energetyczna) 20% badania (analizy, monitoring, optymalizacja) 5% promocja 2% szkolenia 7% zarządzanie Oczekiwane rezultaty: nowe regulacje prawne (np. dot. rozproszonej generacji energii) poprawa bezpieczeństwa dostaw energii na rynku energetycznym wsparcie rozwoju RES i EE (zielone certyfikaty, podatki) redukcja kosztów i cen energii

Konkurs FP TREN-4 Zakres tematyczny i instrumenty Promocja i rozpowszechnianie Technologie RES Odnawialne technologie ogrzewania i chłodzenia Produkcja i dystrybucja płynnych i gazowych biopaliw Ekobudownictwo Poligeneracja Zarządzanie zapotrzebowaniem na energię i dostarczanie energii w wysokorozwiniętych społecznościach Alternatywne paliwa silnikowe SSA

Konkurs FP TREN-4 Zakres tematyczny i instrumenty Alternatywne paliwa silnikowe CIVITAS Promocja i rozpowszechnianie doświadczeń Ocena doświadczeń inicjatywy CIVITAS (studia, akcje promocyjne, publikacje, warsztaty, sieci międzynarodowe) Oczekiwane rezultaty: lokalne instytucje (wzbogacenie wiedzy, wymiana informacji, rozwój partnerstwa) decydenci (ocena wkładu CIVITAS do polityki europejskiej w zakresie zrównoważonego rozwoju, ocena akceptowalności społecznej, naukowej wartości, przygotowanie materiałów edukacyjnych) SSA

Priorytet 6.1. Konkurs FP Energy-4 Data publikacji:połowa września 2005 Data zakończenia:10 stycznia 2006 Łączny budżet: 20M€ (50% RES) Instrumenty: CA (Co-ordination Action) SSA (Specific Support Actions)

Priorytet 6.1. Konkurs FP Energy-4 TEMAT 1. Przygotowanie do FP7 i wsparcie dla platform technologicznych Wsparcie dla Platform Technologicznych: biopaliwa, sieci energetyczne, generacja energii z zerową emisją dwutlenku węgla, wodór i ogniwa paliwowe (pomost do JTI) Tworzenie sieci i koordynacja RTD: ogniwa paliwowe (PEM- Proton Exchange Membrana, SOFC-Solid Oxide Fuei Cell- wysokotemperaturowe tlenkowe ogniwa paliwowe), CO2 – wychwytywanie i sekwestracja, stabilne organiczne ogniwa i moduły PV

Priorytet 6.1. Konkurs FP Energy-4 TEMAT 2. Wsparcie strategicznie ważnych inicjatyw współpracy międzynarodowej Wzmocnienie biegnących projektów FP6 w obszarze krajów INCO w zakresie tematycznym: Wodór i ogniwa paliwowe (priorytet - projekty odpowiednie do IPHE- International Partnership for Hydrogen Economy) Wychwytywanie i sekwestracja CO2 (priorytet - projekty odpowiednie do CSLF-Carbon Sequestration Leadership Forum )

Priorytet 6.1. Konkurs FP Energy-4 TEMAT 3. Strategicznie ważne tematy nie objęte przez biegnące projekty Zintegrowana produkcja energii i innych produktów w biorafineriach (IP) Badania pre-normatywne i standaryzacja stałych biopaliw (STREP) Badania naukowo- wdrożeniowe w kierunku przemysłowego wytwarzania modułów cienkich błon silikonowych przy pomocy technologii roll-to-roll (STREP) Badania wspierające instalacje małych systemów stacjonarnych opartych na wodorze i ogniwach paliwowych (STREP) Eksperymentalne testy monitorowania i weryfikacji magazynowania CO2 (STREP) Ocena potencjału ekonomii wodorowej w nowych krajach członkowskich i krajach kandydujących (SSA) Integracja, rozwój, testowanie, ocena, małych systemów ciepłowniczych PEMFC CHP (STREP)

CORDIS – Priorytet 6.1: energy/home.html DG RTD: DG TREN: CONCERTO II ManagEnergy: Krajowy Punkt Kontaktowy – Priorytet Priorytet 6.1. Informacja