Treści kształcenia

Treści kształcenia Całokształt podstawowych wiadomości i umiejętności z dziedziny nauki, techniki, kultury, sztuki oraz praktyki społecznej, przewidziany do opanowania przez uczniów podczas ich pobytu w szkole (Kupisiewicz) System nauczanych czynności, określonych pod względem celu, materiału i wymagań przetworzony z postaci programowej na osiągnięcia uczniów (Niemierko)

Planowanie pracy Podstawa programowa Program A Plan pracy Konspekty lekcji Kryteria oceniania Program B (program autorski)

Podstawa programowa Akt prawny regulujący działania edukacyjne Zawiera: Cele i zadania kształcenia szkolnego Kanon podstawowych treści Zalecane warunki i sposób realizacji

Program nauczania Dokument normujący prace nauczycieli Wyznacza zakres treści kształcenia na danym szczeblu

Różne ujęcia programu nauczania (Komorowska) Wykaz treści nauczania Zestaw planowanych czynności pedagogicznych Zestaw zamierzonych efektów pedagogicznych Zestaw pojęć i zadań do wykonania Rejestr doświadczeń

Program nauczania Uporządkowany zbiór tematów z wybranych dziedzin wiedzy i życia, przydatny dla nauczania Nierzadko również cele wychowawcze Struktura programu: Ideał i cele kształcenia Tematy (hasła programowe składające się na materiał nauczania) Uwagi o sposobach realizacji (instrukcje dla nauczyciela) Sposoby oceniania

Teorie doboru treści kształcenia Encyklopedyzm dydaktyczny- wiedza Formalizm dydaktyczny- sprawności Utylitaryzm dydaktyczny- działalność praktyczna Materializm funkcjonalny- integracja wiedzy, sprawności i działalności praktycznej

Kryteria doboru treści (Okoń) Uwzględniają wymagania związane z: Rozwijającym się dzieckiem (dorosłym) Zmieniającym się społeczeństwem Rozwojem nauki, kultury

Kryteria doboru materiału nauczania (Konarzewski) Filozofia programu szkolnego reprezentuje całokształt dorobku ludzkości wytworzy w uczniach cechy społecznie pożądane Rozwinie zdolności poznawcze Kryterium interesu Interes „właściciela szkoły” Trzon programowy

Kryteria doboru materiału nauczania (Konarzewski) Kryterium merytoryczne Etap konkretyzacji materiału nauczania Odpowiedzialność specjalistów z danej dziedziny Sposoby opracowania haseł Temat rozwinięty, zawierający szczegółowe hasła Temat przedstawiony jako zbiór wiadomości, z których nauczyciel wybiera istotne Temat sformułowany ogólnie, którego „przerobieniu posłużą wiadomości dobrane przez nauczyciela

Kryteria doboru materiału nauczania (Konarzewski) Kryterium skuteczności dydaktycznej Układ materiału sprzyja skutecznemu uczeniu się Kiedy wprowadzić dany temat? Jaką strukturę nadać materiałowi w obrębie każdego przedmiotu Układ liniowy, koncentryczny, spiralny Jaką strukturą nadać materiałowi z różnych przedmiotów nauczanych w tym samym czasie Materiał niezależny, skorelowany, scalony

Podział programów ze względu na dobór i połączenie treści Przedmiotowy (akademicki) Zintegrowany Podział na przedmioty Zminiaturyzowany obraz dorobku danej dziedziny nauki Mogą łączyć subdyscypliny Konkretne określenie zadań Informacja zwrotna Siatka problemów Szeroka specjalizacja nauczyciela Holistyczny charakter Możliwość dostosowania do ucznia

Gdzie większe.. Przedmiotowy Zintegrowany Uporządkowanie treści Zakres treści Głębia treści Elastyczność treści Koncentracja na uczniu Odkrywanie wiedzy Memoryzacja wiedzy Kontrola wyników

Gdzie większe… Przedmiotowy Zintegrowany Uporządkowanie treści  Zakres treści Głębia treści Elastyczność treści Koncentracja na uczniu Odkrywanie wiedzy Memoryzacja wiedzy Kontrola wyników

Autorski program nauczania Musi ściśle odnosić się do podstawy programowej Powinien wprowadzać nowe koncepcje, cele lub treści, a także nowatorskie sposoby ich realizacji

Program autorski Zakres- ilość i szczegółowość materiału Integracja- powiązanie rodzaju wiedzy Kolejność- ułożenie elementów programu Ciągłość- powracanie do zasadniczych pojęć i umiejętności Wyrazistość- powiązania pionowe i poziome miedzy różnymi elementami i cechami programu Równowaga- odpowiednie proporcje i czas (dziecko/przedmiot, kształcenie powszechne/indywidualne, poszerzanie i pogłębianie wiedzy, zadania związane z różnymi stylami uczenia się, różne metody, praca/zabawa, wpływy szkoły/społeczności)

Plan pracy Podział na działy/jednostki lekcyjne Odwołania do podstawy programowej Cele Uwagi o przebiegu lekcji Uwagi o korelacjach międzyprzedmiotowych (między ścieżkami)

Planowanie pracy Podstawa programowa Program A Plan pracy Konspekty lekcji Kryteria oceniania Program B (program autorski)

Szkolnictwo wyższe Krajowe Ramy Kwalifikacji- określenie kompetencji (efektów kształcenia) dla danego kierunku Wiadomości Umiejętności praktyczne Kompetencje społeczne Sylabus (Karta przedmiotu) Cele Efekty kształcenia (zgodne z EK ujętymi w KRK) Treści (zgodnie z efektami kształcenia dla modułu)