Międzynarodowe modele komercjalizacji i transferu wiedzy – rola naukowca na rynku innowacji dr Małgorzata Grzegorczyk Uniwersytet Łódzki Rzeszów 2014

2 W uczelniach wyższych transfer wiedzy i technologii realizowany jest zazwyczaj przy pomocy jednostek transferu technologii, które przybierać mogą różne formy rozwiązań organizacyjnych. Do najczęściej spotykanych należą akademickie inkubatory przedsiębiorczości oraz biura lub centra transferu technologii. Jednak nawet w ramach jednostek tej samej uczelni funkcjonujących w podobnych uwarunkowaniach, dostrzega się istotne różnice w sposobach realizacji „trzeciej misji uczelni”.

3 Prezentacja wyników analizy porównawczej dwóch odmiennych modeli transferu wiedzy w obszarze biotechnologii realizowanych przez Health Science Center w San Antonio oraz Houston Health Center. Cel Materiał do analizy pozyskano w trakcie wywiadów zrealizowanych w USA w ramach badania: „Integracja i transfer wiedzy z organizacji naukowych i badawczych do przedsiębiorstw” w maju 2012r.

4 Przykładowe modele transferu wiedzy wewnętrzna jednostka administracyjna uczelni skupiająca się głównie na licencjonowaniu zewnętrzny podmiot, który zarządza własnością intelektualną uczelni w jej imieniu model partnerskiej współpracy w ramach parku naukowego transfer realizowany przez jednostki rozwoju biznesu

5 University of Texas największa uczelnia w stanie Teksas skupia 15 regionalnych ośrodków akademickich 5 ośrodków medycznych

6 Jedna uczelnia – różne modele UT Health Science Center, San Antonio Houston Health Center

8 Teksas – San Antonio Stolica stanu – Austin została uznana w 1998r. za centrum technologii high-tech. Ze względu na indeks kreatywności San Antonio uznane zostało w 2002r. za stolicę kreatywności wyprzedzając Austin. W okresie San Antonio, ze swoją ponad milionową populacją, zostało uznane za najszybciej rozwijające się miasto z 10 największych miast USA. W San Antonio znajduje się 5 z listy 500 największych firm a także słynne South Texas Medical Center, skupiające dużą ilość medycznych centrów badawczych oraz szpitali. Indeks kreatywności to kombinacja czterech czynników: udziału zatrudnionych w kreatywnych za­wodach, Tech Pole Index – udziały zatrudnienia w sektorze zaawansowanych technologii do ogólne­go zatrudnienia, patentów na głowę mieszkańca, zróżnicowania społecznego. W San Antonio ponad osób jest zatrudnionych w branży Biosciences. Najwięcej badań prowadzonych jest w zagłębiu South Texas Medical Center, które skupia 45 instytucji o charakterze medycznym, w tym: 5 medycznych szkół wyższych (największa to UT Health Science Center ), odrębne szkoły medyczne, stomatologiczne i pielęgniarskie, 12 szpitali oraz 5 specjalistycznych instytutów. Tutaj znajduje się największy na świecie program badań klinicznych I fazy nowych leków przeciwnowotworowych, nowy Instytut Badań Nowotworów Dzieci szacowany na 200 mln $ oraz narodowy bank komórek macierzystych krwi pępowinowej.

9 Teksas – San Antonio W San Antonio ponad osób jest zatrudnionych w branży Biosciences. Najwięcej badań prowadzonych jest w zagłębiu South Texas Medical Center, które skupia 45 instytucji o charakterze medycznym, w tym: 5 medycznych szkół wyższych (największa to UT Health Science Center ), odrębne szkoły medyczne, stomatologiczne i pielęgniarskie, 12 szpitali oraz 5 specjalistycznych instytutów. Tutaj znajduje się największy na świecie program badań klinicznych I fazy nowych leków przeciwnowotworowych, nowy Instytut Badań Nowotworów Dzieci szacowany na 200 mln $ oraz narodowy bank komórek macierzystych krwi pępowinowej.

10 Teksas - Houston Houston - największe miasto stanu Teksas i jednocześnie czwarte pod względem wielkości miasto w Stanach Zjednoczonych University of Houston System czyli system skupiający cztery niezależne uniwersytety stanowe, wywiera każdego roku wpływ na lokalną gospodarkę porównywalny do działalności dużej korporacji, przyciągając 1,1 miliarda dolarów nowych funduszy i 3,13 miliardów dolarów całkowitych korzyści ekonomicznych, tworząc ponadto 24 tysiące miejsc pracy W 2006 roku obszar metropolitalny Houston zajął pierwsze miejsce w Teksasie i trzecie w Stanach Zjednoczonych na liście najlepszych miejsc do rozwijania biznesu i kariery według Forbesa. W 2008 Houston zajęło drugie miejsce na liście miast, które skupiają największą liczbę siedzib głównych korporacji z Fortune 500.

Texas Medical Center Houston jest siedzibą renomowanego Texas Medical Center, największego centrum medycznego na świecie. Wszystkie z 49 instytucji badawczych i zajmujących się opieką zdrowotną, które wchodzą w jego skład, są organizacjami non-profit.Texas Medical Centernon-profit Texas Medical Center obejmuje między innymi trzynaście szpitali i dwie instytucje specjalistyczne, dwie szkoły medyczne, cztery szkoły pielęgniarskie, a także kilka szkół dentystycznych, farmacji i zdrowia publicznego, w których zatrudnienie znajdują łącznie ponad 73 tysiące osób. W Texas Medical Center powołano do życia pierwsze na świecie—i jednocześnie największe—pogotowie lotnicze, Life Flight, a także opracowano program transplantacji międzyinstytucjonalnej. W centrum przeprowadza się ponadto więcej operacji serca, niż gdziekolwiek na świecie

12 STTM w San Antonio Tradycyjne działania: przyjmowanie zgłoszeń innowacji, ocena potencjału komercjalizacyjnego i prawnych możliwości komercjalizacji, analizy rynku, przygotowanie i realizacja zgłoszeń patentowych, poszukiwanie miejsca i partnerów na rynku, przygotowanie biznesplanu, identyfikacja licencjobiorców, negocjacje i umowy licencyjne Cały proces jest dość mocno sformalizowany Pomysłodawca nie uczestniczy w negocjacjach licencyjnych z firmami Cały proces ma charakter tajny i odbywa się niejako „za plecami” naukowca Twórca innowacji nie jest dopuszczony do udziału w rozmowach z partnerami biznesowymi, nie ma wpływu na ustalane warunki sprzedaży licencji ani na wartość opłat licencyjnych

13 STTM w San Antonio Naukowiec jeśli zgłosi się do centrum może otrzymać informacje na temat wynegocjowanych warunków ale już „po fakcie”. „Jeśli rozmawiamy z pracownikiem naukowym uczelni na temat warunków nigdy nie dajemy mu nic na piśmie. Nigdy.” Marketing relacji ma drugorzędne znaczenie w procesach komercjalizacji. Zgłaszania wynalazków i innowacyjnych wyników badań jest obligatoryjna i wynika z przepisów obowiązujących wszystkich pracowników uczelni.

14 STTM w San Antonio Pracownicy są także monitorowani pod kątem publikacji i zajawek wysyłanych do prasy przez dział PR uczelni na temat uzyskanych innowacyjnych wyników badań. W procesie komercjalizacji naukowiec nie jest dopuszczony do rozmów z firmami i negocjacji. Jego rola i udział w procesie komercjalizacji jest mocno ograniczona. Większą wagę przywiązuje się do wartości innowacji (komercjalizacja tylko wartościowych wynalazków) oraz rezultatów działania uczelni w zakresie komercjalizacji w celu wykazania się odpowiednimi wynikami (to się przekłada na dotacje dla uczelni, wielkość budżetu na badania i nagrody finansowe dla uczelni).

15 STTM w Houston Kontakty z przemysłem opierają się głównie na relacjach indywidualnych naukowców Uczelnia stara się zatrudniać naukowców, którzy pracowali wcześniej w przemyśle, głównie firmach farmaceutycznych (mają kontakty) Średnio 2 licencje miesięcznie 1-3 nowych firm rocznie Podział środków 50/50 (50% dla naukowca, 35% dla CTT, 25% dla uczelni)

16 STTM w Houston CTT intensywnie rozwija relacje z pracownikami uczelni Naukowiec uczestniczy w procesie komercjalizacji jako członek zespołu Proces jest elastyczny dostosowany do indywidualnego przypadku Rola naukowca jest decydująca CTT pełni rolę mentoringu, tutoringu oferując zasoby uczelniane, np. inkubator, laboratoria, negocjacje, poszukiwanie CEO itp.

17 STTM w San Antonio Pracownicy są także monitorowani pod kątem publikacji i zajawek wysyłanych do prasy przez dział PR uczelni na temat uzyskanych innowacyjnych wyników badań. W procesie komercjalizacji naukowiec nie jest dopuszczony do rozmów z firmami i negocjacji. Jego rola i udział w procesie komercjalizacji jest mocno ograniczona. Większą wagę przywiązuje się do wartości innowacji (komercjalizacja tylko wartościowych wynalazków) oraz rezultatów działania uczelni w zakresie komercjalizacji w celu wykazania się odpowiednimi wynikami (to się przekłada na dotacje dla uczelni, wielkość budżetu na badania i nagrody finansowe dla uczelni).

18 PODOBIEŃSTWA UT Health Science Center, San Antonio Houston Health Center Podobne zasoby i ekosystem Oba centra należą do centralnego systemu, które ma swoje biuro w University of Texas at Austin Obie uczelnie silnie konkurują o finanse federalne Tradycyjny model pchania innowacji (push) Obligatoryjne zgłaszanie innowacji przez naukowców

19 RÓŻNICE UT Health Science Center, San Antonio Houston Health Center Główna funkcja CTT – stać na straży własności intelektualnej Finansowanie z uczelni – CTT generuje koszty Proces mocno zbiurokratyzowany Mała rola naukowca w procesie komercjalizacji Relacje z pracownikami – „krwawiąca rana” Podejście „instytucjonalne” – najważniejsza jest instytucja, naukowiec jest traktowany przedmiotowo Główna funkcja CTT – generować przychód dla uczelni Samofinansowanie – CTT w całości pokrywa koszty własne + generuje przychody Proces elastyczny, w którym naukowiec pełni istotną rolę Relacje z pracownikami – motywowanie, PR Podejście „przedsiębiorcze”, naukowiec jest partnerem w działaniu mającym na celu wygenerowanie przychodu

Dziękuję