Szacowanie wartości i analiza wybranych wskaźników celu głównego RPO WK-P na lata za pomocą modelu HERMIN dr Zbigniew Mogiła Zespół badawczy Wrocławskiej Agencji Rozwoju Regionalnego pod kierownictwem naukowym prof. dr. hab. Janusza Zaleskiego Analiza jest finansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

Plan prezentacji 1.Cel badania 2.Metodyka badania 3.Fundusze w ramach RPO WK-P Wyniki wpływu 5.Podsumowanie i wnioski

Cel badania Określenie i ocena wpływu realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata na: 2 wskaźniki celu strategicznego Programu : – zmiana poziomu PKB w wyniku oddziaływania RPO; – liczba nowoutworzonych miejsc pracy netto ogółem. 11 wybranych wskaźników makroekonomicznych z różnych dziedzin Zakres czasowy badania: lata

Metodyka badania (1) Metoda obliczania wpływu RPO WK-P SC1SC2 WPŁYW symulacje dwóch scenariuszy rozwojowych: SC1 – zakładającego interwencję finansową w postaci RPO WK-P (scenariusz z funduszami); SC2 – zakładającego brak takiej interwencji (scenariusz bez funduszy); badania wpływu są analizami różnicy wyników dwóch symulacji: (SC1) - (SC2).

Metodyka badania (2) Główne narzędzie badawcze: 5-sektorowy model HERMIN gospodarki województwa kujawsko-pomorskiego *The New Programming Period Indicative guidelines on evaluation methods: ex ante evaluation. Working document no. 1.”, European Commission, Directorate-General Regional Policy, August **m.in. Bradley J., Untiedt G. The COHESION system of HERMIN country and regional models: Description and operating manual, Muenster Bazuje na najbardziej aktualnej wersji modelu krajowego dla Polski, który jest częścią Cohesion System of HERMIN Models (CSHM) Modele HERMIN stosowane są przez Komisję Europejską i spełniają jej wymagania* Szeroko opisane w literaturze naukowej** Polskie wersje modeli HERMIN (krajowy i 16 regionalnych) zostały zbudowane przez zespół WARR pod kierownictwem prof. dr hab. J. Zaleskiego i we współpracy z dr J. Bradley’em z Instytutu Badań Społeczno-Ekonomicznych (ESRI) w Dublinie

Fundusze w ramach RPO WK-P (1) Profil wydatkowania środków finansowych (publicznych i prywatnych) w ramach RPO WK-P w poszczególnych latach realizacji programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie informacji uzyskanych od Zamawiającego 4,02 mld zł z budżetu UE 1,96 mld zł z krajowych środków publicznych 0,7 mld zł z sektora prywatnego łącznie 6,7 mld zł

Fundusze w ramach RPO WK-P (2) Publiczne i prywatne środki finansowe wydatkowane w ramach RPO WK-P w relacji do poziomu PKB i liczby ludności Źródło: Opracowanie własne na podstawie informacji uzyskanych od Zamawiającego.

Fundusze w ramach RPO WK-P (3) Struktura wydatkowania środków finansowych w ramach RPO WK-P w podziale na poszczególne źródła finansowania (% podział alokacji) Źródło: Opracowanie własne na podstawie informacji uzyskanych od Zamawiającego

Wyniki wpływu (1) realizacja celu strategicznego Programu: – zmiana poziomu PKB w wyniku oddziaływania RPO – liczba nowoutworzonych miejsc pracy netto ogółem; poziom rozwoju gospodarczego i podażową stronę gospodarki: – poziom PKB per capita; – nakłady brutto na środki trwałe; – stopa inwestycji; procesy konwergencyjne: – PKB per capita i wydajność pracy (Polska=100); – PKB per capita w PPS i wydajność pracy (UE- 27=100); rozwój społeczny odzwierciedlony poprzez sytuację na rynku pracy: – stopa bezrobocia; – wskaźnik zatrudnienia; poziom życia ludności: – dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospodarstw domowych; – poziom spożycia prywatnego. Analizowane wskaźniki makroekonomiczne:

Wyniki wpływu (2) Zmiana poziomu PKB w wyniku oddziaływania RPO w województwie kujawsko- pomorskim Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników symulacji modelu HERMIN dla gospodarki województwa kujawsko-pomorskiego. Dzięki wdrożeniu RPO WK-P w roku 2015 PKB w regionie będzie wyższy o 3,9% niż w sytuacji, gdyby Program nie był realizowany

Wyniki wpływu (3) PKB per capita w cenach stałych (rok 2005=100) w województwie kujawsko- pomorskim Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników symulacji modelu HERMIN dla gospodarki województwa kujawsko-pomorskiego.

Wyniki wpływu (4) PKB per capita w PPS (UE-28=100) w województwie kujawsko-pomorskim Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników symulacji modelu HERMIN dla gospodarki województwa kujawsko-pomorskiego.

Wyniki wpływu (5) Wydajność pracy w PPS (UE-28=100) w województwie kujawsko-pomorskim Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników symulacji modelu HERMIN dla gospodarki województwa kujawsko-pomorskiego.

Wyniki wpływu (6) Nakłady brutto na środki trwałe w cenach stałych (rok 2005=100) w województwie kujawsko-pomorskim Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników symulacji modelu HERMIN dla gospodarki województwa kujawsko-pomorskiego.

Wyniki wpływu (7) Liczba nowoutworzonych miejsc pracy netto ogółem w województwie kujawsko- pomorskim Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników symulacji modelu HERMIN dla gospodarki województwa kujawsko-pomorskiego. Dzięki wdrożeniu RPO WK-P w roku 2015 liczba utworzonych miejsc pracy w regionie będzie wyższa o 18,2 tys. niż w sytuacji, gdyby Program nie był realizowany

Wyniki wpływu (8) Stopa bezrobocia wg BAEL (wiek 15-64) w województwie kujawsko-pomorskim Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników symulacji modelu HERMIN dla gospodarki województwa kujawsko-pomorskiego.

Wyniki wpływu - porównanie Źródło: Opracowanie własne na podstawie: raportów WARR „Ocena wpływu Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata na sytuację społeczno - gospodarczą w województwie oraz w nowej perspektywie finansowej na lata , przy użyciu regionalnego modelu makroekonomicznego (Hermin) gospodarki województwa wielkopolskiego wg trzywariantowego układu struktury płatności nowego WRPO ”; "Badanie stopnia realizacji wskaźników celu głównego Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego 2007 – 2013 za pomocą modelu HERMIN (do roku 2010)". Wskaźnik Kujawsko- pomorskie 000,71,8 2,1 2,63,91,91,71,51,41,3 Wielkopolskie 000,81,31,71,81,91,81,71,31,21,11,0 Świętokrzyskie 000,82,32,43,13,02,21,81,51,41,31,2 Zmiana poziomu PKB w wyniku oddziaływania RPO w województwie kujawsko-pomorskim w porównaniu z wybranymi wynikami badań WARR dla województw: świętokrzyskiego i wielkopolskiego

Podsumowanie i wnioski (1) pozytywny wpływ RPO WK-P na rozwój województwa kujawsko- pomorskiego w latach relatywnie wysoki poziom efektywności funduszy skumulowana* wielkość wpływu na PKB w cenach bieżących kształtuje się na poziomie 26,3 mld zł (38,5% PKB regionu z roku 2011) *z lat

Podsumowanie i wnioski (2) wyższa nominalna wielkości środków unijnych w nowej perspektywie (1,5 mld euro na lata vs. 1,9 mld euro na lata ), ale mniejsza ich realna skala (14,9 % PKB na lata vs. 11,5 % PKB na lata )* koncentracja funduszy unijnych a funkcjonowanie w rzeczywistości post- dotacyjnej po 2023 r. (projekty stricte gospodarcze versus ograniczanie luki cywilizacyjnej) odgórne wytyczne KE jako bariera w „regionalizacji” regionalnych programów operacyjnych na lata * Kwota alokacji UE (RPO + regionalny komponent POKL) dla województwa kujawsko- pomorskiego w perspektywie finansowej została odniesiona do PKB z 2004 r., natomiast alokacja RPO na lata do PKB z 2011 r.

Dziękuję za uwagę Zbigniew Mogiła