WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

STOLICA HERB WOJEWÓDZTWA FLAGA WOJEWÓDZTWA

POWIERZCHNIA WOJEWÓDZTWA 25 122,49 km² MNIEJSZOŚCI NARODOWOŚCIOWE NAZWA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIE STOLICA LUBLIN POWIERZCHNIA WOJEWÓDZTWA 25 122,49 km² MNIEJSZOŚCI NARODOWOŚCIOWE ukraińska, niemiecka, rosyjska, białoruska, żydowska, ormiańska, litewska, czeska, słowacka, GWARY / JĘZYK Gwary wschodniolubelskie: podlaska, chełmska i Pobuże (pod silnym wpływem gwar ukraińskich). Pas przejściowy z odrębną gwarą zamojską. Gwary zachodniolubelskie: mazowiecka i małopolska. CIEKAWOSTKI Na terenie województwa lubelskiego znajdują się dwa parki narodowe: Poleski Park Narodowy i Roztoczański Park Narodowy 17 parków krajobrazowych STRÓJ LUDOWY Strój lubelski (krzczonowski)

ZNANE POSTACIE ZWIĄZANE Z WOJEWÓDZTWEM PODANIA / LEGENDY "Sąd Diabelski" "Kamień nieszczęścia" "O wielkiej lubości Zofii Filipowiczowej czary czyniącej i za czary skazanej" KUCHNIA REGIONALNA Mocne akcenty kresowe rosyjskie i białoruskie Cebularz lubelski Forszmak lubelski Przaśniak trawnicki Miody pitne Koguty Kazimierskie Pieróg biłgorajski inaczej zwany krupniakiem ZNANE POSTACIE ZWIĄZANE Z WOJEWÓDZTWEM Julia Hartwig – poetka Krzysztof Cugowski – Budka Suflera Wojciech i Piotr Cugowscy – Bracia Beata Kozidrak – Bajm Zbigniew Hołdys – Perfekt Urszula (Kasprzak) Piotr Szczepanik Bogdan Łazuka – aktor i piosenkarz Janusz Józefowicz – aktor i reżyser Anita Sokołowska – aktorka Marcin Wójcik, Michał Wójcik, Waldemar Wilkołek – kabaret Ani Mru Mru

LUBLIN – MIASTO WOJEWÓDZKIE Miasto na prawach powiatu w południowo-wschodniej Polsce, stolica województwa lubelskiego. Położony na Wyżynie Lubelskiej nad rzeką Bystrzycą, historycznie w Małopolsce. To największe miasto w Polsce na wschód od Wisły, położone na północnym skraju Wyżyny Lubelskiej. Miasto dzieli się na 27 dzielnic. Jest jednym z 3 miast w Polsce (obok Gdyni i Tychów), w których jeżdżą trolejbusy (9 linii). Pierwszą uczelnią założoną w XX wieku (1918) był Katolicki Uniwersytet Lubelski. W 1944 powołany został do istnienia Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Lublin jest jednym z najstarszych miast Polski ok. VI wieku

ZABYTKI MIASTA Brama Krakowska - XIV-wieczna brama strzegąca dostępu do Starego Miasta w Lublinie, historyczny symbol grodu. Pozostałość murów obronnych z XIV wieku; zbudowana w stylu gotyckim, w XVIII wieku nadano jej rys barokowy. Dzwon zegarowy odlany w 1585 roku w Lublinie i umieszczony w Bramie Krakowskiej. Uszkodzony w 1944 roku.

Zamek w Lublinie Dawny zamek królewski w Lublinie z Kaplicą Zamkową, pierwotnie zbudowany w XII wieku. W XIII wieku do zamku dobudowano romański donżon (wieżę mieszkalno-obronną, podczas okupacji niemieckiej mieściło się tam więzienie. Kaplica zamkowa pw. św. Trójcy, wybudowana jako fundacja Kazimierza Wielkiego, to jeden z najcenniejszych zabytków w Polsce, pokryty rusko-bizantyjskimi freskami z 1418, powstałymi na zamówienie Władysława Jagiełły.

KOŚCIÓŁ ŚW. MIKOŁAJA Położony na Wzgórzu Czwartek. Prawdopodobnie pierwotną świątynię założył książę Polski Mieszko I w 986. Obecna budowla pochodzi z końca XVI, a przebudowywana była w połowie XVII wieku, kiedy to otrzymała szatę renesansową. Dzwonnica i przykościelna kapliczka.

BAZYLIKA PW. ŚW. STANISŁAWA BISKUPA MĘCZENNIKA Zwana także Bazyliką Relikwii (Drzewa) Krzyża Świętego lub Kościołem oo. Dominikanów – jedna z najstarszych świątyń Lublina, wraz z klasztorem jest jedną z najdłużej istniejących instytucji tego miasta. Za datę pierwszej fundacji kościoła klasztornego przyjmuje się rok 1253. Obecny kościół został zbudowany w XIV wieku, z fundacji Kazimierza Wielkiego w 1342 r. Świątynię otacza jedenaście kaplic. Nawę główną otaczają cztery (z sześciu istniejących pierwotnie) ołtarze – kaplice przyfilarowe. Od 1967 r. kościół dominikanów posiada tytuł bazyliki mniejszej, nadany mu przez papieża Pawła VI.

BRAMA GRODZKA Brama miejska w Lublinie, pozostałość pierwszych murowanych elementów obwarowań miasta, wybudowanych w 1342 roku, po zezwoleniu Kazimierza III Wielkiego. Obecny zabytek ma kształt nadany mu w 1785 roku przez nadwornego architekta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Brama Grodzka zwana była także Bramą Żydowską, ponieważ była przejściem pomiędzy Starym Miastem, a dzielnicą żydowską.

ATRAKCJE TURYSTYCZNE Poza miastem wojewódzkim nie można ominąć innych ciekawych miejsc. Należą do nich między innymi: Kazimierz Dolny Zamość Nałęczów Tomaszów Lubelski Nie możemy zapomnieć o Muzeum na Majdanku. Warto odwiedzić również parki narodowe oraz parki krajobrazowe.

KAZIMIERZ DOLNY Nazwę miejscowości wiąże się z imieniem Kazimierza Sprawiedliwego, księcia krakowskiego z XII w., natomiast prawa miejskie nadał jej król Kazimierz Wielki w 1356 r. Miasto bogaciło się na handlu, przede wszystkim na spławie zboża Wisłą. Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja – kościół farny położony przy rynku w Kazimierzu Dolnym. Ufundowany został przez Kazimierza Wielkiego ok. 1325 roku i przebudowany w stylu renesansowym ok. 1553. Zamek w Kazimierzu Dolnym – zespół fortyfikacji obronnych z XIII i XIV wieku. Synagoga w Kazimierzu Dolnym – zbudowana w drugiej połowie XVIII wieku

ZAMOŚĆ Za sprawą unikalnego zespołu architektoniczno-urbanistycznego Starego Miasta bywa nazywany "perłą renesansu", "miastem arkad" i "Padwą północy”. W 1992 roku zamojskie Stare Miasto zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Rynek Wielki o wymiarach 100 × 100 metrów z ratuszem i tzw. kamienicami ormiańskimi. Synagoga– jest najlepiej zachowaną późnorenesansową synagogą w Polsce. Pałac Zamoyskich

NAŁĘCZÓW Położony w granicach Kazimierskiego Parku Krajobrazowego Nałęczów to jedyne w Polsce uzdrowisko o profilu wyłącznie kardiologicznym. Leczy się tu przede wszystkim choroby: wieńcową, nadciśnienie tętnicze, nerwice serca i stany ogólnego wyczerpania psychofizycznego. Nałęczów posiada również dobre warunki dla rehabilitacji pacjentów po zawale serca i operacjach kardiochirurgicznych. Znajdują się tu rozlewnie wód mineralnych Nałęczowianka i Cisowianka ŁAWECZKA BOLESŁAWA PRUSA CHATA STEFANA ŻEROMSKIEGO

MUZEUM NA MAJDANKU Hitlerowski obóz koncentracyjny, umiejscowiony tuż pod Lublinem, był miejscem zagłady kilkuset tysięcy ludzi. Wśród ofiar, zwożonych z 26 państw Europy, połowę stanowili Żydzi. W miejscu obozu w 1944 r. powołano Państwowe Muzeum na Majdanku, które zajmuje się ochroną pamięci ofiar i dokumentowaniem hitlerowskiego programu unicestwiania ludności podbitych krajów, w tym akcji „Reinhard” mającej na celu całkowitą zagładę Żydów. W muzeum można oglądać pozostałości dawnego obozu, m.in. łaźnię, komory gazowe i krematorium oraz część baraków, w których mieszkali więźniowie. Przy wejściu na teren muzeum stoi wielki kamienny monument, a na jego osi – w sąsiedztwie krematorium i rowów egzekucyjnych – mauzoleum z prochami pomordowanych.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! PAWEŁ ANTLAUF KLASA III B