Opieka farmaceutyczna
Proces opieki farmaceutycznej ma charakter cykliczny co oznacza, że obejmuje ciąg następujących po sobie w określonej kolejności działań.
Etapy procesu opieki farmaceutycznej 1 Stwierdzenie występowania problemu lekowego 8 2 Rozwiązanie problemu Uzyskanie informacji od pacjenta i jej ocena 7 3 Wdrożenie planu monitorowania leczenia Ustalenie celów terapii 4 6 Opracowanie planu terapeutycznego Wydanie leku i udzielenie informacji 5 Opracowanie planu monitorowania leczenia
Jeżeli zamierzony cel zostanie osiągnięty (tzn Jeżeli zamierzony cel zostanie osiągnięty (tzn. rozpoznany problem zostanie rozwiązany), cykl ulega zatrzymaniu do chwili, gdy zaistnieje powód do ponownego zajęcia się pacjentem. Jeżeli celu tego nie osiągniemy lub wystąpi nowy problem lekowy, to cykl opieki farmaceutycznej rozpoczyna się od nowa.
Raz rozpoczęty proces opieki farmaceutycznej musi być kontynuowany i powtarzany tak długo, aż rozwiązane zostaną wszystkie związane z farmakoterapią problemy danego pacjenta lub pacjent ten fizycznie zniknie z pola widzenia farmaceuty.
Etapy procesu opieki farmaceutycznej Nawiązanie kontaktu profesjonalnego farmaceuty z pacjentem Etap 2 Zebranie, scalenie i interpretacja informacji o pacjencie, jego chorobie i stosowanych przez niego lekach Etap 3 Spisanie i uszeregowanie pod względem ważności wszystkich rzeczywistych i potencjalnych problemów lekowych pacjenta. Określenie, którymi z nich należy zająć się w pierwszej kolejności Etap 4 Wyznaczenie pożądanych efektów farmakoterapii dla każdego problemu lekowego Etap 5 Określenie dostępnych alternatyw farmakoterapeutycznych: spisanie możliwości terapeutycznych umożliwiających osiągnięcie przez pacjenta pożądanych efektów Etap 6 Wybór „najlepszego” rozwiązania farmakoterapeutycznego i indywidualizacja postępowania terapeutycznego (opracowanie planu opieki) Etap 7 Opracowanie planu monitorowania Etap 8 Wdrożenie zindywidualizowanego planu opieki i planu monitorowania Etap 9 Kontynuacja opieki i ocena uzyskanych efektów
Farmaceutę muszą cechować: Nawiązanie kontaktu z pacjentem jest możliwe, tylko przy uzyskaniu zgody i współpracy tego pacjenta. Farmaceutę muszą cechować: empatia życzliwość dyskrecja cierpliwość wyrozumiałość konsekwencja umiejętność komunikowania się
Dla nawiązania kontaktu z pacjentem niezwykle ważne są warunki, w jakich ma on miejsce. Muszą one zapewniać możliwość swobodnej, spokojnej, niczym nie zakłóconej i poufnej rozmowy. Kontakt z pacjentem musi być utrzymany przez cały czas sprawowania nad nim opieki farmaceutycznej, bezpośredni i w miarę możliwości dość częsty.
Aby opracować plan farmakoterapii należy: Zebrać, sklasyfikować i powiązać ze sobą różne rodzaje informacji o pacjencie. Zdecydować o tym, czy: Dotychczasowa lub zalecona farmakoterapia jest najwłaściwsza, najskuteczniejsza, najbezpieczniejsza i najdogodniejsza dla pacjenta, Występują u tego pacjenta problemy lekowe mogące utrudniać uzyskanie zamierzonych celów farmakoterapii, Istnieje potencjalna możliwość wystąpienia problemu lekowego w przyszłości, czemu trzeba będzie zapobiec.
Jak zbierać informacje o pacjencie Rozmowa z pacjentem powinna być poprzedzona wyjaśnieniem jej celów i określeniem jak długo będzie trwała. Rozmowy powinny odbywać się w wydzielonym miejscu. Farmaceuta musi zastanowić się jakie informacje chce uzyskać od pacjenta. Należy stworzyć odpowiednią atmosferę rozmowy.
Należy pamiętać jak ważny jest język ciała. W trakcie rozmowy zadajemy pytania otwarte i zamknięte. Zawsze zostawiamy pacjentowi czas na udzielenie odpowiedzi. Wszelkie notatki odnośnie uzyskanych odpowiedzi sporządzamy po zakończeniu rozmowy.
Dane uzyskana od pacjenta mogą być: Subiektywne Obiektywne
Trzy grupy zebranych danych: wywiad medyczny wywiad farmakoterapeutyczny wywiad demograficzny
Analiza informacji o pacjencie Tabela 4.