ARABOWIE I ISLAM

· zapoznanie uczniów z przyczynami powstania islamu i postacią proroka Mahometa, ·   przedstawienie założeń doktryny religijnej islamu, ·   omówienie roli kobiety w islamie, CELE LEKCJI:

UMIEJĘTNOŚCI I CELE WYCHOWAWCZE       umiejętność wskazywania na mapie świętych miejsc muzułmanizmu i zmian terytorialnych związanych z ekspansją islamu VII - VIII wiek,       umiejętność łączenia faktów historycznych,       doskonalenie znajomości pojęć: islam, muzułmanie, ramadan, hidżra, dżihad, Koran, Sunna, sura, Kabba,       umiejętność pracy z tekstem źródłowym: uogólnianie, wyciąganie wniosków,        dalsze doskonalenie umiejętności sporządzania samodzielnej notatki w oparciu o - podręcznik, tekst źródłowy, referat, atlas historyczny, wykład,       przekonanie uczniów o potrzebie okazywania tolerancji i rozumienia innych religii, wskazanie, iż źródłem dzisiejszego terroryzmu arabskiego nie jest doktryna religijna, ale wyznawcy i ich interpretacje Koranu.

METODY i FORMY PRACY: Rozmowa nauczająca. Praca z mapą. Praca z podręcznikiem. Praca z tekstem źródłowym. Praca w grupach. Dyskusja. Wykład z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej.

Mapa fizyczna Bliskiego Wschodu. Podręcznik. Atlas historyczny Mapa fizyczna Bliskiego Wschodu. Podręcznik. Atlas historyczny. Prezentacja multimedialna. Teksty źródłowe. ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

POCHODZENIE Arabowie, wspólnota religijno-językowo-kulturowa, która skupia ludność uznającą język arabski za ojczysty.Powstali na skutek zmieszania się semickich plemion Półwyspu Arabskiego (Arabowie właściwi) z ludnością podbijanych przez siebie (od VII w.) terenów.

STYL ŻYCIA Zamieszkujący pustynne obszary Arabowie przez setki lat prowadzili tradycyjny (oparty na ustroju plemiennym), koczowniczy lub półkoczowniczy tryb życia, trudniąc się gł. koczowniczym pasterstwem, związanym z hodowlą wielbłądów, owiec i kóz. Obecnie taki sposób życia jest kultywowany przez minimalny procent ludności arabskiej. Arabowie zajmowali się także od dawna rolnictwem, rzemiosłem i handlem, osiedlając się w oazach i na żyźniejszych terenach. Od VII w. zaczęli zakładać duże ośrodki miejskie, w których obecnie mieszka blisko połowa arabskiej populacji. Jednocześnie Arabowie zachowali w znacznym stopniu tradycyjną kulturę i system wartości wyrosły z islamu.

ISLAM Islam (arab. الإسلام) – religia monoteistyczna, druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwie. Słowo islam w języku arabskim oznacza poddanie się Bogu(ALLAH). Islam był początkowo religią ludów arabskich, jednak szybko rozprzestrzenił się na inne narody. Początkowym celem islamu i nauczania proroka Mahometa było połączenie wszystkich ludów arabskich w jedną wielką rodzinę muzułmańską, jednak z czasem rozprzestrzenił się na cały świat. Obecnie liczba muzułmanów na świecie wynosi ok. 1,2 mld. Za ostatniego proroka islam uznaje Mahometa (Muhammada - wielu muzułmanów uważa, iż imienia proroka nie tłumaczy się na inne języki), a za ostatnią objawioną księgę - Koran.

MAHOMET Mahomet (po arabsku Muhammad), prorok i twórca islamu, żył w latach 570-632. Urodził się w Mekce i zajmował handlem do czasu, gdy zaczął twierdzić, że podczas kontemplacji doznał wizji i zaczął głosić zasady nowej religii. Przeciwnicy zmusili go jednak do ucieczki z Mekki do Medyny. Data tej ucieczki, zwanej hidżrą, przypadająca na 622 r. ery chrześcijańskiej, przyjęta została potem za pierwszy rok ery muzułmańskiej. Począwszy od niej liczone są kolejne lata islamskiego kalendarza.

MEKKA Centrum religijne islamu i najświętsze miasto muzułmanów, dostępne tylko dla wyznawców tej religii. Według wyznawców islamu miejsce urodzenia Mahometa (w 571) oraz miejsce objawienia sur mekkańskich. Od powrotu proroka z Medyny w 630 cel pielgrzymek wszystkich muzułmanów z całego świata. Dziś w Mekce żyje prawie półtora miliona ludzi. Najważniejszym miejscem jest prostokątna, ceglana budowla w środku miasta, miejsce naznaczone przez Mahometa - Kaaba. Wokół tego sanktuarium wzniesiono niezwykły meczet Al-Haram, mogący pomieścić jednocześnie 300 tysięcy wyznawców. Jest to najważniejsze miejsce dla muzułmanów.

KORAN Koran (arab. القُرْآن Al-Qur’ān – oznacza czytanie, recytację) – święta księga islamu, uważana przez muzułmanów za słowo Allaha. Powstał w latach 610-632. Według muzułmanów został objawiony Mahometowi przez Archanioła Gabriela. Koran stanowi podstawę kultury muzułmańskiej i jest głównym źródłem tejże wiary. Koran składa się z 114 sur (rozdziałów), które z kolei dzielą się na aje (wersety). Sury dzielą się na 90 sur mekkańskich powstałych w tzw. okresie mekkańskim, i 24 sury medyńskie (okres medyński).

PIĘĆ FILARÓW ISLAMU Wyznanie wiary (شهادة, szahada) - Zaświadczam, że nie ma boga prócz Allaha, a Mahomet (Muhammad) jest Jego sługą i wysłannikiem ; Modlitwa (صلاة, salat) - odprawiana pięć razy dziennie, z twarzą zwróconą w stronę Mekki; Jałmużna (زكاة, zakat) - określoną część swego majątku, nie dochodu (najczęściej 2,5%) muzułmanin ma obowiązek oddawać biednym; Post (صوم, saum) - w ciągu dziewiątego miesiąca roku muzułmańskiego (ramadanu), muzułmanie muszą powstrzymywać się od jedzenia i picia (nie dotyczy kobiet w ciąży lub karmiących, małych dzieci, osób ciężko chorych oraz odbywających długą i wyczerpującą podróż) a także palenia tytoniu i uprawiania seksu od wschodu do zachodu słońca; Pielgrzymka do Mekki (حج, hadżdż) - muzułmanin musi ją odbyć przynajmniej raz w życiu, jeśli pozwala mu na to sytuacja materialna.

Problem sytuacji kobiet w krajach muzułmańskich należy do najbardziej kontrowersyjnych. Koran nakazuje traktowanie kobiet z szacunkiem i stwierdza że Allah traktuje je na równi z mężczyznami. Krytykowane są jednak zawarte w Koranie wskazania o biciu kobiet w niektórych sytuacjach. Inną krytykowaną na Zachodzie zasadą islamu jest nakaz skromności (hidżab), ograniczający swobodę w wyborze ubioru. KOBIETA W ISLAMIE

Dżihad (z języka arabskiego جهاد , ğihād – zmaganie, walka) – w kulturze islamu pojęcie pierwotnie oznaczające dokładanie starań i podejmowanie trudów w celu wzmocnienia wiary i islamu. W tradycji europejskiej termin ten często, choć nie do końca precyzyjnie, tłumaczy się jako „święta wojna”. W Koranie i muzułmańskiej tradycji dżihad oznacza wszelkie starania podejmowane w imię szerzenia i umacniania islamu: zarówno wewnętrzne zmagania wyznawcy, pokojowe propagowanie islamu, jak i nawracanie niewiernych. DŻIHAD

W prezentacji wykorzystano materiały pochodzące z: www.wikipedia.pl (repozytorium wolnych zasobów projektów Fundacji Wikimedia). Microsoft Clip Gallery. Autor prezentacji: Monika Szocik