Zagrożenia i szanse dla małych i średnich firm branży mięsnej 27 czerwca 2014r. Opracował: Jacek Leonkiewicz

Przed akcesją – sytuacja branży mięsnej Lata 90-te XX w. ponad 7.500 zakładów produkcji i przetwórstwa mięsa.

Przed akcesją - zagrożenia Trzy lata na dostosowanie się Z chwilą spodziewanego przystąpienia Polski do UE, a więc 1 stycznia 2003 r. , producenci wyrobów pochodzenia zwierzęcego, którzy nie będą respektowali unijnych norm sanitarnych, otrzymają zakaz sprzedaży na rynek - zobowiązanie w trakcie negocjacji członkowskich w Brukseli wiceminister rolnictwa Jadwigi Berak. Rzeczpospolita 14 kwietnia 1999 r.

Przed akcesją – implementacja prawa weterynaryjnego  ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r. o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Państwowej Inspekcji Weterynaryjnej pierwsze rozporządzenia dla branży mięsnej: w sprawie szczegółowych warunków weterynaryjnych wymaganych przy uboju zwierząt rzeźnych oraz rozbiorze i składowaniu mięsa, a także przy przetwórstwie mięsa i składowaniu przetworów mięsnych (Dz. U. z 1999r. Nr 10 poz. 90 i 91).

Przed akcesją – sytuacja branży mięsnej Kategoryzacja negocjacje z UE – marzec 2001r. Wprowadzono kategorię C.   Kategoria A – zakłady zgodne z wymogami unijnymi, posiadające już uprawnienia do eksportu na wspólny rynek.      Kategoria B-1 – zakłady bliskie dostosowania do norm unijnych, które obecnie realizują program restrukturyzacji i dostosują się do czasu akcesji.    Kategoria B-2 – zakłady nie spełniające wymogów unijnych, posiadające plan modernizacji i które mogą starać się o korzystanie z okresu przejściowego.  Kategoria C – zakłady nie spełniające wymogów unijnych, nie posiadające planu modernizacji, przewidziane do likwidacji. Zgodnie z nowymi zasadami, polskie stanowisko negocjacyjne zakładało możliwość skorzystania z okresów przejściowych na dostosowanie zakładów należących wyłącznie do kategorii B-2.

Przed akcesją – sytuacja branży mięsnej Analiza branży mięsnej styczeń 2002 r. – 3.650 zakładów mięsnych. Zakładów kat. „A” – 45 (1,23%). czerwiec 2002 r. Uporządkowanie kategoryzacji zakładów  Sporządzenie harmonogramu dostosowania zakładów do weterynaryjnych standardów wspólnotowych.  Określenie terminu realizacji zobowiązań.  Monitorowanie postępu prowadzonych prac modernizacyjnych.

Przed akcesją – sytuacja branży mięsnej Liczba polskich zakładów październik 2002r. Kategoria A B1 B2 Zakłady mięsa czerwonego 63 1.842 260 białego 27 194 53

Postęp prac dostosowawczych w modernizujących się polskich zakładach branży mięsa czerwonego stan w grudniu 2002r. wg archiwalnych danych GIW opracował J. Leonkiewicz Ogółem 2077 zakładów mięsa czerwonego

Postęp prac dostosowawczych w modernizujących się polskich zakładach branży mięsa białego stan w grudniu 2002r. wg archiwalnych danych GIW opracował J. Leonkiewicz Ogółem 242 zakładów mięsa białego

TVP 1; 26 października 2003r.

Nie będziemy administracyjnie zamykać zakładów kat. C

Zakłady mięsa czerwonego – stan w dniu 31 stycznia 2004 r. B 1 B 2 C Razem 111 W tym: 68 zakładów mięsnych 12 zakładów przetwórstwa jelit 15 zakładów dziczyzny. 17 zakładów wspólna produkcja mięsa białego 1.326 W tym 112 zakładów z dodatkowymi okresami przejściowymi 44 – 6 m-cy 44 – 9 m-cy 24 – 12 m-cy 237 1.487 W tym 1.155 zakładów o małej zdolności produkcyjnej 3.161

Zakłady mięsa białego – stan w dniu 31 stycznia 2004 r. Razem 40 W tym: 4 zakłady przetwórstwa królików 17 zakładów wspólna produkcja mięsa czerwonego 166 W tym 12 zakładów z dodatkowymi okresami przejściowymi 5 – 6 m-cy 4 – 9 m-cy 23– 12 m-cy 162 W tym 79 zakładów o małej zdolności produkcyjnej 408

Liczba zakładów o unieruchomionej działalności (w okresie: 1 I – 1 V 2004r.) Branża mięsna (tylko ubój) (cały zakład) rybna mleczarska 119 74 34 15 Podejmowane decyzje o unieruchomieniu: administracyjnie (IW) oraz przez właścicieli

Środki przejściowe. Rozporządzenie Komisji (WE) NR 2076/2005 z dnia 5 grudnia 2005 r. ustanawiające środki przejściowe do celów wdrożenia rozporządzeń (WE) nr 853/2004, (WE) nr 854/2004 oraz (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniające rozporządzenia (WE) nr 853 oraz (WE) nr 854/2004.

Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 2076/2005 z dnia 5 XII 2005r. „…stosowanie niektórych spośród tych środków (852, 853 i 882/2004) ze skutkiem natychmiastowym, począwszy od dnia 1 stycznia 2006, spowodowałoby trudności natury praktycznej. Aby pełne wprowadzenie w życie nowych zasad i procedur odbyło się w sposób łagodny, należy zastosować okres przejściowy…”

Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 2076/2005 z dnia 5 XII 2005r. Okres przejściowy „…do celów niniejszego rozporządzenia ustanawia się okres przejściowy trwający cztery lata, upływający dnia 31 grudnia 2009…”

ROZBIÓR I PRZETWÓRSTWO DOSTOSOWANIE DO HANDLU DOSTOSOWANIE DO HANDLU 1 stycznia 2010r. RYNEK KRAJOWY UBÓJ ROZBIÓR I PRZETWÓRSTWO DOSTOSOWANIE DO HANDLU DOSTOSOWANIE DO HANDLU DZIAŁALNOŚĆ MOL

Ocalić małe zakłady ubojowe Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 maja 2010r. w sprawie niektórych wymagań weterynaryjnych, jakie powinny być spełnione przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego w rzeźniach o małej zdolności produkcyjnej – Dz. U. Nr 98, poz. 630. 165 rzeźni oraz 306 działów ubojowych w zakładach zintegrowanych

Ocalić małe zakłady przetwórcze 1174 zakłady wraz z działami ubojowymi, w tym 132 przedsiębiorstwa mięsa białego Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 maja 2010r. w sprawie niektórych wymagań weterynaryjnych, jakie powinny być spełnione przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego w określonych zakładach o małej zdolności produkcyjnej – Dz. U. Nr 98, poz. 629..

Rzeźnie w Polsce 2000-2013r. 31.XII.2009r. Koniec okresu przejściowego

Zakłady rozbioru mięsa czerwonego w Polsce 2000 – 2013r.

Przetwórnie mięsa czerwonego w Polsce

Ubojnie drobiu w Polsce 2000 – 2013 r. Koniec okresu przejściowego

Zakłady rozbioru mięsa drobiowego

Zakłady przetwarzające mięso drobiowe 2000-2013r.

Rozwój sprzedaży bezpośredniej i MOL jako formy działalności gospodarczej Sprzedaż bezpośrednia MOL

ZDOLNOŚĆ PRODUKCYJNA rzeźni w Polsce rocznie w mln. sztuk Wg. listy GLW Stan na dzień 3 lutego 2012r. Trzoda Bydło

Porównanie potencjałów ubojowych rzeźni w Polsce ZAŁOŻENIA: 42 tygodnie pracy w roku w odniesieniu do liczby ubitych zwierząt w 2010r. (19 730,5 tys. świń i 1 498,8 tys. sztuk bydła) Rodzaj zakładu Liczba zakładów Trzoda zdolność w % Bydło Rzeźnie największe 25 54% 24% Rzeźnie pozostałe 747 166% 185%

Rzeźnie w Polsce – lokalizacja w województwie ŁÓDZKIM Trzoda Bydło Mieszane 113 252 247 9 971

Rzeźnie w Polsce – lokalizacja w województwie LUBUSKIM 5 833 15

Sytuacja zakładów mięsnych wojew. łódzkiego w latach 2008-2013 mięso czerwone (wszystkie działy)

Sytuacja zakładów mięsnych wojew. łódzkiego w latach 2008-2013 mięso białe (wszystkie działy)

Rada Gospodarki Żywnościowej Działalność powołanego w październiku 2011r. KOMITETU ds. Przeciwdziałania Szarej Strefie w Gospodarce Żywnościowej

R A P O R T Zespołu ds. przeciwdziałania szarej strefie w gospodarce żywnościowej Problemy małych i średnich zakładów ubojowych i przetwórczych

Uboje w gospodarstwach Szara strefa i złe prawo

GUS – Roczniki Statystyczne – tabela: Porównanie danych: GUS – Roczniki Statystyczne – tabela: „ Przemysłowy ubój zwierząt” Szara strefa I W – roczne sprawozdania RRW – 6 – badanie zwierząt rzeźnych i mięsa INFORMACJA OGÓLNIE DOSTĘPNA

Trzoda chlewna – zwierzęta rzeźne, które nie zostały poddane badaniom w tys. sztuk 15,6 % szarej strefy 15 13,2 12 10,7 11 7,7 8,6 6,7 7,9 6,4

2007, 63 (9) 677 przypadków nielegalnych ubojów lub W latach 2002-2007 wykryła 677 przypadków nielegalnych ubojów lub nielegalnej produkcji. Wszystkie sprawy zostały umorzone

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 października 2010r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny Dz. U. z 2010r. Nr 207, poz. 1370

Projekt opracowany przez Departament Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii MRiRW Nieograniczona liczba świń może być ubita w jednym gospodarstwie Zwierzęta mogą pochodzić z terenu całego kraju.

Założenia i uzasadnienia „…wymagania dla prowadzenia tego typu działalności mogą być znacznie mniej rygorystyczne niż w przypadku prowadzenia rzeźni pozyskującej mięso w celu wprowadzenia na rynek…”

Założenia i uzasadnienia Zmiany chorobowe stwierdzone w badaniach poubojowych Pozostawia się obowiązek badania mięsa świń, dzików i nutrii na obecność włośni… „…badanie poubojowe mięsa przeznaczonego na użytek własny wykonywane będzie tylko w przypadku, gdy takie jest życzenie posiadacza mięsa…” lecz:

Polska (do 2007r.) 30-60% zachorowań na włośnicę w UE !!!

Przypadki włośnicy u ludzi w UE w latach 2003 - 2011 Włośnicy nie stwierdzono: Cypr, Czechy, Finlandia, Luksemburg, Malta, Portugalia i Wlk. Brytania.

Kto zezwolił na niekontrolowany ubój gospodarczy ? Jaka była reakcja Inspekcji Weterynaryjnej i Krajowej Izby Lekarsko – Weterynaryjnej ?

Rzeźnie o małej zdolności produkcyjnej miały służyć lokalnej społeczności Możliwości ubojowe w tygodniu: (alternatywnie) 15-100 kg 133 100 20 40 pow. 100 kg PLW na wniosek zakładu może zwiększyć limit, zwłaszcza w sezonie pow. 3 m-cy do 3 m-cy

Dezinformacja państwowych urzędów Problem padłych zwierząt VS

Analiza Rynku padłych zwierząt Biuro QUATTRO na zlecenie ABP - PZP Cele i zadania statutowe Porównanie danych GUS oraz ARiMR za lata: 2009-2011 GATUNEK Dane GUS Dane ARiMR Różnica Bydło do 6m. 169 476 185 858 16 382 Bydło dorosłe 94 376 158 426 64 050 Prosięta 3 527 578 1 162 076 2 365 502 Trzoda pow.20kg. 1 286 668 1 158 424 128 291 w województwie wielkopolskim do utylizacji nie trafiło ponad 460 tys. sztuk padłych świń !!!

Brak wyjaśnienia ! Co się dzieje z padliną, która nie została zebrana przez przedsiębiorstwa utylizacyjne ??? Co się dzieje z bydłem, za które Agencja „nadpłaca” rolnikom ???

ZWIERZĘTA – KUPNO ogłoszenia z dn. 24.08.2012r. Skup SZTUK POWYPADKOWYCH oraz SZTUK RZEŹNYCH, odbiór natychmiastowy, gotówka + VAT. Tel. 513 253 919. Kupię krowy oraz krowy i konie pourazowe do 2zł/kg od skupów, pośredników, rolników, płatność gotówką. Tel. 609 728 938. Skup bydła rzeźnego oraz pourazowego z Wielkopolski, ceny konkurencyjne, płatne gotówką przy odbiorze, odbieram całą dobę, posiadam auto z wciągarką. Tel. 507 068 090, 507 068 032. Ubojnia kupi bydło wybrakowane na wagę żywą lub WBC, cena do 2.5zł, płatne gotówką, przyjazd w dniu zgłoszenia, zapraszamy do współpracy, woj. kujawsko-pomorskie, warmińsko-mazurskie, mazowieckie, pomorskie, wlkp. Tel. 662 105 371. Kupię bydło pourazowe, płatne natychmiast gotówką, do 4zł /1kg. Teren całej Polski. Tel. 694 553 875. Skup bydła rzeźnego oraz pourazowego; skupujemy : krowy, byki, jałówki, płatne gotówką lub przelewem. Tel. 606 116 233.

Konferencja w Urzędzie Miejskim w Łodzi 29 listopada 2012r.

2013 rok - 16 marca około godziny 4 nad ranem. Na terenie gminy Biała Rawska policjanci zatrzymali do kontroli ciężarowe volvo przewożące bydło. Ujawnili w przyczepie martwe zwierzęta – informacja rzecznika Komendy Wojewódzkiej Policji w Łodzi.

Okazało się, że z 24 przewożonych sztuk bydła martwych było aż 9. Pozostałe były w stanie agonalnym.

Stan 15 pozostawiał wiele do życzenia. Zwierzęta nie były w stanie samodzielnie opuścić części ładunkowej tira i trzeba było humanitarnie zakończyć ich cierpienia.

Odkryty przez śledczych tajny magazyn z 90 tonami mięsa

2010 rok. Final Report – Preparatory Study on Food Waste Odpady żywnościowe powstające w handlu 16,8 mln ton

Szacunki POHiD-u sięgają 600 tys. t.

Sprawozdanie firm utylizacyjnych: 26 tys. ton rocznie 93%

Problem zwrotów – brak uregulowania 8 lat po kryzysie Constaru !!!

Propozycja legislacyjna Problem zwrotów Konieczność pilnego uregulowania powyższych kwestii została zgłoszona Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi przez Głównego Lekarza Weterynarii, a także przez producentów żywności i podmioty branży utylizacyjnej. Propozycja legislacyjna

ZWROT WYCOFANIE zwrócenia produktu usunięcie DRAFT zwrócenia produktu o właściwej jakości zdrowotnej z punktu sprzedaży detalicznej lub hurtowej do przedsiębiorstwa z którego produkt ten zakupiono usunięcie z rynku produktów niezgodnych z prawem żywnościowym dotyczącym bezpieczeństwa żywności

w przedmiotowej sprawie Minister rolnictwa Stanisław Kalemba zwrócił się do Bartosza Arłukowicza Ministra Zdrowia z zapytaniami o jego opinię i z prośbą o przestawienie stanowiska w przedmiotowej sprawie

ODPOWIADA Za bezpieczeństwo produkowanej i wprowadzanej MZ-ZP-073-27036-4/SF/13 Za bezpieczeństwo produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności OPOWIADA PRODUCENT !!! Brak jest uzasadnienia dla uszczegóławiania krajowych przepisów prawnych dotyczących „zwrotów” … Jednocześnie Minister Zdrowia nie widzi przeciwwskazań, żeby w celu poprawy nadzoru organów IW nad zakładami, … Główny Lekarz Weterynarii opracował stosowne procedury bądź instrukcje …

wszystkich istotnych informacji, Przy realizacji misji publikatorów przekazywania opinii publicznej wszystkich istotnych informacji, sprawą o kapitalnym znaczeniu jest ich prawdziwość i rzetelność. Pozyskiwanie informacji celem ich upublicznienia powinno odbywać się jedynie z wiarygodnych i sprawdzonych źródeł.

Izba Rzemieślnicza w Poznaniu – 10 lipiec 2012r. Spotkanie przedstawicieli rzemiosła: masarzy i cukierników z kierownictwem Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz Inspekcji Weterynaryjnej

Konferencja dla mediów Chorzów IX’12

Konferencja dla mediów Chorzów IX’12 Marian Winiarski Dyrektor Konferencja dla mediów Chorzów IX’12