Dotacje na otworzenie działalności gospodarczej w świetle wyników Badania skuteczności wsparcia realizowanego w ramach komponentu regionalnego PO KL Kraków
Dotacje na otworzenie działalności gospodarczej w PO KL przyznawane są w ramach: Poddziałania Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenie poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych - projekty systemowe, Działania 6.2 – Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia - projekty konkursowe, Poddziałania Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie – projekty konkursowe. W wyniku przeglądu śródokresowego PO KL wprowadzono preferencyjne pożyczki na otworzenie działalności gospodarczej dla osób w Działaniu 6.2.
Priorytet VI: udzielono ok. 187 tys. dotacji na założenie działalności gospodarczej podpisano 450 umów o udzielenie pożyczki na założenie własnego biznesu Charakterystyka odbiorców dotacji na założenie działalności gospodarczej: mężczyźni (112, 2 tyś.), kobiety (ok 75 tyś.), osoby w wieku ( 35,2 tyś.), w wieku (ok 18 tyś.), osoby zamieszkujące tereny wiejskie (75,4 tyś), osoby niepełnosprawne (ok 5 tyś.), osoby długotrwale bezrobotne (51,3 tyś.). Kilka liczb dotyczących dotacji w PO KL (stan )
Podział na województwa Priorytet VI Kilka liczb dotyczących dotacji w PO KL (stan ) W Priorytecie VIII przyznano blisko 5 tys. dotacji Łącznie dzięki dotacjom utworzono blisko 195 tys. miejsc pracy
Badanie skuteczności wsparcia realizowanego w ramach komponentu regionalnego PO KL Cykliczne badanie realizowane przez Instytucję Zarządzającą PO KL w latach i Główny cel obecnej edycji badania: określenie skuteczności zrealizowanego wsparcia w Priorytecie VI,VII,VIII a także w Działaniu 9.3 – rozumianej jako znalezienie pracy lub samozatrudnienie w przypadku osób dotychczas niepracujących oraz podwyższenie jakości zatrudnienia doszkalających się w projektach osób pracujących, ocena skuteczności wsparcia w postaci dotacji przyznawanej na rozpoczęcie działalności gospodarczej (6.1.3, 6.2 i 8.1.2) – przeżywalność utworzonych firm. Metody badawcze: wywiady telefoniczne (CATI) i zogniskowane wywiady grupowe (FGI) z uczestnikami projektów, którzy ukończyli wsparcie.
Badanie skuteczności wsparcia realizowanego w ramach komponentu regionalnego PO KL I etap badania zrealizowany został w czerwcu 2013 r. i objął uczestników projektów którzy: zakończyli udział w projektach w terminie (badanie sytuacji 6-miesięcy po), założyli firmy ponad 18 miesięcy przed realizacją badania. II etap badania zrealizowany w grudniu 2013 r. objął uczestników projektów którzy: zakończyli udział w projektach w terminie (badanie sytuacji 6- miesięcy po).
Wyniki I etapu badania Perspektywa pół roku od zakończenia udziału w projekcie: uczestnicy Poddziałania średnio otrzymali 17 tys. zł (max. 22 tys. zł) na uruchomienie własnej firmy. W projektach konkursowych średnia wysokość dotacji wynosiła dwukrotnie więcej (ponad 35 tys. zł), na tle ogółu osób rejestrujących działalność gospodarczą, przedsiębiorcy PO KL wypadają na lepiej wykształconych i młodszych, przypadku co piątego badanego wsparcie sprowadzało się jedynie do przekazania dotacji, jednak w przeważającej mierze pozyskiwanym dotacjom towarzyszyły szkolenia i działania doradcze – głównie w projektach konkursowych, dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej mają najwyższą skuteczność pośród oferowanych form wsparcia. Prawie wszyscy jej odbiorcy są zdania, że przyznane środki były dla nich bardzo (86%) i raczej (12%) pomocne, a projekt w znacznym stopniu przyczynił się do prowadzenia przez nich firmy (79%).
Wyniki I etapu badania Perspektywa 18 miesięcy od zakończenia udziału w projekcie: w pół roku od założenia działalności nadal istnieje ponad 99% z nich, po 18 miesiącach 79%, a po 30 miesiącach 60%, 20% działających na rynku firm tworzy nowe miejsca pracy, funkcjonowanie jednej utworzonej firmy wiąże się z istnieniem około półtora miejsca pracy – dla właściciela i dodatkowych współpracowników, ponad co trzeci przedsiębiorca planuje zatrudnić w ciągu najbliższego roku nowych pracowników, 53 tys. zł rocznie przychody utworzonych firm. Uzyskane zyski wynoszą ok. 25 tys. zł rocznie, jakość utworzonych miejsc pracy nie jest wysoka. Większość to raczej stali współpracownicy – osoby nie zatrudnione na etat. Przeciętne wynagrodzenie pracownika to 1,5 tys.
Wyniki I etapu badania
Działanie 6.2 i Poddziałanie cechowały się większym prawdopodobieństwem przetrwania firmy w okresie od 12 do 24 miesięcy po jej zarejestrowaniu niż Poddziałanie Po upływie 2 lat różnica ta wydaje się zacierać. Wyniki I etapu badania
Firmy utworzone dzięki wsparciu EFS charakteryzują się większą przeżywalnością na przestrzeni 2-3 lat niż ogół działalności gospodarczych osób fizycznych w Polsce Wyniki I etapu badania
Wyniki II etapu badania W 6 miesięcy po udzieleniu wsparcia 59% uczestników, którzy dotychczas byli bezrobotni pracowało (34% wykonywało pracę najemną, a 25% było samozatrudnionych). 96% utworzonych firm w 6 miesięcy po zakończeniu wsparcia nadal funkcjonowało.
Ocena w opinii uczestnika - Skala od 1 do 10 Wpływ na samozatrudnienie silniejszy niż ogółem na podjęcie pracy – efekty dotacji. Wsparcie oceniane lepiej przez osoby, którym trudniej samodzielnie znaleźć pracę (kobiety, mieszkańcy wsi, osoby bez wyższego wykształcenia). Tak jak w przypadku poprzedniej fali skuteczność dotacji jest najwyżej oceniania wśród uczestników projektów. Wyniki II etapu badania
Wnioski na przyszłość uściślenie kryteriów przyznawania dotacji (lub pożyczki) na rozpoczęcie działalności gospodarczej przez osoby niepracujące, tak aby ta forma wsparcia trafiała do osób, które zarazem mają niskie szanse podjęcia pracy najemnej i wysokie szanse utrzymania nowej działalności gospodarczej, dalsza profesjonalizacja usług szkoleniowo-doradczych oferowanych przed uruchomieniem działalności gospodarczej, wzmocnienie usług doradczych oferowanych ze strony jednostek otoczenia biznesu, tworzenie ścieżek wsparcia szkoleniowo-doradczego, obejmującego zarówno fazę poprzedzającą uruchomienie nowej działalności gospodarczej, jak i dalsze etapy jej rozwoju, zapewnienie w większej skali dostępności usług mentoringowych dla nowo uruchomionych inicjatyw gospodarczych, włączanie do programów szkoleń tematyki prawnych aspektów funkcjonowania działalności gospodarczej, w ramach działań doradczych położenie większego nacisku na kwestie pozyskiwania nowych klientów i współpracy z funkcjonującymi już przedsiębiorstwami, aktywizacja instrumentów inżynierii finansowej (mikrofinansowanie).
Dziękuję za uwagę Departament Europejskiego Funduszu Społecznego