RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. ZIEMI LUBARTOWSKIEJ W ŁUCCE ROK SZKOLNY 2013 – 2014

                   CELE EWALUACJI WEWNETRZNEJ: Zebranie informacji na temat działań szkoły służących: wyrównywaniu szans edukacyjnych; wspomaganiu rozwoju uczniów w zależności od ich indywidualnej sytuacji; dostosowywaniu oferty zajęć do potrzeb uczniów; motywowaniu uczniów do samorozwoju    PRZEDMIOT EWALUACJI: WYMAGANIE 6: Szkoła wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji

PYTANIA KLUCZOWE: W jaki sposób nauczyciele rozpoznają potrzeby każdego ucznia? Jakie działania nauczycieli potwierdzają uwzględnianie zróżnicowanych potrzeb rozwojowych uczniów? Czy szkoła organizuje warunki do wyrównywania braków i zaległości? Jakie formy pomocy organizuje szkoła w specyficznych trudnościach w nauce? Czy uczniowie odnoszą sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości? Czy działania przeciwdziałające wykluczeniom uczniów z uwagi na status społeczny i ekonomiczny organizowane przez szkołę są skuteczne? KRYTERIA EWALUACJI: Nauczyciele rozpoznają potrzeby każdego ucznia. Nauczyciele uwzględniają zróżnicowane potrzeby rozwojowe uczniów. Szkoła organizuje warunki do wyrównywania braków i zaległości. Szkoła organizuje pomoc w specyficznych trudnościach w nauce

INFORMACJE DOTYCZACE SPOSOBU PRZEPROWADZENIA EWALUACJI   Wskazanie źródeł informacji, metod i narzędzi badawczych Powołany zgodnie ze Statutem Szkoły zespół ewaluacyjny,  składający się z nauczycieli opracował projekt, harmonogram i narzędzia badawcze ewaluacji. Do zgromadzenia danych zastosowano metodę ankiety, wywiadu i analizę dokumentów badając 14 rodziców, 48 uczniów Szkoły Podstawowej i 15 nauczycieli. Terminy przeprowadzenia czynności ewaluacyjnych   5–30 maj – opracowanie koncepcji ewaluacji. 2–23 czerwiec – zebranie informacji od dzieci, rodziców, nauczycieli, dyrektora szkoły 1 lipca – raport ewaluacyjny.

PREZENTACJA WYNIKÓW PRZEPROWADZONYCH BADAŃ   OPRACOWANIE ZBIORCZE WYNIKÓW ANKIET PRZEPROWADZONYCH WŚRÓD UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Badaniem objęto 50 uczniów klas IV-VI . Ankieta była anonimowa i składała się z 8 pytań. Pierwsze pytanie skierowane do respondentów, dotyczyło ich stosunku do nauki. Odpowiedzi udzielone przez uczniów przedstawia poniższy tekst.

Pytanie 1.Czy lubisz się uczyć? Ponad połowa ankietowanych uczniów 48%( 24 osób ) udzieliła informacji, że lubi się uczyć a nauka sprawia przyjemność, natomiast 8% (4 osoby)uczniom nauka nie sprawia przyjemności, nie lubią się uczyć a 40%(20osób)udzieliło informacji, że trudno im jednoznacznie stwierdzić czy nauka jest dla nich przyjemnością. Wniosek: Większość uczniów raczej lubi się uczyć. Kolejne pytanie zadane ankietowanym miało na celu uzyskanie informacji o satysfakcji z uzyskanych wyników nauczania. Pytanie 2 Czy osiągasz zadowalające wyniki w nauce? Większość ankietowanych uważa, że w ich odczuciu uzyskują pozytywne wyniki 20%(10 osób) lub 50%(25osób) raczej uzyskują pozytywne wyniki. Natomiast 22 % ( 11 osób) badanych jest niezadowolonych  z postępów w nauce. Wniosek: Większość uczniów uważa, że osiąga zadowalające wyniki w nauce.

           Jeśli chodzi o postrzeganie przez ankietowanych nauczycieli w roli osób wspierających ich w nauce, wyniki badań przedstawiają się następująco. Pytanie 3 Czy jeśli czegoś nie rozumiesz lub jest dla ciebie trudne szukasz pomocy u nauczycieli? Uczniowie postrzegają nauczycieli w naszej szkole w następujący sposób: 44% ( 22 osoby ) badanych deklaruje, że nauczyciele raczej utwierdzają uczniów w przekonaniu, że mogą pokonać wszelkie przeszkody, nauczyć się nawet trudnych rzeczy. Natomiast 24 % (12 osób) respondentów ocenia nauczycieli jako osoby zdecydowanie wspierające ich w nauce i  motywujące. 26% ( 13 osób ) zaznaczyło odpowiedź „raczej nie” wskazującą na brak wsparcia ze strony nauczycieli. Tylko 6% (3 osoby) uważa, że nauczyciele nie wspierają uczniów. Wniosek: Znaczny odsetek uczniów jest zdania, że nauczyciele wspierają go i motywują do nauki jak również, otrzymują od nauczycieli pomoc w przezwyciężaniu trudności w nauce.

          Szkoła powinna sprzyjać uczniom w rozwijaniu ich talentów i zainteresowań przez co powinna zmierzać w kierunku osiągania przez nich sukcesów dlatego też następne pytanie skierowane do respondentów brzmiało: Pytanie 4 W jakich zajęciach pozalekcyjnych uczestniczysz, aby rozwijać swoje zainteresowania czy uzyskać wiedzę?                      Wybierane zajęcia           Odpowiedzi uczniów zajęcia sportowe 58% ( 29 osób ) zajęcia wyrównawcze 44% ( 22 osoby )  udział w przedstawieniach, wyjazdach, akcjach charytatywnych 30% (15 osób) wyjazdy edukacyjne 18% ( 9 osób) koła zainteresowań 10% ( 5 osób ) przygotowanie do konkursów zajęcia z języka angielskiego 6% ( 3 osoby ) zajęcia matematyczne 8% ( 11 osoby ) wolontariat 20% ( 10osób ) Zajęcia indywidualne z uczniem 2% ( 1 osoba)

Poprzez udział w różnorodnych zajęciach pozalekcyjnych, w tym również dydaktyczno – wyrównawczych, każdy uczeń ma szansę odkrywać swoją indywidualność i osobisty potencjał. Rozbudowany system zajęć, poprzedzony rozpoznaniem potrzeb, daje uczniom możliwość wyboru odpowiednich i zgodnych z zainteresowaniami lub potrzebami form spędzania czasu po lekcjach. Wniosek: Uczniowie korzystają z szerokiego zakresu zajęć od sportowych, wolontaryjnych po te przygotowujące ich do sprawdzianu i pomagające w nadrabianiu zaległości w nauce.            Następnie zadano uczniom pytanie, w których zajęciach  uczniowie uczestniczą najchętniej. Istniała możliwość zaznaczenia kilku odpowiedzi. Preferencje ankietowanych prezentuje poniższa tabela.

Pytanie 5 W jakich zajęciach pozalekcyjnych uczestniczysz najchętniej?                     Wybierane zajęcia           Odpowiedzi uczniów zajęcia sportowe 51% ( 26 osób ) zajęcia wyrównawcze 32% ( 16 osób )  udział w przedstawieniach, wyjazdach, akcjach charytatywnych 12% (6 osób) wyjazdy edukacyjne 6% ( 3 osoby) koła zainteresowań 18% ( 9 osób ) przygotowanie do konkursów 4% ( 2 osoby ) zajęcia z języka angielskiego 2% ( 1 osoba ) zajęcia matematyczne 6% ( 3 osoby ) wolontariat 12% ( 6 osób ) zajęcia indywidualne z uczniem 2% (1 osoba)

Ankietowani uczniowie w 100% uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych Ankietowani uczniowie w 100% uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych. Największym zainteresowaniem cieszą się zajęcia sportowe 51% (26 osób), niemniej jednak również inne zorganizowane przez szkołę zajęcia wspomagające ucznia cieszą się dużym zainteresowaniem.  Wniosek: Uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach.  Kolejne zadane respondentom pytanie miało dostarczyć informacji na temat zaangażowania ucznia w zajęcia pozalekcyjne i atmosfery panującej na zajęciach. W związku z tym zadano następujące pytanie: Pytanie 6 Co robisz na zajęciach pozalekcyjnych, w których uczestniczysz? Zaznacz właściwe odpowiedzi. Ponad połowa respondentów 56% (28 osób) zaznaczyła, że się uczy. Aż  52%(  26 osób)mile spędza czas, 30% (  15 osób)odrabia pracę domową, 22%(11 osób)rozwija umiejętności, 18%(9 osób) powtarza wiadomości, 12% (6 osób) otrzymuje potrzebną pomoc a 4%(2 osoby) przygotowuje się do konkursów. Wniosek: Na zajęciach panuje miła atmosfera, uczniowie nie nudzą się ale angażują w zajęcia co sprzyja zdobywaniu wiedzy.

W kolejnym pytaniu, uczniowie zostali poproszeni o zajęcie stanowiska w sprawie efektywności zajęć wyrównawczych i ich wpływu na wyniki w nauce. Zadano następujące pytanie: Pytanie 7 Czy udział w zajęciach pozalekcyjnych skutkuje tym, że odnosisz sukcesy? Ponad połowa respondentów 60% (30 osób) jest przekonana, że udział w zajęciach pozalekcyjnych przyczynia się do osiągania przez nich sukcesu. 16%(8 osób) uważa, że zdecydowanie udział w zajęciach miał wpływ na ich osobisty sukces. Jednak 30%(15 osób) przyznaje, że udział w zajęciach nie przyniósł oczekiwanego sukcesu a 12% (6 osób) stwierdza, że raczej nie.   Wniosek: Udział w zajęciach u większości skutkuje osiągnięciem sukcesu.

Ostatnie zadane ankietowanym pytanie miało na celu sprawdzenie czy formy zajęć pozalekcyjnych są dla uczniów satysfakcjonujące. W tym celu zadano następujące pytanie: Pytanie 8 Czy Twoim zdaniem ilość zajęć wyrównawczych w szkole jest wystarczająca? Ponad połowa respondentów53%(27 osób) uważa, że zajęcia pozalekcyjne odbywające się w szkole są wystarczające, lub raczej wystarczające20%(10 osób) jednak znaczna grupa uczniów16%(8osób) uważa, że raczej nie. Również 16% (8 osób) raczej nie jest usatysfakcjonowana z odbywających się zajęć. Należy przy tym wnioskować, że formy zajęć pozalekcyjnych powinny być zróżnicowane. Wniosek: Większość uczniów uważa, że ilość zajęć jest wystarczająca ale należałoby zastanowić się nad urozmaiceniem form zajęć w przyszłym roku szkolnym.

OPRACOWANIE ZBIORCZE WYNIKÓW ANKIET PRZEPROWADZONYCH WŚRÓD RODZICÓW UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ.             Badaniem objęto 14 rodziców uczniów Szkoły Podstawowej w Łucce. Ankieta była anonimowa i składała się z 4 pytań.  Celem  uczyniono zebranie informacji na temat postrzegania przez rodziców roli szkoły w osiągnięciu sukcesu przez ich dzieci. Celem pierwszego pytania skierowanego do rodziców było uzyskanie informacji o świadomości uczestniczenia ich dziecka w zajęciach pozalekcyjnych dlatego też w ankiecie skierowanej do rodziców zadano następujące pytanie: Pytanie 1 Czy państwa dziecko uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych?  Pozytywnej odpowiedzi na zadane pytanie udzieliło84%(12 osób) rodziców. Natomiast 14% (2 osoby) stwierdziły, że ich dzieci nie uczęszczają na żadne zajęcia. Nie została zaznaczona odpowiedź nie wiem co świadczy o świadomej wiedzy i zainteresowaniu rodziców. Wniosek: Rodzice wiedzą o zajęciach pozalekcyjnych i są nimi zainteresowani.

Następne pytanie zadane rodzicom dotyczyło pomocy i zaangażowania nauczycieli w uzyskanie sukcesu edukacyjnego uczniów. Dlatego też zadano następujące pytanie: Pytanie 2.Czy nauczyciele rozmawiają z Państwem o możliwościach i potrzebach Państwa dziecka? Ponad połowa ankietowanych rodziców odpowiedziała, że tak42%( 6osób) i raczej tak 30%(4 osoby).Odpowiedzi negatywnej udzieliło 30% (4 osoby) rodziców. Wniosek: Nauczyciele raczej wspierają uczniów w ich sukcesach edukacyjnych.

Kolejne pytanie dotyczyło dopytania respondentów o to jakie działania są ich zdaniem podejmowane, aby uczniowie osiągnęli upragniony sukces. Pytanie 3 Czy w szkole podejmuje się starania by uczeń miał poczucie sukcesu w nauce na miarę swoich możliwości? 50% ( 7 osób ) badanych rodziców uważa, że w szkole raczej dba się, aby uczniowie mieli poczucie sukcesu. Zdecydowanie przekonanych o tym jest 35% ( 5 osób ) ankietowanych. Natomiast 15% ( 2 osoby ) przyznaje, że raczej nie dokłada się starań aby ich dzieci odczuwały sukces na miarę swoich możliwości. W kolejnej części pytania respondenci zostali poproszeni o zaznaczenie zajęć, w których uczeń może uzyskać poczucie sukcesu. Schemat ten przedstawia się następująco:

Możliwości wyboru Odpowiedzi rodziców zajęcia wyrównawcze                Możliwości wyboru      Odpowiedzi rodziców zajęcia wyrównawcze 85% ( 12 osób ) zajęcia artystyczne 28% ( 4 osoby) koła zainteresowań 35% ( 5 osób ) zajęcia sportowe 35% ( 5 osób) wolontariat 21% ( 3 osoby ) Spotkania z logopedą 7% (1 osoba) Z wyników ankiet można stwierdzić, że największy sukces zdaniem rodziców mogą osiągnąć ich dzieci poprzez uczestnictwo w zajęciach wyrównawczych 85%(12 osób), jak również w kołach zainteresowań 35%(5 osób) i zajęciach sportowych 35%( 5 osób). Wniosek: Rodzice mają przekonanie, że szkoła zapewnia poczucie sukcesu im dzieciom.  

Ostatnie pytanie skierowane do rodziców miało na celu uzyskanie informacji czy rodzice są zadowoleni z form proponowanych przez szkołę zajęć pozalekcyjnych. W związku z tym zadano następujące pytanie: Pytanie 4 Czy proponowane zajęcia pozalekcyjne są dla Państwa dziecka wystarczające? Ankietowani rodzice pozytywnie odpowiedzieli na zadane pytanie 30%(4 osoby), 42%(6 osób) jest przekonanych, że proponowane zajęcia pozalekcyjne są dla ich dzieci wystarczające, 21%( 3 osoby) uważa, że zajęcia te nie są wystarczające, a 7% (1 osoba) jest niezadowolona z formy zajęć. Wniosek: Rodzice uważają, że proponowane zajęcia są wystarczające dla ich dzieci.

OPRACOWANIE ZBIORCZE WYNIKÓW ANKIET PRZEPROWADZONYCH WŚRÓD NAUCZYCIELI.                     Badaniem objęto 15 nauczycieli. Ankieta była anonimowa i składała się z 4 pytań. Dwa pierwsze tyczyły się diagnozowania przez nauczycieli możliwości edukacyjnych uczniów.           Diagnoza ma na celu ocenę poziomu różnych sprawności uczniów, w stosunku do wymagań programu szkolnego. Nie powinna ograniczać się jedynie do sprawdzania i oceniania stanu osiągnięć ucznia, lecz obejmować także wyjaśnienie przyczyn ( genezy) danego stanu i przewidywanie rozwoju osiągnięć (prognozę). Głównym odbiorcą diagnozy jest sam uczeń, który powinien w niej świadomie uczestniczyć, poznać jej wyniki oraz mieć pewien, stosowny do wieku udział w podejmowanych decyzjach. Natomiast pełnoprawnymi użytkownikami diagnoz są rodzice, nauczyciele i wychowawcy. Im więcej wiedzą o uczniu, tym większą mają szansę na dobranie stosownych oddziaływań.

          W związku z powyższym zapytaliśmy nauczycieli czy diagnozują możliwości edukacyjne uczniów, a jeśli tak to w jaki sposób. Pytanie 1 Czy diagnozują Państwo możliwości edukacyjne swoich uczniów?  Wszyscy nauczycieli 100% ( 15 osób ) ankietowanych zna umiejętności uczniów, gdyż systematycznie diagnozuje ich możliwości edukacyjne.   Wniosek: Nauczyciele systematycznie przeprowadzają diagnozę możliwości swoich uczniów.

Pytanie 2. W jaki sposób diagnozują Państwo możliwości edukacyjne swoich uczniów? (Proszę zakreślić odpowiednie)                     Sposoby diagnozowania uczniów          Odpowiedzi nauczycieli obserwacja uczniów 87% ( 13 osób ) rozmowa z rodzicami 67% ( 10 osób ) opinie PPP rozmowa indywidualna z uczniem 60% ( 9 osób ) bieżące ocenianie 53% ( 8 osób ) wyniki sprawdzianu analiza konkursów inne 13% ( 2 osoby )

  Istniała możliwość zaznaczenia wielu odpowiedzi. Przyjmuje się, że najbardziej wszechstronną i obiektywną techniką gromadzenia materiałów jest obserwacja. Właśnie taki system diagnozowania możliwości uczniów, jest najbardziej popularny wśród nauczycieli. Stosuje go 87% ( 13 osób ) respondentów. Wysoki odsetek 87% ( 13osób ) badanych, ceni sobie zalecenia opinii PPP, a 67%(10 osób) rozmowę z rodzicami lub 60% (9 osób) rozmowę indywidualną z uczniem i 60% (9 osób) wyniki sprawdzianu,53%( 8osób) bieżące ocenianie oraz 53%( 8osób)analizuje wyniki konkursów.  Wniosek: Nauczyciele w sposób wszechstronny diagnozują możliwości swoich uczniów.

           Niezmiernie istotne powinno być wzmocnienie działań szkoły ukierunkowane na pomoc uczniom, którzy ze względu na czynniki ekonomiczne, społeczne czy kulturowe nie funkcjonują prawidłowo w systemie oświaty. Do grupy takich uczniów, można zaliczyć tych  którzy osiągają niskie wyniki edukacyjne, niepełnosprawnych oraz dotkniętych patologiami społecznymi.           Wsparcie szkoły nie tylko obejmuje realizację programów edukacyjnych (dodatkowych zajęć pozalekcyjnych) skierowanych do powyższych grup uczniów, ale także wsparcie pedagogiczno – psychologiczne. Kolejne pytanie skierowane do nauczycieli dotyczyło działań jakie podejmują, aby skutecznie wyrównywać szanse edukacyjne swoich wychowanków. Rezultaty badania obrazuje poniższa tabela. 

Działania w celu wyrównywania szans edukacyjnych Odpowiedzi Pytanie 3 w jaki sposób wyrównują Państwo szanse edukacyjne swoich uczniów?             Działania w celu wyrównywania szans edukacyjnych               Odpowiedzi Zajęcia wyrównawcze 47% ( 7 osób ) Koła zainteresowań 35% ( 5 osób ) Przygotowanie do konkursów 60% ( 9 osób ) Zajęcia indywidualne z uczniem Wyjazdy edukacyjne 33% ( 5 osób ) Udział w przedstawieniach, imprezach i akcjach charytatywnych 67% ( 10 osób ) Zróżnicowane metody pracy 80% ( 12 osób ) Zróżnicowane pomoce dydaktyczne inne -

 67% ( 10 osób )ankietowanych stara się angażować uczniów do udziału w przedstawieniach, imprezach okolicznościowych oraz akcjach charytatywnych, 80%(12 osób ) ankietowanych stosuje zróżnicowane, dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości uczniów metody pracy,60% (9 osób ) stara się jak najlepiej przygotować uczniów do konkursów tyle samo stosuje zróżnicowane metody pracy, 47% ( 7 osób ) prowadzi zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze, mające na celu wyrównywanie poziomu wiedzy a tym samym zmniejszania dysproporcji w osiągnięciach edukacyjnych, tyle samo prowadzi zajęcia indywidualne z uczniem. Na ostatnim miejscu znalazły się 33% ( 5 osób ) wyjazdy edukacyjne i koła zainteresowań.   Wniosek: Nauczyciele podejmują wiele działań mających na celu wyrównywanie szans edukacyjnych.

           Ostatnim pytaniem które zostało poddane badaniu, była chęć określenia zainteresowania uczniów i korzystania z proponowanych przez nauczycieli oferty zajęć dodatkowych.  Pytanie 4 Czy uczniowie chętnie korzystają z zaproponowanej oferty zajęć dodatkowych?  Z udzielonych odpowiedzi wynika, że uczniowie są zainteresowani ofertą zajęć dodatkowych i chętnie w nich uczestniczą. 47% ( 7 osób ) ankietowanych zaznaczyło zdecydowanie tak i 54%( 7 osób ) raczej tak. Wniosek: Oferta zajęć dodatkowych organizowanych przez nauczycieli spełnia oczekiwania uczniów.

pomoc materialna (stypendia sportowe i naukowe); IV.   OSTATECZNE REZULTATY EWALUACJI WEWNETRZNEJ I WNIOSKI DO DALSZEJ PRACY sporządzone na podstawie analizy ankiet, dokumentacji szkolnej oraz wywiadu z Panem Dyrektorem  Mocne strony: Szkoła podejmuje szereg działań ograniczających wpływ niekorzystnych uwarunkowań. Są to przede wszystkim: zajęcia dodatkowe ; wycieczki; konkursy; motywowanie uczniów poprzez nagrody, wyróżnienia na forum klasy, działania skupiające się na zachęcaniu do udziału w konkursach, olimpiadach, dodatkowe konsultacje z nauczycielami oraz eksponowanie osiągniętych przez uczniów sukcesów (podawanie informacji o nagrodzonych i wręczanie dyplomów podczas uroczystości szkolnych na forum szkoły); pomoc materialna (stypendia sportowe i naukowe); pomoc psychologiczno – pedagogiczna; współpraca z Ośrodkiem Pomocy Społecznej oraz innymi placówkami zajmującymi się pracą środowiskową; współpraca z rodzicami i ich edukacja oraz angażowanie w życie szkoły(organizacja festynu rodzinnego); realizacja programów profilaktycznych; pozyskiwanie zewnętrznych środków na organizowanie  między innymi wypoczynku zimowego dla uczniów  

2. Szkoła podejmuje szereg działań zwiększających szanse edukacyjne: w odniesieniu do uczniów wymagających wsparcia, poprzez organizowanie zajęć wyrównawczych, służących zmniejszaniu dysproporcji edukacyjnych w trakcie procesu kształcenia oraz indywidualne rozmowy z uczniami. W przypadku uczniów z orzeczeniami prowadzi się terapię pedagogiczną – wychowankowie uczęszczają na zajęcia zgodnie z zaleceniami zawartych w opiniach i orzeczeniach z PPP specjalna oferta dla uczniów dojeżdżających – podział godzin i organizacja zajęć dodatkowych zostały dostosowane do ich możliwości komunikacyjnych; szeroka oferta dla rodziców – szkoła stara się ich wspierać, między innymi poprzez ścisłą współpracę na linii rodzic – wychowawca; organizacja czasu wolnego – wypoczynek zimowy; budowanie postawy sprzyjającej nauce – służy temu indywidualizacja procesu edukacji. Szkoła realizuje ją poprzez właściwy dobór metod i form pracy z uczniami, różnicowanie zadań i ich poziomu trudności, stosowanie opracowanych zasad pracy i oceniania uczniów dyslektycznych, proponowanie prac i zajęć dodatkowych, uwzględnianie zaleceń PPP; nauczyciele systematycznie diagnozują możliwości edukacyjne swoich uczniów, między innymi poprzez obserwację, bieżące ocenianie oraz konsultacje z rodzicami;

Słabe strony: Niewystarczająca oferta zajęć dodatkowych. Zajęcia pozalekcyjne nie zawsze spełniają oczekiwania uczniów. Zbyt mała motywacja uczniów do nauki. Niewielka efektywność w indywidualizacji pracy z uczniem. Słaba komunikacja na płaszczyźnie nauczyciel –rodzic w kwestii umiejętności i możliwości intelektualnych ucznia WNIOSKI   należy zwiększyć intensywność pomocy niektórym uczniom, mającym trudności w nauce; ukierunkować działania na indywidualne podejście do ucznia; kontynuować współpracę szkoły z rodzicami, zwiększyć i uatrakcyjnić ofertę zajęć dodatkowych, wzmocnić motywację uczniów, do pełnego wykorzystania swoich możliwości; urozmaicić i indywidualizować pracę z uczniem poprzez stosowanie większej ilości metod aktywizujących, dostosowanych do potrzeb każdego ucznia;