Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Zasada równego traktowania ze względu na płeć w świetle najnowszych regulacji prawnych Magdalena Kuba Katedra Prawa Pracy UŁ, Katedra Prawa Pracy ALK Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Poddziałanie Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Umiejscowienie zasady równouprawnienia kobiet i mężczyzn w Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. Zamieszczenie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu wśród podstawowych zasad prawa pracy w Kodeksie pracy, a następnie rozbudowa konkretnych regulacji antydykryminacyjnych na gruncie Kodeksu pracy Uregulowanie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w innych niż zatrudnienie sferach życia Zmiana ordynacji wyborczych w kierunku wprowadzenia parytetów

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Art. 32 Konstytucji RP stanowi, że: „Kobieta i mężczyzna w RP mają równe prawa w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym” Ustrojodawca szczególnie akcentuje w tym zakresie równe prawo do kształcenia, zatrudnienia i awansów, do jednakowego wynagradzania za pracę jednakowej wartości, do zabezpieczenia społecznego oraz do zajmowania stanowisk, pełnienia funkcji oraz uzyskiwania godności publicznych i odznaczeń

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Wyrażona od strony pozytywnej – jako nakaz równego traktowania oraz od strony negatywnej – jako zakaz dyskryminacji Dyskryminacja ma miejsce wówczas, gdy w porównywanej sytuacji pracownik jest mniej korzystnie traktowany w odniesieniu do innych pracowników ze względu na któreś z kryteriów zabronionych, np. płeć Katalog kryteriów zabronionych ma w Kodeksie pracy charakter otwarty; wśród nich znajduje się PŁEĆ

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Dyskryminacja bezpośrednia – ma miejsce wtedy, gdy pracownik ze względu na określone kryterium dyskryminacyjne (zabronione) był, jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pracownicy

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Dyskryminacja pośrednia – ma miejsce wtedy, gdy na skutek pozornie neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego działania występują lub mogłyby wystąpić niekorzystne dysproporcje albo szczególnie niekorzystna sytuacja w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zaw. wobec wszystkich lub znacznej liczby pracowników należących do grupy wyróżnionej ze względu na określone kryterium dyskryminacyjne, chyba że postanowienie, kryterium lub działanie jest obiektywnie uzasadnione ze względu na zgodny z prawem cel, który ma być osiągnięty, a środki służące osiągnięciu tego celu są właściwe i konieczne

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Nakaz równego traktowania kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu obowiązuje zarówno w fazie trwania stosunku pracy i jego rozwiązywania, jak i na etapie rekrutacji Szczególnym aspektem zasady równego traktowania w zatrudnieniu jest nakaz jednakowego wynagradzania za pracę jednakową lub jednakowej wartości; z uwagi na nierówności w zakresie płac kobiet i mężczyzn zasada ta ma szczególne znaczenie

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Przejawem dyskryminacji ze względu płeć jest, w świetle naszych krajowych regulacji, także molestowanie seksualne Molestowanie seksualne każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym lub odnoszące się do płci pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika, w szczególności stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery; na zachowanie to mogą się składać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania, ma prawo dochodzić odszkodowania (składając stosowne powództwo do sądu pracy) - ciężar dowodowy spoczywa wówczas na pracodawcy jako stronie pozwanej !!! – powód musi jedynie uprawdopodobnić fakt dyskryminacji Ustawodawca ustanawia tzw. zakaz wiktymizacji - osoba, która dochodzi roszczeń z tytułu dyskryminacji, nie może być z tego powodu ukarana, np. zwolnieniem z pracy (ochronę taką zapewnia ustawodawca także pracownikowi, który udzielił wsparcia osobie dochodzącej roszczeń)

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" 1 stycznia 2011 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania (Dz. U. Nr 254, poz. 1700), które zapewniają ochronę także w innych niż zatrudnienie sferach życia Katalog kryteriów dyskryminacyjnych ma tu charakter zamknięty, wśród nich znajduje się PŁEĆ

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Zapewnia ochronę przed nierównym traktowaniem kobiet i mężczyzn w następujących dziedzinach: -kształcenie zawodowe, -warunki podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej lub zawodowej, -działalność w związkach zawodowych, organizacjach pracodawców oraz samorządach zawodowych -dostęp do instrumentów i usług rynku pracy oraz warunki korzystania z nich -dostęp do zabezpieczenia społecznego oraz warunki korzystania z niego -dostęp do usług oferowanych publicznie oraz warunki korzystania z nich

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Osoba, wobec której naruszono zasadę równego traktowania, ma prawo dochodzić odszkodowania przed sądem cywilnym Zgodnie z przepisami ustawy zadania w zakresie realizacji zasady równego traktowania wykonywać ma Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Pełnomocnik Rządu do Spraw Równego Traktowania

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Ustawą z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy - Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego (Dz. U. Nr 34, poz. 172) wprowadzono parytety Przepisy tej ustawy weszły w życie z dniem 3 marca 2011 r.

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Liczba kandydatów - kobiet nie może być mniejsza niż 35% liczby wszystkich kandydatów na liście Liczba kandydatów - mężczyzn nie może być mniejsza niż 35% liczby wszystkich kandydatów na liście

Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt „ K apitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego" Dziękuję za uwagę Magdalena Kuba Katedra Prawa Pracy UŁ Katedra Prawa Pracy ALK