Polityka transportowa

Definicja transportu

Transport - polega na celowym przemieszczaniu ludzi i przedmiotów za pomocą określonych środków, zwanych środkami transportu. Transport ma duże znaczenie dla całego kraju, gdyż wiąże wszystkie dziedziny życia gospodarczego i społecznego oraz warunkuje kooperację między poszczególnymi sferami i gałęziami gospodarki oraz różnymi obszarami kraju. Jest tak, gdyż transport umożliwia wymianę dóbr i współpracę miedzy jednostkami gospodarczymi oraz oddzielnymi regionami kraju, przyczyniając się do równomiernego ich rozwoju. Transport jest istotnym elementem umożliwiającym przestrzenne zagospodarowanie kraju, zwłaszcza lokalizację i rozwojowi sieci osiedlowej.

Środki transportu

Transport miejski autobus, metro, tramwaj, trolejbus Transport wodny barka, gondola, liniowiec, prom, statek, tankowiec Transport powietrzny balon, samolot, sterowiec, szybowiec, śmigłowiec Transport lądowy naziemny pojazd kołowy, szynowy nadziemny kolej nadziemna podziemny metro szynowy kolej normalnotorowa, wąskotorowa, szerokotorowa bezszynowy samochód osobowy, dostawczy, ciężarowy, siodłowy rurociągowy

Transport, a globalizacja

Wraz ze zmianami gospodarczymi i politycznymi na świecie zmieniaj a się również modele biznesowe wielu spółek. Coraz więcej firm działa na arenie międzynarodowej, co powoduje zwiększenie rangi dobrego transportu międzynarodowego. Teraz wiele firm sięga po zasoby innych firm lub nawiązuje współpracę innych krajów. Jest to część procesu globalizacji. Oczywiście aby moc skorzystać z usług firm które mogą być nawet po drugiej stronie planety potrzebne s a odpowiednie usługi transportowe przykładowo jeżeli potrzebujemy szybkiej dostawy na znacznej przestrzeni to transport lotniczy jest dobrym rozwiązaniem ale oczywiście nie jedynym bo także transport kolejowy jest w stanie przewieźć duże ilości towaru, możemy także skorzystać z transportu ciężarowego, lub też ze wszystkich naraz.. Mamy wtedy do czynienia z transportem intermodalnym

Transport intermodalny

W globalnej logistyce transport intermodalny stanowi w chwili obecnej najbardziej dynamicznie rozwijający się sektor usług transportowych. Wykorzystując zalety różnych gałęzi transportu, operator logistycznych systemów intermodalnych może zaoferować klientowi usługę dostawy ładunku w stosunkowo krótkim czasie, wykorzystując różne rodzaje transportu oraz szereg operacji pomocniczych (przeładunek, magazynowanie, sortowanie). Transport intermodalny wykorzystuje więcej niż jedną gałąź transportu. Najważniejszą regułą jest wykorzystanie tylko jednej jednostki ładunkowej, np. kontenera lub nadwozia wymiennego, na całej trasie przewozów

Zalety transportu intermodalnego

- może się przyczynić do obniżki globalnego kosztu procesu transportowego, - pozwala zwiększyć liczbę możliwych wariantów przewozowych, - może się przyczynić do podniesienia jakości usług, - dostawa jest szybka i terminowa, - zwiększona częstotliwość okazji załadowczych, - zmniejszenie ryzyka uszkodzenia towaru, - lepsza dostępność do usług transportowych czy też możliwość jednorazowego przewiezienia większej partii ładunku.

Najważniejsze elementy transportu intermodalnego

konieczność użycia co najmniej 2 gałęzi środków transportu, konieczność wystąpienia tylko jednej umowy o przewóz, konieczność wystąpienia tylko jednego wykonawcy odpowiedzialnego za przebieg dostawy towaru

Wpływ infrastruktury na rozwój gospodarki

Sama rozbudowa infrastruktury przynosi wiele korzyści wymiernych tj. koszty budowy, utrzymania, eksploatacji i remontów, - koszty eksploatacyjne środków transportu, - skrócenie czasu podróży, - przesunięcia międzygałęziowe w transporcie (wzrost popytu na jedne a spadek popytu na inne środki transportu), - zmiany wartości nieruchomości, - wzrost aktywności ekonomicznej spowodowany realizacją przedsięwzięcia Rozwój autostrad i dróg ekspresowych w Polsce powinien być traktowany nie tylko jako usprawnienie infrastruktury drogowej, ale także jako narzędzie realizacji takich celów gospodarczych, jak ożywienie gospodarki i wzrost poziomu zatrudnienia. Każdy projekt transportowy powinien przynieść średnioterminowe korzyści gospodarcze i społeczne, proporcjonalne do zaangażowanych środków. Poza efektami bezpośrednimi oczekuje się uzyskania takich efektów jak wzrost poziomu zatrudnienia, który ma być osiągnięty np. podczas etapu budowy i późniejszej eksploatacji sieci drogowej.

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Koncepcja sieci transeuropejskich (TEN) powstała we Wspólnocie Europejskiej w latach 80-tych, wraz z projektem stworzenia Jednolitego Rynku.

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Sieci transeuropejskie stanowią część koncepcji Pan-Europejskiej Sieci Transportowej.

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Poza TEN-T obejmuje ona swoim zasięgiem również: - 10 Korytarzy Pan-Europejskich (przebiegających przez terytorium Europy Środkowo-Wschodniej); - 4 Pan-Europejskie Obszary Transportowe (położone na obszarach mórz); - sieć TINA (rozwój sieci transportowej na terytorium państw kandydujących do UE); - połączenia europejsko-azjatyckie;

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Podstawę prawną funkcjonowania TEN stanowi Tytuł XV Traktatu o Unii Europejskiej (TUE). Zgodnie z zapisami artykułu 154 TUE, sieci te mają przyczyniać się do sprawnego działania i rozwoju rynku wewnętrznego oraz zapewnienia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej.

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Wspólnota ustanawia na mocy artykułu 155 TUE zbiór wytycznych obejmujących cele, priorytety i ogólne kierunki działań. Projekty te zostały określone w wytycznych wspólnotowych (Decyzja Nr 1692/96) na temat rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej.

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Transeuropejska sieć transportowa jest tworzona etapami poprzez integrację infrastruktury sieci transportu drogowego, kolejowego, autostrad morskich, portów żeglugi morskiej i śródlądowej, transportu lotniczego oraz innych punktów połączeń wewnętrznych między sieciami modalnymi we Wspólnocie.

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Program TEN-T to: - program pomocowy Unii Europejskiej w dziedzinie transportu wykorzystujący m.in. środki z Funduszu Spójności - program skierowany do wszystkich państw członkowskich UE - o finansowanie z programu TEN-T mogą ubiegać się podmioty państwowe oraz prywatne działające w sferze usług publicznych, a także projekty Partnerstwa Publiczno-Prywatnego

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Zadaniami sieci transeuropejskiej jest: - zapewnienie mobilności osób i towarów wewnątrz WE; - przyczynianie się do wzmocnienia spójności społecznej i gospodarczej; - oferowanie użytkownikom wysokiej jakości infrastruktury; - objęcie wszystkich form transportu; - umożliwienie optymalnego wykorzystania zdolności przewozowych;

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) - interoperacyjność i zachęcanie do intermodalności pomiędzy różnymi formami transportu; - ekonomiczna opłacalność; - objęcie całego terytorium Państw Członkowskich WE; - możliwość połączenia z sieciami państw EFTA, Europy Środkowo-Wschodniej oraz krajami Basenu Morza Śródziemnego

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Zidentyfikowane przez Wspólnotę priorytety są następujące: ustanowienie i rozwój głównych połączeń promowanie połączeń sieci poszczególnych państw zapewnienie interoperacyjności sieci kolejowych promowanie transportu wodnego

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) zintegrowanie transportu kolejowego i lotniczego optymalizacja przepustowości i wydajności infrastruktury - uwzględnienie zagadnień bezpieczeństwa i ochrony środowiska; - poprawa jakości świadczonych usług; - zapewnienie zrównoważonego ruchu osób i towarów

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Wyznaczone na mocy Decyzji 1692/96 cele są następujące; Sieć powinna: - zapewnić odpowiednią zdolność przemieszczania się osób i rzeczy - zaoferować użytkownikom wysokiej jakości infrastrukturę - obejmować wszystkie formy transportu

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) - umożliwić optymalne wykorzystanie istniejących zdolności przewozowych - być interoperacyjną w stopniu w jakim to możliwe być ekonomicznie opłacalną obejmować całe terytorium Państw Członkowskich Wspólnoty - mieć możliwość połączenia z sieciami państw

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Dla celów zarządzania działalnością WE w dziedzinie transeuropejskiej sieci transportowej ustanowiono w dniu 26 X 2006 r. Agencję Wykonawczą ds. Transeuropejskiej Sieci Transportowej

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Celem Agencji jest w szczególności: zarządzanie w fazie przygotowawczej, finansowania i monitorowania pomocy koordynacja z innymi instrumentami wspólnotowymi udzielanie wsparcia technicznego przyjęcie instrumentów wykonywania budżetu

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) - gromadzenie, analizowanie i przekazywanie KE wszelkich informacji koniecznych do wdrożenia sieci TEN-T, - zapewnianie wszelkiego wsparcia technicznego i administracyjnego

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Transeuropejska sieć lotnicza obejmuje porty lotnicze zlokalizowane w obrębie terytorium Wspólnoty. Międzynarodowe punkty połączeń Wspólnotowe punkty połączeń Regionalne punkty węzłowe i punkty dostępu

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Rolą tych portów jest rozwój połączeń lotniczych oraz zapewnienie połączeń wewnętrznych pomiędzy transportem lotniczym a innymi formami transportu. TEN-T powinny obejmować infrastrukturę umożliwiającą integrację transportu lotniczego z kolejowym, a także jeśli to możliwe, z morskim.

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Wszystkie projekty będą zakwalifikowane jako projekty stanowiące przedmiot wspólnego zainteresowania, jeśli spełnią następujące wymagania: 1. Optymalizacja istniejącej zdolności portu lotniczego 2. Rozwój zdolności nowego portu lotniczego 3. Poprawa ochrony przed hałasem spowodowanym działalnością portu lotniczego. 4. Poprawa lub rozbudowa dostępu do portu lotniczego

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Transeuropejska sieć zarządzania ruchem lotniczym obejmuje przestrzeń powietrzną zarezerwowaną dla lotnictwa cywilnego, szlaki powietrzne, środki pomocnicze w nawigacji lotniczej, systemy planowania i zarządzania ruchem oraz systemy kontroli ruchu lotniczego (ośrodki kontroli, urządzenia do śledzenia lotów i komunikacji), które są niezbędne do bezpiecznej i efektywnej awiacji w europejskiej przestrzeni powietrznej.

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) Za projekty stanowiące przedmiot wspólnego zainteresowania będą uznawane… Projekty te są związane z: studiami nad lepszym wykorzystaniem przestrzeni powietrznej zarządzaniem i planowaniem ruchu lotniczego

Transeuropejskie Sieci Transportowe (TEN-T) studiami i pracami koniecznymi do harmonizacji wyposażenia i procedur poprawą wydajności systemu wykorzystaniem sprzętu telekomunikacyjnego, nawigacyjnego i śledzenia

Finansowanie TEN-T Środki z budżetu TEN-T są przeznaczone dla projektów wspólnego zainteresowania, które: przyczynią się do zrównoważenia rozwoju zapewnią spójność oraz interoperacyjność integrują wszystkie rodzaje transportu przyczyniają się do ochrony środowiska oraz podwyższenia standardów bezpieczeństwa

Finansowanie TEN-T Projektem stanowiącym przedmiot wspólnego zainteresowania jest projekt spełniający w/w zadania TEN, dotyczący infrastruktury transportowej lub w/w systemów, odpowiadający co najmniej jednemu z w/w priorytetów oraz który jest potencjalnie ekonomicznie opłacalny.

Finansowanie TEN-T Pierwszeństwo przy rozdysponowywaniu środków z budżetu TEN-T mają niektóre z projektów wspólnego zainteresowania, które są klasyfikowane przez Komisję jako projekty priorytetowe.

Finansowanie TEN-T Zagadnienia finansowania rozwoju TEN są uregulowane Rozporządzeniem Nr 2236/95. Pomoc wspólnotowa przyznawana może być wyłącznie projektom wspólnego zainteresowania i przyjmować może jedną lub kilka z następujących form: - współfinansowania badań związanych z projektami

Finansowanie TEN-T subwencjonowania odsetek od pożyczek udzielanych przez EBI udziału w opłatach na gwarancje pożyczek udzielanych przez EFI bezpośrednich dotacji do inwestycji udziału w kapitale ryzyka

Finansowanie TEN-T Dla osiągania rozwoju sieci TEN (TEN-T, TEN-E, e-TEN) została stworzona odrębna linia budżetowa w budżecie UE. W trakcie okresu programowania finansowego 2000-2006 Unia Europejska przyczyniła się finansowo do zrealizowania TEN-T za pomocą trzech następujących instrumentów finansowych:

Finansowanie TEN-T Budżetu 4,2 miliardów euro przyznanego na rozwój transeuropejskiej sieci transportowej Funduszy Strukturalnych oraz Funduszu Spójności Pożyczek z EBI

Finansowanie TEN-T Pomoc wspólnotowa jest przyznawana, zasadniczo, wyłącznie w tych przypadkach, gdzie realizacja projektu napotyka przeszkody finansowe i nie może ona przekraczać minimum uznawanego za konieczne do uruchomienia projektu. Co do zasady są z niej wyłączone projekty, które otrzymują pomoc z innych wspólnotowych źródeł finansowania.

Finansowanie TEN-T Wnioski o przyznanie tej pomocy przedkładają Komisji zainteresowane Państwa Członkowskie lub za ich zgodą zainteresowane przedsiębiorstwa publiczne i prywatne.

Budżet TEN-T podzielony jest na dwie części dotyczące: Finansowanie TEN-T Budżet TEN-T podzielony jest na dwie części dotyczące: - dofinansowania wielorocznego (MIP – Multiannual Indicative Perspective) - do rozdysponowywania w ramach rocznych decyzji finansowych (Non-MIP)

Finansowanie TEN-T Na lata 2004-2005 budżet TEN-T w związku z rozszerzeniem UE został powiększony o 255 mln euro. Polska do roku 2007 mogła ubiegać się o dofinansowanie tylko dla projektów Non-MIP.

TEN-T w Polsce Według listy projektów przez terytorium Polski przebiegają 4 projekty priorytetowe: - Oś kolejowa Gdańsk–Warszawa–Brno/Bratysława–Wiedeń; - Autostrada Gdańsk–Brno/Bratysława–Wiedeń; - Oś kolejowa „Rail Baltica” Warszawa–Kowno–Ryga–Talin–Helsinki; - Autostrada morska na Morzu Bałtyckim.

TEN-T w Polsce Polskie porty lotnicze uczestniczące obecnie w sieci TEN-T: Warszawa, Gdańsk, Szczecin, Poznań, Katowice, Kraków, Rzeszów, Wrocław

INRFASTRUKTURA TRANSPORTOWA W POLSCE Sieć dróg lądowych Sieć kolei Sieć dróg wodnych Lotniska Porty rzeczne Porty morskie

CZYNNIKI HISTORYCZNE A TRANSPORT W POLSCE Okres zaborów I i II wojna światowa System komunistyczny

TRANSPORT DROGOWY 383.313,2 km dróg publicznych 812 km autostrad oddanych od użytku i 337 w budowie 557 km dróg ekspresowych oddanych do użytku i 343,6 km w budowie

NAJWAŻNIEJSZE DROGI E65 – DK3/S3 E30 – DK2/A2 E40 – DK4/A4

JKOŚĆ POLSKICH DRÓG 8% dróg krajowych spełnia wymogi UE dotyczące standardów naciskowych 16,1% dróg posiada pęknięcia nawierzchni 15,8% dróg posiada nierówną nawierzchnię 36,8% dróg posiada koleiny 21,5% dróg ma złe właściwości przeciwpoślizgowe

WYPADKI NA POLSKICH DROGACH 59 tys. osób poniosło śmierć 668 tys. osób zostało rannych 300 mld zł wyniosły koszty zdarzeń drogowych

AUTOSTRADY POZOSTAJĄCE W BUDOWIE A1 Gdańsk (S6) – Gorzyczki (granica) A2 Świecko (granica) – Kukuryki (granica) A4 Jędrzychowice (granica) – Korczowa (granica) A6 Kołbaskowo (granica) – Rzęśnica (S3) A8 Bielany Wrocławskie (S8) – Wrocław (DK8)

TRANSPORT KOLEJOWY Całkowita długość linii kolejowych w Polsce: 23 852 km 19 690 km jest czynna

NAJWAŻNIEJSZA FIRMA KOLEJOWA - PKP S.A PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. PKP Cargo S.A. PKP Intercity Sp. z o.o.

NAJWAŻNIEJSZE LINIIE KOLEJOWE E30: granica z Niemcami – Legnica – Wrocław – Katowice – Kraków – granica z Ukrainą E20: granica z Niemcami – Poznań – Warszawa – granica z Białorusią E65: granica z Czechami – Katowice – Warszawa – Gdynia

JAKOŚĆ LINII KOLEJOWYCH 5% torów spełnia normy unijne 30% torów w Polsce kwalifikuje się do wymiany 80% urządzeń i różnych systemów zabezpieczających jest awaryjna

DOTACJE NA KOLEJ W Polsce na poziomie 0,08 % PKB We Francji i Holandii na poziomie 0,2% PKB

TRANSPORT MORSKI I RZECZNY GŁÓWNE AKWENY WODNE: Morze Bałtyckie rzeki Wisła, Odra, Warta Noteć, Zalew Szczeciński i Zalew Wiślański

GŁÓWNE PORTY MORSKIE port Gdańsk port Szczecin port Gdynia port Świnoujście port Kołobrzeg

JAKOŚĆ DRÓG MORSKICH wymagania UE stawiane drogom klasy IV i V spełnia ok. 5% długości dróg wodnych w Polsce przy czym: we Francji - 29% w Belgii - 55% w Holandii - 50% w Niemczech - 70%

PROCESY ZACHODZĄCE W TRANSPORCIE MORSKIM zmiany strukturalne w systemie administracyjnym struktury portowej i należących do niej terenów rozdzielenie sfery administracyjnej portów od sektora portowych usług handlowych

TRANSPORT LOTNICZY Polskie linie lotnicze: PLL LOT Centralwings EuroLOT Jet Air White Eagle Aviation

NAJWAŻNIEJSZE LOTNISKA Warszawa - Okęcie Kraków - Balice Poznań - Ławica Katowice - Pyrzowice Gdańsk - Rębiechowo

TRANSPORT PASAŻERSKI I TOWAROWY w 2008 roku liczba pasażerów w Polsce wzrosła o 30% w 2008 roku transport przesyłek wzrósł o 4,34%

JAKOŚĆ LOTNISK polskie lotniska odstają pod względem jakościowym od lotnisk Europy Zachodniej brak przystosowania do obsługi dużej liczby pasażerów

PERSPEKTYWY ROZOWJU TRANSPORTU W POLSCE stworzenie podstaw i warunków do rozwoju transportu intermodalnego przygotowanie infrastruktury transportowej do obsługi EURO 2012

PERSPEKTYWY ROZWOJU TRANSPORTU DROGOWEGO stworzenie sieci drogowej o znacznie wyższych niż obecnie parametrach użytkowych stworzenie zasadniczego szkieletu dróg o dużej przepustowości wzrost poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego

INWESTYCJE DROGOWE Korytarz I: Budzisko – Warszawa Korytarz II: Świecko – Kukuryki Korytarz III: Olszyna / Zgorzelec – Korczowa Korytarz VI: Gdańsk – Cieszyn / Gorzyczki / Zwardoń.

INWESTYCJE KOLEJOWE modernizacja linii E65 Warszawa-Gdynia, Katowice-Zebrzydowice, Czechowice, Dziedzice-Zwardoń modernizacja linii E20 Warszawa-Poznań, Siedlce-Terespol; modernizacja linii E59 Wrocław-Poznań, Poznań-Krzyż, Krzyż- Szczecin modernizacja linii E75 Rail Baltica Warszawa-Białystok modernizacja linii CE59 Wrocław-Zielona Góra-Szczecin modernizacja linii E30 Wrocław-Kraków, Rzeszów-granica państwa modernizacja linii Psary-Kraków modernizacja linii nr 8 na odcinku Warszawa-Kielce modernizacja linii Warszawa-Łódź budowa i modernizacja kolejowych połączeń z portami lotniczymi w Krakowie-Balicach oraz Katowicach-Pyrzowicach.

INWESTYCJE LOTNICZE rozwój infrastruktury Państwowego Organu Zarządzania ruchem lotniczym port Lotniczy w Gdańsku - modernizacja infrastruktury lotniskowej port Lotniczy w Katowicach - modernizacja infrastruktury lotniskowej i portowej port Lotniczy w Krakowie - rozbudowa istniejącego terminalu pasażerskiego port Lotniczy w Warszawie - integracja Terminalu 1 z Terminalem 2 wraz z modernizacją terminalu T1 port Lotniczy we Wrocławiu - rozbudowa i modernizacja infrastruktury portowej i lotniskowej port Lotniczy w Poznaniu - rozbudowa i modernizacja infrastruktury lotniskowej i portowej

PROGRAM OPERACYJNY „INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO” Drogowa i lotnicza sieć TEN-T: współfinansowanie projektów w dziedzinie Systemów Informacji Żeglugi Śródlądowej Zarządzania Ruchem Powietrznym/ Funkcjonalne Bloki Przestrzeni Powietrznej współfinansowanie projektu: „Poprawa stanu infrastruktury kolejowej w Polsce”

POLSKA INFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA NA TLE INFRASTRUKTURY EUROPEJSKIEJ

POLSKA INFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA NA TLE INFRASTRUKTURY EUROPEJSKIEJ

POLSKA INFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA NA TLE INFRASTURKTURY EUROPEJSKIEJ Fatalny stan polskiej infrastruktury w porównaniu do innych krajów europejskich Polska jako największy „korek” Europy groźba poważnego kryzysu

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ