MRiRW Strategia bezpieczeństwa narodowego RP i jej wpływ na politykę bezpieczeństwa państwa płk dr Krzysztof Meszyński Białystok 2015
ZAGADNIENIA Polityka bezpieczeństwa narodowego Strategia bezpieczeństwa narodowego Przywództwo i kierowanie w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego
Polityka bezpieczeństwa narodowego Polityka bezpieczeństwa państwa to zespół politycznych celów ustalający zasady bezpiecznego postępowania w różnych sferach życia w państwie i w interakcji danego państwa z innymi. Jest to zorganizowany wysiłek państwa podporządkowany realizacji jego interesów. Polega na kształtowaniu środowiska bezpieczeństwa (otoczenia) na korzyść i modyfikowaniu sytuacji niekorzystnych. Wypracowanie i wdrażanie polityki bezpieczeństwa narodowego składa się z zespołu działań podejmowanych zarówno przez decydentów (organy kierowania bezpieczeństwem narodowym), jak też przez uczestników (wykonawców) polityki bezpieczeństwa
Polityka bezpieczeństwa narodowego Na politykę bezpieczeństwa narodowego składają się następujące procesy: Integracyjny (ogólnopaństwowy, międzyresortowy) proces formułowania strategii bezpieczeństwa narodowego Ustawodawczy (budowy podstaw prawnych systemu bezpieczeństwa narodowego Finansowania (budżetowanie) bezpieczeństwa państwa Planowania i programowania rozwoju sił bezpieczeństwa narodowego – ogniw kierowania i wykonawczych (np. ZK, organów i instytucji/sztabów sił zbrojnych, policji itp.) Informacyjne (zbierania i rozpowszechniania danych) Kontroli realizacji polityki bezpieczeństwa (przez Parlament, administrację rządową i samorządową, NIK i inne)
Polityka bezpieczeństwa narodowego Działalność organów państwa w zakresie polityki bezpieczeństwa narodowego obejmuje: ustalenie celów i zadań polityki bezpieczeństwa określenie strategii bezpieczeństwa narodowego budowanie zewnętrznych warunków bezpieczeństwa narodowego
Cele polityki bezpieczeństwa Z uwagi na znaczenie (priorytety): żywotne, ważne istotne Według czasu realizacji: krótkoterminowe średnioterminowe długoterminowe Z racji sfery funkcjonowania (rodzaju bezpieczeństwa): ekonomiczne polityczne militarne i inne O charakterze tymczasowym (powstawać lub zanikać na pewnym etapie funkcjonowania państwa) Dotyczyć zewnętrznych lub wewnętrznych aspektów działalności państwa
Polityka bezpieczeństwa państwa Cele polityki bezpieczeństwa: ochrona niepodległości i niezawisłości utrzymanie nienaruszalności granic utrzymanie integralności terytorialnej państwa ochrona porządku ustrojowego ochrona dziedzictwa narodowego zapewnienie warunków cywilizacyjnego i gospodarczego rozwoju ochrona środowiska naturalnego wnoszenie wkładu w umacnianie pokoju i stabilności bezpieczeństwa międzynarodowego
Polityka bezpieczeństwa państwa Zdania polityki bezpieczeństwa: ochrona niepodległości i niezawisłości utrzymanie nienaruszalności granic utrzymanie integralności terytorialnej państwa ochrona porządku ustrojowego ochrona dziedzictwa narodowego zapewnienie warunków cywilizacyjnego i gospodarczego rozwoju ochrona środowiska naturalnego wnoszenie wkładu w umacnianie pokoju i stabilności bezpieczeństwa międzynarodowego
Polityka bezpieczeństwa państwa Środki polityki bezpieczeństwa to wszystkie zasoby i instrumenty, przy użyciu których państwo stara się kształtować pożądane postawy i działania krajowych i zagranicznych aktorów bezpieczeństwa oraz pożądane stany zjawisk i procesów bezpieczeństwa narodowego. Środki ocenia się według ich podstawowych cech.
Polityka bezpieczeństwa państwa Ujęcie przedmiotowe środków polityki bezpieczeństwa narodowego: Polityczne Informacyjne Ekonomiczne Militarne Kryterium czasowe zastosowania lub oddziaływania środków polityki bezpieczeństwa narodowego: Krótkofalowe Średniofalowe Długofalowe
Polityka bezpieczeństwa państwa Kryterium sposobu oddziaływania środków polityki bezpieczeństwa narodowego: Dwustronne (stosowane w bezpośrednich kontaktach z innym podmiotem (państwem lub aktorem niepaństwowym) Wielostronne stosowany w bezpieczeństwie zewnętrznym wobec grup państw lub organizacji międzynarodowych, a w sprawach bezpieczeństwa wewnętrznego – w odniesieniu do wielu instytucji, organizacji lub całego społeczeństwa
Strategia bezpieczeństwa narodowego Strategia pochodzi od greckiego słowa strategia – oznaczającego sztukę dowodzenia (stratos – wojsko - ago – prowadzę). Strategos w starożytnej Grecji to dowódca armii lub floty. Strategia wojenna – dotyczy osiągania ustalonych przez politykę celów narodowych. Strategia wojny – nauka i sztuka wykorzystania sił zbrojnych do realizacji celów narodowych.
Strategia bezpieczeństwa narodowego Strategia stanowi najważniejszy element polityki bezpieczeństwa – procesu (zarządzania bezpieczeństwem) i jest zbiorem wizji, celów i zadań. Jest spojrzeniem w przyszłość opartym o logiczne analizy, stwierdzającym co jest możliwe i odzwierciedla własne wyobrażenie oceniających tę przyszłość. Jest produktem wiedzy, praktyki, zdolności i racjonalnej wyobraźni, ale też i ambicji państwa.
Strategia bezpieczeństwa narodowego Strategia to przemyślany i uporządkowany zestaw celów, koncepcji działań i potrzebnych do tego zasobów (środków), które mieszczą się w granicach dopuszczalnego ryzyka i powinny doprowadzić do osiągnięcia w przyszłości korzystnych warunków dalszego rozwoju (niemożliwych do do osiągnięcia w wypadku zaniechania działań lub oddania inicjatywy w ręce innych podmiotów). Strategia bezpieczeństwa narodowego przedstawia koncepcję/wizję sposobu bezpiecznego przejścia od rzeczywistości współczesnej w pożądaną – przyszłość (najbliższych kilku-kilkunastu lat). Strategia dotyczy wykorzystania określonych instrumentów siły (politycznych, ekonomicznych, militarnych, informacyjnych i prawnych).
Przywództwo i kierowanie w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego Podstawą sprawnego kierowania bezpieczeństwem narodowym jest przyjęty system regulacji prawnych określających kompetencje organów władzy i podmiotów bezpieczeństwa narodowego oraz relacje między nimi. Stan (wartość i doskonałość) prawa oraz mechanizmy jego przestrzegania i egzekucji stanowią podstawowy i konieczny warunek sprawnego państwa we wszystkich dziedzinach życia.
Hierarchia narodowych dokumentów strategicznych z dziedziny bezpieczeństwa i obrony Strategia Bezpiecze ń stwa Narodowego RP Polityczno - Strategiczna Dyrektywa Obronna RP Strategia rozwoju systemu bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej 2022 Plan Reagowania Obronnego RP Plany operacyjne funkcjonowania administracji publicznej Plan Użycia Sił Zbrojnych RP
DOKUMENTY STRATEGICZNE P J STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO KONCEPCJA STRATEGICZNA NATO Polityczno-Strategiczna Dyrektywa Obronna Planowanie strategiczno-operacyjne Programowanie i budżetowanie obronne D O K U M E N T Y P L A I S C Z Plan Reagowania Obronnego RP Dziesięcioletni program przygotowań obronnych RP Dziesięcioletni program rozwoju Sił Zbrojnych RP oraz przygotowań obronnych (resortu, województwa) Plan użycia i działania Sił Zbrojnych RP Plany funkcjonowania... (resortu, województwa) w czasie zagrożenia (kryzysu) i wojny Program Mobilizacji Gospodarki Program Doskonalenia OC Plan realizacji zamierzeń (dwuletni) USTAWA (DECYZJA) BUDŻETOWA
MRiRW DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ PYTANIA? Białystok 2015