1 Rachunkowość zarządcza
Tradycyjny rachunek kosztów
KOSZTY W MODELU RACHUNKU KOSZTÓW PEŁNYCH Koszty nieprodukcyjne Koszty produkcyjne Koszty nieprodukcyjne Koszty bezpośrednie Koszty pośrednie Koszty okresu Koszty zarządu Koszty sprzedaży Materiały Koszty wydziałowe Płace Inne koszty sprzedane Produkcja w toku Produkty gotowe Rachunek wyników niesprzedane Bilans
500 000 zł 100 000 zł 300 000 zł 200 000 zł 50 000 zł 500 000 zł 500 000 zł Sprzedaż 100% 250 000 zł Sprzedaż 50%
KOSZTY W MODELU RACHUNKU KOSZTÓW ZMIENNYCH Koszty nieprodukcyjne Koszty produkcyjne Koszty nieprodukcyjne Koszty bezpośrednie Koszty pośrednie Koszty okresu Koszty zarządu Koszty sprzedaży Materiały Koszty wydziałowe Płace Zmienne Stałe Inne koszty sprzedane Produkcja w toku Produkty gotowe Rachunek wyników niesprzedane Bilans
500 000 zł 100 000 zł 300 000 zł 200 000 zł 50 000 zł 100 000 zł 100 000 zł 400 000 zł 400 000 zł Sprzedaż 100% 200 000 zł Sprzedaż 50%
Problem 1. Przedsiębiorstwo X produkuje trzy asortymenty wyrobów A, B, C. Produkcja odbywa się na jednym wydziale produkcyjnym. Określić rentowność poszczególnych wyrobów i podjąć decyzję w zakresie kontynuacji bądź też eliminacji wyrobów nierentownych w przypadku braku możliwości zwiększenia ceny i redukcji kosztów. A B C Wielkość produkcji równa sprzedaży w szt. 20 000 15 000 30 000 Cena jednostkowa sprzedaży w zł/szt 50 80 120 Koszt jednostkowy pełny w zł/szt 40 72 122 koszty administracyjne w zł 150 000 Przedsiębiorstwo stosuje rachunek kosztów pełnych (tzw. sprawozdawczy rachunek kosztów).
Rozwiązanie P1:
Rozwiązanie P1:
Rozwiązanie P1:
Rozwiązanie P1: poz.1 – poz. 2
Rozwiązanie P1: poz.1 – poz. 2 Asortyment C przynosi stratę. W sytuacji braku możliwości wzrostu ceny sprzedaży oraz redukcji kosztów firma powinna zrezygnować z jego produkcji Mimo, że asortyment C przynosi stratę firma powinna kontynuować jego produkcję. Jeżeli tak to dlaczego?
Problem 2. Przedsiębiorstwo X produkuje trzy asortymenty wyrobów A, B, C. Produkcja odbywa się na jednym wydziale produkcyjnym. Określić rentowność poszczególnych wyrobów i podjąć decyzję w zakresie kontynuacji bądź też eliminacji wyrobów nierentownych w przypadku braku możliwości zwiększenia ceny i redukcji kosztów. A B C Wielkość produkcji równa sprzedaży w szt. 20 000 15 000 30 000 Cena jednostkowa sprzedaży w zł/szt 50 80 120 Koszt jednostkowy pełny 40 72 122 Kosztjednostkowy zmienny 39 68 115 koszty stałe wydziałowe 290 000 koszty administracyjne 150 000 Przedsiębiorstwo stosuje rachunek kosztów zmiennych.
Rozwiązanie P2:
Rozwiązanie P2:
Rozwiązanie P2: poz.1-poz.2
Rozwiązanie P2:
Rozwiązanie P2:
Zatem decyzja o rezygnacji z produkcji byłaby błędna !!! Rozwiązanie P2: Zatem decyzja o rezygnacji z produkcji byłaby błędna !!!
Wnioski: Bardziej miarodajnym miernikiem rentowności poszczególnych asortymentów jest marża brutto niż wynik na sprzedaży. Jeżeli dany asortyment generuje dodatnią marże brutto to jego produkcja powinna być kontynuowana, gdyż przejmuje on na siebie część kosztów stałych. Likwidacja asortymentu generującego dodatnią marżę brutto powoduje, że koszty stałe rozkładają się na pozostałe asortymenty. W przypadku pozostawienia produkcji na dotychczasowym poziomie skutkuje to obniżeniem rentowności jednostkowej pozostałych asortymentów i spadkiem zysku całkowitego. Asortyment należy eliminować z produkcji wówczas, gdy nie pokrywa swoich kosztów zmiennych. Taki stan powoduje, że każda dodatkowa jednostka wyrobu zwiększa straty firmy.
W tym koszty stałe 1400 Konto 500 koszty działalności podstawowej Konto 521 koszty wydziałowe Koszt całkowity 2 400 1 200 3 000 6 600 W tym koszty stałe 1400 Konto 523 koszty sprzedaży Konto 550 – koszty zarządu
pełnych