Edukacja zdrowotna w praktyce dr Małgorzata Ostrowska Doradca metodyczny KP CEN w Bydgoszczy

Istotą edukacji zdrowotnej w szkole jest nie tylko przekazywanie wiedzy ale przede wszystkim kształtowanie: właściwych postaw wobec zdrowia umiejętności życiowych umożliwiających uczniom (teraz i w przyszłości) dokonywanie wyborów sprzyjających zdrowiu oraz podejmowaniu działań na rzecz zdrowia własnego i innych ludzi oraz tworzenia zdrowego środowiska

Umiejętności życiowe Rozszerzenie zakresu edukacji zdrowotnej o zagadnienia zdrowia psychospołecznego umiejętności umożliwiające człowiekowi pozytywne zachowania przystosowawcze, dzięki którym może skutecznie radzić sobie z zadaniami i wyzwaniami codziennego życia.

Umiejętności podstawowe dla codziennego życia umożliwiające dobre samopoczucie, relacje z innymi i zachowania sprzyjające zdrowiu: - podejmowanie decyzji i rozwiązywanie problemów, - twórcze i krytyczne myślenie - porozumiewanie się i utrzymywanie dobrych relacji interpersonalnych - samoświadomość i empatia - radzenie sobie z emocjami i stresami

Umiejętności specyficzne dotyczące radzenia sobie z zagrożeniami np.: asertywne odmawianie palenia papierosów, spożywania alkoholu, uczestniczenia w aktach przemocy psychicznej i fizycznej, wandalizmu.

Dlaczego ważne jest rozwijanie umiejętności życiowych? efektem programów rozwijania umiejętności życiowych jest lepsze funkcjonowanie dzieci i młodzieży w szkole .Poprawa relacji uczniowie - nauczyciele, zmniejszenie absencji szkolnej, zwiększenie u uczniów wiary w siebie, większa satysfakcja uczniów ze szkoły, a nauczycieli z pracy.

Mierniki skuteczności rozwijania umiejętności życiowych nabywanie umiejętności podstawowych i specyficznych, także w kontekście sytuacji ryzykownych modelowanie umiejętności przez nauczycieli tworzenie w klasie klimatu sprzyjającego rozwojowi uczniów umożliwiającego praktykowanie i doskonalenie umiejętności społecznych i osobistych wykorzystywanie w procesie edukacji : metod aktywizujących, obserwowanie zachowań innych, przekazywanie informacji zwrotnych, uczenia się przez doświadczenie we wspierającym się środowisku metod pracy grupowej, edukacji rówieśniczej, możliwości tworzenia przez uczniów własnych praktycznych projektów, także w społeczności lokalnej elementów zabawy ,współdziałanie z rodzicami i społecznością lokalną.

Metody przekazu wiedzy Burza mózgów Mapa mózgu Mapa nieba Konflikt w grupie Dywanik pomysłów Niedokończone zdania Rybi szkielet Otwarte ucho Piramida priorytetów Drzewko decyzyjne PMI

Burza mózgów Giełda pomysłów Sesja odroczonej oceny Technika twórczego myślenia W jakim celu stosujemy tę metodę? Np. Zapisz jak najwięcej skojarzeń ze słowem zdrowie, choroba, lekarstwo. Podaj skojarzenia ze słowem podanym przez kolegę: Uczeń A Uczeń B Zdrowie siła Wytrzymałość tężyzna fizyczna klub sportowy sport

Przykład pracy z diamentowym rankingiem Jakie zachowania sprzyjają zdrowiu? Po czym rozpoznamy zdrowego człowieka? W jaki sposób możemy ustrzec się choroby?

Mapa mózgu Szczęście

Mapa nieba

Konflikt w grupie Metoda negocjowania i rozwiązywania konfliktów w grupie: Uczeń- zgłasza problem Zebranie różnych opinii na temat konfliktu Określenie potrzeb Sformułowanie celów (przekształcanie negatywnych odczuć w życzenia )– cele zmiany –na + Burza mózgów na temat możliwych rozwiązań- zapisywanie sugestii na plakacie Znalezienie rozwiązania, które będzie satysfakcjonowało wszystkie strony

Dywanik pomysłów Metoda prowadzenia dyskusji na określony temat Koledzy lub nauczyciel przedstawiają problem, który zapisujemy na tablicy 1. Uczniowie stawiają pytania- zapoznanie z sytuacją problemową 2. Ustalenie zasad pracy –n p. nie krytykuj pomysłów swoich kolegów 3. Zapisywanie pomysłów w grupach 3-4 osobowych – na jednej kartce znajduje się tylko jeden pomysł 4. Tworzenie dywanika pomysłów – na dużym plakacie kolejno u przypinają swoje karteczki 5. Ocena proponowanych rozwiązań (u. stawiają 1 pkt przy rozwiązaniu najbardziej mu odpowiadającym) 6. Rozwiązanie o naj liczbie pkt – jest najlepsze

Niedokończone zdania Metoda planowania, organizowania i oceniania własnych działań U siadają w kręgu Każdy u po kolei kończy zdanie, które na niego przypadnie Po zakończonej rundce u komentują odpowiedzi, które ich zaskoczyły lub z którymi się nie zgadzają: Dzisiaj czuję się…………………. W grupie przeważnie znajduje się w roli……………. Gdybym mógł pojechać, gdzie zechcę , wybrałbym…………………. Dwie rzeczy, które podobają mi się w sobie samym to………… Najbardziej dumny jestem z …………… Chciałbym, żeby ……………………………

Rybi szkielet Metoda budowania więzi w grupie

Otwarte ucho Metoda skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach Wypowiedzi u w rundce na znany temat np. Jak zachowujesz się w sytuacji rozmowy z nieznaną osobą? Wypowiadają się wszyscy po kolei (maks. 3 min), wariant dodatkowy- wypowiedzi można zapisywać na kartkach Wymiana wrażeń, opinii i komentarzy

Piramida priorytetów Wiosenna wycieczka klasowa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Myślenie równoległe-sześć kapeluszy zastępuje walkę na argumenty wspólnym badaniem tematu: Biały kapelusz- informacje Co mamy? Czego potrzebujemy? Jak uzyskać informacje, których potrzebujemy? Czerwony kapelusz- emocje i uczucia, przeczucia Czarny kapelusz- myślenie krytyczne skupia się na wadach, słabych punktach, tym, co może pójść źle i dlaczego coś nie pasuje.

Żółty kapelusz- poszukiwanie wartości Zielony kapelusz- pomysły, alternatywy, możliwości Niebieski kapelusz- określa cele, pełni role dyrygenta orkiestry- porządkuje cały proces myślowy

PMI Metoda uczenia myślenia Nasze zdrowie zapewnia wyłącznie właściwa opieka medyczna + _ Interesujące

Formy rozwijania umiejętności życiowych Pełnienie ról w grupie Grupa funkcjonuje dobrze, gdy obsadzone są wszystkie role: zarówno te ważne ze względu na sprawną realizację zadań, jak i te istotne dla współżycia i rozwoju grupy.