GLOTTODYDAKTYKA

Glottodydaktyka jest metodą nauki czytania, pisania oraz podstaw ortografii. Jej twórcą jest polski naukowiec – językoznawca prof. Bronisław Rocławski.

Metoda ta w latach 70-tych została wprowadzona do szkół polskich jako eksperyment Obecnie stosowana jest głównie w przedszkolach, gdyż jej największym sukcesem okazało się dobre przygotowanie dzieci do szkoły.

GŁÓWNE ZAŁOŻENIA GLOTTODYDAKTYKI

Naukę zaczynamy już z dziećmi 3-4 letnimi Przygotowanie do nauki czytania i pisania rozpoczyna się od najmłodszej grupy wiekowej, czyli już od 3-latków, m.in. poprzez zabawy usprawniające język, wzrok, słuch (niezbędny czynnik warunkujący naukę czytania i pisania).

Usprawnianie buzi i języka O wiele więcej możesz uzyskać na stronie www.piątka.pl

Nauka odbywa się przez zabawę Do wykorzystania jest wiele różnorodnych pomocy edukacyjnych oferowanych przez firmę Glottispol: są to m. in. klocki LOGO ze 150 literami, rozsypanki wyrazowo-obrazowe, plansze do początkowej nauki czytania, alfabet glotto, zestawy książek, glottodywaniki, gry planszowe, itp.).

Klocki LOGO

Ćwiczenia przygotowujące do pisania

Seria: „Bawię się i uczę się”

Elementarz „Świat głosek i liter”

Nie pospieszamy Każde dziecko pracuje we własnym tempie i na własnym poziomie (w tym samym czasie uczą się dzieci, które są na etapie poznawania liter i te, które potrafią już czytać).

Praca na wielu poziomach Metoda ta pozwala na pracę wielopoziomową, wszystkie dzieci mają możliwość osiągnięcia sukcesu. Dzięki temu dzieci nie nudzą się na zajęciach i nie obniża się ich poziom samooceny Nie zniechęcają się do nauki

Zachowujemy kolejność etapów Bardzo ważne jest przestrzeganie poszczególnych etapów metody. Przechodzimy z dziećmi do kolejnych etapów dopiero po opanowaniu przez nie etapów poprzednich (np. zapoznawanie dzieci z literami może nastąpić wtedy, kiedy osiągną one etap głoskowania wyrazów; jeżeli podczas czytania dzieci potrafią łączyć wybrzmiewane głoski i zapamiętywać je – następuje etap czytania ze zrozumieniem, itd.).

Aktywizujemy – dzieci uczą się przez odkrywanie W zajęciach prowadzonych metodą glottodydaktyki główną aktywność wykazują dzieci, a nie nauczyciel. Dzieci uczą się przez odkrywanie, wykonywanie zadań dostosowanych do swoich możliwości.

Klocki LOGO Każde dziecko powinno posiadać własny komplet klocków LOGO. Klocki mają ułatwić nauczycielom i rodzicom organizowanie różnorodnych zabaw. Służą one zarówno do nauki wymowy, czytania, pisania, ortografii i matematyki.

Głoski w izolacji Od nauczyciela glottodydaktyka wymagana jest poprawna wymowa głosek w izolacji: bez zbędnego dodawania głoski „y” po spółgłosce – przy wybrzmiewaniu spółglosek np. „s, m”. Wybrzmiewając je nieprawidłowo, mówiąc: „sy”, „my”, wprowadzamy dziecko w błąd.

Prawidłowy podział wyrazów na głoski Prawidłowy podział wyrazów na głoski umożliwia dokonywanie prawidłowego zapisu wyrazów. – np. wyraz „pas” nieprawidłowo wybrzmiewany brzmi: „py, a, sy” Powstaje wówczas bezsensowny wyraz oraz zmienia się liczba pojedyncza w mnogą.

Przy takim wybrzmiewaniu głosek, istnieje niebezpieczeństwo, że w miejscach, gdzie głoska „y” będzie konieczna do wybrzmiewania, dzieci będą ją pomijały, gdyż wcześniej głoska ta już została użyta. - np.: wyraz „ryba”, składający się z 4 liter i 4 odpowiadających im głosek, podzielony zostanie na 3 głoski: „ry, by, a”.

Alfabet Tym, co odróżnia w sposób znaczący metodę glottodydaktyki od metod tradycyjnych, jest alfabet składający się z 44 liter. Tworzy go 36 tzw. liter podstawowych oznaczanych kolorem czarnym: a, ą, b, c, cz, ć, d, dz, dź, dż, e, ę, f, g, ch, i, j, k, l, ł, m, n, ń, o, p, r, s, sz, ś, t, u, w, y, z, ź, ż i 8 liter niepodstawowych oznaczanych kolorem czerwonym: ci, dzi, h, ni, ó, rz, si, zi.

Dzięki obcowaniu z całym alfabetem dzieci potrafią przeczytać każdy tekst, a nie tylko specjalnie przygotowany.

Czytanie techniką „ślizgania” W glottodydaktyce dzieci czytają tzw. techniką „ślizgania”. Polega ona na płynnym „przechodzeniu” z głoski na głoskę. Głoskowanie podczas czytania może spowodować, że dzieci nie będą rozumiały czytanego tekstu.

Pismo „pętelkowe” W glottodydaktyce inne, niż tradycyjne jest także opracowanie graficzne liter oraz sposób ich łączenia. Profesor Rocławski wprowadził tzw. „pismo pętelkowe”, które jest tak przygotowane, aby można było pisać wyrazy bez odrywania pióra od kartki papieru. Jest to naturalny sposób, jakim posługują się dorośli. W metodzie tradycyjnej dzieci uczone są odrębnego pisania każdej litery, a następnie łączenia ich w nienaturalny sposób. Warto dodać, że technika pisma pętelkowegojest stosowana z sukcesem w pracy z dziećmi, a nawet z młodzieżą, z dysgrafią.

Cztery warianty liter Dzięki temu, że w glottodydaktyce dzieci równolegle zapoznawane są z czterema wariantami liter: małych, wielkich, drukowanych i pisanych, nie sprawia im trudności przeczytanie żadnego tekstu, także pisanego – jest to ważny element, szczególnie przy czytaniu wypracowań własnych lub tekstu napisanego przez inne osoby.

Ortografia

Trudności ortograficzne W glottodydaktyce systematycznie dzieci zaznajamiane są z trudnościami ortograficznymi polegającymi na tym, że jedna litera może oznaczać dwie lub więcej różnych głosek.

Trudności ortofoniczme Wszystkie litery, które mogą sprawiać dzieciom trudność w zapisie oznaczone są kolorem czerwonym - np. w wyrazie „lew” czy „ławka”, gdzie do zapisu używana jest litera „w”, a słyszana jest litera „f”.

KONIEC