Warszawa/Lublin 3 kwietnia 2014 Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie Model systemu wsparcia przedsiębiorczości akademickiej w kontekście rozwoju nowych firm w branżach inteligentnych specjalizacji regionu lubelskiego. Marzena Mażewska Warszawa/Lublin 3 kwietnia 2014 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Panel branżowy

Wprowadzenie 1. System przedsiębiorczości akademickiej obejmie utworzenie i wdrożenie regionalnej sieci współpracy ośrodków innowacji, konsolidującej i integrującej istniejącą infrastrukturę badawczo-rozwojową i innowacyjną oraz oferowane usługi na potrzeby przedsiębiorczości akademickiej. 2. W ramach utworzonej sieci współdzielone będą zasoby, w tym wiedza o klientach, jak również następować będzie przepływ klientów zgodnie z ich potrzebami. 3. Sieć ma stanowić efektywne narzędzie, mające na celu przygotowanie ośrodków innowacji do udzielenia studentom, absolwentom szkół wyższych i pracownikom naukowym zindywidualizowanego wsparcia uwzględniającego wprowadzanie innowacji w zależności od specyfiki danej branży, w tym w ramach inteligentnych specjalizacji regionu. 4. Przyjęcie modelu sieciowego w zakresie współpracy ośrodków innowacji w regionie umożliwi wystąpienie synergii i uzyskanie lepszych efektów prowadzonych działań przez poszczególne instytucje.

Cel funkcjonowania systemu zwiększenie liczby rozwijających się podmiotów gospodarczych w oparciu o rozwiązania naukowe i wiedzę uzyskaną w procesie kształcenia studentów i doktorantów, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów inteligentnych specjalizacji regionu lubelskiego.

Główne działania upowszechnianie postaw przedsiębiorczych w środowisku akademickim zarówno wśród pracowników naukowych jak i studentów, wsparcie doradcze, szkoleniowe i finansowe w podejmowaniu i rozwijaniu działalności gospodarczej, stymulowanie transferu wiedzy i komercjalizacji technologii z lubelskich uczelni dla rozwoju przedsiębiorstw w branżach inteligentnych specjalizacji regionu.

Oczekiwane rezultaty zwiększenie postaw pro przedsiębiorczych w środowisku akademickim, efektywniejsze wykorzystanie potencjału intelektualnego pracowników naukowych regionu dla wspierania rozwoju inteligentnych specjalizacji, zwiększenie liczby podmiotów gospodarczych rejestrowanych przez studentów i absolwentów wyższych uczelni oraz zaangażowania ich pracowników we współpracę z biznesem, wzmocnienie potencjału instytucji wsparcia biznesu w regionie oraz zwiększenie efektywności jego wykorzystania.

Model systemu wsparcia przedsiębiorczości akademickiej Budowa systemu polega na połączeniu w funkcjonalną sieć działających już w regionie instytucji przy wykorzystaniu dostępnych władzom regionalnym narzędzi w postaci posiadanej infrastruktury wsparcia (Lubelskiej Fundacji Rozwoju, Fundacja Rozwoju Lubelszczyzny, Lubelskiego Parku Naukowo - Technologicznego) jako elementów stabilizujących działalność sieci.

Elementy systemu Administracja publiczna (środki z funduszy europejskich na poziomie regionalnym) Uczelnie regionu Instytucje otoczenia biznesu Organizacje przedsiębiorców (Samorząd gospodarczy - izby, stowarzyszenia, klastry, platformy technologiczne)

Rola poszczególnych elementów – administracja publiczna finansowanie rozwoju technicznej infrastruktury wsparcia zapewniającej efektywne funkcjonowanie systemu, finansowanie działań „miękkich” w obszarze podnoszenia kwalifikacji przez pracowników instytucji działających w sieci oraz jej dalszego rozwoju, stymulowanie rozwoju firm w obszarach inteligentnych specjalizacji poprzez finansowanie usług proinnowacyjnych realizowanych przez wybrane instytucje w sieci, stymulowanie rozwoju firm w obszarach inteligentnych specjalizacji poprzez uruchamianie bezzwrotnych i zwrotnych instrumentów finansowych dla firm działających na terytorium regionu, monitorowanie rezultatów funkcjonowania systemu i bieżące korekty w dystrybucji funduszy.

Rola poszczególnych elementów - uczelnie kreowanie postaw przedsiębiorczych wśród studentów i pracowników naukowych poprzez współpracę w realizacji pro przedsiębiorczych działań instytucji otoczenia biznesu ( w tym przede wszystkim biur karier i CTT), ukierunkowanie aktywności uczelnianych spółek celowych (CTT) na poszukiwanie wśród pracowników i studentów uczelni wyższych potencjalnych partnerów do komercjalizacji wiedzy i transferu technologii (m.in. we współpracy z innymi instytucjami otoczenia biznesu). Pod pojęciem partnerów rozumie się osoby lub podmioty gotowe wykorzystać w swojej działalności rozwiązania technologiczne lub wiedzę „wyprodukowaną” na uczelniach. Mogą nimi być zarówno naukowcy, studenci i absolwenci szkół wyższych jak i przedsiębiorcy.

Rola poszczególnych elementów - uczelnie wprowadzenie do programów wszystkich kierunków fakultatywnych zajęć z przedsiębiorczości prowadzonych wspólnie przez naukowców i praktyków biznesu, wprowadzenie zasady, że generalnie prace dyplomowe (licencjackie, inżynierskie, magisterskie, doktoranckie) z obszaru techniki i ekonomii, powinny być przygotowane we współpracy z przedsiębiorstwami regionu, organizacja praktyk i staży dla studentów i pracowników naukowych w przedsiębiorstwach.

Rola poszczególnych elementów - instytucje otoczenia biznesu promowanie idei przedsiębiorczości w środowisku akademickim, oferowanie wysokiej jakości usług wsparcia w obszarze doradczym, szkoleniowym i finansowym, organizowanie mentoringu i couchingu we współpracy z organizacjami przedsiębiorców, rozwijanie usług proinnowacyjnych zgodnie z zapotrzebowaniem rynku, transfer technologii i komercjalizacja wiedzy generowanej na uczelniach w regionie, monitorowanie poziomu zainteresowania środowiska akademickiego zaangażowaniem w aktywność gospodarczą z uwzględnieniem obszarów inteligentnych specjalizacji.

Rola poszczególnych elementów - instytucje otoczenia biznesu Stymulowanie przedsiębiorców do współpracy z uczelniami w zakresie komercjalizacji technologii, organizacji praktyk i staży dla studentów i pracowników naukowych, współpraca z instytucjami wsparcia przy organizacji mentoringu i couchingu dla przedsiębiorstw tworzonych przez środowisko akademickie, rozwój sieci kooperacyjnych inkubowanych akademickich podmiotów gospodarczych.

Rola poszczególnych elementów - organizacje przedsiębiorców stymulowanie przedsiębiorców do współpracy z uczelniami w zakresie komercjalizacji technologii, organizacji praktyk i staży dla studentów i pracowników naukowych, współpraca z instytucjami wsparcia przy organizacji mentoringu i couchingu dla przedsiębiorstw tworzonych przez środowisko akademickie, rozwój sieci kooperacyjnych inkubowanych akademickich podmiotów gospodarczych. współpraca z uczelniami przy organizacji staży, praktyk studenckich.

Główne założenia funkcjonowania systemu System nie jest projektem, powinien być skonstruowany w sposób zapewniający działanie bez względu na dostępność środków projektowych z uwzględnieniem możliwości włączania do niego nowych elementów lub ich wymiany. System finansowany jest przez instytucje – sygnatariuszy porozumienia. Źródła finansowania zależą od możliwości danej instytucji np. realizacja projektu, zasoby własne, sprzedaż usług na zasadach non profit lub komercyjnych. Instytucje otoczenia biznesu, organizacje przedsiębiorców oraz uczelnie deklarują realizację (w tym finansowanie) określonych działań na rzecz rozwoju przedsiębiorczości akademickiej w regionie. Każda instytucja przystępując do sieci wskaże zakres co najmniej jednej swojej specjalizacji w ramach sieci.

Zakłada się że na poziomie usług zaawansowanych nie będzie przyporządkowania specjalizacji poszczególnym instytucjom w sieci. Każda z nich może zgłosić dowolny zakres obsługi według własnego uznania. System powinien zabezpieczać świadczenie usług wspierających przedsiębiorczość zarówno na poziomie podstawowym, jak i usług proinnowacyjnych we wszystkich niezbędnych wymiarach Instytucje zaangażowane w funkcjonowanie sieci występują wspólnie lub pojedynczo o finansowanie do podmiotów zewnętrznych (funduszy europejskich, sponsorów, administracji publicznej) dla zabezpieczenia możliwości świadczenia zadeklarowanych usług.

Formalizacja i ramy organizacyjne współpracy Sieć instytucji świadczących usługi dla środowiska akademickiego na zasadzie wielostronnego porozumienia. Formalną podstawą do koordynacji działań w ramach systemu jest porozumienie o wspólnej realizacji przedsięwzięcia zwanego „Lubelską Siecią Przedsiębiorczości Akademickiej” (LSPA). Przystąpienie do Sieci następuje w drodze podpisania wielostronnego porozumienia. Powołanie i przygotowanie do działania Sieci powinno odbyć się przy aktywnym uczestnictwie wszystkich zainteresowanych i wsparciu środkami z funduszy europejskich.

Niezbędny zakres wsparcia do zabezpieczenia przez system usługi doradcze, mentoringowe dla star-upów (od preinkubacji do 1 roku działania firmy), usługi szkoleniowe w zakresie przygotowania do prowadzenia działalności gospodarczej, usługi doradcze, couchingowe dla star-upów (od 1 roku działania firmy do 3 lat), szkolenia specjalistyczne dla star-upów (od 1 roku działania firmy do 3 lat), usługi proinnowacyjne dla powstających i rozwijających się podmiotów, usługi finansowe, w tym instrumenty zwrotne jak pożyczki, kapitał inwestycyjny funduszy podwyższonego ryzyka, Aniołowie Biznesu.

Pożądane uzupełnienie infrastruktury wsparcia Międzyuczelniany akademicki inkubator przedsiębiorczości ukierunkowany na rozwój przedsiębiorstw w obszarze inteligentnych specjalizacji Life lab (usługi zdrowotne, biogospodarka i IT)¹. W przypadku LSPA mogłoby ono być ukierunkowane na biogospodarkę lub na usługi zdrowotne zarówno w rozumieniu technologicznym jak i w aspektach społecznych i organizacyjnych z wykorzystaniem innowacyjnych technologii. 1. Nowy typ laboratoriów ukierunkowany na badania i wdrażanie innowacji związanych z szeroko pojętym pojęciem organizmów żywych ( por. http://odin.mat.stevens-tech.edu/) w dniu 12.03.2014. W przypadku LSPA mogłoby ono być ukierunkowane na biogospodarkę lub na usługi zdrowotne zarówno w rozumieniu technologicznym jak i w aspektach społecznych i organizacyjnych z wykorzystaniem innowacyjnych technologii.

Fundusz Kapitału Zalążkowego ukierunkowany na inteligentne specjalizacje regionu lubelskiego Budowa w ramach RPO systemu dotacji skierowanych na finansowanie inwestycji w obszarach inteligentnych specjalizacji zarówno dla powstających podmiotów jak i rozwój już działających. W zakresie wsparcia merytorycznego dla personelu członków sieci poza zdiagnozowanymi w ramach audytu obszarami wiedzy niezbędne będzie przeszkolenie personelu pierwszego kontaktu w zakresie diagnozowania potrzeb klientów oraz rozwijania umiejętności działania w sieci.

Rozkład terytorialny działania sieci

Podział funkcjonalny w sieci Rodzaj Ośrodka Lokalizacja Funkcje Ośrodek szkoleniowo - doradczy Łuków, Lublin, Puławy, Biłgoraj, Zamość, Dęblin Usługa diagnozowania potrzeb, informacje gospodarcze, podstawowe doradztwo i szkolenia w zakresie podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej, Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości Lublin, Usługa diagnozowania potrzeb, informacje gospodarcze, podstawowe doradztwo i szkolenia w zakresie podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej, mentoring, krótkoterminowe powierzchnie użytkowe Centrum Transferu Technologii Usługa diagnozowania potrzeb, obsługa zleceń związanych prawem własności intelektualnej, komercjalizacja wiedzy i transfer technologii z uczelni, usługi proinnowacyjne dla spółek spin off – spin out Centra Innowacji Lublin, Puławy, Zamość Usługa diagnozowania potrzeb, komercjalizacja B2B, usługi proinnowacyjne, doradztwo i szkolenia dla rozwijających się firm, couching, mentoring Fundusze pożyczkowe Lublin, Biłgoraj, Puławy Usługa diagnozowania potrzeb, instrumenty zwrotne Fundusz poręczeniowy Lublin, Puławy, Biłgoraj Usługa diagnozowania potrzeb, poręczenia Sieć aniołów biznesu Lublin Usługa diagnozowania potrzeb, szkolenia d usługi doradcze w zakresie tzw. gotowości inwestycyjnej, dostęp do kapitału prywatnego Fundusze kapitału zalążkowego Regionalna Instytucja Finansowa Instrumenty zwrotne dla środowiska akademickiego Parki naukowo - technologiczne Lublin, Puławy Usługa diagnozowania potrzeb, infrastruktura użytkowa, zaplecze laboratoryjne, prototypowe Izby gospodarcze, stowarzyszenia przedsiębiorców Lublin, Puławy, Zamość, Dęblin, Puławy, Biała Podlaska Usługa diagnozowania potrzeb, mentoring, couching, rozwój sieci kooperacyjnych

Portal internetowy Lubelskiej Sieci Akademickiej Przedsiębiorczości Portal internetowy będzie swoistym zwornikiem współpracy elementów systemu. Jego stworzenie i funkcjonowanie powinno być finansowane ze środków europejskich (konsorcjum aplikuje o dotację RPO), po okresie trwania projektu w przypadku braku finansowania zewnętrznego działanie portalu może być finansowane przez uczestników sieci oraz z opłat za reklamy usług firm komercyjnych oferujących usługi powstającym i rozwijającym się firmom.

Portal internetowy Lubelskiej Sieci Akademickiej Przedsiębiorczości Funkcje portalu informacyjnego: rezerwacja spotkań i uczestnictwa w działaniach grupowych, upowszechnianie informacji o usługach w zakresie akademickiej przedsiębiorczości oferowanych przez elementy systemu, na portalu można promować wyłącznie usługi zgłoszone w ramach konsorcjum, uczestnicy konsorcjum mogą korzystać z promowania swojej strony www na portalu i upowszechniania innych doraźnych inicjatyw w mailingu i w strefie aktualności portalu, dystrybucja newslettera wśród klientów portalu, monitorowanie działania sieci.

Portal internetowy Lubelskiej Sieci Akademickiej Przedsiębiorczości Portal powinien być wyposażony w system rezerwacyjny spotkań i szkoleń, system monitorowania poziomu zadowolenia klientów (CAWI), newsletter, bazę aktualności, biblioteki wirtualne z publikacjami z zakresu przedsiębiorczości i komercjalizacji, oraz aktualnymi wzorami dokumentów potrzebnymi w bieżącym działaniu firmy, linkowanie do stron internetowych wszystkich członków sieci. W przypadku pozyskania sponsorów na portalu mogą być zamieszczane ich reklamy pod warunkiem że nie stanowią one konkurencji dla sieci. Utrzymanie Portalu spoczywa na członkach sieci.

Korzyści dla regionu i członków LSPA Dla Władz regionalnych będzie to możliwość realizacji strategii rozwoju regionalnego, efektywniejsze wykorzystanie środków europejskich na rozwój lubelskich przedsiębiorstw oraz lepiej kontrolowalny system dystrybucji instrumentów dotacyjnych na przedsięwzięcia ukierunkowane na realizację programu rozwoju inteligentnych specjalizacji w regionie. Uczelnie mogą zwiększyć atrakcyjność swojej oferty poprzez uczynienie bardziej praktycznymi zajęcia dla studentów, a jednocześnie zwiększenie ich szans na znalezienie zatrudnienia lub podjęcia działalności gospodarczej po zakończeniu nauki. Ponadto podjęcie nowych kierunków poszukiwania nabywców na wiedzę i technologie tworzone na uczelniach mogą zwiększyć ich związek z gospodarką oraz przynieść korzyści materialne.

Instytucje otoczenia biznesu i organizacje przedsiębiorców uzupełnienie infrastruktury technicznej o elementy niezbędne do świadczenia usług, podniesienie poziomu merytorycznego pracowników poprzez ich uczestnictwo we wspólnych szkoleniach oraz wymianę doświadczeń w ramach sieci, łatwiejsze pozyskiwanie partnerów do projektów nie związanych z przedsiębiorczością akademicką, specjalizacja w wybranych usługach pozwalająca docelowo przejść do komercyjnej oferty dla innych grup odbiorców, dostęp do bazy danych o klientach i ich potrzebach pozwalający promować aktywność instytucji we wszystkich obszarach jej aktywności, zmniejszenie kosztów działań promocyjnych przy jednoczesnym zwiększeniu efektywności oddziaływania, zwiększenie możliwości pozyskiwania środków finansowych na realizację wspólnych projektów jako sieć, w tym platformy dla akademickich start-upów.

DZIĘKUJE ZA UWAGĘ kontakt: