Finanse publiczne. Planowanie finansowe

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
Kredyt hipoteczny od A do Z
Advertisements

Cel lekcji: poznanie istoty kredytu konsumenckiego i różnic między kredytem inwestycyjnym, a kredytem konsumenckim. Oczekiwane osiągnięcia ucznia: wyjaśni.
Kredyt inwestycyjny na zakup
BANKI SPÓŁDZIELCZE – wyzwania wobec nowych regulacji
Zadłużenie jst w świetle nowej ustawy o finansach publicznych
Identyfikacja ryzyk ubezpieczeniowych w procesach inwestycyjnych
Finansowanie podmiotów prowadzących działalność leczniczą
1 Szansa dla banków Konferencja Polskie regiony w Europie – szanse rozwoju Warszawa, 6 kwietnia 2006 r.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego27 lutego 2008 r. 1 Obowiązki Beneficjenta wobec IZ RPO WD wynikające z zawartej umowy o dofinansowanie projektu.
CZYSTA INWESTYCJA – ROZWÓJ I EKOLOGIA
Gwarancje i poręczenia BGK w ramach programów rządowych
Polskie przepisy dotyczące tworzenia i funkcjonowania EUWT
Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność Kwestię tę reguluje ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu użytkowania wieczystego we własność
Spółki.
Możliwości finansowania inwestycji Inicjatywa JEREMIE dla rozwoju regionu łódzkiego Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Kutno, r.
Kwestie podatkowe w przedsięwzięciach typu Partnerstwa Publiczno –Prywatnego - jakie zdarzenia rodzą jakie konsekwencje w obszarze opodatkowania Wojciech.
AGENDA Wybrane produkty kredytowe Banku BPS S.A. Kredyty Preferencyjne
- informacja dla jednostek samorządu terytorialnego
Dokument sporządzony przez Siwek Gaczyński & Partners Kancelarię Prawniczą 1 FORMY WSPÓŁDZIAŁANIA PODMIOTU PUBLICZNEGO I PODMIOTU PRYWATNEGO W RAMACH ZAMÓWIENIA.
Paweł Lisowski Dyrektor ds. Współpracy z Samorządami Terytorialnymi
Kluczowe liczby w projekcie budżetu na 2014 rok i w projekcie Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata Warszawa 15 listopada 2013 r. MIASTO STOŁECZNE.
Tworzenie i organizacja banków
1. Założenia do przygotowania Strategii Inwestycyjnej Wydział Rozwoju Gospodarczego Wrocław, 2 czerwca 2009.
Finansowanie w projektach PPP Marcin Bejm Adwokat 25 listopada 2010.
WSPARCIE ROZWOJU POLSKICH PRZEDSIĘBIORC Ó W Część II Finansowanie MŚP Katowice, 15 maja 2012.
Pożyczki dla firm do zł oraz na rozpoczęcie działalności gospodarczej Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju.
Restrukturyzacja zobowiązań
Tytuł prezentacji BGK Miasto, data Fundusz Regionu Wałbrzyskiego – najlepsze źródło finansowania Przedsiębiorstw na Dolnym Śląsku Fundusz Regionu.
Ograniczone prawa rzeczowe Użytkowanie
Katowice, październik 2006r.
SEKTOR BANKOWY WOBEC FINANSOWANIA INWESTYCJI INFRASTRUKTURALNYCH
Podstawowe zbiegi tytułów ubezpieczeń
Fundusz Poręczeń Unijnych Warszawa, r..
Deficyt budżetowy a dług publiczny
Ryzyko i niepewność w inwestycjach kapitałowych
STOWARZYSZENIA BIELSKIEGO CENTRUM PRZEDSIĘBIORCZOŚCI.
PARTNERSTWO PUBLICZNO PRYWATNE Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie
Regionalny Program Operacyjny
1 INWESTYCJE W INNOWACYJNE PRZEDSIĘBIORSTWA FUNDUSZ KREDYTU TECHNOLOGICZNEGO Piła, maj 2007 r.
Rowy, 3 października 2009 ZASADY UDZIELANIA PORĘCZEŃ W ŚWIETLE REKOMENDACJI ZWIĄZKU BANKÓW POLSKICH.
Działalność Krajowej Grupy Poręczeniowej BGK Warszawa, październik 2009 r.
LUBUSKI FUNDUSZ PORĘCZEŃ KREDYTOWYCH Lipiec - Sierpień 2014 r. Cykl spotkań „Pozadotacyjne instrumenty wsparcia lubuskich przedsiębiorców”
Wsparcie dla rozwoju technologii
Lipiec 2014 Oferta BGK w zakresie wdrażania instrumentów finansowych w ramach RPO Piotr Lasecki, Wiceprezes Zarządu BGK Oferta BGK w zakresie.
Motto „Tysiąc razy lepiej zapalić świeczkę, niż wiecznie narzekać na ciemność” Przysłowie chińskie.
Postępowanie zabezpieczające Materiały pomocnicze Prawo egzekucyjne
Prawo bankowe – aspekty narodowe i wspólnotowe
Pozycja finansowa wnioskodawcy Wieloletni Program Inwestycyjny, budżet oraz wskaźniki zadłużenia gminy.
Program „Samorządowa Polska” Mechanizm finansowania dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców w ramach Programu „Samorządowa Polska” Prezentacja dla.
Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich, styczeń 2014 r.
w Regionalnym Programie Operacyjnym
1 BANKOWOŚĆćwiczenia 3 UNIWERSYTET WARSZAWSKI WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA Działalność kredytowo-pożyczkowa banków Marcin Ignatowski Warszawa 2013.
Bankowość Zajęcia 3 Wydział Zarządzania UW, Aleksandra Luterek.
Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. Rachunek powierniczy –Rachunek celowy przeznaczony do gromadzenia środków i prowadzenia rozliczeń pomiędzy określonymi.
1 Zasady i tryb udzielenia przez BGK kredytów z Funduszu Kredytu Technologicznego.
Dochody PUBLICZNE. Najszersze pojęcie to SRODKI PUBLICZNE Najważniejsza część to dochody publiczne.
„Poznański Fundusz Poręczeń Kredytowych” Sp. z o.o. Prezes Zarządu – Krzysztof Dylikowski Poznań, 12 czerwca 2006 roku.
INFORMACJA z wykonania budżetu Gminy Czersk za I półrocze 2016 r. wraz z informacją o kształtowaniu się Wieloletniej Prognozy Finansowej 1.
Budżet powiatu nakielskiego na 2008 rok. Budżet powiatu opracowano na podstawie: Informacji Ministra Finansów Nr ST /2007 z dnia 10 października.
„Poręczenia K-PFPK szansą na rozwój Twojego biznesu” r.
REALIZACJA BUDŻETU WOJEWODY LUBUSKIEGO W 2010 r.
UMOWA KREDYTU Literatura:
Kredyty konsumpcyjne na polskim rynku
mgr Małgorzata J. Januszewska
Polskie uwarunkowania instytucjonalno-prawne dla realizacji projektów PPP 22 czerwca 2015.
Umowa Komisu Dorota Wieczorkowska
Gwarancja bankowa Dorota Wieczorkowska
KREDYT KONSUMENCKI OCHRONA KONSUMENTA mgr Barbara Trybulińska.
Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych
Zapis prezentacji:

Finanse publiczne. Planowanie finansowe Gospodarka przestrzenna Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Model 1. Budżet zadaniowy Zarządzanie środkami publicznymi: w perspektywie wieloletniej, z myślą o realizacji konkretnych zadań publicznych mierzonych za pomocą wymiernych kryteriów z sankcjami za nieosiągnięcie w/w celów START 1. Identyfikacja problemów i potrzeb 2. Określenie celów i mierników ich wykonania 3. Ustalenie optymalnej strategii działania 4. Określenie kosztów i czasu działania 5. Sporządzenie budżetu zadaniowego 6. Realizacja wyznaczonych zadań 7. Rozliczenie i ocena realizacji zadań Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Klasyfikacja budżetowa Tradycyjna (budżet obecny) Zadaniowa ROZDZIAŁY DZIAŁY CZĘŚCI Minister Zdrowia Ochrona zdrowia Szpitale ogólne Ratownictwo medyczne Oświata Szkoły medyczne FUNKCJE PAŃSTWA Jakie są sfery działalności państwa? ZADANIA PAŃSTWA Jakie są cele poszczególnych wydatków w danej sferze? PODZADANIA Jakie konkretne działania w celu realizacji w/w celów należy podjąć? Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Funkcje państwa w budżecie zadaniowym Zarządzanie państwem 1 Bezpieczeństwo wewnętrzne 2 Działalność edukacyjna, opiekuńcza i wychowawcza państwa 3 Zarządzanie finansami 4 Ochrona praw i interesów Skarbu Państwa 5 Nauka polska 10 Sprawy obywatelskie 16 Sprawiedliwość 18 Planowanie strategiczne 22 Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Przykład klasyfikacji zadaniowej (1) Wydatki 14 Wydatki 15 Wydatki 16 F: Funkcja Z: Zadanie P: Podzadania / mierniki Wartość bazowa 13 Efekt 14 Efekt 15 Efekt 16 F 6: Polityka gospodarcza kraju Z: Stabilny i zrównoważony rozwój gospodarki polskiej PKB PL per capita w relacji do PKB EU – 27 per capita 66% 67% Wzrost 71% Z: bezpieczeństwo energetyczne kraju Udział produkcji energii elektrycznej z paliw pochodzenia krajowego w krajowej produkcji energetycznej 94% 85% Stabilny Nadwyżka mocy dyspozycyjnych elektrowni krajowych w stosunku do maksymalnego krajowego zapotrzebowania mocy 16% >10% stabilna F3: Edukacja, wychowanie, opieka X zł X + 0,01 mln zł X + 0,02 mln zł Z: Upowszechnienie przedszkolne Odsetek dzieci w wieku 3-5 lat objętych wychowaniem przedszkolnym 72,7% 76 86% Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Przykład klasyfikacji zadaniowej (2) Wydatki 14 Wydatki 15 Wydatki 16 F: Funkcja Z: Zadanie P: Podzadania / mierniki Wartość bazowa 13 Efekt 14 Efekt 15 Efekt 16 F18: SPRAWIEDLIWOŚĆ Z: Sprawowanie wymiaru sprawiedliwości Odsetek obywateli pozytywnie oceniających pracę sądów 20% 38% Wzrost 41% Wskaźnik „opanowania” spraw Liczba uwzględnionych skarg na przewlekłość postępowania 0,023 Spadek 0,021 X X + 0,01 mln zł X + 0,02 mln zł Z: Wykonywanie kar izolacyjnych Metraż celi na 1 osadzonego 3m^2 3.5 m^2 4 m^2 4,5 m^2 Powrotność wychowanków zakładów poprawczych na drogę przestępstwa 58% 57% 55% Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Przykład klasyfikacji zadaniowej (3) Wydatki 14 Wydatki 15 Wydatki 16 F: Funkcja Z: Zadanie P: Podzadania / mierniki Wartość bazowa 13 Efekt 14 Efekt 15 Efekt 16 F 2 : Bezpieczeństwo wewnętrzne i porządek publiczny Z: Poprawa funkcjonowania służb bezpieczeństwa i służb porządkowych Wskaźnik wykrywalności przestępstw 68% 69% 70% 71% X X + 0.01 mln zł X + 0,02 mln zł Średni czas oczekiwania na podjęcie interwencji przez jednostki Krajowego Systemu Ratowniczego i Gaśniczego 9 min 3 sek 9 min 8 min 55 sek 8 min 51 sek F 8: Kultura fizyczna Miejsce w klasyfikacji medalowej sportów olimpijskich 30  14-20 14-18 12- 16 Z: Wzrost pozycji Polski w międzynarodowym współzawodnictwie sportowym Z: Zwiększenie aktywności fizycznej społeczeństwa Liczba osób deklarujących aktywność fizyczną w danym roku w stosunku do liczby takich osób w roku poprzednim 100 104% Wzrost 103 Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Porównanie cech budżetów BUDŻET TRADYCYJNY BUDŻET ZADANIOWY Jednostkowe ujęcie wydatków przy nieokreślonych ogólnych celach finansowych PLANOWANIE Globalne podejście do wydatków publicznych, podporządkowanych celom (parametryzacja) Rok budżetowy OBOWIĄZYWANIE Plan wieloletni – aż do momentu realizacji celów Resortowe, ograniczone do wydawania zaplanowanych w budżecie kwot WYKONANIE Międzyresortowe, z naciskiem na zarządzanie środkami publicznymi dla realizacji celów Brak wiedzy o efektywności polityki budżetowej ZNACZENIE PRAKTYCZNE Czytelna informacja o skuteczności polityki budżetowej Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Model 2. Planowanie wieloletnie BUDŻET PAŃSTWA WIELOLETNI PLAN FINANSOWY PAŃSTWA Ustawa sejmowa Forma prawna Uchwała Rady Ministrów, podejmowana co roku, do 30 IV Rok budżetowy Okres obowiązywania Rok budżetowy + 3 kolejne lata Tradycyjna klasyfikacja budżetowa Struktura/ Treść 1/ Program Konwergencji – zgodny z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1466/97/WE z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych 2/ Opis celów i mierników ich realizacji w układzie głównych funkcji państwa (m.in. priorytety polityki społecznej i gospodarczej, planowany limit wydatków JSFP zgodny z regułą stabilizacyjną) W stanie prawnym obowiązującym do 31.12.2013 r. przepisy ustawy budżetowej wpływały na zmianę ( aktualizację) WPF Wzajemna relacja WPF jest podstawą przygotowania projektu ustawy budżetowej na przyszły rok W stanie prawnym obowiązującym do 31.12. 2013 roku WPF wyznaczał maksymalny limit deficytu na każdy rok ( z czterech kolejnych) Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Prognozy Wieloletniego Planu Finansowego Państwa 2013 - 2016 2014 2015 2016 PKB ( dynamika wzrostu) 102,9 103,2 103,8 104,6 PKB ( ceny realne) 1 694 mld zł 1 787 mld zł 1 829 mld zł 1 956 mld zł Dochody BP 305 mld zł 313 mld zł 297 mld zł 316 mld zł Wydatki BP 337 mld zł 340 mld zł 353 mld zł 358 mld zł Deficyt / PKB ( ESA 95) 2,2% 1,6% 3,0 % 2,1 % Państwowy dług publiczny 833 mld zł 851 mld zł 959 mld zł 997 mld zł Główne reformy (POLSKA CYFROWA): zapewnienie dostępu cyfrowego przez modernizację infrastruktury, wzrost kompetencji urzędników oraz otwarcie zasobów (DYFUZJA): równomierny rozwój regionów poprzez wspomaganie wzrostu ich konkurencyjności i zwiększenie dostępności obsługi transportowej Podtrzymanie dodatniego tempa wzrostu gospodarczego dla ochrony miejsc pracy (m.in. linia gwarancyjna de minimis BGK dla MSP) Bezpieczeństwo rodziny i dzieci + wzrost dzietności (wydłużenie płatnego urlopu macierzyńskiego do 52 tygodni, większe dotacje dla gmin w celu obniżenia kosztów pobytu dzieci w przedszkolach) Reforma systemu emerytalnego – równy wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn do 2040 roku ( = 67 lat) Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Programy wieloletnie (wybór) Zadania Czas realizacji Środki budżetowe w 2013 r. Programy wieloletnie finansowego wsparcia inwestycji M.in. dla Cadburry/Wedel – fabryka czekolady w Bielanach Wrocławskich, dla Indesit- fabryka pralek w Radomsku, dla Goodrich Aerospace – fabryka podwozi samolotowych w Jasionce 2011-2020 99 mln zł Program rozwoju infrastruktury na granicy POL –UKR Rozbudowa przejść granicznych – Zosin, Dołhobyczów, Korczowa 2010 - 2013 79 mln zł Program Oczyszczania Kraju z Azbestu Neutralizacja wyrobów zawierających azbest 2009 - 2032 4 mln zł Kultura Plus Biblioteka Plus Digitalizacja bibliotek Przekształcanie bibliotek wiejskich w ośrodki życia społecznego 2011 – 2015 36 mln zł Budowa Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku 2011 - 2014 161 mln zł Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych Profilaktyka, wczesne wykrywanie, skuteczne leczenie 2006 - 2015 250 mln zł Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Wieloletnia Prognoza Finansowa JST 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Układ kroczący WPF: Prognoza musi być rokrocznie aktualizowana, tak by za każdym razem objąć okres 4 kolejnych lat budżetowych Organ stanowiący powinien uchwalić co roku nową prognozę w terminie nie późniejszym niż bieżącą uchwałę budżetową Prognoza musi być zgodna z uchwałą budżetową JST co do: Rocznego wyniku budżetu Sumy długu JST Kwoty przychodów i rozchodów JST Strategiczny dokument budżetowy zawierający postanowienia i zobowiązania finansowe JST o okresie > 1 rok budżetowy. Minimalna treść: Lista programów wieloletnich ( źródła ich finansowania) Prognoza długu JST Prognoza dochodów i wydatków JST Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Założenia merytoryczne Wieloletnia Perspektywa Finansowa (Wieloletnie Ramy Finansowe UE) 2014-2020 Założenia merytoryczne Założenia techniczne Priorytety polityki UE: Programy: budżet UE powinien być skoncentrowany na wspieraniu (synergia) realizacji celów, które przyniosą więcej korzyści (efektywność) dzięki wydatkom z UE (wydajność) niż za sprawą wydatków z poszczególnych budżetów państw członkowskich Walka z bezrobociem młodzieży Rozwój badań naukowych ( odrębne fundusze na programy ITAR, GALLILEO, COPERNICUS) Limity środków na zobowiązania: 1,00% DNB UE; Limity środków na płatności: 0,95% DNB UE Obowiązkowa klauzula przeglądowa ( ponowna ocena i dostosowanie planów finansowych do potrzeb budżetowych) Nowe daniny (?): podatek paliwowy, podatek środowiskowy, nowy CIT, nowy VAT, podatek od zysków banku centralnego, Podatek bankowy ( PL: opłata ostrożnościowa) Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Model 3. Partnerstwo publiczno - prywatne Strony umowy Treść umowy Podmiot publiczny JSFP Partner prywatny Przedsiębiorca Ustawa o PPP art. 7. 1. Przez umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym partner prywatny zobowiązuje się do realizacji przedsięwzięcia za wynagrodzeniem oraz poniesienia w całości albo w części wydatków na jego realizację lub poniesienia ich przez osobę trzecią, a podmiot publiczny zobowiązuje się do współdziałania w osiągnięciu celu przedsięwzięcia, w szczególności poprzez wniesienie wkładu własnego. Typowe przedsięwzięcia: budowa lub remont obiektu budowlanego służącego celom publicznym ( autostrada, lotnisko, akwapark) świadczenie usług publicznych, wyposażenie istniejącego składnika majątkowego ( np. nieruchomości publicznej) w urządzenia podwyższające jego wartość lub użyteczność Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

PPP – procedura 1. Informacja o planowanym PPP (BIP v Dz. Urz. UE) 2. Składanie ofert przez partnerów prywatnych 3. Prawna i ekonomiczna analiza ofert 4. Wybór partnera prywatnego 5. Zawarcie umowy o PPP 6. Zgoda MF, jeśli dofinansowanie z budżetu państwa > 100 000 zł NFP 43 Prawo realizacji zadań finansowanych ze środków publicznych przysługuje ogółowi podmiotów, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej. NFP 47 Podmiot wnioskujący o przyznanie środków publicznych na realizację wyodrębnionego zadania powinien przedstawić ofertę wykonania zadania zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, gwarantującą wykonanie zadania w sposób efektywny, oszczędny i terminowy. Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

(urządzeń publicznych) PPP – typy kontraktów Alokacja ryzyka Modele PPP PODMIOT PUBLICZNY PARTNER PRYWATNY WSPÓLNIE PRAWA WŁASNOŚCI ZEZWOLENIA PROBLEMY ARCHEOLOGICZNE + KOSZTY BUDOWY I ICH WZROST TERMINY WYKONANIA ZADANIA SIŁY WYŻSZE CZYNNIKI MAKROEKONOMICZNE PROTESTY SPOŁECZNE Kontraktacja usług Kontrakt menedżerski Dzierżawa lub leasing (urządzeń publicznych) Spółka kapitałowa Spółka komandytowa Build Own OperateTransfer Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE PPP – wady i zalety Zalety Przyspieszenie rozwoju infrastruktury publicznej Poprawa jakości usług publicznych Oszczędność wydatków publicznych Wady Niebezpieczeństwo nadużyć i korupcji Czasochłonność i biurokracja procesów decyzyjnych Problemy z rozliczeniami i roszczeniami stron kontraktu Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Oddanie pieniędzy do dyspozycji kredytobiorcy Model 4. Kredyt bankowy Bank: Oddanie pieniędzy do dyspozycji kredytobiorcy Kredytobiorca: 1. Przeznaczenie kredytu na określony cel 2. Zwrot kredytu wraz z odsetkami 3. Zapłata prowizji od udzielonego kredytu Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Czym się różni kredyt od pożyczki? Umowa kredytu Umowa pożyczki Ustawa - Prawo bankowe ŹRÓDŁO PRAWA Kodeks cywilny Bank WIERZYCIEL Każdy podmiot mający zdolność do czynności prawnych Tylko środki pieniężne PRZEDMIOT UMOWY Środki pieniężne lub rzeczy oznaczone co do gatunku Pisemna FORMA UMOWY Pisemna, gdy wartość umowy > 500 zł Pozostaje przy banku KWESTIA WŁASNOŚCI Przenoszona na pożyczkobiorcę Cel i odpłatność - obligatoryjne INNE ELEMENTY Cel i odpłatność – niekonieczne Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Strony umowy kredytowej WIERZYCIEL: Bank lub instytucja finansowa mająca ustawowe upoważnienie do udzielania kredytów Po stronie wierzycielskiej może być też konsorcjum bankowe = forma współpracy kilku banków dla udzielenia jednego, dużego i ryzykownego kredytu PR BANK. 73. 1. Banki w celu wspólnego udzielenia kredytu mogą zawrzeć umowę o utworzeniu konsorcjum bankowego. 3. Banki, o których mowa w ust. 1, ponoszą ryzyko związane z udzielonym kredytem proporcjonalnie do wysokości wniesionych środków finansowych do wspólnie udzielonego kredytu. DŁUŻNIK: Osoba fizyczna, Osoba prawna, j.o.n.m.o.p posiadająca zdolność kredytową Wyjątek od respektowania zasady zdolności kredytowej: PR BANK. 70 / 2. Osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, które nie mają zdolności kredytowej, bank może udzielić kredytu pod warunkiem: 1/ ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu, 2/ przedstawienia niezależnie od zabezpieczenia spłaty kredytu programu naprawy gospodarki podmiotu, którego realizacja zapewni – według oceny banku - uzyskanie zdolności kredytowej w określonym czasie. Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Jak wygląda typowa procedura kredytowa? Etap Wykonawca Cechy Przygotowanie dokumentacji kredytowej (wniosek kredytowy) Kredytobiorca Biura doradztwa kredytowego Zebranie podstawowych informacji o kredytobiorcy Określenie wysokości i celu kredytu Prognoza co do możliwości i formy spłaty kredytu Wstępna ocena zdolności kredytowej oraz zabezpieczeń Weryfikacja dokumentacji kredytowej Inspektor kredytowy Biura Informacji Kredytowej Sprawdzenie przedstawionych przez kredytobiorcę dokumentów pod kątem merytorycznym i formalnym Zbadanie historii kredytowej klienta Skoring kredytowy Przeliczenie danych kredytowych według przyjętego przez bank systemu punktów Przykładowe kryteria: jakie są zarobki klienta? czy klient uprzednio korzystał z usług tego banku? Jaka jest jakość zabezpieczeń kredytu? Decyzja kredytowa Komitet Kredytowy Banku Formalna i merytoryczna analiza dokumentacji Opracowanie umowy kredytowej Bank Określenie celów i kosztów kredytu oraz innych elementów umowy Monitoring kredytu Na podstawie art. 74 prawa bankowego Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE Kwota kredytu Zasada: Kwota kredytu jest ustalona w umowie przez strony, z tym, że ograniczeniem swobody ustalania tej kwoty są: Limit koncentracji zaangażowań kredytowych Zakaz praktyk protekcjonistycznych Zakaz lichwy Powyższe zakazy i limity mają charakter publicznoprawny – skierowane są do banków, a nie do ich klientów. Dlatego naruszenie przez bank któregoś z zakazów / limitów nie skutkuje nieważnością umowy kredytowej. LICHWA W KODEKSIE KARNYM Kto, wyzyskując przymusowe położenie innej osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, zawiera z nią umowę, nakładając na nią obowiązek świadczenia niewspółmiernego ze świadczeniem wzajemnym, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. LICHWA W KODEKSIE CYWILNYM /2’1 Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać 4 – krotności stopy kredytu lombardowego NBP ( odsetki maksymalne) /2’2 Jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnych przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne /2’3 Postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych, także w razie wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy. Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Limity i zakazy odnoszące się do kwoty kredytu Limit koncentracji zobowiązań Suma wierzytelności banku, udzielonych przez bank zobowiązań pozabilansowych oraz posiadanych przez bank bezpośrednio lub pośrednio akcji lub udziałów w innym podmiocie, (….) obciążonych ryzykiem jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie nie może przekroczyć limitu koncentracji zaangażowań, który wynosi 25% funduszy własnych banku. Zakaz praktyk protekcjonistycznych Suma wierzytelności kredytowych ( także z tytułu pożyczek, gwarancji i poręczeń bankowych) wobec: członków zarządu banku, rady nadzorczej, osób zajmujących stanowiska kierownicze w banku nie może przekroczyć 10% funduszy własnych w banku komercyjnym i państwowym oraz 25% funduszy własnych w banku spółdzielczym Zakaz uprzywilejowania osób pracujących w banku, z którymi bank może zawrzeć tzw. „wewnętrzne umowy kredytowe”. Umowy te: (1) nie mogą być oparte na korzystniejszych warunkach niż te dla innych klientów (2) w przypadku gdy wartość umowy przekracza 10 000 euro, to na umowę zgodę musi wyrazić zarząd banku i rada nadzorcza (3) w przypadku, gdy wartość umowy przekracza 30 000 euro, oprócz zgody trzeba jeszcze zawiadomić KNF Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Koszty kredytu Karencja? Technika spłat 1. Zwrot kapitału kredytowego Harmonogram spłat Technika spłat Karencja? Czy można spłacić kredyt przed terminem? 2. Spłata odsetek Odsetki = wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału Wzór: KAPITAŁ NIESPŁACONY x STAWKA ( stała lub zmienna) 3. Zapłata prowizji Prowizja = wynagrodzenie za pośrednictwo w transakcji WZÓR: CAŁY KAPITAŁ KREDYTOWY x STAWKA stała Najczęściej prowizja wypłacana jest przy pierwszej transzy kredytowej Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Jak można zabezpieczyć kredyt? ZABEZPIECZENIE OSOBISTE (odpowiedzialność całym swoim majątkiem) Poręczenie cywilnoprawne Poręczenie wekslowe (aval) Gwarancja bankowa Cesja wierzytelności ZABEZPIECZENIE RZECZOWE (odpowiedzialność ograniczona do konkretnego składnika majątku) Hipoteka Zastaw Przewłaszczenie powiernicze Kaucja Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Poręczenie cywilnoprawne umowa kredytu ( umowa główna) Wierzyciel Dłużnik [bank] [ np.przedsiębiorca] umowa poręczenia ( umowa akcesoryjna) = wypłata sumy gwarantowanej opłata za poręczenie [ relatywizowanej do świadczenia głównego] Poręczyciel Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Poręczenie wekslowe ( aval) umowa kredytu ( umowa główna) Wierzyciel Dłużnik [bank] [ np.przedsiębiorca] jednostronna czynność prawna: wystawienie i podpisanie weksla in blanco, który bank może wypełnić, gdy główny dłużnik nie wykona umowy Poręczyciel Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Gwarancja bankowa - schemat 4. Żądanie wypłaty sumy gwarantowanej i jego realizacja 3. Umowa gwarancji bankowej BANK GWARANT BENEFICJENT GWARANCJI 5. Regres 2. List gwarancyjny 1. Umowa zlecenia udzielenia gwarancji 0. Umowa kredytu ZLECENIODAWCA GWARANCJI Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Hipoteka i zastaw Podobieństwa Różnice Hipoteka Zastaw Hipoteka i zastaw „podążają za rzeczą”, którą obciążają – każdy nowy właściciel rzeczy będzie dłużnikiem wobec pierwotnego wierzyciela Hipoteka i zastaw dają prawo pierwszeństwa wierzycielom w zaspokajaniu swych roszczeń od dłużnika; w razie zbiegu decyduje data ustanowienia hipoteki lub zastawu („prior tempore potior iure”) Hipoteka Zastaw Dotyczy nieruchomości Dotyczy ruchomości Powstaje z dniem wpisu do księgi wieczystej Powstaje z dniem wpisu do rejestru zastawów Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Jak bank windykuje kredyt? Wypowiedzenie umowy kredytowej. Wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego na podstawie ksiąg rachunkowych i innych dokumentów banku. Nadanie BTE klauzuli wykonalności przez sąd. Egzekucja (przejęcie) zabezpieczeń kredytu może być prowadzona tylko p-ko bezpośredniemu dłużnikowi banku dłużnik musi wcześniej złożyć pisemne oświadczenie o poddaniu się egzekucji. Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE

Kredyt studencki Bank Student Pożyczka studencka – tylko w BGK Czas umowy Max. 6 lat ( studia magisterskie) Max. 4 lata ( studia doktoranckie) 1 student = 1 umowa na całe studia Kwota kredytu 6000 zł rocznie Transze Co miesiąc, z wyjątkiem wakacji Odsetki 50% stopy redyskontowej NBP Istnieją odsetki podwyższone (sankcyjne) Raty Liczba rat = 2 x liczba transz Początek spłaty = 2 lata po skończeniu studiów Wysokość raty = max. 20% m-c dochodu Preferencje 1. Przez studia i 2 lata po dyplomie odsetki spłaca Fundusz 2. Kredyt umarza się w 20%, jeżeli student był w gronie 5% najlepszych absolwentów na swoim roku ( ale w ramach całej uczelni) 3. Uznaniowo można umorzyć kredyt np. w trudnej sytuacji materialnej studenta Bank Student Pożyczka studencka – tylko w BGK Studiów: (1) mgr / dr (2) stacj. / niestacj. (3) uczelni publicznej / niepublicznej Kredyt studencki – w banku związanym porozumieniem z BGK Środki na obsługę kredytów studenckich pochodzą z Funduszu Kredytów i Pożyczek Studenckich Gospodarka przestrzenna (3): PLANOWANIE