Zmiany w szkolnictwie zawodowym Elżbieta Augustyniak- Brągiel Zespół Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych Centrum Informacji Zawodowej
Plan prezentacji 1. Kontekst zmian kształcenia zawodowego 2. Cele kształcenia zawodowego 3. Kierunki zmian kształcenia zawodowego - kontynuacja kształcenia ogólnego - likwidacja LO i techników uzupełniających - trzyletnie kształcenie we wszystkich zawodach w zasadniczych szkołach zawodowych - kształcenie w zakresie kwalifikacji ( europejski system porównywania kwalifikacji).
Kontekst zmian Edukacja zawodowa ma szczególne miejsce w systemie oświatowym oraz gospodarce. Zintegrowany, sprawny, stojący na wysokim poziomie system kształcenia zawodowego ma wielkie znaczenie dla podniesienia poziomu kultury technicznej i wykształcenia technicznego, tworzenia nowych miejsc pracy, wzrostu efektywności produkcji i rozwoju ekonomicznego całego kraju.
Cele kształcenia zawodowego W kształceniu zawodowym są dwa istotne cele: z punktu widzenia pojedynczych osób - uzyskanie wykształcenia zgodnego z indywidualnymi możliwościami i zainteresowaniami oraz będącego skutkiem świadomego i racjonalnego wyboru, z punktu widzenia systemu społeczno- gospodarczego - optymalne wykorzystanie potencjału wszystkich uczestników tego systemu dla rozwoju kraju.
Kierunki zmian
Kontynuacja kształcenia ogólnego w I klasie W klasie pierwszej szkoły ponadgimnazjalnej każdego typu będzie kontynuowany będzie program kształcenia ogólnego realizowanego na poprzednich etapach kształcenia tzn. w szkole podstawowej i gimnazjum. Dlatego w ZSZ pojawią się takie przedmioty jak geografia, historia, biologia. Dopiero od drugiej klasy zaczyna się kształcenie typowe dla danego typu szkoły oraz preferencji ucznia, będące przygotowaniem do zawodu lub do studiów. Zatem dopiero w drugiej klasie rozpoczyna się kolejny etap nauki.
Kontynuacja kształcenia ogólnego w I klasie W klasach pierwszych liceum ogólnokształcącego, technikum i zasadniczej szkoły zawodowej uczniowie, niezależnie o tego, w jakim typie szkoły się uczą, poznają te same treści, obowiązuje ich bowiem na tym etapie edukacji ta sama podstawa programowa nauczania.
Likwidacja szkół uzupełniających Zlikwidowane zostały technika uzupełniające i licea uzupełniające. Absolwenci zasadniczych szkół zawodowych będą mogli kontynuować naukę w liceach ogólnokształcących dla dorosłych, a także zdobywać kwalifikacje do poziomu technika na kwalifikacyjnych kursach zawodowych. Absolwenci zreformowanych zasadniczych szkół zawodowych będą mogli kontynuować naukę w liceach ogólnokształcących dla dorosłych bezpośrednio od drugiej klasy tego liceum.
Trzyletnie szkoły zawodowe Zasadnicze szkoły zawodowe kształcą we wszystkich zawodach w cyklu trzyletnim – wszystkie szkoły zawodowe są trzyletnie.
Kształcenie w zakresie kwalifikacji i zawodów W szkolnictwie zawodowym odchodzi się od nauki konkretnych zawodów na rzecz kształcenia konkretnych kwalifikacji wymaganych w zawodach lub do wykonywania konkretnych prac. Egzaminy na poszczególne kwalifikacje nie będą przeprowadzane po zakończeniu nauki w szkole, tak jak obecnie jest przeprowadzany egzamin zawodowy, lecz na różnych etapach nauki ( po nabyciu przez ucznia wiedzy i umiejętności wymaganych dla danej kwalifikacji).
Kształcenie w zakresie kwalifikacji i zawodów W przypadku egzaminu przeprowadzanego w zakresie jednej kwalifikacji, uczeń będzie uzyskiwał świadectwo zdobycia tej kwalifikacji, a po zdobyciu wszystkich kwalifikacji wymaganych w danym zawodzie dostanie dyplom potwierdzający posiadanie kwalifikacji wymaganych w zawodzie.
Kształcenie w zakresie kwalifikacji i zawodów Zatem kwalifikacje zawodowe składające się na zawód będą potwierdzane osobno w trakcie trwania nauki szkolnej. Zdobycie każdej kwalifikacji będzie potwierdzone certyfikatem. Technik będzie zdawał takie same egzaminy jak uczeń ZSZ jeżeli w podstawie programowej będą takie same kwalifikacje czy jednostki efektów uczenia się. Egzaminy potwierdzające poszczególne kwalifikacje będą obowiązkowe dla wszystkich uczniów szkół kształcących w zawodach.
Kwalifikacyjne kursy zawodowe Nową formą kształcenia zawodowego są kwalifikacyjne kursy zawodowe, które skierowane są głównie do dorosłych. Ich uczestnicy zdobędą wiedzę i umiejętności składające się na daną kwalifikację istotną dla zawodu. Jeżeli na taką formułę kształcenia zdecyduje się osoba niepełnoletnia, uczestnictwo w kursie będzie równoznaczne z realizacją obowiązku nauki. Ich przeprowadzenie mogą zlecać szkołom pracodawcy.
Kwalifikacje dla zawodów Zawody wpisane do Klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego to zawody jednokwalifikacyjne, dwukwalifikacyjne i trójkwalifikacyjne, gdzie poszczególne kwalifikacje oznaczono symbolami: K1, K2 i K3. Zawody jednokwalifikacyjne to przede wszystkim zawody nauczane w zasadniczych szkołach zawodowych. Wśród zawodów, w których kształcenie jest prowadzone w technikum, dominują zawody dwukwalifikacyjne i trójkwalifikacyjne.
Kwalifikacje dla zawodów W zawodach nauczanych w technikum pierwszą kwalifikacją (K1) jest na ogół kwalifikacja ustalona dla zawodu nauczanego w zasadniczej szkole zawodowej, a stanowiąca merytoryczną i programową podbudowę do nabywania kolejnych wyższych kwalifikacji w zawodzie w ramach tego samego obszaru kształcenia.
Obszary kształcenia w zawodach Wyodrębniono następujące obszary kształcenia w zawodach:
Kwalifikacje w różnych zawodach –przykład 1. Zawód: Fryzjer (ZSZ) Kwalifikacje zawodowe: 2. Zawód: Technik usług fryzjerskich (T) Kwalifikacje zawodowe:
Kwalifikacje w zawodach w różnych typach szkół Technikum Zawód: FOTOTECHNIK Zasadnicza szkoła zawodowa Zawód: FOTOGRAF
Kwalifikacje w różnych zawodach -przykład 1. Zawód: Technik handlowiec (T) Kwalifikacje zawodowe: 2. Zawód: Technik księgarstwa (T) Kwalifikacje zawodowe:
Kwalifikacje w zawodach w różnych typach szkół Technikum Zawód: TECHNIK KSIĘGARSTWA Technikum Zawód: TECHNIK HANDLOWIEC Zasadnicza szkoła zawodowa Zawód: SPRZEDAWCA
Drogi edukacji zawodowej Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru
Pozaszkolne formy kształcenia ustawicznego Kwalifikacyjny kurs zawodowy, Kurs umiejętności zawodowych, Kurs kompetencji ogólnych, Turnus dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników, Inny kurs umożliwiający uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych.
Egzaminy eksternistyczne Egzamin eksternistyczny przeprowadzany z zakresu obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych w ramowych planach nauczania (SP dla dorosłych, gimnazjum dla dorosłych, LO dla dorosłych), Egzamin eksternistyczny z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej. Egzamin eksternistyczny zawodowy.
Egzamin eksternistyczny zawodowy Do egzaminu eksternistycznego zawodowego dopuszcza się osobę, która: ukończyła gimnazjum lub ośmioletnią szkołę zawodową oraz co najmniej dwa lata kształciła się lub pracowała w zawodzie, w którym wyodrębniono daną kwalifikację zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego.
Podstawa prawna zmian 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty ( z późn. zmianami), 2. Rozporządzenie MEN z dnia 23.12.2011r. w sprawie kwalifikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, 3. Rozporządzenie MEN z dnia 23. 01. 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, 4. Rozporządzenie MEN z dnia 11.01.2012r. w sprawie egzaminów eksternistycznych, 5. Rozporządzenie MEN z dnia 11.01.2012r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych.
Dziękuję za uwagę