Jak w siebie zainwestować? Analiza lokalnego rynku pracy

Skład zespołu projektowego: Dominika Gonet Karolina Szypuła Łukasz Pizło Klaudia Jelińska Marcin Golesz Małgorzata Klimoczko Oskar Duliński Monika Tobiasz Paweł Pańczak Sylwia Warchoł opiekun – mgr Monika Pytko

OPIS PROBLEMU Trzech na czterech zapytanych uczniów naszego gimnazjum nie ma sprecyzowanych planów co do swojej przyszłości zawodowej*. Uczniowie nie wiedzą, co chcieliby robić po ukończeniu szkoły, ale marzą o dużych pieniądzach i zadowoleniu. Tymczasem współczesny rynek pracy – zwłaszcza w odniesieniu do ludzi młodych – jest bardzo trudny. Młodość i zapał to za mało.

Jak ą szko łę ponadgimnazjaln ą wybra ć ? Czy warto swoj ą przyszło ś ć wi ą zać z gmin ą, w której aktualnie mieszkamy? Jakich specjalistów brakuje na lokalnym rynku pracy? Jakie firmy rozwijaj ą si ę najpr ęż niej, a jakie upadaj ą ?

Uznaliśmy, że analiza lokalnego rynku pracy, planowanych inwestycji, zapotrzebowania na konkretne usługi czy produkty, będzie nieoce- nionym źródłem wiedzy przy planowaniu przez każdego z nas swojej ścieżki kariery. Ilustracja z Ekonomii na co dzień - czyli decyduj o sobie (przewodnik Fundacji Młodzieżowej Przedsiębiorczości i NBP)

Dane z Powiatowego Urz ę du Pracy w Strzy ż owie Ilustracja z Ekonomii na co dzień - czyli decyduj o sobie (przewodnik Fundacji Młodzieżowej Przedsiębiorczości i NBP)

Powiatowe urzędy pracy dwa razy w roku publikują rankingi zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Zawody deficytowe to zawody, na które występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w danym zawodzie. Zawody nadwyżkowe to zawody, na które zapotrzebowanie na rynku pracy jest mniejsze niż liczba osób poszukujących pracy w danych zawodach.

W końcu I półrocza 2011 roku w PUP w Strzyżowie zarejestrowanych było 5420 osób bezrobotnych – tj. o 150 osób więcej niż w końcu II półrocza 2010 roku. A w końcu II półrocza 2011 roku zarejestrowanych było już 6024 osoby bezrobotne – tj. o 604 osoby więcej niż w końcu I półrocza 2011 roku.

Wśród bezrobotnych w powiecie strzyżowskim najliczniejsze grono stanowiły następujące grupy zawodowe: I półrocze 2011 rokuII półrocze 2011 roku bez zawodu osóbbez zawodu osoby sprzedawcy osobysprzedawcy osób krawcy osóbślusarze osób technicy ekonomiści osóbtechnicy ekonomiści osób ślusarze osobykrawcy osoby kucharze osobykucharze osób mechanicy samochodów os os.mechanicy sam. os osób tech. żywienia i gosp. dom osóbmurarze osób murarze - 90 osóbtech. żywienia i gosp. dom o. cukiernicy - 82 osobycukiernicy - 89 osób technicy mechanicy - 73 osobytechnicy mechanicy - 83 osoby technicy budownictwa - 71 osóbtechnicy budownictwa - 80 osób stolarze - 70 osóbpiekarze - 77 osób piekarze - 67 osóbtokarze w metalu - 57 osób stolarze - 56 osób

Najwięcej ofert pracy było w zawodach: w I półroczu 2011 roku w II półroczu 2011 roku robotnik budowlany, robotnik gospodarczy, robotnik gospodarczy, technik prac biurowych, technik prac biurowych, sprzedawca, kierowca samochodu ciężarowego, robotnik budowlany, sortowacz, murarz, sprzedawca, monter instalacji kucharz, i urządzeń sanitarnych murarz, pomoc kuchenna, sprzątaczka biurowa Ale stanowiły one i tak tylko kroplę w morzu potrzeb.

Niestety na podstawie analizy raportów PUP w Strzyżowie, jak zastrzegli sami jego autorzy, nie można przedstawić jednoznacznych wniosków, co do zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Powodów tego stanu rzeczy jest wiele.

Główny z nich wynika z faktu, że większość ofert składanych do urzędu pracy dotyczy pracy subsydiowanej czyli takiej, która nic nie kosztuje pracodawcy. Pozwala on jedynie odbyć staż w swojej firmie pracownikowi, który zdobywa w ten sposób doświadczenie, a kwestia wynagrodzenia pozostaje po stronie urzędu pracy. A ponieważ stażyści nie mogą ponownie pracować u tego samego pracodawcy na tym samym stanowisku dochodzi tu do nadużyć.

Ponadto istnieje grupa bezrobotnych, którzy po prostu nie chcą podjąć pracy, bo np. zarobki współmałżonka (często nieudoku- mentowane) wystarczają na utrzymanie rodziny, ale możliwość otrzymania dodatko- wych funduszy z opieki społecznej trzyma ich na liście zarejestrowanych bezrobotnych.

Poza tym oferty pracy, które składane były przez pracodawców bez oczekiwania wsparcia finansowego z Funduszu Pracy, podyktowane są zwykle potrzebą chwili np. zdarzeniami losowymi. Pracodawcy wolą poszukiwać pracowników przez portale pracy.

Dane z portali pracy Ilustracja z Ekonomii na co dzień - czyli decyduj o sobie (przewodnik Fundacji Młodzieżowej Przedsiębiorczości i NBP)

11 stycznia 2012 roku ściągnęliśmy wszystkie oferty pracy opublikowane na portalu finansowym money.pl korzystają- cym z 29 serwisów i poddaliśmy je analizie.

Dla powiatu strzyżowskiego odnaleźliśmy tylko 12 ofert pracy!!!! 8 z branży usługi bankowe, finansowe i ubezpieczenia 4 z branży doradztwo, sprzedaż i handel

Poszerzyliśmy więc obszar naszych poszukiwań i wpisaliśmy do wyszukiwarki Rzeszów. Po odrzuceniu powtarzających się ofert pracy, ofert pracy za granicą, ofert pracy rzeszowskich firm w innych wojewó- ctwach, zostało nam 496 ofert pracy, którym przyglądnęliśmy się dokładniej.

Okazało się że …

Coraz częściej dla pracodawców ważniejsze od wykształcenia są konkretne umiejętności ich przyszłych pracowników

Dokonując analizy ofert pracy zwróciliśmy również uwagę na to, jak często pracodawcy wymagają od potencjalnych pracowników znajomości języków obcych

Widać ogromną przepaść pomiędzy strzyżowskim a rzeszowskim rynkiem pracy. Najprawdopodobniej przyczyną tego stanu rzeczy jest fakt, że rynek pracy powiatu strzyżowskiego wciąż bazuje na małych firmach, często rodzinnych, głównie handlowo – usługowych, które nie powodują powstawania dużej ilości miejsc pracy. Na ogół są to wątłe ekonomicznie firmy, nie zwiększające liczby pracowników ze względu na oszczędne gospodarowanie kosztami zatrudnienia. Powszechnym zresztą zjawiskiem, nawet w lepiej prosperujących firmach, jest nastawienie na zwiększanie zasobności właściciela przy jednoczesnym intensywnym minimalizowaniu kosztów, w tym wydatków na pracowników.

Spytaliśmy o to … 1. Jakie firmy w gminie Czudec rozwijają się najprężniej, a jakie upadają? W jakich obszarach (branżach) one działają? … Upadły kółka rolnicze i zakłady meblarskie, ale na tych firmach zrodziły się nowe, małe, prywatne firmy, które przejęły ich zadania dopasowując się do nowych oczekiwań. … 2. Czy są firmy, które planują inwestycje, budowę zakładów pracy, rozwój na terenie gminy lub w jej pobliżu? … obok Ośrodka Edukacji Nauczycieli ma powstać duży sklep wielobranżowy…, w Wyżnem firma deweloperska planuje rozpocząć budowę domków jednorodzinnych…, prężnie rozwija się Zakład Obróbki Mechanicznej w Pstrągowej…, na naszym obszarze rozwija się również agroturystyka…

3. W jakim kierunku rozwija się gmina Czudec? Czy jest to rolnictwo, turystyka, czy przemysł? … turystyka, usługi i handel … przemysł – niestety nie … 4. Czy w związku z planami rozwojowymi gminy możemy przypuszczać na jakich specjalistów zwiększy się zapotrzebowanie? W jakich obszarach powstaną nowe miejsca pracy? Jakich kierunków my uczniowie powinniśmy unikać, bo generują tylko bezrobotnych? … potrzeba dobrych specjalistów (co wcale nie oznacza, że brakuje ludzi z wyższym wykształceniem), …. brakuje np. elektryków, spawaczy, ślusarzy, dobrych płytkarzy, parkieciarzy, … jest zapotrzebowanie na fachowców związanych z budownictwem …. Nie potrzeba nauczycieli, osób po: resocjalizacji, psychologii, filozofii, pedagogice, administracji, europeistyce …

5. Jakie działania podejmowane są przez gminę wobec młodych osób poszukujących pracy czy chcących założyć swoje małe firmy? 6. W jakich branżach, obszarach absolwenci szkół mogą liczyć na dotacje czy inne wsparcie finansowe przy uruchamianiu działalności gospodarczej na terenie gminy Czudec? … Przy zakładaniu własnej firmy (w dowolnej branży) można otrzymać z Urzędu Pracy dotacje w wysokości do 20 tys. złotych, pod warunkiem, że firma utrzyma się na rynku przez minimum dwa lata …

7. Czy po ukończeniu szkoły lepiej szukać pracy w istniejących na rynku firmach czy też założyć własną firmę? …trzeba rozważyć wszystkie plusy i minusy, i dopiero wówczas podjąć właściwą dla siebie decyzję …

Wiemy już jakich bezrobotnych w naszym powiecie jest najwięcej, w jakich branżach najwięcej jest ofert pracy, w jakich kierunkach będzie rozwijać się nasza gmina w ciągu najbliższych kilku lat. Ale nie zapominajmy, że przy planowaniu swej przyszłości trzeba wziąć pod uwagę jeszcze jedną ważną kwestię – własne predyspozycje i talenty.