GOSPODARKA I HANDEL ZAGRANICZNY POLSKI PROGNOZA NA LATA 2017-2018 Koniunktura i polityka Warszawa, czerwiec 2017
Gospodarka Polski (koniunktura) Skala wpływu czynników popytowych na wzrost gospodarczy (w %, dane kwartalne) Tempo wzrostu PKB w latach 2013 – I kw. 2017 (w %):
Gospodarka Polski (koniunktura i polityka) Spożycie indywidualne Przyrosty popytowych składowych PKB w 2016 r., w mld zł
Gospodarka Polski (polityka i koniunktura) Nakłady brutto na środki trwałe Spadek cen produkcji sprzedanej przemysłu od połowy 2012 r. Wskaźniki aktywności przedsiębiorstw. I kw. 2017 Średnia długookr. Maksimum Minimum Wykorzystanie mocy produkcyjnych (w %) 81,3 80,7 84,8 IV kw.’07 75,2 I kw.’09 Wskaźnik nowych inwestycji (w % wszystkich odpowiedzi) 23,0 25,7 46,2 I kw.’08 16,8 IV kw.’09 Wskaźnik nowych zamówień w przemyśle (saldo odpowiedzi, pkt proc.) 4 ,0 (I kw.) 30,3 (II kw.) 17,2 36,9 II kw.’07 -22,3 Wskaźnik umów eksportowych (saldo odp.) 1,5 1,6 22,9 II kw.’04 -21,0 Źródło: Dane źródłowe, NBP, http://www.nbp.pl/home.aspx?c=/ascx/koniunktura_prezentacja.ascx
Gospodarka Polski (koniunktura i polityka) Semi metryka Braya-Curtisa Wartości na wykresie są udziałem danej grupy sekcji w UE minus odpowiedni udział w Polsce i pokazują o ile większy jest udział grupy sekcji "tradycyjnych" w Polsce niż w UE15 i symetrycznie, o ile mniejszy jest udział grupy sekcji nowoczesnych usług i usług niematerialnych. W 2016 r. zmniejszyła się intensywność zmian strukturalnych w porównaniu z 2015 r., jednak ukształtowała się na dosyć wysokim poziomie, niższym tylko od poziomów zanotowanych w latach 2012 i 2014. Od struktury gospodarczej krajów wysokorozwiniętych dzieli nas duży dystans, który wyraża się m.in. większym udziałem w Polsce wartości dodanej sektorów tradycyjnych (rolnictwo, przemysł, budownictwo, handel, transport), a mniejszym - sektorów usług nowoczesnych i niematerialnych (pozostałe sekcje) Rentowność obrotu brutto przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 9 osób, według sektorów własności i klas zatrudnienia, w latach 2015-2016 (w %) Wyszczególnienie 2015 2016 Przedsiębiorstwa ogółem, w tym: 4,6 5,1 Sektor publiczny 5,9 6,0 Sektor prywatny 4,5 5,0 Firmy małe (10-49 osób) 5,2 Firmy średnie (50-249) Firmy duże (powyżej 249) 4,3 Znacząca niekorzystna zmiana nastąpiła w latach 2009-2010. Związane to było z adaptacjami struktur, wywołanymi kryzysem finansowym, które w wielu krajach UE15 oznaczały większe niż w Polsce przesunięcie z przemysłów tradycyjnych ku usługom Szczególnie niepokojące jest wyraźne osłabienie wzrostu w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej, w informacji i komunikacji, a także w edukacji.
Gospodarka Polski (koniunktura) Firmy z udziałem kapitału zagranicznego (FUKZ) vis a vis ogółu przedsiębiorstw
Gospodarka Polski (koniunktura) Tempo wzrostu wolumenu eksportu i importu (w %) oraz skala wpływ eksportu netto na przyrost PKB (w pkt proc. – prawa oś)
Gospodarka Polski (koniunktura) Jakie czynniki decydują o zmianach PKB oraz wolumenu handlu zagranicznego? – dekompozycja wariancji tempa wzrostu PKB oraz wolumenu importu i eksportu (w%) Wariancja Czynniki krajowe Czynniki zewnętrzne Eksport netto Kurs walutowy PKB 52,0 37,3 9,9 0,8 Wolumen eksportu 10,5 68,1 13,6 7,8 Wolumen importu 47,1 28,2 18,7 6,0 Wpływ aprecjacji nominalnego efektywnego kursu złotego o 1% na tempo wzrostu wolumenu eksportu i importu. Wpływ aprecjacji nominalnego efektywnego kursu złotego o 1% na tempo wzrostu PKB. W kryzysowym 2009 r. złoty stracił 23,1% w stosunku do dolara i 29,3% w stosunku do euro (w okresie paniki na światowych rynkach finansowych złoty został przeceniony z 2,02 do 3,90 za 1 USD, stracił 48% swojej wyjściowej wartości - deprecjacja o prawie 93%). Gdyby nie zmiany kursu, to wolumen eksportu w 2009 r. spadłby o 2,5 pp więcej, a importu o 3,5 pp mniej. Wkład eksportu netto w przyrost PKB wyniósłby nie plus 2,8 pkt proc., a ok. 0,5 pp. Tempo wzrostu PKB byłoby ujemne (ok. -1,5). W 2016 r. złoty zdeprecjonował się 4,6% wobec dolara i 4,3% wobec euro, zatem mógł spowodować zwiększenie tempa wzrostu wolumenu eksportu o ok. 0,3 pkt. proc. (2,5 mld zł) i zmniejszenie tempa wzrostu wolumenu importu o ok. 0,2 pkt proc. (2 mld zł)
Gospodarka Polski (koniunktura) Eksport do Niemiec stanowi 27% całości polskiego eksportu. W eksporcie dominują zaopatrzeniowe towary przetworzone przeznaczone do dalszej obróbki: 29,3% eksportu do Niemiec. Import tych towarów jest o 2 pkt proc. niższy, a różnica stanowi wartość dodaną w Polsce. Rola kursu pomijalna. (W eksporcie towarów nieprzetworzonych i nieznacznie zmodyfikowanych (ok. 20% eksportu) kurs wyjaśnia ok. 18% zmian wywozu). Udział dóbr zaopatrzeniowych półprzetworzonych i przetworzonych przeznaczonych do dalszej obróbki lub montażu pozostaje w średnim okresie zarówno w eksporcie, jak i w imporcie bez zmian. Brak zmian świadczy o trwałym miejscu polskiego przemysłu w globalnych łańcuchach produkcji, co z jednej strony stabilizuje produkcję przemysłową, natomiast z drugiej strony, czyni tę produkcję podatną zarówno na zmiany koniunktury, jak i na zmiany sytuacji politycznej wśród najważniejszych partnerów Polski. Eksporterzy wyspecjalizowani (2016) Eksporterzy niewyspecjalizowani (2016) Wyszczególnienie Udział eksportu w przychodach ogółem (w %) Udział zakupów z importu w kosztach materiałowych (w %) Udział nakładów z importu w nakładach na środki trwałe (w %) Eksporterzy wyspecjalizowani ogółem 79,1 55,9 31,0 Przetwórstwo przemysłowe (sekcja C) 79,4 57,0 34,9 Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (26) 85,1 64,2 43,0 Produkcja urządzeń elektrycznych (27) 75,8 59,3 29,6 Produkcja maszyn i urządzeń (28) 52,0 30,6 Produkcja pojazdów samochodowych 85,6 65,1 42,3 Produkcja pozostałego sprzętu transportowego (30) 83,6 59,7 28,9 Produkcja mebli (31) 82,2 29,3 25,2 Wyszczególnienie Udział eksportu w przychodach ogółem (w %) Udział zakupów z importu w kosztach materiałowych (w %) Udział nakładów z importu w nakładach na środki trwałe (w %) Eksporterzy niewyspecjalizowani ogółem 13,8 34,4 15,0 Przetwórstwo przemysłowe (sekcja C) 21,3 36,1 25,7 Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (26) 17,5 54,7 12,0 Produkcja urządzeń elektrycznych (27) 24,0 38,8 17,3 Produkcja maszyn i urządzeń (28) 21,6 31,1 7,1 Produkcja pojazdów samochodowych 59,4 25,1 Produkcja pozostałego sprzętu transportowego (30) 24,9 39,2 4,0 Produkcja mebli (31) 22,1 16,6 18,3
Gospodarka Polski – prognoza na lata 2017-2018 Ścieżka centralna prognozy PKB na lata 2017-2018 (tempo wzrostu w %) oraz niepewność koniunkturalna i instytucjonalna. Lata Ścieżka wzrostu centralna maksymalna minimalna związana z maksymalnym wykorzystaniem zmian koniunktury PKB 2017 3,7 4,0 3,5 3,9 2018 3,3 2,9
Gospodarka Polski – prognoza na lata 2017-2018 Prognoza ścieżki centralnej zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych (w %) wraz z zaznaczonymi obszarami niepewności koniunkturalnej i innej niż koniunkturalna. Lata Ścieżka wzrostu centralna maksymalna minimalna niepewność koniunkturalna Inflacja 2016 -0,6 2017 2,1 2,4 1,9 2018 2,3 3,1 1,8 2,6
DZIĘKUJĘ ☺