Rola placówek doskonalenia nauczycieli, poradni psychologiczno-pedagogicznych i bibliotek pedagogicznych we wspomaganiu rozwoju szkół. 1

Ośrodek Rozwoju Edukacji w latach 2010 – 2015 realizował projekt systemowy pod nazwą „System doskonalenia nauczycieli oparty na ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół”. Cel: przygotowanie zmian w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli i wspomagania rozwoju szkół. 2

Potrzeba zmian była efektem krytyki istniejącego modelu doskonalenia. 1.Poprzedni system doskonalenia nauczycieli i wspierania szkół w praktyce był nastawiony na pojedynczego nauczyciela, który zaspokajał swoje potrzeby szkoleniowe, ale często nie wychodziły one naprzeciw potrzebom szkoły. 2.Uczestnictwo nauczycieli w różnych formach doskonalenia nie przekładało się na praktykę zawodową i nie miało wpływu na proces wprowadzania zmian w szkole. 3

Założenia nowego modelu wspomagania szkół: 1. Wspomaganie jest adresowane do przedszkola, szkoły i placówki. 2. Wspomaganie pomaga szkole w rozwiązywaniu problemów. 3. Wspomaganie wynika z analizy indywidualnej sytuacji szkoły i odpowiada na jej specyficzne potrzeby. 4. Wspomaganie jest procesem. 5. W procesie wspomagania uwzględniać należy efekty kształcenia. 4

Projektowi systemowemu towarzyszyły pilotażowe projekty wdrożeniowe. W województwie zachodniopomorskim projekty pilotażowe były realizowane na terenach powiatów: gryfickiego, gryfińskiego, pyrzyckiego, stargardzkiego, wałeckiego, Szczecina. Pilotaż pozwolił na praktyczne sprawdzenie zaproponowanego modelu wspomagania szkół i wprowadzenie zmian prawnych w obszarze doskonalenia zawodowego nauczycieli. 5

rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 września 2016 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli (Dz.U. z 2016 r. poz ); rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 199); rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych bibliotek pedagogicznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 369); 6

rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 20 grudnia 2003 r. w sprawie akredytacji placówek doskonalenia nauczycieli (Dz.U nr 227 poz. 2248); - rozporządzenia zmieniające: Dz.U. z 2014 poz. 840, Dz. U. z 2016 r. poz. 484 rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 marca 2002 r. w sprawie sposobu podziału środków na wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli pomiędzy budżety poszczególnych wojewodów, form doskonalenia zawodowego dofinansowywanych ze środków wyodrębnionych w budżetach organów prowadzących szkoły, wojewodów, ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz szczegółowych kryteriów i trybu przyznawania tych środków (Dz.U. nr 46, poz. 430); - rozporządzenie zmieniające: Dz.U. z 2015 poz

Zakres wspomagania poszczególnych jednostek wsparcia wynika ze specyfiki ich pracy i jest określony w rozporządzeniach. 8 Przedszkole, szkoła Placówka doskonalenia nauczycieli Poradnia psychologiczno- pedagogiczna Biblioteka pedagogiczna

9 Elementy wspomagania Działania podejmowane w szkole Działania podejmowane w ramach sieci współpracy i samokształcenia

Etapy działań podejmowanych w szkole: Etap I: zdiagnozowanie potrzeb rozwojowych szkoły/przedszkola oraz przygotowanie rocznego planu wspomagania; Etap II: doskonalenie pracy nauczycieli; Etap III: przełożenie nowych umiejętności nauczycieli na praktykę szkolną, wypracowanie efektów; Etap IV: przygotowanie sprawozdania z rocznego planu wspomagania. 10

Działania podejmowane w szkole a) zdiagnozowanie potrzeb rozwojowych szkoły/przedszkola oraz przygotowanie rocznego planu wspomagania: - wywiad z nauczycielami (spotkanie z radą pedagogiczną), warsztat diagnostyczno-rozwojowego dla zespołu wyłonionego z rady pedagogicznej (pogłębiona autodiagnoza i określenie priorytetów rozwojowych szkoły), ułożenie rocznego planu wspomagania i jego szczegółowego harmonogramu wraz z doborem form doskonalenia b) doskonalenie pracy nauczycieli: - warsztaty dla nauczycieli, wykłady, konsultacje grupowe 11

Działania podejmowane w szkole c.d. c) przełożenie nowych umiejętności nauczycieli na praktykę szkolną: - konsultacje indywidualne - spotkania coachingowe, indywidualne poradnictwo dla dyrektora i nauczycieli - wspólna analiza trudności związanych z wykorzystaniem w bieżącej pracy w szkole/przedszkolu - konsultacje grupowe d) przygotowanie sprawozdania z rocznego planu wspomagania: - przygotowanie i przeprowadzenie ankiet z przebiegu wspomagania - opracowanie sprawozdania z rocznego planu wspomagania, a następnie przedstawienie sprawozdania na posiedzeniu rady pedagogicznej, - przygotowanie wniosków i rekomendacji do pracy w kolejnym roku szkolnym 12

Działania podejmowane w ramach sieci współpracy i samokształcenia Sieć - zespół nauczycieli/dyrektorów z różnych szkół/przedszkoli, którzy w zorganizowany sposób współpracują ze sobą, szczególnie w zakresie: a) dzielenia się swoją wiedzą i umiejętnościami, b) nabywania nowych umiejętności i wiedzy od kolegów nauczycieli oraz zewnętrznych ekspertów, c) wspólnego wykonywania wyznaczonych zadań, d) zespołowe poszukiwanie sposobów radzenia sobie z problemami. Sieci działają w oparciu o opracowany plan pracy. 13

Sieci współpracy mogą mieć charakter: przedmiotowy (na przykład sieć współpracy dyrektorów szkół, matematyków, polonistów czy przyrodników); problemowy (na przykład sieć współpracy nauczycieli pracujących z uczniem zdolnym czy sieć łącząca osoby zainteresowane motywowaniem uczniów). 14

Wszelkie informacje na temat nowego modelu wspomagania pracy szkół i przedszkoli znajdują się na stronie internetowej Ośrodka Rozwoju Edukacji w Warszawie

Dziękuję za uwagę Jerzy Sołtysiak 16