Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji Funkcjonowanie i wykorzystanie Bazy Danych DNA w Polsce.

Baza Danych DNA Zgodnie z Ustawą o Ochronie Danych Osobowych Baza została zarejestrowana w GIODO Nazwa zbioru: BAZA DANYCH DNA Nr zgłoszenia /2007 Nr księgi Data zatwierdzenia wniosku Wniosek rejestracyjny wraz z danymi dotyczącymi Bazy dostępne są na stronie internetowej Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w zakładce e-GIODO /

Podstawy prawne 1. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U r. poz. 355 z późn. zm.), 2. Ustawa o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 r. - art. 21a-e (Dz. U poz r. poz 1182 z późn. zm.), 3. Zarządzenie nr 1565 Komendanta Głównego Policji z dnia 29 grudnia 2005 r. w sprawie wykonywania przez policjantów zadań związanych z prowadzeniem bazy danych zawierającej informacje o wynikach analizy kwasu deoksyrybonukleinowego.

a) osób wymienionych w art. 74 i 192a kodeksu postępowania karnego, b) osób o nieustalonej tożsamości oraz osób usiłujących ukryć swoją tożsamość, c) zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości, d) śladów nieznanych sprawców przestępstw, f) osób zaginionych, g) osób spokrewnionych z osobami zaginionymi (art. 15 ust. 1 pkt 3a lit. c), h) nieletnich dopuszczających się czynów zabronionych przez ustawę jako przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego, W bazie danych DNA gromadzi się i przetwarza informacje dotyczące osób (art. 21a ust. 1 pkt 2) e) osób stwarzających zagrożenie, o których mowa w ustawie z dnia 22 listopada 2013 r.,

Informacje gromadzone i przetwarzane w Bazie Danych DNA (Ustawa o Policji art. 21a ust. 2 pkt 2) a) imiona, nazwiska lub pseudonimy, b) imiona i nazwiska rodowe rodziców tych osób, c) datę i miejsce urodzenia, d) oznaczenie i cechy identyfikacyjne dokumentu tożsamości, e) adres zamieszkania, f) numer ewidencyjny PESEL, g) obywatelstwo i płeć. Dane dotyczące osób, o których mowa art. 21 ust 2 pkt 1 lit. a oraz e-h obejmujące:

Art. 21a ust. 3 łącznie z bazą danych DNA prowadzi się zbiory próbek: wymazy ze śluzówki policzków, krew, cebulki włosów, wydzieliny, w odniesieniu do zwłok ludzkich materiał biologiczny w postaci próbki z tkanek

Art. 21d określa czas przechowywania danych i próbek biologicznych w bazie: do 35 lat od podejrzanych, oskarżonych lub skazanych za przestępstwa z XVI-XX, XXV i XXXV rozdz. kk oraz z art. 94 par.1, osób stwarzających zagrożenie zgodnie z ust. z dnia 22 listopada 2013 r. do 35 lat od podejrzanych, oskarżonych lub skazanych za przestępstwa z XVI-XX, XXV i XXXV rozdz. kk oraz z art. 94 par.1, osób stwarzających zagrożenie zgodnie z ust. z dnia 22 listopada 2013 r. 20 lat za inne przestępstwa lub w celach identyfikacyjnych; 20 lat za inne przestępstwa lub w celach identyfikacyjnych; Art. 21 e mówi o tym, iż komisja powołana przez Komendanta Głównego Policji dokonuje usuwania z bazy danych i próbek w stosunku do osób: które zostały uniewinnione – niezwłocznie po uprawomocnieniu się orzeczenia które zostały uniewinnione – niezwłocznie po uprawomocnieniu się orzeczenia wobec których umorzono postępowanie karne - po upływie okresu przedawnienia karalności przestępstwa wobec których umorzono postępowanie karne - po upływie okresu przedawnienia karalności przestępstwa wobec których postępowanie karne warunkowo umorzono - po upływie okresu przedawnienia karalności przestępstwa wobec których postępowanie karne warunkowo umorzono - po upływie okresu przedawnienia karalności przestępstwa w stosunku do osób oraz zwłok ludzkich, których tożsamość została ustalona w stosunku do osób oraz zwłok ludzkich, których tożsamość została ustalona zaginionych niezwłocznie po ich odnalezieniu zaginionych niezwłocznie po ich odnalezieniu osób z nimi spokrewnionych niezwłocznie po odnalezieniu zaginionych lub po złożeniu wniosku o usunięciu; osób z nimi spokrewnionych niezwłocznie po odnalezieniu zaginionych lub po złożeniu wniosku o usunięciu;

CODIS (Combined DNA Index System) – oprogramowanie przeznaczone do gromadzenia, porównywania i automatycznej wymiany danych DNA. W tym systemie nie gromadzi się danych osobowych, Registratura – usystematyzowany zbiór: zarządzeń organu, elektroforegramów, kart rejestracyjnych próbek biologicznych i kart rejestracyjnych profilu DNA, korespondencji z jednostkami policji oraz organami ścigania oraz próbek biologicznych, LIMS (Laboratory Information Management System) oprogramowanie dedykowane do przetwarzania danych osobowych oraz zarządzania pracą w laboratorium bazy danych DNA. Polska Baza Danych DNA

Markery genetyczne Nie analizujemy całego obszaru DNA, a jedynie niekodujące fragmenty DNA, które mają różną długość. MARKERY Marker 1 Marker 2 Marker 3 Kilka markerów profil genetyczny danej osoby

Graficzne i numeryczne przedstawienie Profilu DNA (SGM-plus)

Zastosowanie Bazy Danych DNA = Dopasowanie profili DNA NN ślad – NN ślad osoba – osoba NN ślad – osoba NN zwłoki - osoba Porównanie profili DNA z profilami krewnych

Przeszukanie Bazy 1:1 Przeszukanie 1:1 – zgodność przeszukiwanego profilu z profilem zarejestrowanym w Bazie we wszystkich wspólnych oznaczonych układach;

Przeszukanie rodzinne – przykład nr 1

Porównanie kodu genetycznego Profil DNA Rejestracja profilu w Bazie Danych DNA -systematyczne przeszukiwanie Bazy Jednorazowe przeszukanie Bazy z wykorzystaniem profilu osoby, NN śladu, osoby zaginionej lub spokrewnionej z osobą zaginioną Zarządzenie o wprowadzeniu do Bazy Brak zarządzenia

osoba (art.74 kpk) NN zwłoki NN osoba rzeczy osobiste- zaginiony rodzinyosoba (art.74 kpk) NN zwłoki NN osoba rzeczy osobiste- zaginiony rodziny Zarządzenie+ Materiał biol. Zarządzenie+ Baza Danych DNA DNA NN ślad NN zwłoki NN osoba rodziny NN zwłoki NN osoba rodziny Materiał biol. +postanowienie +postanowienie Zarządzenie+ kopia dokumentu +próbkiZarządzenie+ +próbki lub CLKP/ LK KWP/ZMS/ laboratoria prywatne Baza Danych DNA DNA Rejestracja w Bazie Rejestracja bezpośrednia Rejestracja pośrednia – z opinii lub sprawozdania z badań Jednostka zlecająca

zaginięcie Jana Nowaka …. ID KSIP Podpis komendanta lub osoby upoważnionej przez komendanta Dane osoby zaginionej lub osoby spokrewnionej z zaginioną

 Decyzja 2008/615/WSiSW z dnia 23 czerwca 2008r. w sprawie intensyfikacji współpracy transgranicznej, szczególnie w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości transgranicznej  Decyzja 2008/616/WSiSW z dnia 23 czerwca 2008r. w sprawie wdrożenia decyzji 2008/615/WSiSW w sprawie intensyfikacji współpracy transgranicznej, szczególnie w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości transgranicznej (zawierająca załącznik precyzujący techniczne i administracyjne aspekty wdrażania decyzji 2008/615/WSiSW) …tzw. „Decyzje z Prüm” AT, BE, DE, ES, NL, FR, LU Podstawy prawne automatycznej wymiany danych DNA

Wymiana danych DNA w ramach Prüm Zapewnienie wzajemnego dostępu online do krajowych baz danych DNA, Obecnie uruchomiona w 21 państwach UE - BG, CY, DE, ES, EE, FR, LV, LT, LU, HU, NL, AT, PL, RO, SI, SK, FI, SE, CZ, MT, BE, Polska rozpoczęła wymianę w styczniu 2013 r. obecnie 17 połączeń.

Techniczny Punkt Kontaktowy ds. automatycznej wymiany danych DNA art. 145j ustawy o Policji Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji Zakład Biologii ul. Iwicka 14, Warszawa tel: / fax: Osoba do kontaktu: Jakub Mondzelewski Krajowy Punk Kontaktowy ds. przekazywania dalszych danych po uzyskaniu HIT art. 4 i 5 ustawy o wymianie informacji z organami ścigania państw członkowskich UE Biuro Międzynarodowej Współpracy Policji KGP Wydział Koordynacji Międzynarodowej Wymiany Informacji Sekcja Obsługi Punktów Kontaktowych ul. Puławska 148/ Warszawa tel: / fax: Osoba do kontaktu: Łukasz Boczkowski Krajowy Punkt Kontaktowy

Krajowe regulacje Prüm Krajowe podmioty uprawnione do wymiany informacji: 1) Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2) Centralne Biuro Antykorupcyjne; 3) Policja; 4) Służba Celna; 5) Straż Graniczna; 6) Organy kontroli skarbowej; 7) Żandarmeria Wojskowa.

Zasady wzajemnej wymiany danych DNA Państwa członkowskie UE zapewniają dostęp do danych referencyjnych zgromadzonych w krajowych bazach danych DNA, Dane referencyjne obejmują wyłącznie profile DNA ustalone na podstawie niekodującej części DNA oraz ich oznaczenie referencyjne (brak innych danych osobowych i informacji o sprawie). Państwa członkowskie samodzielnie decydują, które profile DNA będą dostępne do automatycznych przeszukań. Automatyczne przeszukania w bazach danych DNA za pośrednictwem (Technicznych) Krajowych Punktów Kontaktowych na zasadzie HIT / NO HIT (brak centralnej bazy danych DNA). Po zatwierdzeniu HIT przekazanie dalszych danych osobowych i informacji o sprawie na podstawie przepisów krajowych w tym przepisach o pomocy prawnej (procedura II kroku).

Zgodność wymienianych danych DNA z Europejskim Standardowym Zestawem Loci (ESS) lub Standardowym Zestawem Loci Interpolu (ISSOL); Zgodność oznaczania profili DNA z ISO (Wdrożenie Decyzji Ramowej Rady UE 2009/905/WSiSW do 30 listopada 2013 r. Obecnie akredytację posiada 7 LK); Zgodność prawa krajowego z europejskimi dyrektywami dotyczącymi ochrony danych osobowych; Elektroniczna transmisja zaszyfrowanych danych poprzez bezpieczną sieć s-TESTA; Wynik przeszukania w ciągu max.15 min, 24/7; Zasady wzajemnej wymiany danych DNA

ü Kwalifikacja profili DNA do przeszukań w ramach Prüm -sprawdzenie w krajowej bazie danych DNA -odpowiednia ilość Loci (min. 6 z 7 ESS + Rezolucja Rady UE 2009/C 296/01 z dn. 30.XI.2009 r. ) -otrzymane w akredytowanym laboratorium (Decyzja Ramowa 2009/905/WSiSW z dn. 30.XI.2009 r.) -brak powtórek, zidentyfikowanych śladów, mieszanin; -brak profili, których dalsze dane będą niedostępne. Typy przeszukań: - mass comparison – 2 kraje wzajemnie przeszukują wszystkie NN ślady - wzajemne przesyłanie nowych lub zmodyfikowanych profili osób i śladów - pojedyncze zlecenia przeszukań Procedura wzajemnych przeszukań danych DNA

Schemat automatycznej wymiany danych Hit ślad PL – ślad UE/ślad PL-osoba UE Weryfikacja przez CLKP (Techniczny Punkt Kontaktowy) Informacja do jednostki rejestrującej ślad Jednostka zwraca się do WKMWI BMWP (oficer kontaktowy KWP)

Schemat automatycznej wymiany danych Hit osoba PL - ślad UE ponowne oznaczenie profilu osoby/weryfikacja Informacja do WKMWI BMWP (tylko w przypadku zapytania ze strony partnera UE) jednostka

Wymiana danych DNA w ramach Interpol Interpol DNA Profile Search Request Baza danych DNA NCB Switzerland NCB United Kingdom NCB Norway Baza danych DNA profil na formularzu wypełnia ekspert badań biol. określenie kategorii profilu określenie państw, w których ma nastąpić sprawdzenie możliwość dokonywania sprawdzeń opartych na pokrewieństwie Wydział Koordynacji Poszukiwań Międzynarodowych BMWP KGP (zaginieni, zwłoki, rodziny).

Formularz sprawdzenia profilu DNA - Interpol

Liczba profili zarejestrowanych w zbiorze danych DNA Stan na r. OSOBY ŚLADY NIEZNANYCH SPRAWCÓW PRZESTĘPSTW 6455 ZWŁOKI O NIEUSTALONEJ TOŻSAMOŚCI 1005 OSOBY ZAGINONE319 OSOBY O NIEUSTALONEJ TOŻSAMOŚCI LUB UKRYWAJĄCE SWOJĄ TOŻSAMOŚĆ 30 PROFILE OSÓB SPOKREWNIONYCH Z OSOBAMI ZAGINIONYMI 1647 (1027 RODZIN) ŁĄCZNIE58225

Hity krajowe Rodzaj trafienia /Rok osoba-ślad ślad-ślad osoba-zwłoki734 zwłoki- zwłoki1110 rodzina - zwłoki Dopasowania w Bazie Danych DNA

suma Slad (PL) / Osoba(UE)Slad (PL) / Slad(UE)Osoba (PL) / Slad(UE)Osoba(PL) / Osoba(UE) Slowacja Holandia Litwa Austria Hiszpania Rumunia Niemcy Slowenia Czechy Francja Finalndia Cypr Wegry Lotwa Estonia Szwecja Malta Statystka automatycznej wymiany danych w ramach Prum Quality 1:

Przykłady hitów WDŚ KMP Gdańsk - sprawa zabójstwa 86 letniej kobiety zwłoki ujawnione r. LK KWP Gdańsk oznaczenie profili 2 NN sprawców r. - jednorazowe przeszukanie Bazy Hit z profilem osoby o ustalonej tożsamości – rejestracja do sprawy kradzieży mienia (2 telefony komórkowe)

Przykłady hitów Wydział dw. z Przestępczością Przeciwko Mieniu KMP Legnica Rejestracja profilu NN śladu - kradzież z włamaniem do bankomatu ( r.) Brak dopasowań z profilami NN śladów i osobami zarejestrowanymi w Polskiej Bazie Hit z profilem osoby o ustalonej tożsamości zarejestrowanej w Niemieckiej Bazie

Przykłady hitów KP VII Kraków (wszystkie rejestracje) Profil osoby (rej r.) Profil NN śladu do sprawy kradzieży z włamaniem r. (rej r.) Profil NN śladu do sprawy kradzieży z włamaniem do samochodu – r. (rej r.) Profil NN śladu do sprawy kradzieży z włamaniem do samochodu r. (rej r.) Profil NN śladu do sprawy kradzieży z włamaniem do samochodu – r. (rej r.)

osoba zaginiona -Białogard NN zwłoki -Kraków osoba zaginiona -Jasienica NN zwłoki -Hajnówka osoba zaginiona -Zamość NN zwłoki -Warszawa Wykorzystanie Bazy Danych DNA w identyfikacji NN zwłok

Wykorzystanie Bazy Danych DNA r. godz młody mężczyzna wyszedł z domu, od tego czasu nie nawiązał kontaktu z rodziną, r. – ujawniono zwłoki mężczyzny (wtargnięcie pod nadjeżdżający pociąg), 3. Lipiec 2015 r. rejestracja w Bazie materiału pobranego od matki i siostry zaginionego – dopasowanie.

Wykorzystanie Bazy Danych DNA 1.W 1992 r. mężczyzna oddalił się z zakładu opiekuńczego dla psychicznie chorych, 2.Kwiecień 2015 r. rejestracja profilu NN mężczyzny w Bazie, 3.Lipiec 2015 r. profil matki zostaje zarejestrowany w Bazie – dopasowanie.

 Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji  Zakład Biologii  ul. Iwicka 14, Warszawa  Tel:  Fax: Dziękuję za uwagę!