Zarządzanie transportem Wybrane elementy Wskaźniki efektywności transportu Paweł Tura pawel@przewoznicy.pl, WSG Bydgoszcz
Plan prezentacji Wprowadzenie Wskaźniki efektywnościowe kontrola funkcjonowania transportu istota tworzenia wskaźników efektywności Wskaźniki efektywnościowe definicje wskaźników zależności pomiędzy wskaźnikami Porównanie wybranych systemów transportowych Paweł Tura
Wskaźniki efektywności transportu Wprowadzenie Istota tworzenia wskaźników ocena funkcjonowania systemu transportowego – diagnoza stanu aktualnego porównanie do konkurentów, ang. benchmarking słabe vs. mocne strony systemu poszukiwanie sposobów i obszarów poprawy Założenia do prowadzonych rozważań analizowany jest transport szynowy komunikacja miejska podobna analiza może być prowadzona w odniesieniu do transportu drogowego ? Paweł Tura
Wskaźniki efektywności transportu Definicje wskaźników Czas trwania kursu th na linii h (AB) [min], [godz] (1) A B – czas jazy na linii h – czas oczekiwania na wsiadanie i wysiadanie na linii h A B Czas obrotu na linii h (AB A) [min], [godz] (2) t D – czas postoju na pętli Potok pasażerów na linii h [pas/godz] liczba pasażerów przejeżdżających przez dowolny punkt linii komunikacyjnej w jednostce czasu, w jednym kierunku A B Paweł Tura
Wskaźniki efektywności transportu Definicje wskaźników 1 Interwał ruchu IRh na linii h [min] (3) odstęp czasu, w którym 2 środki transportu (obsługujące tę samą linię) kolejno przejeżdżają po sobie przez dowolny punkt 2 A B – liczba pojazdów na linii komunikacyjnej h Częstotliwość ruchu ωh na linii h [1/godz], przy IRh [min] (4) liczba środków transportu przejeżdżających w czasie 1 godz, w jednym kierunku, przez dowolny punkt linii A B Paweł Tura
Wskaźniki efektywności transportu Definicje wskaźników Prędkość eksploatacyjna na linii h [km/godz] (5) A B – długość drogi na linii h [km] – czas pracy (jazda + postoje) pojazdu [godz] Prędkość techniczna na linii h [km/godz] (6) – długość drogi na linii h [km] – czas jazdy pojazdu [godz], Paweł Tura
Wskaźniki efektywności transportu Definicje wskaźników Współczynnik wykorzystania czasu pracy na linii h [ – ], (7) ponieważ oraz to Praca przewozowa na linii h [pkm] lub [tkm] (8) 2 i – długość odcinka drogi i [km] 1 A B – liczba pasażerów (lub masa ładunku) [pas] lub [ton] Paweł Tura
Wskaźniki efektywności transportu Definicje wskaźników Współczynnik wykorzystania ładowności [ – ], (9) – pojemność pojazdu, wyrażona w [pas] lub [ton] Współczynnik gotowości technicznej taboru [ – ], (10) – czas użytkowania pojazdu na linii h – czas obsługiwania pojazdu na linii h Współczynnik wykorzystania pojazdu [ – ], (11) – czas użytkowania pojazdu na linii h Paweł Tura
Wskaźniki efektywności transportu Definicje wskaźników Współczynnik wykorzystania pojazdu sprawnego technicznie [ – ], (12) ponieważ patrz (10) patrz (11) to Wydajność pojazdu [pkm/godz] lub [tkm/godz] (13) – czas użytkowania pojazdu na linii h Paweł Tura
Wskaźniki efektywności transportu Definicje wskaźników Efektywność pojazdu na linii h [pkm/wkm] lub [tkm/wkm] (14) 100 wkm 1 100 km – liczba wozokilometrów zrealizowanych na linii h [wkm] 100 wkm Liczba pojazdów w systemie [ – ] (15) wymagana liczba pojazdów zdolnych do realizacji zaplanowanej pracy przewozowej 100 1 km Współczynnik napełnienia na odcinku od i do j, na linii h [%] (16) j i A B – liczba pasażerów na odcinku i j, linii h [pas] Paweł Tura
Wskaźniki efektywności transportu Definicje wskaźników Koszty eksploatacji [zł] (17) – koszt wozokilometra zrealizowanego na linii h [zł/wkm] Sprzedaż biletów Rentowność przewozów na linii h [%] (18) Przychód Zysk Koszty eksploatacji – przychód ze sprzedaży biletów na linii h [zł/wkm] Paweł Tura
Wskaźniki efektywności transportu Porównanie systemów transportowych Systemy transportowe (2008r.) Łódź (MPK) Warszawa Wrocław Szczecin Powierzchnia obsługiwanej aglomeracji [km2] 320 494 293 301 Ludność [tys] 809,7 1 700 643 419 Długość linii komunikacyjnych [km] 301,2 449 250 98 Liczba linii [ - ] 29 34 31 12 Liczba wozokilometrów [mln.wkm/rok] 26,3 48,7 21,2 9,4 Koszt wkm [zł/wkm] 4,01 -- -- 4,54 Współczynnik wykorzystania taboru [ - ] 0,77 -- 0,78 0,74 Średnia prędkość eksploatacyjna [km/godz] 15,2 12,8 13,9 15,5 Rentowność [%] 3,5 -- 0,1 1,9 Interwał ruchu (w godz. szczytu) [min] -- -- -- 10,6 Paweł Tura