Opodatkowanie spółek Podziały Spółek

Podziały spółek Rodzaje podziałów wg KSH Przewidziane są cztery sposoby podziału: 1) podział przez przejęcie, który polega na przeniesieniu całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały lub akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (art. 529 § 1 pkt 1 k.s.h.); 2) podział przez zawiązanie nowych spółek, który polega na zawiązaniu nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek (art. 529 § 1 pkt 2 k.s.h.); 3) podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki, który polega na przeniesieniu całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę lub spółki (art. 529 § 1 pkt 3 k.s.h.); 4) podział przez wydzielenie, który polega na przeniesieniu części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h.).

Podziały spółek – przeniesienie zorganizowanych części przedsiębiorstwa Podziały spółek polegające na przeniesieniu zorganizowanych części przedsiębiorstwa W jednym z orzeczeń sąd stwierdził, że „nieuzasadnione jest twierdzenie Ministra Finansów, jakoby interpretowany przepis art. 12 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.p. w zakresie, w jakim określa warunki dla wyłączenia powstania przychodu, dotyczył wyłącznie tych podlegających podziałowi spółek, w których majątku wyodrębnić można tylko i wyłącznie dwa ZCP” Zob. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 7 września 2010 r., I SA/Gd 396/10, LEX nr ; wyrok WSA w Gdańsku z dnia 15 września 2010 r., I SA/Gd 520/10, LEX nr Mając na uwadze stanowisko sądów, a także przepisy dyrektywy pojęcie „przeniesienie na spółkę przejmującą zorganizowanej części przedsiębiorstwa” przy podziale przez wydzielenie będzie rozumiane jako przeniesienie jednej, jak i kilku zorganizowanych części przedsiębiorstwa.

Podziały spółek – przeniesienie zorganizowanych części przedsiębiorstwa Zgodnie z brzmieniem art. 93c o.p., osoby prawne przejmujące lub osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują, z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, we wszystkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im w planie podziału składnikami majątku, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie – także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Podziały spółek – przeniesienie zorganizowanych części przedsiębiorstwa Jeżeli podział przez rozdzielenie przedstawia się w ten sposób, że na każdą ze spółek przejmujących lub nowo zawiązanych przechodzi zorganizowana część przedsiębiorstwa, podział zaś przez wydzielenie przedstawia się w ten sposób, że na spółkę przejmującą przeniesiona zostaje zorganizowana część przedsiębiorstwa i w spółce pozostaje inna zorganizowana część przedsiębiorstwa, to: 1) spółka dzielona nie płaci podatku od nadwyżek wartości (cichych rezerw) – następuje ciągłość wyceny majątkowej; 2) spółka przejmująca nie opodatkowuje dochodu odpowiadającego nadwyżce wartości otrzymanego majątku spółki dzielonej ponad wartość nominalną udziałów (akcji) wydanych udziałowcom (akcjonariuszom) spółki dzielonej; 3) spółka przejmująca może zapłacić podatek, gdy jej udział w spółce dzielonej był niższy niż 10%.

Podziały spółek – przeniesienie zorganizowanych części przedsiębiorstwa Przykład Spółka A (przejmująca) nabyła za wkład pieniężny o wartości 20 j.p. 5% udziałów w spółce B (dzielonej). Następnie spółka B uległa podziałowi, na skutek którego A przejęła zorganizowaną część przedsiębiorstwa spółki B o wartości 500 j.p. Na 5% udziałów przypada majątek o wartości 25 j.p. Dochód do opodatkowania wynosi: 25 j.p. – 20 j.p. = 5 j.p.

Podziały spółek – przeniesienie zorganizowanych części przedsiębiorstwa Jeżeli u wspólnika spółki dzielonej powstanie dodatnia różnica pomiędzy: 1) wartością udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną a wydatkami na nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej – przy podziale przez rozdzielenie, lub 2) wartością udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną a wartością lub kwotą wydatków poniesionych na nabycie udziałów w spółce dzielonej lub odpowiednią częścią tej wartości lub kwoty – przy podziale przez rozdzielenie – to nadwyżka ta nie podlega opodatkowaniu na dzień podziału. Opodatkowanie wspólnika z tytułu dochodu ujawnionego na dzień podziału zostaje przesunięte na dzień zbycia przez niego udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej. Dochód wspólnika na dzień zbycia udziałów (akcji) ustala się w następujący sposób: Przy podziale przez rozdzielenie: dochód = przychód z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) – wydatki na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej. Art. 12 ust. 4 pkt 12 i art. 16 ust. 1 pkt 8c u.p.d.o.p. oraz art. 24 ust. 8 u.p.d.o.f.

Podziały spółek – przeniesienie zorganizowanych części przedsiębiorstwa Przykład Wspólnik nabył w spółce A udziały o wartości nominalnej 100 j.p. za wkład niepieniężny w postaci środków trwałych. Następnie spółka A uległa podziałowi przez rozdzielenie pomiędzy spółkę B i C. Wspólnik objął udziały spółki B o wartości nominalnej 65 j.p. i spółki C o wartości nominalnej 65 j.p., a następnie zbył udziały spółki B za 70 j.p. Dochód do opodatkowania wynosi 70 j.p. – 50 j.p. = 20 j.p.

Podziały spółek – przeniesienie zorganizowanych części przedsiębiorstwa Przy podziale przez wydzielenie: dochód = przychód z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) – koszty, przy ustaleniu których bierze się pod uwagę proporcję, w jakiej pozostaje wartość nominalna unicestwionych udziałów w spółce dzielonej do wartości nominalnej przed podziałem. Zob. art. 16 ust. 1 pkt 8c lit. c lub art. 24 ust. 8 pkt 3 u.p.d.o.f.

Podziały spółek – przeniesienie zorganizowanych części przedsiębiorstwa Przykład Wspólnik A poniósł wydatek w kwocie 120 j.p. na objęcie udziałów w spółce B o wartości nominalnej 120 j.p. Następnie dokonał się podział spółki B przez wydzielenie. Na skutek tego zdarzenia wartość nominalna udziałów posiadanych przez wspólnika A w spółce B zmniejszyła się do 80 j.p., a jednocześnie objął on udziały w spółce przejmującej C o wartości nominalnej 40 j.p. Wspólnik A wkrótce po podziale zbył udziały spółki B i C. Wartość unicestwionego udziału w spółce B do jego wartości przed podziałem wynosi 40 j.p./120 j.p., czyli 1/3. W związku z tym wydatki poniesione przez A na nabycie udziałów w spółce dzielonej B ulegną podziałowi w tej samej proporcji, a zatem koszt uzyskania przychodów przy zbyciu udziałów spółki C wyniesie 40 j.p., a pozostała część wydatków, tj. 80 j.p., będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu przy zbyciu udziałów spółki B. Przykład Wspólnicy A i B objęli w spółce C udziały za wkłady pieniężne o wartości 100 j.p. każdy. Następnie spółka C uległa podziałowi, w wyniku którego wspólnik A pozostał nadal w spółce C, a wspólnik B w zamian za udziały w spółce C uzyskał udziały spółki przejmującej D. Kosztem uzyskania przychodu przy zbyciu udziałów w spółce C przez wspólnika A będzie 100 j.p. (kwota wydatków na nabycie tych udziałów), a kosztem uzyskania przychodu przy zbyciu udziałów spółki D przez wspólnika B będzie również kwota 100 j.p., odpowiadająca wydatkom poniesionym przez tego wspólnika na nabycie jego unicestwionych udziałów w spółce C.

Podziały spółek - przeniesienie składników majątkowych niestanowiących zorganizowanych części przedsiębiorstwa Podziały spółek polegające na przeniesieniu składników majątkowych niestanowiących zorganizowanych części przedsiębiorstwa Skutki podatkowe dla spółek i wspólników

Podziały spółek - przeniesienie składników majątkowych niestanowiących zorganizowanych części przedsiębiorstwa 1) spółka podlegająca podziałowi płaci podatek od cichych rezerw, tj. od różnicy pomiędzy rynkową wartością przeniesionych składników majątkowych a wydatkami poniesionymi na ich nabycie; 2) spółki przejmujące lub nowo zawiązane mogą wycenić przejęty majątek według wartości rynkowej; 3) spółka przejmująca nie opodatkowuje dochodu odpowiadającego nadwyżce wartości otrzymanego majątku spółki dzielonej ponad wartość nominalną udziałów (akcji) wydanych udziałowcom (akcjonariuszom) spółki dzielonej; 4) spółki przejmujące mogą zapłacić podatek, gdy ich udział w spółce dzielonej był niższy niż 10%. Art. 10 ust. 2 pkt 2 u.p.d.o.p.

Podziały spółek - przeniesienie składników majątkowych niestanowiących zorganizowanych części przedsiębiorstwa 1) wspólnicy przy podziale przez rozdzielenie na dzień podziału opodatkowują dochód w wysokości różnicy pomiędzy nominalną wartością objętych udziałów (akcji) a kosztami nabycia udziałów (akcji) w spółce dzielonej; jest to dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych; 2) wspólnicy przy podziale przez wydzielenie na dzień wydzielenia opodatkowują dochód w wysokości różnicy pomiędzy nominalną wartością objętych udziałów (akcji) a kosztem uzyskania przychodu, który stanowi proporcjonalna część wartości lub kwoty wydatków poniesionych na nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej; jest to dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych; 3) wspólnicy przy zbyciu udziałów (akcji) objętych na skutek podziału, zarówno jeśli nabyli je przy podziale przez rozdzielenie, jak i przy podziale przez wydzielenie, przyjmują jako koszt uzyskania nominalną wartość tych udziałów. Art. 10 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.p. lub art. 24 ust. 5 pkt 7 u.p.d.o.f. Art. 15 ust. 1m u.p.d.o.p. i art. 22 ust. 1g u.p.d.o.f.