Fundusze hedgingowe

Fundusz hedgingowy - definicja Fundusz hedgingowy (z ang. Hedge fund) - zwany również funduszem arbitrażowym to rodzaj instytucji finansowej pobierającej opłatę za zarządzanie powierzonym kapitałem, w którym dokonuje się kupna i krótkiej sprzedaży papierów na rynku kapitałowym w celu ograniczenia ryzyka wahań cen obejmujących swoim zasięgiem cały rynek dla maksymalizacji zysków.

Historia funduszy hedgingowych 1949 – A.W. Jones & Co. – pierwszy fundusz hedgingowy (Alfred Winslow Jones) 1965 – 1969 – Pierwsza fala popularności (nacisk na wykorzystanie dźwigni finansowej) 1968 – 200 funduszy hedgingowych 1969 – 1974 – Pierwsza „fala łez” (załamanie rynku spółek o niskiej kapitalizacji) 1974 – 1986 – „Spokojne lata” (1982 – początek hossy na rynku akcji) 1986 – Tiger Fund (Julian Robertson) 1986 – 1998 – Druga fala popularności (załamanie na Wall Street 1987, Leon Cooperman) 1992 – Quantum Fund (George Soros) spekulacja na funcie brytyjskim 1995 – ponad 2000 funduszy 1998 - 2000 – Druga „fala łez” (krach funduszu LTCM, dobre wyniki tradycyjnych strategii) Od 2000 – Trzecia fala popularności

Archetyp funduszu hedgingowwego – A.W. Jones & Co. Wykorzystanie dźwigni finansowej Wykorzystanie krótkiej sprzedaży Dostępność dla wąskiej grupy inwestorów Wysokie opłaty za zarządzanie o charakterze success fee (reguła 2-and-20)

Wynagrodzenie za zarządzanie hedge fund I koncepcja Wynagrodzenie jest sumą: Prowizji za zarządzanie Prowizji od wzrostu wartości portfela Cechy: Wysokość prowizji za zarządzanie: między 1-4% wartości portfela aktywów Wysokość prowizji od wzrostu wartości portfela: około 20% (jednak zdarzają się znacznie wyższe, sięgające 50%) Częstotliwość płatności prowizji: miesięcznie, tygodniowo lub kwartalnie II koncepcja Mechanizm high watermarks – prowizja wypłacana jest od różnicy między wartością funduszu w danym roku a jego wartością w roku poprzednim, ale tylko wtedy gdy aktualna wartość przekracza historyczne maksimum. Inwestorzy dodatkowo płacą prowizję za zarządzanie.

Wynagrodzenia funduszy hedgingowych Typ strategii Opłata zarządzanie (%) Premia za wyniki (%) Credit 1,64 20,00 CTA 1,79 20,56 Distressed Securities 1,55 20,51 Event Driven 1,67 19,14 Fixed Income 1,45 19,18 Long/Short Equity 1,63 19,16 Macro 1,84 19,20 Market Neutral 19,71 Multi-Strategy 1,69 19,39 Other 1,51 17,13 Relative Value 1,38 19,00 Special Solutions 1,59 20,25 Statistical Arbitrage Funds of Hedge Funds 1,35 10,58 Źródło: Preqin Inc. Hedge Fund Spotlight

Cechy funduszy hedgingowych Negatywna korelacja stóp zwrotu z rentownością tradycyjnych inwestycji w akcje i obligacje lub brak stabilnej korelacji z rynkiem kapitałowym, Cel - maksymalizacja stopy zwrotu/wartości w sensie absolutnym, a nie na tle benchmarku, Inwestowanie wymaga dodatkowej specjalistycznej wiedzy, często pozafinansowej, Płynność jest zdecydowanie niższa od charakteryzującej tradycyjne rynki kapitałowe, Horyzont inwestycyjny znacznie wykracza poza czas zaangażowania środków w tradycyjne strategie na rynku kapitałowy.

Wykorzystanie dźwigni finansowej

Podmioty obsługujące fundusze hedgingowe

Podmioty obsługujące fundusze hedgingowe 2 Prime broker – broker oferujący kompleksową obsługę maklerską funduszu (usługi brokerskie, finansowanie, rozliczania transakcji, usługi powiernicze, zarządzanie ryzykiem itp.). Główne źródło dochodów – pożyczki gotówkowe i pożyczki w papierach wartościowych. Fund administrator – administrowanie funduszem (usługi księgowe, obłsuga inwestorów, analiza ryzyka, wycen aktywów funduszu itp.). Po kryzysie – na głównych rynkach fundusze muszą zatrudniać niezależnego administratora funduszu by móc pozyskiwać kapitał od zewnętrznych inwestorów. Custodian (Powiernik) – Przechowywanie aktywów funduszu.

Aktywa funduszy hedgingowych (mld USD) Źródło: Barclayhedge.com

Największe fundusze hedgingowe (2012)

Pochodzenie zarządzających funduszami hedgingowymi

Lokalizacja zarządzających funduszami hedge - 2015

Źródła kapitałów funduszy hedgingowych

Kategorie funduszy hedgingowych Fundusze względnej wartości (Relative Value) Fundusze sytuacji nadzwyczajnych (Event driven) Fundusze oportunistyczne (Opportunistic) Convertible arbitrage Merger arbitrage Macro Fixed income arbitrage Distressed securities Short selling Equity-market neutral Long region / industry Statistical arbitrage Emerging markets Fundamental arbitrage Long / short equity

Strategia: Long/Short – Equity (długa i krótka pozycja na akcje) Najbardziej popularna grupa funduszy hedge Decyzje inwestycyjne podejmowane na podstawie czynników fundamentalnych Zakup akcji spółek niedowartościowanych i równoczesna sprzedaż akcji spółek przewartościowanych pozwala zneutralizować wahania rynkowe Minimalizacja ryzyka poprzez krótką sprzedaż i strategie opcyjne

Strategia: Event Driven (wykorzystanie zdarzeń nadzwyczajnych) Inwestowanie w spółki które przechodzą istotne zmiany lub zdarzenia Przykłady strategii Event Driven: Merger Arbitrage (Arbitraż fuzji i przejęć) Zarządzający inwestuje w spółki, które ogłosiły lub dla których jest przewidywana fuzja. Typowa inwestycja to zajęcie długiej pozycji w akcjach spółki przejmowanej i krótkiej - w akcjach spółki przejmującej. Distressed Securities (Inwestycje w papiery wartościowe spółek w trakcie procesu restrukturyzacji finansowej lub zagrożonych bankructwem ) Zarządzający zajmuje długą lub krótką pozycję w obligacjach i akcjach spółek, zagrożonych bankructwem. Z powodu trudnej sytuacji, zarządzający może nabywać papiery wartościowe tych spółek z dużym dyskontem.

Strategia: Global Macro (naśladowanie trendów makroekonomicznych) Fundusze typu Global Macro są najstarszymi i najbardziej znanymi funduszami hedge (np.: George Soros – Quantum Fund) Szukanie okazji w trendach makroekonomicznych Fundusze te działają na wszystkich rynkach i wszystkich dostępnych instrumentach finansowych W portfelach funduszy Global Macro dominują najbardziej płynne klasy aktywów i stosowany jest duży lewar

Strategie arbitrażowe (arbitraż) Zysk ze zróżnicowanego poziomu cen pomiędzy wysoce skorelowanymi instrumentami Wykorzystywanie okresowej nieefektywności rynku (np. różnice w cenach czy stopach procentowych) Używanie dużego lewara Przykłady strategii arbitrażowych: Convertible bond arbitrage (Arbitraż zamiennych papierów wartościowych) Fixed income arbitrage (Arbitraż papierów wartościowych o stałym dochodzie)

Aktywa funduszy hedgingowych w podziale na style inwestycyjne (2012) Źródło: barclayhedge.com.

Przepływy kapitałów do funduszy hedgingowych w roku 2012 (jako % wartości aktywów na początek roku)

Przepływy kapitałów do funduszy hedge - 2015

Stopy zwrotu z funduszy zarządzanych przez Credit Suisse oraz z głównych indeksów Indeks/strategia Stopa zwrotu 03.2007 – 04-2008 Średnioroczna stopa zwrotu 01.1994 – 04.2008 Indeks CSFB/Tremont 5,22 10,67 Convertible arbitrage -5,25 8,03 Dedicated short bias 9,20 -1,65 Emerging markets 9,38 9,45 Equity market neutral 7,49 9,88 Event driven 3,25 11,36 Fixed income arbitrage -4,33 5,75 Global macro 17,82 13,86 Long/short equity 4,31 11,74 Managed futures 15,55 6,88 Multi-strategy 0,92 9,29 S&P 500 -4,68 10,36 DJWI -3,19 6,84 Źródło: Pruchnicka-Grabias, I. „Fundusze hedgingowe a inwestycje alternatywne”, CeDeWu, 2008

Indeksy funduszy hedgingowych a indeksy rynku akcji i obligacji Źródło: barclayhedge.com.

Mapa ryzyko zysk za lata 1996-2010 Event driven Equity long biased Merger arbitrage Global macro Distressed securities Funds-of-funds Market neutral Fixed-income arbitrage Short biased S&P500 Średnioroczna stopa zwrotu Odchylenie standardowe 10-letnie obligacje USA Źródło: barclayhedge.com, Bloomberg.

Mapa ryzyko zysk za lata 1999-2012 Źródło: Credit Suisse - 2012 Hedge Fund Market Review

Ranking efektywności strategii funduszy hedgingowych

„Przeżywalność” funduszy hedgingowych

Regulacje funduszy hedgingowych po kryzysie finansowym USA – ustawa Dodda-Franka (2010) – obowiązek rejestracji w SEC zarządzających funduszami powyżej 150 mln USD, fundusze 25 – 100 mln USD – rejestracja stanowa Unia Europejska – projekt dyrektywy AIFMD (Alternative Investment Fund Managers Directive) – obowiązek ustanowienia niezależnego depozytariusza, obowiązek notyfikowania oferty sprzedaży funduszu regulatorowi, możliwe graniczenia skali wykorzystania dźwigni finansowej, jednolity paszport, brak ograniczeń co do typów inwestycji funduszy. Planowana implementacja – 2013 (do końca 2013 16 krajów Unii w tym Polska nie implementowało dyrektywy).