Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" W jaki sposób zabiegać o bezpośrednie inwestycje zagraniczne? Janusz Świerkocki, Katedra Wymiany Międzynarodowej UŁ
Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Opcje Zachęcać BIZ (zachęty kosztują) Otworzyć gospodarkę, to BIZ same przyjdą „Zmuszać” BIZ do realizowania strategii rozwoju gospodarki i dzielenia się z nią swymi aktywami
Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Co na świecie? Wg UNCTAD: : 2748 zmian w regulacjach, z czego 89% ułatwiających BIZ; Ale : : tylko 62 nowe restrykcje, a : już 240 nowych restrykcji
Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Zachęty dla BIZ = subsydia inwestycyjne Środki mające wpływać na wartość, lokalizację projektu lub gałąź, w której zostanie dokonany, w większości niedostępne dla porównywalnych projektów inwestorów krajowych Finansowe i fiskalne Tańsze usługi publiczne Regulacje redystrybuujące zasoby od innych podmiotów Czy mają sens ekonomiczny? jako bezdyskusyjne pomijamy: zabiegi promocyjno- marketingowe
Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Co wiemy z badań empirycznych za granicą o wpływie zachęt na wybór lokalizacji BIZ w XX w.? Ogólnie: Lata 60-70: tylko fundamenty gospodarcze (warunki podażowe, popytowe, stabilność polityczno- gospodarcza) Lata 90: w indywidualnych przypadkach zachęty mają znaczenie
Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Prawidłowości szczegółowe Zachęty podatkowe: Bardziej atrakcyjne dla BIZ proeksportowych i dla „mobilnych” Bardziej interesują inwestorów osiadłych niż nowych Bardziej atrakcyjne dla małych inwestorów Skłaniają do finansowania inwestycji z zysków w kraju goszczącym Interesujące bardziej dla poziomych BIZ (optymalizacja obciążeń podatkowych) Dotacje (granty): Raczej duże korporacje Raczej nowi inwestorzy (greenfield, fuzje, przejęcia)
Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Zachęty dla BIZ w Polsce Reguły pomocy publicznej UE Ogólnie dostępne środki w ramach polityki inwestycyjnej (147 instrumentów, m. in. fundusze unijne) W tym: SSE; System wspierania inwestycji o istotnym znaczeniu dla polskiej gospodarki; ulgi w podatku od nieruchomości
Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" SSE Wieloletnie ulgi podatkowe, tańsze tereny, bezpłatna pomoc przy załatwianiu formalności Pomoc zróżnicowana regionalnie Wejście do SSE jest uwarunkowane (okres, wartość, miejsca pracy, udział własny) Trzeba jednak wpierw osiągnąć dochód! BIZ: dowolna lokalizacja SSE
Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" System wspierania inwestycji o istotnym znaczeniu dla polskiej gospodarki Granty (ogółem mln rocznie, ) Kryteria: sektory priorytetowe; wielkość nakładów; liczba nowych miejsc pracy; region Grant maksymalnie 5 letni Decyzja rządu: polityka przemysłowa czy regionalna?
Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Ulgi w podatku od nieruchomości Grunty i budynki na cele gospodarcze Maksymalne stawki ustala MF jako pułap dla gmin Zwolnienia w gestii gmin – konkretny wymiar finansowy Gminy bogate, gminy biedne
Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Skuteczność zachęt dla BIZ w badaniach polskich ekonomistów Brak systematycznych analiz, ale… Modele ekonometryczne (W. Orłowski - Polska, A. Cieślik - województwa): zachęty nie są istotnym czynnikiem przyciągającym Badania ankietowe (8) – Polska, woj. łódzkie: wyniki mało spójne; zachęty najprawdopodobniej mało istotne dla przyciągania BIZ Wniosek: rola zachęt na pewno słabo zbadana, choć zapewne niewielka Zła konstrukcja bodźców czy tylko ogólna prawidłowość?
Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt "Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego" Wnioski BIZ są formalnie traktowane jak krajowe, ale de facto mają niewielkie preferencje Wszystkie kategorie zachęt, dla małych i dużych inwestorów Atrakcyjność subsydiów dla BIZ zależy od subsydiów u sąsiadów Polski Od zachęt nie należy wiele oczekiwać (skromne środki) Wątpliwe stosowanie zachęt jako instrumentu polityki regionalnej, dyskusyjne jako przemysłowej Władze (centralne, regionalne) działają „na oko” nie mając wiarygodnej informacji o efektywności zachęt (SSE: zatrudnienie, nakłady inwestycyjne vs wartość ulg i koszty infrastruktury; System: zatrudnienie, nakłady inwestycyjne, wpływy z PIT i CIT ale wg szacunków inwestorów) Efekt dobrobytowy dla polskiej gospodarki ≈ 0? Czy warto kontynuować, czy może wydać środki publiczne na coś innego (MF a MG)? A może najpierw spróbować ocenić skutki zachęt?