SANKTUARIA MARYJNE

Sanktuaria Maryjne w Archidiecezji Katowickiej Mikołów - Bujaków - Sanktuarium Matki Bożej Opiekunki Środowiska Naturalnego  ► Katowice - Bogucice - Sanktuarium Matki Bożej Boguckiej ►  Piekary Śląskie - Sanktuarium Matki Boskiej Piekarskiej ► Pszów - Sanktuarium Matki Bożej Uśmiechniętej ► Ruda Śląska - Kochłowice - Sanktuarium Matki Bożej z Lourdes ► Turza Śląska - Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej ►

Mikołów-Bujaków - Sanktuarium Matki Bożej Opiekunki Środowiska Naturalnego  Kiedy św. Wojciech, bp. Pragi, Pielgrzymował przez naszą ziemię do Gniezna, poświęcił około 995 roku pierwszy kościół w Bujakowie. Tak w wielkim skrócie brzmi treść legendy przekazywanej od pokoleń w tej parafii. W przeszłości niektóre publikacje nawiązywały do niej, jednak nie są potwierdzone żadnym źródłem historycznym. Na pamiątkę tego legendarnego zdarzenia w dawnym kościele bujakowskim, przechowywano obraz z wizerunkiem św. Wojciecha . Obecnie jeden z witraży umieszczony w prezbiterium przedstawia postać tego Świętego. Zaś przed kościołem postawiono pamiątkową kapliczkę św. Wojciecha.

Mikołów-Bujaków - Sanktuarium Matki Bożej Opiekunki Środowiska Naturalnego  W 1996r. poświęcono nowy ołtarz, wykonany na wzór dawnego barokowego ołtarza. W prezbiterium i kaplicach bocznych namalowane zostały freski, ściany wykonano w renesansowej technice - sgraffito. Kościół parafialny jest okolony starym kamiennym murem, obejmującym dawny cmentarz przykościelny. Zachował się tylko jeden kamień nagrobny z 1872r. Dookoła parkanu rośnie 6 starych lip drobnolistnych, których wiek określa się na około 250 - 350 lat. W lipach zagnieździły się sowy. ◄

Katowice - Bogucice - Sanktuarium Matki Bożej Boguckiej W sanktuarium bogucickim czcią cieszy się wizerunek Matki Bożej namalowany na lipowej desce. Data jego powstania jest nieznana. Prawdopodobnie jest to kopia obrazu Matki Bożej Piekarskiej, na co wskazuje wierzchnia warstwa obrazu pochodząca z XVII w. Niektórzy dopatrują się także wzorców z obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Określenie czasu powstania obrazu jak też wzorców jest bardzo trudne, ponieważ wierzchnia warstwa obrazu (sukienka) przypomina układ piekarski, zaś druga warstwa przedstawia Matkę Bożą w układzie częstochowskim. Kult sanktuaryjny Od momentu, kiedy w kościele w Bogucicach pojawił się obraz Matki Bożej główne uroczystości odpustowe są obchodzone w Święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, oraz w święto św. Szczepana.

Katowice - Bogucice - Sanktuarium Matki Bożej Boguckiej Pierwsze wzmianki o kościele w tym miejscu pochodzą z 1403 r. Wiadomo jednak, że parafia w Bogucicach powstała w latach 1374-1397. Pierwotnie teren parafii należał do parafii w Mysłowicach. Pierwszy kościół był drewniany i nosił wezwanie św. Szczepana i św. Doroty. W XVI w. został wybudowany drugi kościół „na górce”. Tam też znajdował się obraz Matki Bożej, ale nie wiadomo jak i kiedy tam się znalazł. Pierwsza świątynia drewniana przetrwała do końca XIX w., kiedy to w 1894 r. został wybudowany nowy kościół w stylu neogotyckim. Konsekrował go kard. Jerzy Kopp. Inicjatorem budowy tego kościoła był ks. Ludwik Skowronek. Po jego wybudowaniu miało miejsce przeniesienie obrazu do nowej świątyni, w której znajduje się po dziś dzień. Koronacja obrazu miała miejsce 4 czerwca 2000 r., a dokonał jej nuncjusz apostolski w Polsce abp Józef Kowalczyk. Ustanowienie sanktuarium Matki Bożej Boguckiej miało miejsce 7 października 2002 r. ◄

Piekary Śląskie - Sanktuarium Matki Boskiej Piekarskiej Początki parafii piekarskiej sięgają 1303 roku, kiedy to postawiono drewniany kościółek pod wezwaniem św. Bartłomieja Apostoła. Nie wiadomo kiedy dokładnie w bocznej nawie tej świątyni pojawiła się  ikona przedstawiająca Matkę Bożą. Prawdopodobnie została ona przyniesiona z przydrożnej kapliczki. Nieznany jest też autor obrazu. Historycy zgodni są jednak co do tego, że ikona pochodzi z XV wieku. Została namalowana na lipowej desce o wymiarach 129 cm długości i 92 cm szerokości. Przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem w lewej ręce. W prawej dłoni Maryja trzyma jabłko – symbol Ewy. Dzieciątko unosi prawą rączkę w geście błogosławieństwa, a w lewej trzyma ewangeliarz. Wizerunek jest utrzymany w typie Hodegetrii  (Przewodniczki) i nawiązuje do malarstwa bizantyjskiego. W okresie, kiedy powstał obraz malowano według żywego modelu, stąd więc przypuszcza się, że omawiany wizerunek jest podobizną przypadkowej kobiety z dzieckiem spotkanej na ulicy.  ◄

Pszów - Sanktuarium Matki Bożej Uśmiechniętej Obraz Matki Bożej Uśmiechniętej Historia obrazu Matki Bożej rozpoczęła się w 1722 r. Już od samego początku wizerunek cieszył się czcią wiernych, którzy doświadczali łask otrzymanych za wstawiennictwem Matki Bożej. Dlatego też i Kuria Wrocławska przychyliła się do próśb wiernych zezwalając na koronację obrazu, co miało miejsce 4 lipca 1730 r. Korony jednak zostały ukradzione w 1976 r., stąd też miała miejsce rekoronacja, której dokonał bp Damian Zimoń 9 IX 1990 r. Abp Zimoń dokonał także erygowania sanktuarium Matki Bożej Uśmiechniętej 7 października 2002 r.

Pszów - Sanktuarium Matki Bożej Uśmiechniętej Najstarsza wzmianka o osadzie w Pszowie pochodzi z 1265 r. Z tego także okresu pochodzą pierwsze informacje o parafii, której początek datuje się wraz z lokacją miasta. Pierwszy kościół nosił wezwanie Wszystkich Świętych. Była to świątynia drewniana, która przetrwała do momentu wybudowania obecnego i większego kościoła, który powstał  z powodu coraz większego napływu pielgrzymów do pszowskiego sanktuarium. Budowa została rozpoczęta w 1743 r. według projektu Fryderyka Gansa z Karniowa w stylu barokowym. Poświęcenie świątyni odbyło się w 1747 r. Konsekracja kościoła miała miejsce 14 września 1862 r. W 1845 r. rozpoczęto prace nad budową wież przy kościele sanktuaryjnym. Prace te zostały zakończone pięć lat później. W czasie obu wojen kościół uległ zniszczeniom, a dzwony zostały zarekwirowane na cele wojenne. Po wojnie świątynia była dwukrotnie remontowana z powodu szkód górniczych wyrządzonych przez kopalnię „Anna”. 7 czerwca 1997 r. kościół ten został wyniesiony do godności bazyliki mniejszej.

Pszów - Sanktuarium Matki Bożej Uśmiechniętej Kult sanktuaryjny W 1722 r. miała miejsce pielgrzymka miejscowej ludności do Matki Bożej Częstochowskiej. W czasie tej pielgrzymki mieszkańcy kupili obraz i potarli go o oryginał. Jednak w drodze powrotnej obraz uległ uszkodzeniu, dlatego też został przemalowany przez miejscowego artystę Fryderyka Siedleckiego. On to właśnie przyczynił się do tego, że obraz otrzymał  wygląd, jaki znamy obecnie. Kult sanktuaryjny w Pszowie rozpoczął się w XVIII w. Trwa on do dnia dzisiejszego, zwłaszcza w niedzielę po 8 września, kiedy przypada główny odpust w sanktuarium. ◄

Ruda Śląska - Kochłowice - Sanktuarium Matki Bożej z Lourdes Kochłowice zawdzięczają zbudowanie kościoła reformacji kościelnej Lutra. W tym czasie obszar Kochłowic należał do margrabiego Hohenzollerna, pana ziemi bytomskiej, który był wyznania protestanckiego. Budynek kościelny (kaplica-zbór) został wzniesiony z polecenia tegoż margrabiego około roku 1590. Mówi o tym dokument powizytacyjny z wizytacji dekanatu bytomskiego, którą przeprowadził w roku 1598 ks. Krzysztof Kazimierski z polecenia ks. kardynała Jerzego Radziwiłła, biskupa krakowskiego. Jest w nim mowa o niedawno wzniesionej kaplicy w Kochłowicach, "która nie jest poświęcona i zarządza nią odstępca".

Ruda Śląska - Kochłowice - Sanktuarium Matki Bożej z Lourdes Podczas kolejnej wizytacji, którą przeprowadził ks. archidiakon Fox w roku 1619 kaplica była dalej w rękach protestanckich. Z dokumentu powizytacyjnego wynika, że kochłowicką kaplicę zbudowano przed około trzydziestu laty, czyli około 1590 r. Ta drewniana kaplica administrowana była najpierw przez predykanta luterańskiego, rezydującego przy kościele w Bielszowicach, którym był były zakonnik, apostata Jan z zakonu cystersów w Andrzejowie. Z dokumentu z 1619 roku wynika, że od roku 1616 w Kochłowicach był już osobny pastor. W tym czasie usunięto z kościoła obrazy, chorągwie, zniszczono cyborium.

Ruda Śląska - Kochłowice - Sanktuarium Matki Bożej z Lourdes Ostatnim predykantem luterańskim był Adam Maternius. Przebywał on w Kochłowicach od 1628-1629 roku, czyli do cesarskiego edyktu nakazującego opuszczenie zajmowanych przez nich kościołów i zamknięcie tych kościołów dla nabożeństw luterańskich. Po przepędzeniu protestantów kaplica była czasowo zamknięta lub czasowo administrowana przez katolickiego proboszcza z Bielszowic. Dopiero około roku 1648 biskup krakowski zezwolił na formalną zmianę charakteru kaplicy na kościół parafialny. Zatem dopiero od roku 1648 istnieje w Kochłowicach kościół parafialny i kanonicznie przez biskupa erygowana parafia. Z tym faktem wiąże się sprawa uposażenia beneficjalnego. O pierwszym uposażeniu katolickich duszpasterzy informuje protokół powizytacyjny z 1665 roku. Zawiera on słowa "Parochus possidet Agros, ut erant ex autiquo". Znaczyłoby to, że od początku istnienia kaplicy w Kochłowicach role te musiały być przeznaczone na cele kościelne. Można z tego wynosić, iż korzystali z nich duchowni protestanccy.

Ruda Śląska - Kochłowice - Sanktuarium Matki Bożej z Lourdes Dokument z 1665 roku informuje także, że parafialny kościół w Kochłowicach nie był jeszcze konsekrowany. Konsekracja nastąpiła dopiero 5 maja 1670 roku, dokonał jej biskup Mikołaj Oborski. Sprawa konsekracji kościoła jest do dziś bardzo sporna. Porównując pracę Musioła i Koziełka można zauważyć znaczne rozbieżności. Ksiądz Koziełek pisze o poświęceniu w 1670 roku nowego kościoła, choć sam przyznaje, ze nie wiadomo, kiedy został on wybudowany. Koziełek sądził, że gdy biskup dokonywał aktu poświęcenia, musiała się to odnosić do nowej budowli. Zupełnie innego zdania jest Musioł. Twierdzi on, że biskup odbył objazd rekoncyliacyjny w celu przywrócenia dla nabożeństw katolickich kościołów "sprofanowanych przez heretyków". Kaplica kochłowicka w dokumentach z 1619 i 1665 roku była określana jako "koncousecrata". Chodziło więc o dokonanie konsekracji kaplicy wybudowane około 1590 roku, uznanej jako kościół parafialny około 1648 roku. ◄

Turza Śląska - Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej Pierwszym w Polsce sanktuarium maryjnym poświęconym MB Fatimskiej jest Turza Śląska, leżąca w południowej części archidiecezji katowickiej, w pobliżu przejścia granicznego w Chałupkach. Powstanie sanktuarium wiąże się z budową kościoła w tej miejscowości. Fatimskie wezwanie pojawiło się tutaj spontanicznie dla uczczenia przypadającego w 1947 roku 30–lecia objawień. W pierwszych dniach maja 1947 roku kuria biskupia w Katowicach poleciła ks. wikaremu Ewaldowi Kasperczykowi z Wodzisławia, aby służył radą i pomocą przy budowie nowego kościoła w Turzy. To dzięki niemu parafianie zgodzili się wybrać na patronkę kościoła Matkę Bożą Fatimską, a także dzięki Bożej Opatrzności rozwinęło się tutaj sanktuarium.

Turza Śląska - Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej Najpierw, w połowie maja tegoż roku, na placu budowy stanęła figura Matki Bożej. Umieszczono ją w drewnianej kapliczce. Odbyło się wielkie nabożeństwo z tej okazji, w którym wzięli udział wierni z okolicznych parafii. Dalsze prace postępowały tak szybko, że 13 lipca postanowiono odprawić pierwszą mszę św. na ukończonych fundamentach przyszłej świątyni. W październiku, na zakończenie obchodów 30– lecia objawień fatimskich, odprawiono uroczystą mszę św., a wieczorem różaniec. Każdy był przekonany, że błogosławieństwo Boże nad budowę kościoła wyprasza Pani Fatimska. Parafia zjednoczyła się wokół świątyni, jedni przed drugimi prześcigali się w pomocy i ofiarach. Pojawił się również obraz Matki Boskiej Fatimskiej. Namalował go artysta malarz Franciszek Worek. 14 listopada 1948 roku przybył do Turzy ks. bp Stanisław Adamski, aby poświęcić nowy kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Fatimskiej. Był to pamiętny dzień w historii parafii. Po półtorarocznej budowie świątynia była gotowa.

Turza Śląska - Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej Taki był początek. Nikt jednak nie spodziewał się, że do tak szybko wybudowanego kościoła w Turzy rozpoczną się pielgrzymowanie wierni z bliższej i dalszej okolicy, a kula na wieży stanie się wręcz symboliczna. Ktokolwiek będzie mówił o Turzy podkreśli, że chodzi o świątynię, w której świat w postaci kuli ziemskiej wznosi się do nieba. Na 40–lecie objawień fatimskich w 1957 roku przybyli do Turzy pielgrzymi z 223 parafii. W asyście licznego duchowieństwa sumę odprawił i kazanie wygłosił ks. bp Herbert Bednorz. Jeszcze okazalej wypadła uroczystość 50–lecia objawień dziesięć lat później. Uczestniczyły w niej delegacje z zagranicy, także z Fatimy.

Turza Śląska - Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej Zainteresowanie rozgłosem Turzy zaniepokoiło władze państwowe. Kiedy zaczęto bliżej interesować się orędziami Matki Boskiej Fatimskiej, rozpoczęła się „cicha walka” przeciw tej polskiej Fatimie. Władze świeckie przeszkadzały w urządzaniu nabożeństw, wyszukiwały najrozmaitsze powody, by powstrzymać dalszy rozwój kultu Matki Najświętszej, Milicja napadła na probostwo i splądrowała wszystko. Po śmierci ks. Ewalda Kasperczyka (16 listopada 1980 roku) jego następcą został ks. Gerard Nowiński, rektor kościoła w Turzy od 1 października 1968 roku. 21 stycznia 1981 roku, w związku z erygowaniem parafii w Turzy, został jej pierwszym proboszczem. Kontynuuje on dzieło ks. Kasperczyka, a zwłaszcza znane w regionie Nocne Pokuty, Dni Chorych oraz odpusty w niedzielę po 13. od maja do października. W każdą noc z 29 na 30 dzień miesiąca o godz. 20.00 odprawia się Mszę świętą, którą rozpoczyna się całonocne nabożeństwo. Nocne czuwanie cieszy się w Turzy niebywałym wzięciem. ◄