EMIGRACJA ZAROBKOWA POLAKÓW DO IRLANDII WYNIKI BADAŃ mgr Jacek Bieliński mgr Anna Radiukiewicz
Przyczyny wyjazdów
sytuacja materialna; podobny wyjazd znajomych, krewnych; lepsza oferta pracy w Irlandii; brak pracy w Polsce; Jako dodatkowe przyczyny pojawiły się również: złe stosunki w pracy i złe traktowanie pracowników w Polsce, możliwość lepszego rozwoju kwalifikacji zawodowych oraz znajomości języka angielskiego, sytuacja polityczna w Polsce.
Przyczyny wyjazdów Wpływ na decyzje migracyjne ma wynik porównania sytuacji w kraju pochodzenia z sytuacją w innych miejscach na świecie. Wpływ na naszych respondentów miały również pozytywne relacje osób, które były lub są za granicą.
„Ponadnarodowa przestrzeń społeczna” Można mówić o charakterystycznym kapitale społecznym specyfikującym osoby mające zamiar wyjechać lub te, które już wyjechały: „Posiadanie sieci kontaktów czy powiązań z migrantami z kraju i za granicą (migration network) stało się niezbędnym warunkiem zainicjowania mobilności” (P. Kaczmarczyk 2005).
Przygotowania do wyjazdów
Poszukiwane informacje gdzie i jak znaleźć pracę (praca legalna, zapewniająca ciągłość składek emerytalnych); jakie są zasady odprowadzania składek emerytalnych, a także płacenia podatków, podpisywania umowy o pracę oraz inne formalności; kwestie związane z ubezpieczeniem, zakładaniem konta bankowego, czy z uzyskaniem numeru PPS; znalezienie mieszkania; ustalenie kosztów życia za granicą, przede wszystkim wyżywienia oraz wydatków na mieszkanie;
Metody poszukiwania informacji, źródła informacji: znajomi - sieć informacyjna związana z kręgiem osób bliskich; (...) ja to sobie jadę w ciemno, wiem że robota będzie. Brat powiedział, że nie ma problemu na pewno coś się znajdzie. Internet - uwaga na informacje nierzetelne i fałszywe; niewielu spośród respondentów wspominało o organizacjach pozarządowych lub innych instytucjach;
Praca w Irlandii
Metody poszukiwania pracy Większość naszych respondentów zdecydowała się na szukanie pracy na miejscu. Zarówno wśród osób badanych przez nas za pośrednictwem ankiet (31 osób spośród 44), jak i tych, z którymi przeprowadziliśmy wywiady, dominowała tendencja do szukania pracy dopiero po przyjeździe.
Rynek pracy – poszukiwanie Szukanie pracy przez agencję pośredniczącą zarówno w Polsce jak i w Irlandii jest mało popularne: (...) stwierdziłam, że nie opłaca się ze względu na koszty i wszystko, że nie ma sensu.
Rynek pracy – poszukiwanie dość popularną formą szukania pracy jest samodzielne roznoszenie CV; niektórzy korzystali również z gazet – szukali ogłoszeń pracodawców lub sami się w nich ogłaszali;
Rynek pracy – warunki zatrudniania Polaków Kwestie istotne przy ocenie warunków pracy: wysokość uzyskiwanych dochodów; dogodne godziny pracy – możliwość pracy na zmiany vs. narzucanie niewygodnych godzin pracy. Wiąże się to także z kwestiami urlopów i zwolnień – zadowoleni byli ci, którzy nie mieli z nimi problemów; uczciwość pracodawcy – otrzymywanie wynagrodzeń na czas lub praca “po godzinach” bez żadnych dodatkowych gratyfikacji;
Rynek pracy – warunki zatrudniania Polaków posiadanie umowy – posiadanie umowy vs. jej brak, złe warunki np. umowa bez ubezpieczenia; atmosfera w pracy - dobre kontakty i stosunki z szefem oraz współpracownikami, brak dyskryminacji; warunki pracy – BHP, dojazdy do pracy, organizacja pracy; język angielski - jednym stwarzał problemy, inni kontakt z anglojęzycznymi klientami, pracownikami uznawali za rozwijający; dostosowanie pracy do kwalifikacji oraz możliwość rozwoju;
Mieszkanie w Irlandii
Mieszkania w Irlandii Odwrotnie niż w przypadku pracy, większość badanych przez nas osób udawała się do z góry przewidzianego miejsca zamieszkania (34 osoby). Poszukiwanie mieszkania w Irlandii nie jest sprawą prostą i większość naszych rozmówców wskazywała, że szczególnie w początkowym okresie Polacy mają z tym największy problem.
Mieszkania w Irlandii - poszukiwanie Jedną ze strategii jest zdanie się na pomoc znajomych bądź krewnych w Irlandii, drugą poszukiwanie mieszkania przez ogłoszenia lub agencje pośrednictwa nieruchomości. Rzadko zdarza się, że pracodawca zapewnia swoim pracownikom zakwaterowanie i dotyczy to głównie sytuacji, w których Polacy wyjeżdżając do Irlandii już pracę mają.
Mieszkania w Irlandii - wspólnoty mieszkaniowe W związku z wysokimi kosztami wynajmu emigranci bardzo często podejmują decyzję o wspólnym zamieszaniu. Tworzą się swoiste wspólnoty mieszkaniowe, w których kilka osób wspólnie wynajmuje jedno mieszkanie lub dom, dzieląc się kosztami. Już na etapie przygotowań Polacy poszukują osób do wspólnego wynajęcia mieszkania.
Polska a Irlandia
Idealna Irlandia Część naszych rozmówców ma dość wyidealizowany obraz Irlandii. Jest tak szczególnie w przypadku osób planujących wyjazdy, ale również ci, którzy spędzili jakiś czas w tym kraju często są bardzo optymistycznie nastawieni. Często dla kontrastu respondenci podają negatywne przykłady z Polski, np. że w Irlandii rzadziej niż w Polsce spotyka się ludzi nieuczciwych.
Największe problemy i bariery
Bariery Do głównych problemów związanych z wyjazdem badani zaliczali barierę językową. Wskazywali, że dla wielu Polaków stanowi ona przeszkodę w znalezieniu pracy, utrudnia znalezienie mieszkania oraz załatwianie formalności w urzędach w Irlandii. Osoby nie znające języka, łatwiej też padają ofiarą nadużyć ze strony pracodawców.
Problemy sfera problemów związanych zatrudnieniem i pracą - złe warunki pracy, problemy z dojazdami; załatwianie spraw urzędowych; zakładanie konta bankowego; wynajmowanie mieszkania; niewiedza o braku państwowych przedszkoli i świetlic; różnice w cenach produktów pierwszej potrzeby między Irlandią i Polską; problemy ze zrozumieniem stylu życia Irlandczyków, ich zachowań, kultury;
Jakie mogą być skutki wyjazdów Polaków do Irlandii?
Skutki wyjazdów poprawa standardu życia oraz korzyści materialne i kapitał finansowy, z którym wrócili bądź zamierzają wrócić do Polski; podniesienie kwalifikacji językowych oraz na zdobyte doświadczenie zawodowe i osobiste; wzrost kompetencji związanych z poruszaniem się w sferze formalno-prawnej oraz ogólnej “zaradności”; wzrost znaczenia oraz rozwój sieci kontaktów nieformalnych oraz silniejsze umocowanie w nich osób wyjeżdżających;
Dziękujemy!