Uchodźcy i Migranci w Polsce – kolonizatorzy czy sąsiedzi? Stowarzyszenie INTERKULTURALNI PL

Definicja uchodźcy według Konwencji Genewskiej z 1951 r. Osoba, która przebywa poza granicami państwa, którego jest obywatelem lub poza miejsce stałego zamieszkania żywi uzasadnioną obawę przed prześladowaniem z powodu: swojej rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej, przekonań politycznych, która, nie może lub nie chce z powodu tych obaw korzystać z ochrony tego państwa lub nie chce do niego powrócić.

Przebywanie poza krajem pochodzenia każda osoba, która ucieka z kraju pochodzenia ma prawo złożyć wniosek o ochronę międzynarodową w kraju bezpiecznym, a kraj ten jeśli jest sygnatariuszem Konwencji Genewskiej musi wniosek przyjąć i rozpatrzyć Wniosek można o ochronę można złożyć przebywając legalnie w danym kraju – uchodźctwo sur place w UE obowiązuje Rozporządzenie Dublin II, które przekazuje odpowiedzialność za rozpatrzenie wniosku krajowi, do którego cudzoziemiec poszukujący ochrony wjechał po raz pierwszy – to nie jest reguła z Konwencji Genewskiej. Dublin II to podstawowa przeszkoda integracyjna – powoduje wtórny ruch migracyjny

Uzasadniona obawa przed prześladowaniem Prześladowanie: - Powtarzalne lub jednokrotne, bardzo poważne naruszenie praw człowieka - może być zaniechaniem – np. odmową ochrony prawnej - polegać może na: użyciu przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej; dyskryminacji prawnej lub administracyjnej (np. nękanie przez policję, odebranie nieruchomości bez odszkodowania, etc); niesłusznym lub nieproporcjonlnym karaniu (np. karanie kobiet zgwałconych, za homoseksualizm, czy karanie śmiercią za posiadanie narkotyków) innych, drastycznych i nieuzasadnionych formach dyskryminacji

Przynależność do określonej grupy społecznej – co to znaczy? posiadanie cech wrodzonych, które odróżniają nas od większości, ale nie dotyczą naszej rasy, przynależności narodowej – np. płeć (transseksualizm), orientacja seksualna, ale też kastowość, pewne choroby (bielactwo, albinizm) posiadanie określonej tożsamości lub przekonań, które są na tyle istotne dla osoby i jej społecznego funkcjonowania, że nie można zasadnie żądać ich zmiany (np. wegetarianizm)

Brak możliwości powrotu – jak to rozumieć? zagrożenie musi dotyczyć całego kraju – jeśli można się przeprowadzić w inny region, powinno się to zrobić państwo nie zapewnia ochrony nawet jeśli samo nie prześladuje (np. robią to grupy ludności, przestępcy, bojówki, etc.) prześladuję instytucje parapaństwowe (np. tzw. „Państwo islamskie”)

Inne formy zagrożeń uprawniające do uzyskania ochrony międzynarodowej Ochrona uzupełniająca: osoby uciekające przed wojną lub innym konfliktem zbrojnym (także wewnętrznym) zagrożenie karą śmierci lub egzekucją zagrożenie torturami, nieludzkim traktowaniem lub karaniem Pobyt humanitarny: przysługuje osobom, których wydalenie naruszałoby Europejską Konwencję Praw Człowieka, tj. prawo do życia, godnego traktowania, wolności od niewolnictwa i pracy przymusowej, prawo do rzetelnego procesu, bezpieczeństwo osobistego, prawa do życia rodzinnego wydalenie naruszałoby prawa dziecka określone w Konwencji o prawach dziecka

Osoby poszukujące ochrony międzynarodowej w liczbach w latach o ochronę międzynarodową ubiegało się w Polsce 61 tys. osób, średnio od 6,5 tys do 15 tys. rocznie pod względem liczby przyjmowanych wniosków zajmujemy 13 miejsce w Europie – większość osób poszukujących ochrony w Polsce to kobiety i dzieci główne grupy pochodzą z następujących krajów: Rosja (ok. 40 tys., głównie Czeczeni), Gruzja (13 tys.), Ukraina (4 tys.), Armenia (1 tys.), Syria (0,5 tys.), inne (5 tys.) ponad 1500 postępowań zostało wznowionych w wyniku wyjazdu i przymusowego powrotu (procedura Dublin II) w 2014 roku status uchodźcy nadano 262 osobom (głównie z Syrii), ochronę uzupełniającą nadano 170 osobom, a pobyt humanitarny 35 osobom

Inne kategorie migrantów osoby posiadające zgodę na pobyt czasowy – ok. 24 tys. osób w 2014 r. osoby posiadające zgodę na pobyt stały – ok. 6 tys. osób w 2014 r. obywatele UE posiadający status rezydenta – ok. 10 tys. osób w 2014 r. podstawowe podstawy uprawniające do pobytu Cudzoziemca: Praca, działalność gospodarcza, małżeństwo z Polakiem lub cudzoziemcem posiadającym pobyt stały, studia, działalność naukowa, związki rodzinne W Polsce dominującymi podstawami pobytu czasowego są: Zezwolenia na pracę oraz podjęcie studiów w Polsce, a zatem migracja zarobkowa, a więc ta forma migracji przed którą rząd nas przestrzega.

Skąd się biorą migracje zarobkowe i czy są w Polsce potrzebne? Podstawy migracji zarobkowych: - częściowo tożsame z migracjami uchodźczymi – wojny, kryzysy humanitarne - związane z czynnikami gospodarczymi – złe położenie społeczne, bieda, klęski żywiołowe, Potrzeby polskiego rynku pracy: - luki związane z emigracją Polaków do innych krajów UE – braki dotyczące specjalistów i fachowców - luki związane z potrzebami określonych branż – prace sezonowe w rolnictwie, branża budowlana (remonty), - kwestia rentowności systemu ubezpieczeń społecznych

Uchodźcy – tak, bo musimy, migranci zarobkowi – nie? zasada humanitaryzmu nakazuje udzielanie schronienia uchodźcom możliwe problemy – różne sfery i poziomy wykluczenia długotrwałość procedury jako czynnik wykluczający problem standardów minimalnych migranci zarobkowi: podstawowe przyczyny migracji – wpływ Zachodu na kryzysy ekonomiczne (Afryka/Azja jako śmietnik Europy i USA) przystosowanie osób migrujących zarobkowo do integracji na rynku pracy Problem wykorzystywania procedur

Skąd hejt wobec uchodźców i migrantów? Przyczyny strukturalne: - brak edukacji obywatelskiej - zinstytucjonalizowana ksenofobia w systemie migracyjnym (administracyjno-kontrolny charakter, zamknięty, antyintegracyjny) Przyczyny społeczne: - lęki społeczne: cywilizacyjne (spór światopoglądowy), ekonomiczne (konkurencja), polityczne (obciążenie systemu socjalnego)

Prosimy o podzielenie się na cztery grupy: I grupa: proszę zidentyfikować i wypisać podstawowe lęki wobec uchodźców, z podziałem na te, które mogą wywołać nienawiść oraz te, które nienawiści nie wywołują. Do każdego lęku prosimy o przypisanie jego racjonalizacji (czym jest podparty, z czego wynika) II grupa: proszę zidentyfikować i wypisać podstawowe lęki wobec migrantów ekonomicznych, z podziałem na te, które mogą wywołać nienawiść oraz te, które nienawiści nie wywołują. Do każdego lęku prosimy o przypisanie jego racjonalizacji (czym jest podparty, z czego wynika) III grupa: proszę zidentyfikować i wypisać podstawowe przeszkody migracyjne występujące po stronie migrantów przybywających do Europy i Polski. IV grupa: proszę zidentyfikować i wypisać podstawowe przeszkody migracyjne występujące po stronie społeczeństwa przyjmującego Ćwiczenie warsztatowe

Mowa nienawiści – czym jest? Mowa nienawiści jako przejaw dyskryminacji Dyskryminacja >> przestępstwa z nienawiści V Mowa nienawiści Definicje: dyskryminacja: kodeks pracy, ustawa równościowa przestępstwo z nienawiści: brak w kodeksie karnym, ale definicja przestępstwa + zasady wymiaru kary. Mowa nienawiści – forma przestępstwa? Mowa nienawiści – przejaw demoralizacji nieletnich

Definicja mowy nienawiści W świetle dokumentów Rady Europy: Wypowiedź, która szerzy, propaguje i usprawiedliwia: nienawiść rasową, ksenofobię, antysemityzm oraz inne formy nietolerancji podważające bezpieczeństwo demokratyczne, spoistość kulturową i pluralizm. -wypowiadana z negatywną intencją lub zamiarem ataku -skierowana do zbiorowości lub jednostki zredukowanej do cechy zbiorowości -wykorzystuje cechę będącą elementem czyjejś tożsamości w charakterze epitetu będącego podstawą do dyskryminacji Mowa nienawiści – czym jest?

Jak wygląda mowa nienawiści w mediach – jakościowe badanie prasy Czemu boimy się uchodźców – czy dlatego, że są muzułmanami? Charakterystyczne cechy mowy nienawiści wobec muzułmanów wg prasy upolitycznienie religii muzułmańskiej stawianie islamu w opozycji do chrześcijaństwa i przypisywanie mu negatywnych cech, w tym prześladowania i mordowania chrześcijan oskarżanie muzułmanów o rugowanie chrześcijan i ich tradycji (także w Europie) oraz niespójność z świeckimi tradycjami Europy Zachodniej skoncentrowanie dyskursu na kwestiach terroryzmu, utożsamianie fundamentalizmu muzułmańskiego z islamem jako religią przedstawienie muzułmanów jako „świętych krów” politycznej poprawności

Cechy charakterystyczne mowy nienawiści wobec uchodźców Najczęściej spotykane uproszczenia i generalizacje: -Uchodźcy to migranci ekonomiczni chcący wykorzystać systemy socjalne państw zachodnich - Imigranci się nie integrują/asymilują - Przykłady patologii z francuskich, brytyjskich i niemieckich gett są skutkiem migracji i braku woli integracji - islam zagraża europejskim i zachodnim wartościom - nie stać nas na przyjęcie i pomoc uchodźcom skoro nie radzimy sobie z problemami biedy u siebie - przyjmowanie uchodźców zwiększa zagrożenie terrorystyczne - za rozwiązanie problemu uchodźców odpowiedzialne są byłe państwa kolonialne, bo to one wywołały kryzys

Przykłady z prasy ŚWIĘTA NA CENZUROWANYM NAJWYŻSZY CZAS LESZEK SZYMOWSKI str.: XXII W sierpniu berlińscy muzułmanie chcieli rozpocząć uroczyste obchody zakończenia Ramadanu (…), jednak władze nie zgodziły się na to. Lobbing muzułmański - pod pretekstem równości dla ludzi wszystkich wyznań – wymusił więc zakazanie świętowania Bożego Narodzenia. (…) Terror politycznej poprawności wymusza zakazywanie wszelkich chrześcijańskich symboli religijnych w Europie. Dzieje się to w tym samym momencie, gdy w Wielkiej Brytanii trwa dyskusja nad wprowadzeniem szariatu jako równoległego prawa, któremu mieliby być poddani muzułmanie mieszkający w Wielkiej Brytanii. Takie rozwiązanie - jeśli wejdzie w życie - będzie pierwszym w historii przypadkiem legitymacji w jednym kraju dwóch wzajemnie ze sobą sprzecznych systemów prawnych.

Przykłady z prasy POLICZEK DLA PUTINA NASZ DZIENNIK TOMASZ M. KORCZYŃSKI str.: 2 Dwa zamachy w Wołgogradzie, jeden w republice Dagestanu pokazują trop, gdzie należy szukać sprawców zbrodni na bezbronnych cywilach. (…) Islam do Dagestanu dotarł bardzo wcześnie, bo już na przełomie VII i VIII wieku po Chrystusie, ale ruchy separatystyczne i islamistyczne rozwinęły się dopiero w połowie XIX wieku. (…) Do akcji terrorystycznych coraz częściej wykorzystywane są kobiety. Dżihad bojowniczek, najczęściej wdów po zabitych islamistach, jest skuteczniejszy. Wojowniczki są jeszcze bardziej niebezpieczne, ponieważ w stereotypowym wyobrażeniu, panującym w świadomości opinii publicznej, terrorysta musi być brodatym, posępnym mudżahedinem.

KTO TY JESTEŚ? POLAK MAŁY W SIECI KRYSTYNA GRZYBOWSKA str.: 90 Wielokulturowość to niekoniecznie tolerancja wobec innych ras, wyznań i poglądów, bo to tolerancja wybiórcza, co oznacza, że co wolno muzułmaninowi, to nie Polakowi albo Bułgarowi. Wybiórcza ze strachu przed terroryzmem islamskim, bo Polak to najwyżej się upije i narozrabia albo upoluje na obiad londyńskiego łabędzia, a muzułmanin, gdy zechce, wysadzi w powietrze supermarket lub inny obiekt publiczny. I tak postępuje islamizacja Europy, tak się dzieje w Wielkiej Brytanii, we Francji, w krajach Beneluksu, Skandynawii i we Francji. Przykłady z prasy

Przykłady z pogranicza

Przykłady z internetu

Antyimmigrancki trolling – jak z nim walczyć? Cechy charakterystyczne: Brak merytorycznej dyskusji Używanie kalek, stereotypów, wklejanie drastycznych linków, brak dbałości o kontekst, radykalizm. Brak dialogu, reakcji na argumenty, próby rzeczowej dyskusji Wyolbrzymianie problemów, negatywna narracja, nastawienie na konflikt, podkreślanie różnic, używanie retoryki swój-obcy

Jak sprawić, że migranci będą traktowani po dobrosąsiedzku – ćwiczenie warsztatowe Podział na III grupy: I grupa (uchodźcy): grupa ma określić czego potrzebują uchodźcy (na już, za 1 rok, za 5 lat od społeczeństwa przyjmującego). II grupa (Tubylcy entuzjaści): grupa ma określić swoje oczekiwania wobec uchodźców oraz wyobrażenia na temat oczekiwanych ich zachowań. Ponadto ma określić co mogą zaproponować uchodźcom (na już, za rok, w dłuższym czasie) III grupa (tubylcy kontestatorzy): grupa ma określić swoje oczekiwania wobec uchodźców oraz wyobrażenia na temat oczekiwanych ich zachowań. Ponadto ma wskazać, jakie są argumenty przeciw przyjmowaniu uchodźców teraz, a także długoterminowo.

Dyskusja podsumowująca + rekomendacje Pytania: - jak katalizować wskazane na warsztatach lęki i zagrożenia? - jak zwalczać mowę nienawiści w internecie i mediach społecznościowych? - jak zwalczać trolling w mediach społecznościowych? - jak pogodzić oczekiwania uchodźców oraz społeczeństwa przyjmującego aby zbudować spójne relacje społeczne (dobrosąsiedzkie)?