Mapowanie habitatu
Czym jest habitat? (źródło: Wikipedia) Habitat (łac. habitat - mieszka), obrazowo określany jako adres ekologiczny – kompleks specyficznych warunków środowiska życia określonych populacji organizmów: w szerokim rozumieniu może oznaczać biotop lub siedlisko, a w szczególnych przypadkach – biom, w wąskim znaczeniu – warunki lub miejsca, część biotopu, w której osobniki danego gatunku znajdują najdogodniejsze warunki życia.
Zróżnicowanie habitatów Zbiorniki wodne i tereny podmokłe Tereny morskie i przybrzeżne Lasy Łąki, stepy Żywopłoty (w szerszym rozumieniu: żywe ściany roślinności, ang. hedgerows) Ziemie uprawne Góry i wrzosowiska Miasta i miasteczka
Mapowanie habitatów Mapa habitatów pokazuje geograficzne zróżnicowanie habitatów na poszczególnych terenach Jaki jest cel mapowania habitatów? Zwiększenie bioróżnorodności Pomoc w ochronie terenu/gatunków obecnych To jest zwyczajnie bardzo interesujące?
Przykłady Mapa promująca określony rejon Mapa z zaznaczonymi miejscami chronionymi na określonym terytorium
Przygotowania Jakie wymiary ma teren, który będziemy mapować? Jaki poziom szczegółowości jest nam potrzebny? Jakie źródła są dostępne? (czas/pieniądze/dane)? Parametry fizyczne i biologiczne? Czy ten teren jest bezpieczny (np. nie rosną tam toksyczne rośliny)?
Potrzebne materiały Duży arkusz papieru Kredki, flamastry, ołówki, farby (?) Przedyskutujcie symbolikę i znakowanie zanim zaczniecie mapowanie Notes/Zeszyt/arkusze papieru do prowadzenia kroniki gatunków Jeśli mapowany teren znajduje się na zewnątrz terenu (przed)szkolnego Lokalne i regionalne mapy dla odniesienia
Narysujcie mapę terenu i zaznaczcie granice
Mapowanie habitatu W klasie: Wydrukujcie/narysujecie mapę terenu i zaznaczcie granice W terenie (praca grupowa): Przemierzcie cały teren i naszkicujcie orientacyjną Mapę Habitatu Naszkicujcie (nakreślcie zarys) szczególne punkty waszego habitatu i postarajcie się zidentyfikować je za pomocą używanych do tego symboli Zarejestrujcie dominujące gatunki występujące w terenie (wpiszcie nazwy zwyczajowe lub nadajcie symbole) Dodajcie symbole różnych obiektów Przygotujcie notatki o obiektach towarzyszących (na mapie lub na oddzielnej kartce/w notesie)
Mapowanie habitatów Co dalej? (praca w grupie lub indywidualna): Stwórzcie pełna kolorów Mapę Habitatu mapowanego terenu zawierającą przyjęte oznakowania Dodajcie symbole dominujących gatunków (użyjcie wymyślonych wcześniej symboli lub nazw zwyczajowych) Dodajcie symbole obiektów i notatki
Przykładowa Mapa Habitatu pod koniec pierwszego roku
Zbadajcie habitaty występujące w pobliżu!
Stwórzcie rejestr obecnych gatunków
Jak zbadać teren i zarejestrować gatunki? Zadajcie sobie kilka pytań i zanotujcie odpowiedzi w „Notesie Przyrodnika” Co zamierzam zbadać – rośliny, zwierzęta, owady, ptaki? Jaka jest obecnie pora roku, wiosna, lato, jesień, zima? Jaka jest aktualnie pogoda? PAMIĘTAJ! Pora roku i pogoda mogą wpływać na bioróżnorodność Gdzie jesteś/Jaki rodzaj habitatu badasz?
Przykładowy „Notes Przyrodnika” DataPogodaMiejscaHabitatUwagi 6 majawietrznielas dębowymieszane tereny leśne motyl rusałka 30 czerwcapochmurniedroga nad staw płytkie jezioro (dużo roślin) plamista żaba 3 sierpniasłonecznie i rześko droga do szkoły żywopłotydużo małych ptaszków 14 wrześniasłonecznieparkmieszany (gtrawy/drzewa/ krzewy)
Przykład Notatnika Badań Naukowych Imię rejestrującego Nazwa gatunkuWspółrzędne (sześciopunktowe, jeśli możliwe) DataOtoczenie*Region Polski ObfitośćKomentarz Imię i nazwisko osoby, która poczyniła obserwację. Nazwa ewidencjonowanego gatunku. Sześciopunktowe współrzędne (6 figure grid) - 3 cyfry w każdej współrzędnej, w celu wyznaczenia 100 m2. Prefefowany format to: Data obserwacji Opis miejsca, w którym zaobserwowano organizm, np. 1km na północ od doliny…”. Ideałem byłoby włączenie do mapki nazw własnych obiektów występujących w terenie. Jak wiele przedstawicieli tego gatunku widzę Rachel Boyle Rusałka Pawik M518152dd/mm/rrrr Kerry 1nieżywy * Pierwsze 5 kolumn jest obowiązkowe **Można dodać własne kolumny, np. Wysokość n.p.m., etap życia organizmu. Możecie dodać tak wiele, jak potrzebujecie.
Nigdy nie przestawajcie eksplorować… Nigdy nie wiesz, co możesz znaleźć!