GMO biobezpieczeństwo i różne kolory biotechnologii

Prezentacja na temat: "GMO biobezpieczeństwo i różne kolory biotechnologii"— Zapis prezentacji:

1 GMO biobezpieczeństwo i różne kolory biotechnologii
Wrocław

2

3 GMO to znaczy: Biomateriały [len, bawełna i innowacyjne].
Bioenergetyka [bioetanol, biodiesel, metan, wodór, biomasa]. Pasze GM. Żywność GM i przetwórstwo z wykorzystaniem GMO. Biofarmaceutyki [hormony, przeciwciała monoklonalne, szczepionki]. Transplantologia, diagnostyka […]. Produkcja przemysłowa.

4 Czy i jakie GMO jest konieczne?
* Rośliny GM. * Mikroorganizmy GM. * Zwierzęta GM.

5 Cele i sposoby wykorzystania GMO:
bezpośrednia konsumpcja; pośrednio [pasze]; jako źródło komponentów [enzymy]; jako surowiec [materiały, energetyka]; jako bioreaktory.

6 Przykłady: Pasze w Polsce; ok. 2 mln ton/rok śruty sojowej GM - uwarunkowania i alternatywy. Złoty ryż; prowitamina A – 25 ug/g ziarna; gotowe do produkcji od 1998 r. Craig Venter: Mycoplasma laboratorium. Bioetanol w Brazylii (80% rynku): trzcina cukrowa GM. Hormony. Diagnostyka (p-ciała monoklonalne).

7 Rośliny GM Odporność na herbicydy [glifosat, glifosynat];
Odporność na szkodniki [Bt]; Cechy technologiczne; Odporność na wirusy; Bioreaktory. 7

8 OPINIA PUBLICZNA W POLSCE: CBOS: Dwie trzecie ankietowanych za zakazem uprawy roślin GM
65 proc. ankietowanych jest za zakazem uprawy w Polsce roślin zmodyfikowanych genetycznie; przeciwko zakazowi jest 22 proc. badanych w sondażu przeprowadzonym przez Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS). Wśród Polaków przeważają opinie (65 proc.), że w Polsce powinno się zakazać uprawy roślin zmodyfikowanych genetycznie (GM). Należy też podkreślić, że większość z tej grupy (42 proc.) opowiada się za jej bezwzględnym zakazem. Przeciwnicy zakazu stanowią nieco ponad jedną piątą badanych (22 proc.), przy czym jedynie 6 proc. sprzeciwia się zakazowi w sposób zdecydowany. Opinie na temat uprawy roślin GM pokazują, że choć większość Polaków uznaje ją za osiągnięcie nauki i wiedzy naukowców (66 proc.), to jednocześnie uważa, iż uprawa ta grozi pojawieniem się u ludzi nowych chorób i alergii (76 proc.), może powodować nasilenie występowania różnych chorób (71 proc.), czy też niekontrolowane zmiany genetyczne u człowieka (67 proc.). Zdecydowana większość uważa, że jest to niebezpieczna ingerencja w przyrodę (71 proc.). Nieomal połowa (47 proc.) sądzi też, że jest to niedopuszczalna ingerencja w "porządek ustalony przez Boga". Prawa patentowe do materiału siewnego roślin GM posiadają firmy, które zainwestowały w badania prowadzące do ich wytwarzania. Przeciwnicy takich upraw widzą w tym potencjalne zagrożenie dla rolników i konsumentów. Zdecydowana większość badanych (71 proc.) dostrzega jednak ryzyko opanowania rynku przez międzynarodowe koncerny związane z uprawą roślin zmodyfikowanych genetycznie. Ponad połowa (52 proc.) przychyla się też do opinii, że uprawy GM mogą spowodować pogłębianie się różnic materialnych pomiędzy ludźmi i krajami. Opinie Polaków w kwestii, czy uprawa GM to szansa na zlikwidowanie głodu i niedostatku, są podzielone - tyle samo osób zgadza się z tym stwierdzeniem, co je odrzuca (po 41 proc.). Więcej niż połowa badanych (54 proc.) deklaruje, że nie zetknęła się na polskim rynku z produktami zawierającymi organizmy zmodyfikowane genetycznie. Najczęściej są to rolnicy i emeryci. Niemal jedna piąta ankietowanych (18 proc.) nie potrafi powiedzieć, czy widziała takie produkty. Ponad 90 proc. ankietowanych uważa, że produkty zawierające organizmy zmodyfikowane genetycznie, jak te produkty ze zwierząt karmionych paszą zawierającą organizmy zmodyfikowane genetycznie powinny być odpowiednio oznakowane. Około 72 proc., mając możliwość wyboru, kupiłoby produkt bez GMO nawet wówczas gdyby był droższy od artykułu zawierającego modyfikacje genetyczne. PAP, , 12:57

9

10 Organizacje naukowe popierają rozwój inżynierii genetycznej:
Prezydium PAN; Komitet Biotechnologii PAN; European Food Safety Authority [EFSA]; European Commission EU [EC]; Food and Drug Administration USA [FDA]; All European Academies [ALLEA]; European Academies Scientific Advisory Council [EASAC]; …

11 Areał upraw kukurydzy Bt w krajach członkowskich UE
Źródło: FAS Post, za: USDA GAIN Report Number: FR9105, Agricultural Biotechnology Annual,

12 Rośliny GM w UE w latach 1995-2002 [8]
81 projektów badawczych z udziałem GMO w zakresie biobezpieczeństwa. Na podstawie tego kompleksowego doświadczenia Komisja mogła oświadczyć, że prace z GMO nie tylko nie są zagrożeniem, ale w realnych warunkach są wręcz bezpieczniejsze niż standardowe rośliny Firoz AMIJEE, Pioneer Overseas Corporation and European Network of GMO Laboratories, United Kingdom, Brussels, 12 12 12

13 Rośliny genetycznie zmodyfikowane są tak samo bezpieczne (lub niebezpieczne) jak inne rośliny czy też inne produkty innowacyjnych technologii!!! Każde DNA i peptydy (w tym rDNA i białka będące produktem ekspresji rDNA) są zbudowane odpowiednio z tych samych 4 nukleotydów i 20 aminokwasów. Technologia rekombinacji DNA nie zmienia właściwości chemicznych DNA i peptydów. DNA i rDNA są hydrolizowane zgodnie z tą samą kinetyką. DNA (oraz rDNA) nie są toksyczne. Zgodnie z dostępnymi danymi DNA (oraz rDNA) nie są ani alergenne, ani immunogenne. DNA [oraz rDNA] nie są włączane do genomu podczas konsumpcji. Konsumpcja żywności i pasz GM nie zmienia całkowitej ilości spożytych DNA i białek.

14 Efekty zastosowania GMO
Ekonomiczne. Społeczne. W kategoriach stosunków międzynarodowych. Zdrowotne. Środowiskowe. Filozoficzne, religijne.

15 Konkluzje: Prawna regulacja końcowego produktu a nie technologii [science based deregulation, bowiem np. owoce kiwi czy ziemniaki, nigdy nie były przedmiotem kontroli i regulacji prawnych, a w tych przypadkach znane są liczne przykłady toksycznych i alergennych cech tych produktów]. Rozpoznanie znaczenia nowych technologii rolniczych musi być połączone z regulacjami prawnymi. Regulacje prawne UE winny wspierać małe i średnie firmy rolne; natomiast obecna legislacja wspomaga wielkie firmy ponadnarodowe. Rola UE w rozwoju nowoczesnych technologii przy jednoczesnym podkreśleniu osiągnięć i znaczenia gospodarczego rozwijających się ekonomii [Chiny, Indie, Brazylia, Argentyna]. Podkreślenia wymaga bardzo przykra konkluzja o traceniu przez Europę pozycji światowego lidera w zakresie technik inżynierii genetycznej. Rozwój technik inżynierii genetycznej jest konsekwencją doskonalenia technik hodowlanych realizowanych przez wiele stuleci. Rola wielkich firm ponadnarodowych i znaczenie własności intelektualnej musi być docenione; w szczególności przyjęcie „patentu jednolitego” będzie miało istotne znaczenie. Istotne będzie również wprowadzenie nowej nomenklatury; proponuje się: plant molecular breeding [molekularna hodowla roślin] oraz modern technology crop improvement [doskonalenie roślin uprawnych z zastosowaniem nowoczesnych technologii]. Zasadnicze znaczenie ma komunikacja społeczna. Konieczne są: poparcie i propagowanie popularyzacji nauki oraz publiczna dyskusja, jednakże winna być ona oparta na danych naukowych, a nie emocjach społeczeństwa.

16 Konkluzje Nie ma możliwości uniknięcia GMO w gospodarce.
Bioekonomia to klucz do przyszłości. Mamy prawo do świadomego wyboru.

17 KONKLUZJA zagrożenia to:
GMO = UFO = Nessi Nikt nie udowodnił nieistnienia, a zatem istnieje szansa …

18 Dziękuję, zapraszam do dyskusji

19 Literatura A decade of EU-funded GMO research (2001- 2010):
y/brochures_reports_en.htmEC-sponsored research on Safety of Genetically Modified Organisms ( ) life/gmo/

20 Najczęściej cytowane prace w minionym roku :
Jędrysiak M., Ćwierć miliona samobójców, tml [dostęp ]. Program Uwaga „GMO jedzenie z obcym genem” [dostęp TVN ]. Smith Jeffrey M. Nasiona kłamstwa, czyli o łgarstwach przemysłu i rządów na temat żywności modyfikowanej genetycznie, Oficyna Wydawnicza 3.49, Poznań 2007: 33, 168. Wiąckowski Stanisław K. Genetycznie modyfikowane organizmy obietnice i fakty, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko 2008: 31.

21