Mrocza 2016. Spółdzielczość w Polsce w liczbach: 16 branż spółdzielczych; 13 000 przedsiębiorstw spółdzielczych; Krajowa Rada Spółdzielcza Organizacje.

Prezentacja na temat: "Mrocza 2016. Spółdzielczość w Polsce w liczbach: 16 branż spółdzielczych; 13 000 przedsiębiorstw spółdzielczych; Krajowa Rada Spółdzielcza Organizacje."— Zapis prezentacji:

1 Mrocza 2016

2 Spółdzielczość w Polsce w liczbach: 16 branż spółdzielczych; 13 000 przedsiębiorstw spółdzielczych; Krajowa Rada Spółdzielcza Organizacje sektorowe, jak Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych;

3 Każda z tych branż posiada własne Związki Rewizyjne (jeden lub kilka)

4 Krajowa Rada Spółdzielcza- naczelny organ samorządu spółdzielczego

5 Organy Krajowej Rady Spółdzielczej Kongres Spółdzielczości Zgromadzenie Ogólne ( na 100 członków zgromadzenia jest jeden przedstawiciel Spółdzielczości Socjalnej) Zarząd Komisja rewizyjna

6 23 listopada 2007 r. zarejestrowano w KRS Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych

7 Inicjatywa powołania Związku jest rezultatem oddolnych postulatów reprezentantów Spółdzielni Socjalnych z terenu całej Polski, a także instytucji zaangażowanych w rozwój spółdzielczości socjalnej w naszym kraju.

8 Okazją do skonsolidowania ruchu spółdzielczego w ramach Ogólnopolskiego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Socjalnych było uczestnictwo reprezentantów spółdzielni socjalnych w cyklu warsztatów zorganizowanych w latach 2006-2007 przez Partnerstwo na Rzecz Rozwoju "Tu jest praca" Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL, którego administratorem jest Instytut Polityki Społecznej Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.

9 W dniu 22 czerwca 2007 r. w sali Urzędu Miejskiego w Byczynie (woj. opolskie) odbyło się zebranie założycielskie. Pod patronatem Krajowej Rady Spółdzielczej przedstawiciele 19 spółdzielni socjalnych z całej Polski powołali do życia OZRSS z siedzibą w Warszawie przy ul. Jasnej 1.

10 OZRSS zrzesza 142 członków – spółdzielnie socjalne

11 Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych funkcjonuje od 2007 r. Został powołany przez spółdzielców z całej Polski, zgodnie z prawem spółdzielczym. OZRSS zrzesza spółdzielnie socjalne, mając na celu:  pomoc w zakładaniu spółdzielni socjalnych oraz w realizacji ich zadań statutowych;  prowadzenie szkoleń dla pracowników i członków spółdzielni,  inicjowanie szkolnictwa spółdzielczego;  prowadzenie działalności instruktażowej, doradczej, wydawniczej, kulturalnej oraz społeczno-wychowawczej;  inicjowanie i rozwijanie kooperacji między spółdzielniami oraz współdziałanie z placówkami naukowo-badawczymi;  współdziałanie w doskonaleniu samorządu spółdzielczego oraz współpracę z samorządami gospodarczymi;  reprezentowanie interesów zrzeszonych spółdzielni wobec organów administracji państwowej i samorządu terytorialnego. przeprowadzanie lustracji spółdzielni socjalnych. Przynależność do Związku jest dobrowolna. Musicie pamiętać, że osobno wiele nie zdziałamy!

12 Co może zaoferować ci Związek? Po pierwsze: bogatą ofertę doradztwa i szkoleń Od 2012 r. istnieje Spółdzielcze Biuro Interwencyjne, udzielające porad spółdzielniom socjalnym z całego kraju. Pytania rejestruje się pod warszawskim numerem telefonu 22 827 45 25 lub przekazuje mailowo pod adresem m.waniewska@wp.pl. Odpowiedzi udzielane są w ciągu siedmiu dni, o ile nie wymagają zasięgnięcia szczegółowej opinii prawnej Ponadto Związek, również we współpracy z innymi organizacjami, regularnie organizuje szkolenia dla kadr spółdzielczych. Obejmują one m.in. zarządzanie finansami, nowoczesny marketing oraz kształtowanie kultury współodpowiedzialności członków za spółdzielnię. Związek zdobywa środki publiczne na działalność szkoleniową, dzięki czemu spółdzielnie członkowskie mogą mieć refundowaną znaczną część kosztów uczestnictwa.

13 Po drugie: przyjazną lustrację Raz na trzy lata każda spółdzielnia musi obowiązkowo poddać się procesowi lustracji, czyli przeglądowi w zakresie: legalności – zgodności swoich działań z obowiązującymi przepisami prawa, statutem, uchwałami organów statutowych; gospodarności – celowego i oszczędnego dysponowania środkami na zasadach rachunku ekonomicznego przy zapewnieniu korzyści członkom spółdzielni oraz wykazywanej należytej dbałości o właściwe zabezpieczenie i wykorzystanie majątku; rzetelności – dokumentowania czynności zgodnie ze stanem rzeczywistym. Lustracja to nie kontrola, ale przyjazna pomoc, pozwalająca wykryć i naprawić usterki w funkcjonowaniu spółdzielni. Chyba lepiej, aby dokonywali jej ludzie przygotowani, życzliwi wobec spółdzielni socjalnych i dobrze znający ich specyfikę?

14 Po trzecie: darmową reklamę Członkowie OZRSS otrzymują darmowe wizytówki internetowe prezentujące ich działalność. Twoja spółdzielnia nie ma własnej strony WWW? Nie znasz się na ich robieniu, a chcesz mieć „swoje miejsce w Sieci?”. Dzięki wizytówce w portalu Związku Twoja spółdzielnia będzie mogła: zaprezentować swoją ofertę, umieścić w Internecie dane kontaktowe, pochwalić się rekomendacjami od klientów. Wizytówki mają adresy internetowe zgodne ze schematem nazwaspoldzielni.ozrss.pl. Reklamy oraz reportaże poświęcone członkom Związku chętnie zamieszcza także pismo „JAK robić biznes społeczny”, docierające do wielu środowisk. Gazeta ma nakład 15 tysięcy egzemplarzy i może być nieodpłatnie dostępna również w Twojej okolicy, zachęcając do kupna Twoich towarów i usług. Włącz się w dystrybucję JAK-a, pomagaj mu pozyskiwać płatne reklamy – nie pożałujesz!

15 Nasza gazeta, w której możesz dać tekst, wywiad, lub się reklamować Nakład 15 tys.

16 Po czwarte: wpływ na decyzje administracji Przedstawiciele naszego Związku aktywnie uczestniczą w pracach: -Członkowie Krajowego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej, -Rady Działalności Pożytku Publicznego -Krajowej Rady Spółdzielczej. Nasi reprezentanci na bieżąco przekazują administracji publicznej postulaty i wnioski spółdzielców socjalnych, np. w zakresie zmian prawa. Jeśli masz problem z administracją – nie możesz się porozumieć, np. w kwestii interpretacji przepisów – przedstawiciel Związku wesprze Cię w negocjacjach. Obecnie przygotowujemy zmiany do ustawy o spółdzielniach socjalnych, które chcemy uzgodnić z MPiPS. Oto podstawowe propozycje do dyskusji

17  założyciele (młodzież bez zatrudnienia, powracający po przerwie zatrudnienia);  poprawić zapisy dotyczące spółdzielni socjalnych osób prawnych (m.in. spółdzielcza umowa o pracę);  wprowadzić reintegrację społeczną i zawodową do kosztu uzyskania przychodu;  doprowadzić do doprecyzowania działalności pożytku i gospodarczej;  wprowadzić zapisy o wsparciu na utworzenie do ustawy o SS. Ujmując m.in. wsparcie pomostowe;  spółdzielnie z 30% bezrobotnych czy niepełnosprawnych gdy realizują usługi społeczne;  uproszczenie procesu likwidacji spółdzielni;  wprowadzenie pojęcia: spółdzielnia w organizacji;  nazewnictwo (używanie nazwy handlowej np. SP.S);  możliwość tworzenia konsorcjów: spółdzielni w celach gospodarczych  obowiązkowa lustracja już po 12 miesiącach, przez lustratorów OZRSS;  z podatku zwolnić kwoty przeznaczone na niepodzielny fundusz zasobowy;  uelastycznienie sposobu wydatkowania nadwyżki bilansowej;  Zapisy o zakupie towarów i usług poniżej progu zamówień publicznych;

18 Po piąte: wymianę doświadczeń Od 2009 r. organizowane jest corocznie Ogólnopolskie Forum Spółdzielni Socjalnych. Na spotkaniach tych wymieniamy doświadczenia i poglądy, informujemy się nawzajem o sukcesach, porażkach i planach. Analizujemy także sytuację naszego sektora, m.in. w kontekście zmieniających się przepisów, i staramy się wypracować wspólną linię działania. Forum jest wreszcie okazją do nagrodzenia pracowników administracji szczególnie zasłużonych dla spółdzielczości socjalnej – może należy do nich Twój wójt, prezydent lub dyrektor OPS czy urzędu pracy? Mamy zamiar poszerzyć tę kategorię działań o spotkania o charakterze branżowym. Dobrze by było, aby np. spółdzielnie gastronomiczne spotykały się od czasu do czasu we własnym gronie; to samo dotyczy każdej innej sfery działalności. Najbliższe forum będzie w listopadzie z udziałem przedstawicieli MPiPS Obecnie wspólnie ze Stowarzyszeniem na rzecz Spółdzielni Socjalnych przygotowujemy się do projektu EFS, który umożliwi budowanie sieci związkowych spółdzielni. Projekt prawdopodobnie ruszy pod koniec tego roku.

19 Jak zatem wstąpić do Związku? To proste. Podczas Walnego Zgromadzenia spółdzielnia musi podjąć uchwałę o przystąpieniu do Związku. Następnie wraz z wypełnioną deklaracją członkowską należy ją przesłać na adres OZRSS. Wzory uchwał i deklaracja znajdują się na stronie internetowej Związku, www.ozrss.pl. O przyjęciu spółdzielni Zarząd OZRSS informuje pisemnie, po czym należy wpłacić wpisowe w wysokości 100 zł. Wysokość rocznej składki członkowskiej określana jest na podstawie liczby członków spółdzielni i wynosi odpowiednio 150 zł w przypadku spółdzielni liczących do 15 osób oraz 200 zł dla tych liczących powyżej 15 członków. Składka może być opłacana jednorazowo lub w ratach, a w razie konieczności okresowo umarzana lub odraczana.

20

21 Jak wzmocnić OZRSS?

22 Pojęcie lustracji pochodzi od łacińskiego lustrare („oczyszczać”). Lustracja ma oczyścić spółdzielnię z różnego rodzaju wypaczeń i nieprawidłowości. Jest to więcej niż zwykła kontrola – to rodzaj audytu, instruktażu, który ma być źródłem pomocy dla konkretnej spółdzielni.

23 Prawo spółdzielcze wśród celów lustracji obok weryfikacji i kontroli1 wskazuje właśnie na jej instruktażowy charakter (wskazywanie członkom nieprawidłowości w działalności organów spółdzielni, udzielanie organizacyjnej i instruktażoweaj pomocy w usuwaniu stwierdzonych nieprawidłowości oraz w usprawnieniu działalności spółdzielni)

24 LEGALNOŚĆ czy spółdzielnia przestrzega: – przepisów prawa – postanowień statutu – uchwał i regulaminów organów – zawartych umów? GOSPODARNOŚĆ – czy spółdzielnia celowo i oszczędnie dysponuje środkami na zasadach rachunku ekonomicznego? – czy zapewnia przy tym korzyści członkom spółdzielni oraz należycie dba o właściwe zabezpieczenie majątku? RZETELNOŚĆ czy spółdzielnia dokumentuje czynności zgodnie ze stanem rzeczywistym?

25 Art. 91. § 1 Prawa spółdzielczego: „Każda spółdzielnia obowiązana jest przynajmniej raz na trzy lata, a w okresie pozostawania w stanie likwidacji corocznie, poddać się lustracyjnemu badaniu legalności, gospodarności i rzetelności całości jej działania. Lustracja obejmuje okres od poprzedniej lustracji”.

26 Lustratorzy -osoby, którym zostały nadane uprawniania lustracyjne przez Krajową Radę Spółdzielczą -Spełniają krytria zgodnie z uchwałą Nr 11/2012 Zgromadzenia Ogólnego Krajowej Rady Spółdzielczej z dnia 20 marca 2012 r. w sprawie: kryteriów kwalifikacyjnych lustratorów, szkolenia lustratorów oraz nadawania i pozbawiania uprawnień lustratora) czyli:

27 wykształcenie wyższe oraz co najmniej 3-letni staż w spółdzielni lub związku spółdzielczym albo wykształcenie średnie i 5-letni staż w spółdzielni lub związku spółdzielczym, niekaralność za przestępstwa przeciwko mieniu i dokumentom oraz za przestępstwa i wykroczenia karnoskarbowe, odbycie szkolenia specjalistycznego (90 godzin) i zdanie egzaminu z wynikiem pozytywnym. Odnawia uprawnienia poprzez odbycie szkolenia-15 godzin rocznie lub 30 godzin w okresie dwuletnim.

28 Lustrator nie może przeprowadzać lustracji spółdzielni, w której m.in.: a) był zatrudniony na podstawie umowy o pracę przez ostatnie pięć lat, b) pełnił funkcję członka organu samorządowego przez ostatnie trzy lata, c) jest współmałżonkiem, względnie krewnym w linii prostej pracownika zajmującego kierownicze stanowisko w spółdzielni7.

29 Czy lustracji należy się bać?

30 Pamiętaj jednak, że lustrator ma przede wszystkim pomóc spółdzielni, natomiast…… Jeśli lustrator w toku swoich działań wykryje czyny mające znamiona przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego (np. kradzież, przywłaszczenie), obowiązany jest: zabezpieczyć dowody świadczące o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa, opracować oddzielny protokół, powiadomić zarządzającego lustracją.

31 Członkowie spółdzielni… a)odpowiadają własnym majątkiem za zobowiązania spółdzielni? b)odpowiadają do wysokości wniesionych udziałów? c)odpowiadają do wysokości trzykrotności swojego wynagrodzenia? odpowiadają do wysokości wniesionych udziałów pomijając kwestię ewentualnej odpowiedzialności wynikającej z wziętej dotacji

32 Członkowie zarządu spółdzielni… a)ponoszą taką samą odpowiedzialność jak członkowie spółdzielni b)ponoszą większa odpowiedzialność c)odpowiadają całym swoim majątkiem za zobowiązania spółdzielni Cywilna cel: wyrównanie ewen­tualnej szkody członek zarządu oraz rady odpowiada wobec spółdzielni za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu spółdzielni, chyba że nie ponosi winy /art. 58 prawo spółdzielcze/ Karna cel: ukaranie sprawcy jest konsekwencją popełnienia przestępstwa Wynika np. z niepoddawania spółdzielni lustracji, niezwoływania walnego zgromadzenia Za zobowiązania dot. zobowiązań wobec ZUS i podatkowych w przypadku niewypłacalności (jeśli zarząd nie zwoła walnego zgromadzenia)

33 W czasie lustracji zarząd spółdzielni obowiązany jest do zapewnienia lustratorowi odpowiednich warunków do wykonywania czynności lustracyjnych, a w szczególności do: a) zapewnienia właściwych warunków pracy poprzez przydzielenie na czas trwania lustracji odpowiedniego pomieszczenia do pracy i warunków technicznych; b) zlecenia sporządzenia niezbędnych kserokopii i odpisów dokumentów, zestawień, protokołów; c) zlecenia przedstawienia żądanych materiałów i dokumentów; d) zapewnienia pomocy przy sprawdzaniu stanu rzeczywistego składników majątkowych

34 Czy to musi tyle kosztować?

35 Wnioskowanie o przeprowadzenie lustracji

36 Niepoddawanie spółdzielni lustracji zarząd ponosi odpowiedzialność karną (kara grzywny albo ograniczenia wolności – art. 267c Prawa spółdzielczego).

37 Jak przygotować się do lustracji? Wstępna lista dokumentów ……

38 dokumentacja z walnych zgromadzeń, w tym m.in.: zawiadomienia o walnym zgromadzeniu wraz z potwierdzeniem odbioru przez członków, protokoły z obrad walnego zgromadzenia oraz uchwały i listy obecności, rejestr uchwał walnego zgromadzenia;

39 dokumentacja z posiedzeń zarządu: protokoły wraz z uchwałami i listami obecności, rejestr uchwał zarządu; regulaminy wewnętrzne (jeśli dotyczy: regulamin walnego zgromadzenia, regulamin zarządu);

40 dokumentacja związana z członkostwem: deklaracje członkowskie (zwłaszcza nowych członków, jeśli spółdzielnia takich przyjmowała), zmiany zadeklarowanych udziałów, dokumentacja związana z ustaniem członkostwa (np. rezygnacje z członkostwa), rejestr członków spółdzielni;

41 sprawy pracownicze: teczki osobowe pracowników (jeśli spółdzielnia zatrudniała osoby na umowy o pracę), dokumentacja związana z nawiązywaniem i rozwiązywaniem umów z pracownikami spółdzielni;

42 Sprawy księgowe polityka rachunkowości i zasady prowadzenia kasy spółdzielni, obliczenia zobowiązań wobec ZUS i Urzędu Skarbowego wraz z potwierdzeniem zapłaty ww., protokoły z inwentaryzacji składników majątkowych spółdzielni, sprawozdania finansowe za okres objęty lustracją, faktury przychodowe i kosztowe, raporty kasowe;

43 korespondencja z urzędami, w tym Urzędem Skarbowym i KRS (m.in. potwierdzenie złożenia sprawozdań); protokoły z kontroli wcześniej przeprowadzonych w spółdzielni wraz z zalecaniami pokontrolnymi i informacją o ich wykonaniu.

44 Co jeszcze? książka kontroli, protokoły z kontroli, jakie miały już miejsce w spółdzielni, ewentualnie protokół z poprzedniej lustracji, statut spółdzielni

45 dostępu do wszystkich pomieszczeń i urządzeń spółdzielni; przeglądania wszystkich akt i dokumentów oraz sporządzania odpisów, w tym kopiowania w formie elektronicznej (dokumenty o wyjątkowym znaczeniu dla gospodarki spółdzielni mogą być kopiowane w uzgodnieniu z zarządem spółdzielni); sprawdzania stanu składników majątkowych spółdzielni (lustrator może przy tym wnioskować o zarządzenie kontrolnych spisów rzeczowych składników majątkowych); występowania do organów spółdzielni o udzielenie pisemnych lub ustnych wyjaśnień, a także żądania w podobnej formie wyjaśnień od pracowników spółdzielni w zakresie spraw objętych badaniem.

46 Po lustracji: 1.Protokół z ustaleń lustracyjnych podpisywany przez lustratora oraz zarząd spółdzielni 2.W terminie 7 dni od daty otrzymania protokołu możemy wnieść zastrzeżenia 3.Lustrator przeprowadza badanie uzupełniające 4.Jeśli zarząd nadal odmawia podpisania protokołu z lustracji, lustrator informuje o możliwości wniesienia przez zarząd spółdzielni zastrzeżeń do protokołu lustracji do zarządzającego lustrację. 5.Zarządzający lustrację po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego lub sprawdzającego w ciągu 30 dni od daty otrzymania zastrzeżeń zarządu do stwierdzeń zawartych w protokole lustracji, wydaje decyzję uwzględniającą bądź nieuwzględniającą te zastrzeżenia. Decyzja ta jest ostateczna

47 Na podstawie protokołu z lustracji związek rewizyjny lub Krajowa Rada Spółdzielcza opracowuje wnioski polustracyjne oraz przekazuje je zarządowi i radzie.

48 Obowiązki zarządu po lustracji: a) podjęcie działań zmierzających do usunięcia udokumentowanych w protokole uchybień, zaniedbań i nieprawidłowości; b) corocznego przekazywania podmiotowi przeprowadzającemu lustrację i walnemu zgromadzeniu informacji o realizacji wniosków polustracyjnych18; c) udostępnienie na żądanie członka spółdzielni do wglądu protokołu lustracji oraz wniosków polustracyjnych i informacji o ich realizacji

49 Źródła i inspiracje: Aneta Englot, Rachunkowość w spółdzielni socjalnej, Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych, Warszawa 2012. 2. Barbara Godlewska-Bujok, Cezary Miżejewski, Ustawa o spółdzielniach socjalnych. Komentarz, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Departament Pożytku Publicznego, Warszawa 2012. 3. Jerzy Hausner, red., Przedsiębiorstwa społeczne w Polsce. Teoria i praktyka, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej, Kraków 2008. 4. Grzegorz Tylec, Statut spółdzielni i jego kontrola w postępowaniu o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, Difin, Warszawa 2012. 5. Waldemar Żbik, Prawo w spółdzielni socjalnej. Niezbędnik praktyka, Waldemar Żbik szkolenia ES, Wola Morawicka 2014. 6. Waldemar Żbik, Spółdzielczość socjalna. Poradnik skrajnie praktyczny, Stowarzyszenie Współpracy Regionalnej, Katowice 2015 r. 7. Marta Żołędowska, Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Praktyczny komentarz, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2011.

50 Akty prawne: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (Dz. U. nr 94, poz. 651, z późn. zmianami). 2. Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. 1982 nr 30, poz. 210, z późn. zm.). 3. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. nr 96, poz. 873, z późn. zm.). 4. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. 1994 nr 121 poz. 591, z późn. zm.).

51 Zapraszamy na VIII Ogólnopolskie Forum Spółdzielni Socjalnych 2016 12-14 października 2016 roku w Gnieźnie Wpłaty uczestników w wysokości 100,00 zł. od przedstawiciela spółdzielni należącej do OZRSS oraz 120 zł od pozostałych spółdzielców i innych uczestników Forum. szczegóły na www.ozrss.pl

52 Zarząd OZRSS -kontakt Cezary Miżejewski (Prezes) – Spółdzielnia Socjalna „Opoka” – Klucze e-mail: biuro@ozrss.plbiuro@ozrss.pl Marcin Juszczyk (Zastępca Prezesa) – Spółdzielnia Socjalna Handlowo-Usługowo-Produkcyjna z Byczyny tel. 500 129 226 ; e-mail: marcin@prof-es.plmarcin@prof-es.pl Aneta Englot (Członek) – Spółdzielnia Socjalna „Konar” z Tarnobrzega tel. 694 004 919 ; e-mail: englot@interia.plenglot@interia.pl Michał Sobczyk (Członek) – Spółdzielnia Socjalna „Issa” z Łodzi tel. 533 600 442 ; e-mail: sobczyk@soo.org.plsobczyk@soo.org.pl DZIĘKUJĘ !!!