Rynek pracy: teorie, zjawiska, procesy. Wykład 2015/2016

Prezentacja na temat: "Rynek pracy: teorie, zjawiska, procesy. Wykład 2015/2016"— Zapis prezentacji:

1 Rynek pracy: teorie, zjawiska, procesy. Wykład 2015/2016
Warunki zaliczenia: egzamin ustny, ocena premiowana obecnościami (plus za trzy obecności, gdy sprawdzane losowo)

2

3 Lektura Wiesława Kozek, Rynek pracy. Perspektywa instytucjonalna, 2013, Wydawnictwa Naukowe Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, całość Rafał Drozdowski, Rynek pracy w Polsce. Recepcja, oczekiwania , strategie dostosowawcze, 2002, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, (fragmenty)

4 Cel Wprowadzenie w problematykę rynku pracy,
Główne koncepcje wyjaśniające zbiorowe zachowania ludzi na rynku pracy Proces tworzeniu rynku pracy w Polsce po roku 1990 Zmiany w okresie ,

5 Teorie rynku pracy Teoria klasyczna rynku pracy
Alternatywne szkoły w ekonomii Antropologia ekonomiczna Socjologia kulturowa The embeddedness theory – teoria zakotwiczenia rynku pracy w społeczeństwie Nowa instytucjonalna ekonomia i socjologia

6 Klasyczna teoria ekonomiczna
Rynek jako proces równoważenia popytu na pracę i podaży pracy Struktura popytu i podaży (charakterystyka miejsc pracy i cech siły roboczej) Bezrobocie wynikiem nierównowagi 3 typy bezrobocia zależnego od charakteru nierównowagi: frykcyjne, cykliczne i strukturalne

7 Co się dzieje, gdy rynek jest ograniczany?
Gospodarka socjalistyczna; ograniczenie popytu na pracę, ograniczenie podaży pracy, polityka pełnego zatrudnienia, kontrolowanie ceny pracy Interwencja w rynek pracy we współczesnych gospodarkach rynkowych: płaca minimalna, zatrudnienie subsydiowane, postanowienia zbiorowych umów o pracę

8 Idealny model rynku pracy
Pracownicy i pracodawcy działają zgodnie z zasadą maksymalizacji własnych korzyści. Siła robocza jest doskonale mobilna, konsekwentnie poszukuje lepszych typów prac. Rynek pracy jest doskonale przejrzysty. Między pracownikami toczy się ostra gra konkurencyjna o miejsca pracy. Płace pracowników są doskonale giętkie, zmieniają się nawet przy niewielkich wahnięciach popytu lub podaży pracy

9 Odstępstwa od idealnego modelu rynku pracy
Pracownicy i pracodawcy nie zawsze działają zgodnie z zasadą maksymalizacji własnych korzyści. Siła robocza nie bywa jest doskonale mobilna, i nie zawsze konsekwentnie poszukuje lepszych typów prac. Rynek pracy nie jest dla wszystkich doskonale przejrzysty. Między pracownikami nie toczy się bezwzględna gra konkurencyjna o miejsca pracy. Ludzie bywają solidarni Płace pracowników nie są doskonale giętkie, w pewnych interwałach czasowych są stałe i inercyjnie zmieniają się w odpowiedzi na wahnięcia popytu lub podaży pracy

10 Podejście neo - instytucjonalne: rynek pracy jako instytucja
Rynek pracy musi być rozpoznawany: giełdy pracy jako symbol Rynek pracy jako stałe, regularne, nawykowe współdziałanie ludzi, w oparciu o uznane wartości, zwyczaje i normy na obszarze kupna i sprzedaży pracy Normatywna podstawa rynku - uznanie dla kupna i sprzedaży specyficznego towaru.

11 Rynek jako instytucja ekonomiczna (Samuel Eisenstadt)
Koncentracja wokół wymiany, dystrybucji i cyrkulacji specyficznego dobra rynkowego Spotkanie wolnego właściciela – oferenta własnej siły roboczej i nabywcy – pracodawcy Suwerenne decyzje stron a obozy pracy i zatrudnianie więźniów Wolontariaty

12 Czym zajmiemy się w czasie wykładu ?

13 Plan wykładu Dziś: Rynek pracy jako przedmiot zainteresowania socjologii; w kierunku analizy instytucji i teorii zakotwiczenia

14 Pomiar rynku pracy Podstawowe miary opisu
Statystyka publiczna - polska i międzynarodowa Zmiany na rynku pracy w Polsce w świetle danych statystycznych

15 Rynek pracy - zakotwiczenie w polskim społeczeństwie
Praca jako dobro rynkowe i nierynkowe Zmiana znaczenia pracy pod wpływem mechanizmów rynku Problem przyswojenia reguł rynku, w tym rynku pracy Poglądy na bezrobocie Nierówności generowane przez rynek Strategie zaradności ekonomicznej w gospodarce rynkowej

16 Teoria segmentacji rynku pracy
Zawodowe rynki pracy Wewnętrzny i zewnętrzny rynek pracy Jądro rynku pracy i peryferie (core i periphery) Lokalne rynki pracy Nieformalny rynek pracy, czyli praca na czarno Rynek sektora prywatnego Małe firmy na rynku pracy Rynek pracy sektora publicznego

17 Płynne zatrudnienie Rodzaje i zasięg niestandardowego zatrudnienia
Przyczyny: zmiany technologiczne i globalna konkurencja Polityka typu flexicurity Konsekwencje pracy niestandardowej: korozja charakteru?

18 Bezrobocie jako zjawisko przyswojone
Zasięg bezrobocia Podstawowe typy bezrobocia Bezrobocie długoterminowe Bezrobocie dobrowolne i grupy onieśmielone na rynku pracy Bezrobocie w Polsce Zachowania bezrobotnych a odpowiedź otoczenia Skutki bezrobocia Państwo i społeczeństwo przeciwko bezrobociu

19 Rodzaje mobilności i ich społeczna przestrzeń
Czy mamy mobilny rynek pracy w Polsce i Europie?

20 Rynek i edukacja – inwestycje w kapitał ludzki
Dopasowanie i jego skutki w szkolnictwie zawodowym (zasadniczym i średnim) Dopasowanie i jego skutki w szkolnictwie wyższym Kształcenie ustawiczne Równe szanse edukacyjne

21 Polityka i strategia rynku pracy w społecznym kontekście
Rodzaje polityki i strategii zatrudnienia oraz rynku pracy Substytucyjna polityka rynku pracy Komplementarna polityka rynku pracy Programy rynku pracy planowane i realizowane w Polsce Polityka i strategia rynku pracy w świetle danych statystycznych Badania opinii związanych z polityką rynku pracy

22 Instytucjonalizacja rynku pracy
Proces instytucjonalizacji jako symptom dojrzałości rynku pracy Dialog społeczny: silny czy słaby udział w polityce zatrudnienia? Znaczenie instytucji rynku pracy Infrastrukturalne instytucje rynku pracy