Aktualne zagadnienia w branży wodociągowo - kanalizacyjnej dr inż. Tadeusz Rzepecki Przewodniczący Rady Izby Gospodarczej „Wodociągi Polskie” Prezes Zarządu Tarnowskie Wodociągi Sp. z o. o. Spotkanie Prezesów – Dyrektorów oraz Głównych Księgowych przedsiębiorstw wodociągowo - kanalizacyjnych” Jastrzębie Zdrój, 07.12.2015 r.
Plan prezentacji Kontrole NIK i UOKiK Koszty amortyzacji od środków trwałych finansowanych z dotacji jako koszty taryfowe Koszty reprezentacji i reklamy jako koszty taryfowe Projekt definicji przyłącza kanalizacyjnego (zmodyfikowana wersja Związku Miast Polskich) MASTER PLAN KZGW V 2015 + KPOŚK 2015 (XI – XII) Co zrobić z zyskiem netto w przedsiębiorstwach wod - kan
Amortyzacja jako koszt taryfowy §7.4 Rozporządzenia taryfowego - w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków „4. Koszty świadczenia usług wodociągowych i kanalizacyjnych obciąża się kosztami inwestycji finansowanych ze środków własnych, w tym z kredytów lub pożyczek spłacanych przez przedsiębiorstwo.”
Stanowisko WSA we Wrocławiu Wyrok sygn. akt. II SA/Wr 220/15 z dnia 30 czerwca 2015 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. „… nie jest istotne, że skarżący nalicza amortyzację od środków trwałych pozyskanych za dotacje zgodnie z ustawą o rachunkowości, lecz zgodnie z powołanym §7 ust. 3 i 4 rozporządzenia kosztów świadczenia usług wodociągowych i kanalizacyjnych nie mogą obciążać koszty inwestycji finansowanych z dotacji. W kosztach przedsiębiorstwa niewątpliwie należało uwzględnić amortyzację, lecz pomniejszoną o równowartość dotacji …” Podobne stanowisko zajął WSA we Wrocławiu w podobnej sprawie w sygn. akt II SA/Wr 712/14 z 20 grudnia 2014 r.
Opinie uzyskane przez IGWP w sprawie amortyzacji i kosztów reprezentacji i reklamy Opinia prawna Kancelarii Radcy Prawnego Bogusława Wolniewicza z Warszawy z dnia 28 września 2015 r. na temat kosztów reprezentacji i reklamy. Pismo Ministra Infrastruktury i Rozwoju (Podsekretarza Stanu Ministra Pawła Orłowskiego) znak: DM.III.0810.3.2015.JK.1 z dnia 5 października 2015 r. do Dyrektora Delegatury NIK w Szczecinie. Opinia prawna Kancelarii Radcy Prawnego Bogusława Wolniewicza z Warszawy z dnia 9 października 2015 r. na temat kosztów amortyzacji od środków trwałych wytworzonych z dotacji jako kosztów taryfowych. Pismo Ministra Infrastruktury i Rozwoju (Podsekretarza Stanu Ministra Pawła Orłowskiego) znak: DM.III.6330.38.2015.JK.1 z dnia 29 października 2015 r. do Prezesa IGWP P. Doroty Jakuta. Opinia prawna Instytutu Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy Sp. z o. o. w Warszawie z dnia 10 listopada 2015 r. podpisana przez prof. dr hab. Witolda Modzelewskiego w sprawie zasadności naliczania amortyzacji bilansowej i kosztów reprezentacji i reklamy do kosztów taryfowych.
§ 6 rozporządzenia taryfowego: „Przedsiębiorstwo wodociągowo – kanalizacyjne ustala niezbędne przychody dla potrzeb obliczania taryfowych cen i stawek opłat na rok obowiązywania taryf, uwzględniając w szczególności: 1. koszty eksploatacji i utrzymania, w tym: a) amortyzację i odpisy umorzeniowe, b) podatki i opłaty niezależne od przedsiębiorstwa, c) opłaty za korzystanie ze środowiska 2. koszty zakupionej przez siebie wody lub wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych niebędących w jego posiadaniu; 3. spłaty rat kapitałowych ponad wartość amortyzacji lub umorzenia; 4. spłaty odsetek od zaciągniętych kredytów i pożyczek; 5. należności nieregularne; 6. marżę zysku.”
Nie ujęte koszty w § 𝟔 𝐫𝐨𝐳𝐩𝐨𝐫𝐳ą𝐝𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 Koszty materiałów Koszty energii Koszty usług obcych Koszty wynagrodzeń Koszty ubezpieczeń społecznych i świadczeń na rzecz pracowników Koszty pozostałe w tym koszty reklamy, koszty usług bankowych, koszty reprezentacji, koszty podróży służbowych, koszty inne np. koszty ubezpieczeń majątkowych i osobowych
Amortyzacja w kosztach taryfowych Wszystkie opinie prawne i opinie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju jednoznacznie wskazują, iż amortyzacja bilansowa jest kosztem będącym podstawą ustalania taryfy, w tym także będąca kosztem bilansowym amortyzacja od środków trwałych wytworzonych z dotacji. Stanowisko WSA we Wrocławiu w sprawie KSWiK Sp. z o. o. w Bukowcu gmina Mysłakowice jest niewłaściwe, chociaż wyrok jest prawomocny i ostateczny.
Amortyzacja w TW Sp. z o. o. 2014 r. I – III 2015 r. Amortyzacja podatkowa 15 782 488 zł 11 883 445 zł Amortyzacja bilansowa og. 17 784 598 zł 13 541 106 zł w tym amort. ISPA 3 922 668 zł 2 942 001zł Amort. bilansowa bez ISPA 13 861 930 zł 10 599 105 zł Amort. bil. – amort. podatk. 2 002 110 zł 1 657 661 zł Amort. pod. – amort. bil. 1 920 558 zł 1 284 340 zł bez ISPA
UOKiK a sprawa reprezentacji i reklamy Decyzja UOKiK Delegatura w Krakowie Nr RKR – 5/2015 z dnia 6 sierpnia 2015 r. w sprawie dotycząca stosowania praktyki ograniczającej konkurencję. „…wobec uprawdopodobnienia w toku postępowania antymonopolowego stosowania przez Miejski Zakład Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o. z siedzibą w Myślenicach praktyki ograniczającej konkurencję, określonej w art. 9 ust. 1 i w art. 9 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, polegającej na nadużywaniu przez Miejski Zakład Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o. z siedzibą w Myślenicach pozycji dominującej na lokalnym rynku zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków na terenie miejsko – wiejskiej Gminy Myślenice, poprzez narzucanie odbiorcom nieuczciwych cen i stawek opłat taryfowych za usługę zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków wprowadzonych na podstawie art. 24 ust. 8 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r., Nr 123, poz. 858 ze zm.) na okres od dnia 26 kwietnia 2014 r. do dnia 25 kwietnia 2015 r., w związku z ustalaniem niezbędnych przychodów dla potrzeb obliczania taryfowych cen i stawek opłat z uwzględnieniem kosztów reprezentacji i reklamy, które to koszty zgodnie z art. 20 ust. 4 ww. ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz § 6 rozporządzenia Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz. U. Nr 127, poz. 886) nie stanowią podstawy do ustalania niezbędnych przychodów…”
Koszty reprezentacji i reklamy w MZWiK Sp. z o. o. Na koszty te składały się następujące wydatki: [tajemnica] zł - koszty organizacji pikniku ekologicznego wraz z Gminą Myślenice, [tajemnica] zł - koszty konkursu dla szkół pod nazwą „Woda w obiegu”, [tajemnica] zł - koszty banerów reklamowych promujących jakość wody, [tajemnica] zł - koszty organizacji otwarcia nowo wybudowanej stacji uzdatniania wody w Myślenicach, [tajemnica] zł - koszty publikacji tekstów sponsorowanych w gazecie, Pozostała kwota - koszty zakupu materiałów reklamowych, jak np. kalendarzy, długopisów, pendrivów rozdawanych w czasie festynów i zawodów. Skutek cenowy – 0,03 zł/1 m3 wody i ścieków
Decyzja Delegatury UOKiK w Krakowie w sprawie MPWiK Sp. z o. o Decyzja Delegatury UOKiK w Krakowie w sprawie MPWiK Sp. z o. o. w Myślenicach „Tak więc w świetle obowiązujących przepisów, regulujących gospodarkę wodociągowo-kanalizacyjną, koszty reprezentacji i reklamy – w ocenie Prezesa UOKiK – nie są kosztami uzasadnionymi, a zatem nie są kosztami, które mogą stanowić podstawę do ustalania niezbędnych przychodów, a w konsekwencji określania taryfowych cen i stawek opłat. Natomiast MZWiK do niezbędnych przychodów stanowiących podstawę do ustalenia taryfowych cen i stawek opłat obowiązujących od dnia 26 kwietnia 2014 r. zaliczył następujące koszty: organizacji pikniku ekologicznego wraz z Gminą Myślenice, konkursu dla szkół pod nazwą „Woda w obiegu”, banerów reklamowych promujących jakość wody, organizacji otwarcia nowo wybudowanej stacji uzdatniania wody w Myślenicach, publikacji tekstów sponsorowanych w gazecie, zakupu materiałów reklamowych, jak np. kalendarzy, długopisów, pendrivów rozdawanych w czasie festynów i zawodów.”
„W związku z faktem, że zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków to dobra o charakterze powszechnym, niezbędne dla normalnego funkcjonowania każdego gospodarstwa domowego trudno mówić o konieczności stosowania zachęty do nabywania tych usług. Wątpliwa zatem wydaje się konieczność reklamy tych usług. Należy bowiem pamiętać, że przeważająca część mieszkańców obszarów gdzie działalność taka jest prowadzona jest zainteresowana dostawą wody. Wyjątek mogą stanowić jedynie osoby posiadające własne źródło zaopatrzenia w wodę (studnię). Osoby takie jednak nie zainteresują się usługą zbiorowego zaopatrzenia w wodę mimo kierowanej do nich reklamy. Jeszcze inaczej sprawa przedstawia się w przypadku usługi odprowadzania ścieków. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 r., poz. 1399 ze zm.) „właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych; przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych”.
Opinia prof. W. Modzelewskiego „pomimo bowiem, że przedsiębiorstwa wodociągowo – kanalizacyjne stanowią formę monopolu naturalnego, obowiązane są do prowadzenia działalności informacyjnej wobec społeczeństwa. Różnorodne działania, w tym w formie organizacji różnego rodzaju imprez propagujących wiedzę z dziedziny korzystania i wykorzystywania wody są związane z misją przedsiębiorstw tej branży mającą na celu podnoszenie jakości życia konsumentów, a koszty sprawowania tej misji wynikają wprost ze świadczenia usług na rzecz odbiorców…. Obowiązki informacyjne wynikają między innymi z powołanego rozporządzenia z dnia 28 czerwca 2006 r. Zgodnie z §3 ust. 1 lit b rozporządzenia przedsiębiorstwo wodociągowo – kanalizacyjne opracowuje taryfę dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków w sposób zapewniający motywowanie odbiorców do racjonalnego użytkowania wody i ograniczania zanieczyszczania ścieków. Ponadto czynności podejmowane przez przedsiębiorstwa wodociągowo – kanalizacyjne związane z przyłączeniami do sieci nowych odbiorców wymuszają na tych podmiotach aktywne prowadzenie określonej polityki informacyjnej, w tym w szczególności dotyczącej informacji o produkcie.”
Technologia Wody nr 5/2015 (43) – artykuł B Technologia Wody nr 5/2015 (43) – artykuł B. Rusinek Czy każde poniesione przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne koszty powinny stanowić podstawę ustalania taryfowych cen i stawek opłat za wodę i ścieki” Tekst artykułu dokładnie zgodny z uzasadnieniem decyzji w sprawie MPWiK Sp. z o. o. w Myślenicach Artykuł podpisany przez autorkę z dopiskiem UOKiK Delegatura w Krakowie. IGWP zwróciła się z zapytaniem do Prezesa UOKiK, czy powyższe stanowisko jest stanowiskiem Urzędu. Do chwili obecnej Izba nie uzyskała odpowiedzi na powyższe zapytanie. MZWiK Sp. z o. o. uznał zasadność przedstawionych przez UOKiK zastrzeżeń i zobowiązał się do nieujmowania w kosztach stanowiących podstawę ustalanie cen i stawek opłat za dostawę wody i odprowadzanie ścieków kosztów reprezentacji i reklamy. Podjął również działania mające na celu usunięcie skutków praktyki poprzez przyjęcie zobowiązania do obniżenia w następnej taryfie cen o równowartość kwestionowanych kosztów reprezentacji i reklamy.
Koszty reprezentacji i reklamy w MPWiK Sp. z o. o Koszty reprezentacji i reklamy w MPWiK Sp. z o. o. w Myślenicach (dostarczona woda 2014 r. 1 289 779 m3, odprowadzone ścieki 1 278 049 m3) 2004 r. 1 145,90 zł 2005 r. 1 713,85 zł 2006 r. 29 219,03 zł 2007 r. 1 668,22 zł 2008 r. 10 398,47 zł 2009 r. 63 200,78 zł 2010 r. 40 716,92 zł 2011 r. 33 041,74 zł 2012 r. 71 877,10 zł 2013 r. 87 573,94 zł 2014 r. 39 619,19 zł (nie ujęte w taryfach) 2015 r. (do 04.09) 146,29 zł (nie ujęte w taryfach)
Stanowisko Izby Gospodarczej „Wodociągi Polskie” w zakresie opracowania definicji przyłączy: wodociągowego i kanalizacyjnego
Zasadniczym problemem ustawy zaopatrzeniowej jest definicja przyłącza kanalizacyjnego, w odróżnieniu od definicji przyłącza wodociągowego, które nie jest przyczyną problemów interpretacyjnych, a w konsekwencji nie jest, tak jak przyłącze kanalizacyjne, przedmiotem licznych, często odmiennych orzeczeń i decyzji. W związku powyższym Izba proponuje aby definicję przyłącza wodociągowego pozostawić bez zmian natomiast nadać nowe brzmienie definicji przyłącza kanalizacyjnego:
,,przyłącze kanalizacyjne – odcinek przewodu łączącego wewnętrzną instalację kanalizacyjną w nieruchomości odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną”.
Na okoliczność skutków wprowadzenia definicji przyłącza kanalizacyjnego i wodociągowo zawartego w art. 57 projektu ustawy – przepisy wprowadzające kodeks budowalny, zmieniającej ustawę o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków Izba przygotowała opracowanie wykazujące skutki finansowe dla przedsiębiorstw wodociągowo – kanalizacyjnych wprowadzenia definicji zaproponowanych w projekcie ustawy. Z analizy Izby wynika znaczny wzrost cen za wodę i ścieki, zarówno w przypadku dużych przedsiębiorstw wod-kan, a wręcz do astronomicznych podwyżek w przypadku małych. Opracowanie to zawiera również obliczenie kosztów wykupu przyłączy w skali całego kraju, które wynosić może 10,8 mld zł.
Odnosząc się do propozycji definicji przyłącza kanalizacyjnego zaproponowanego przez ZMP tj. zdefiniowania roboczo jako: ,,odcinek od miejsca studzienki na sieci do granicy przyłączanej nieruchomości’’ Podzielając przyjęte założenia przez ZMP, IGWP poddaje pod dyskusje następującą definicję przyłącza kanalizacyjnego: ,,odcinek przewodu od granicy przyłączanej nieruchomości do studzienki kanalizacyjnej na sieci lub innego miejsca przyłączenia do sieci’’
Master Plan KZGW 2015 (V) AKPOŚK 2015 (XI i XII)
Co zrobić z zyskiem netto w przedsiębiorstwach wodociągowo - kanalizacyjnych
Dziękuję za uwagę t.rzepecki@tw.tarnow.pl