STRATEGIE PRZETRWANIA UCZNIA

Strategie uczniowskie to sposoby jakie uczeń przyjmuje, aby przetrwać w szkole i nie mieć problemów z nauczycielami oraz innymi uczniami. Uczeń przyjmuje określone strategie, ponieważ potrzebuje akceptacji ze strony otoczenia, a także chce się czuć bezpiecznie w szkole oraz w towarzystwie innych uczniów i nauczycieli a strategie mają mu w tym pomóc.

Strategie kooperacyjne Podporządkowanie optymistyczne Uczeń akceptuje cele i metody stosowane w szkole, w większości zgadza się z nimi. Podporządkowanie instrumentalne Uczeń akceptuje tylko takie cele, które przyniosą mu jakąś korzyść.

Strategie kooperacyjne Staranie się, aby nie podpaść Uczeń prezentuje siebie i swoje oblicze, tak jak chce widzieć nauczyciel. Chodzi o to, by ukrywać słowa, gesty, czyny, które mogłyby nie podobać się władzy. Trzeba starać się o to, by nie wywołać złego wrażenia, Podlizywanie się Uczeń chce się przypodobać nauczycielowi, jest bardzo miły, prawi komplementy, nadskakuje nauczycielowi; wyróżniamy dwa rodzaje podlizywania – jawne oraz ukryte, podlizywanie jawne występuje wtedy, gdy uczeń podlizuje się do nauczyciela przy innych uczniach, natomiast podlizywanie ukryte odbywa się w ukryciu, bez świadków,

Strategie kooperacyjne Rytualizm Uczeń jest pozytywnie nastawiony do metod i środków stosowanych w szkole, ale nie przejmuje się zanadto celami owych metod i środków, Oportunizm Uczeń pozostaje obojętny wobec metod, środków i zasad stosowanych w szkole.

Strategie przetrwania Kolejną grupą strategii uczniowskich, które mają pomóc uczniowi przetrwać w szkole są strategie przetrwania. Strategie przetrwania mają zapewnić uczniowi jak najlepsze przetrwanie oraz danie sobie rady w szkole bez wchodzenia w ostry konflikt z nauczycielem.

Strategie przetrwania Strategia odwalania zadania Uczeń stara się pozbyć zadania nim stanie się ono dla niego przeszkodą, musi przy tym zaangażować w to jak najmniej wysiłku i pracy, a efekt końcowy nie może grozić uczniowi przykrymi czy wręcz negatywnymi odczuciami. Dlatego, jeżeli jedynym możliwym rozwiązaniem takiego zadania jest jego wykonanie – uczeń wykonuje to zadanie, jeżeli zaś są jeszcze inne możliwości – uczniowie szukają ich, choćby sposób rozwiązania tego zadania nie był zbieżny z celem osoby, która powierzyła uczniowi to zadanie.

Strategie przetrwania Podporządkowanie z dystansem Uczeń podporządkowuje się nauczycielowi, lecz wykonuje jego polecenia niechętnie, okazuje to za pomocą gestu i mimiki; zdarza się, że uczeń zwleka z wykonaniem zadania, z pomocą tej strategii uczeń próbuje się wykpić,

Strategie przetrwania Strategia dobrego wojaka Szwejka To inaczej strategia tych nad którymi ciąży władza; uczeń nie radzi sobie, ale stara się zaakceptować priorytet władzy poprzez wykonywanie wszystkich poleceń, które często wykonuje bezmyślnie i niepoprawnie, bo wie, że lepiej się podporządkować i wykonać polecenie niż go w ogóle nie wykonać, a za karę otrzymać jeszcze gorsze zadanie do wykonania.

Strategie przetrwania Dawanie sobie rady z lękiem poprzez popełniane błędy Strategia ta zazwyczaj jest stosowana przez uczniów nieśmiałych, którzy boją się, że ich błędy zostaną wyśmiane przez innych uczniów lub nawet nauczyciela, dlatego wolą od razu udzielić złej odpowiedzi na zadane pytanie, żeby nauczyciel dał im już spokój i nie męczył ich długo o udzielenie odpowiedzi. Strach niszczy inteligencję, wpływa na sposób, w jaki dziecko widzi sprawy, myśli o nich i daje sobie z nimi radę. Powoduje, że inteligentne dzieci zachowują się w szkole głupio. Strach tworzy swoiste formy wtórnego przystosowania. Popełnienie błędu daje ulgę, bo nie trzeba się wtedy martwić o to, że pewnie popełni się błąd.

Strategie przetrwania Odpowiadanie czegokolwiek na pytanie nauczyciela Uczeń wychodzi z założenia, że lepiej coś odpowiedzieć niż w ogóle nic nie mówić. Pytany nie interesuje się treścią pytania czy problemem z nim związanym, ale sposobem znalezienia triku, który pozwalałby mu szybciej zorientować się, jakiej odpowiedzi nauczyciel od niego oczekuje. Dlatego, mamy często do czynienia ze zgadywaniem.

Strategie przetrwania Pozorowana aktywność Uczeń chce przetrwać, bo musi przetrwać, dlatego symuluje pracę, aby ukryć to, że nic nie robi podczas lekcji, na przykład gdy nauczyciel do niego podejdzie zagląda w zeszyt, udaje, że coś pisze lub czyta; zdarza się, że uczeń się zgłasza, choć nie zawsze zna prawidłową odpowiedź,

Strategie przetrwania Tworzenie obrazu wśród rówieśników Zazwyczaj strategię tą stosuje uczeń, który dobrze się uczy, po to aby uniknąć miana kujona i ukryć swoją pracowitość; przeważnie uczeń mówi rówieśnikom, że w ogóle się nie uczył, dobrą ocenę otrzymał, bo tak się zdarzyło, że znał odpowiedź, umiał tę część materiału albo zapamiętał z lekcji, gdy na sprawdzianie są zadania testowe, uczeń mówi, że akurat trafił w odpowiedzi,

Strategie przetrwania Strategia unikania odpowiedzi Oparta jest na złożeniu, że nauczyciel pytając szczególnie poluje na tych, którzy robią wrażenie nie umiejących bądź nieuważnych. Trzeba więc sprawiać wrażenie, że się umie. Strategia mamrotania - polega na tym, by każdą odpowiedź wypowiadać bardzo cicho i niewyraźnie. Gdy nie jest się pewnym odpowiedzi, taktyka mamrotania zwiększa szanse uzyskania sukcesu.

Strategie Następną grupą strategii uczniowskich są strategie opozycyjne. Strategie opozycyjne to nieaprobujące, niepożądane cele, odrzucające współpracę z nauczycielem.

Strategie opozycyjne Zamaskowane nieposłuszeństwo Uczeń pozornie się podporządkowuje, pozoruje pracę, okazuje zainteresowanie lekcją, wówczas gdy nauczyciel na niego patrzy, Nieustępliwa wrogość Uczeń jawnie odrzuca cele i reguły obowiązujące w szkole; uczeń eksponuje swoją niechęć do szkoły i nauczyciela, zdarza się, że niszczy mienie szkoły, a nawet wagaruje; styl bycia ucznia i jego zachowanie są chłodne i obojętne wobec nauczyciela, uczeń sprawia wrażenie luzaka, ignoruje nauczyciela, zazwyczaj tą strategię stosują chłopcy. Jest to także styl adaptacji do szkoły odznaczający się indyferencją (obojętnością) wobec celów szkolnych i całkowitym odrzuceniem środków. Osoby te odrzucają normy, rytuały i przepisy. Swą antypatię demonstrują przez przerywanie nauczycielom, agresywność, wagary, niszczenie mienia, złe zachowanie. Manifestują zachowania antyszkolne, przejawiające się w stylu ubierania, uczesania, sposobie mówienia czy poruszania się,

Strategie opozycyjne: Rebelia Uczeń odrzuca wszystkie cele i reguły kierujące życiem szkoły, zwłaszcza wtedy gdy kieruje się zasadami jakiejś grupy. Występuje raczej pod koniec szkolnej edukacji, Odmowa Uczeń nie zgadza się na wykonanie polecenia; odmowa może być jawna, ale również ukryta, Sabotaż Uczeń chce za wszelką cenę doprowadzić do rozbicia lekcji i wyprowadzenia nauczyciela z równowagi; uczeń chce, żeby nauczyciel stracił kontrolę i panowanie nad sobą, stara się ośmieszyć nauczyciela, zmieszać i zdenerwować, uczeń chce również pokazać swoją dominację; są różne stopnie sabotażu, zaczyna się od głupich żartów, a kończy na całkowitym odwróceniu uwagi nauczyciela, a nawet rozmowie na inny temat niż ten, który miał być tematem lekcji.