Analiza techniczna J.J. Murphy „Analiza techniczna rynków finansowych” StockCharts.com - ChartSchool www.wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/ Formacje cenowe
Formacje cenowe Formacje cenowe mają charakter prognostyczny Formacja cenowa – pewien charakterystyczny fragment wykresu cenowego, który jest spotykany na wielu wykresach cenowych akcji lub towarów. Formacje cenowe mają charakter prognostyczny Rozróżnia się dwie podstawowe kategorie: formacje odwrócenia trendu, formacje kontynuacji trendu
Pewne zachowania wolumenu mogą zakwestionować całą formację Formacje cenowe Wiarygodność formacji powinna być potwierdzona typowym zachowaniem się wolumenu Pewne zachowania wolumenu mogą zakwestionować całą formację Z większością formacji związane są metody określenia minimalnego zasięgu przyszłego ruchu cen
Formacje odwrócenia trendu Formacja głowy i ramion Formacja podwójnego szczytu Formacja potrójnego szczytu Odwrócona formacja V Formacja odwróconego spodka Wybicie z bazy Odwrócona formacja głowy i ramion Formacja podwójnego dna Formacja potrójnego dna Formacja V Formacja spodka
Uwarunkowania formacji zapowiadającej odwrócenie trendu Przed pojawieniem się formacji musi istnieć wiarygodny trend zostać przełamana istotna linia trendu Im większe (relatywnie) kształty formacji, tym większy prognostyczny ruch ceny Formacje zakończenia hossy kształtują się szybciej i charakteryzują się większymi wahaniami cen, niż formacje zakończenia bessy Wielkość wolumenu jest bardziej istotna przy zapoczątkowaniu hossy
Uwagi Ad. 1 Formacja głowy i ramion nie ma żadnego znaczenia w trendzie bocznym Ad. 2 Wielkość formacji scharakteryzowana jest przez 2 parametry – przedział czasowy formowania oraz zakres ruchów cen Z (3) wynika, że łatwiej jest kupić w dołku bessy, niż sprzedać na szczycie hossy w początkowej fazie bessy łatwiej jest zarobić na krótkiej sprzedaży, niż zajmując długą pozycję w początkowym etapie hossy Ad. 4 Pełnemu ukształtowaniu się formacji powinien towarzyszyć znaczący wzrost wolumenu. W formacji zakończenia hossy nie jest to warunek konieczny, gdyż „akcje spadają pod własnym ciężarem”. W początkowej fazie hossy wzrost obrotów jest warunkiem koniecznym jej kontynuacji
Ukształtowana formacja głowy i ramion
Kształtowanie się formacji głowy i ramion Przełamanie linii trendu Ukształtowanie nowej linia wsparcia Ostatni szczyt poniżej ostatniego Malejące obroty Możliwy jeszcze trend boczny
Kształtowanie się formacji głowy i ramion Osiąganiu nowego maksimum A towarzyszy wzrost obrotów (normalne zachowanie w trendzie wzrostowym) Spadek do punktu B odbywa się przy zmniejszonym wolumenie Przebicie linii oporu wyznaczonego przez punkt A odbywa się przy mniejszym wolumenie, niż osiąganie A (ostrzeżenie !) Punkt C leży nad A, ale punkt korekty D leży poniżej szczytu A (nie zadziałała linia wsparcia), niewiele powyżej lub na poziomie punktu B (sygnał, że trend wzrostowy jest zagrożony) Tworzy się nowa linia wsparcia BD
Kształtowanie się formacji głowy i ramion Cena rośnie do nowego szczytu E, przy mniejszym wolumenie niż przy szczycie C oraz osiąga zaledwie połowę lub 2/3 wysokości spadku CD Zaistniał warunek tworzenia się trendu spadkowego (niższy szczyt) Dopóki nie została przełamana linia BD istnieje możliwość zaistnienia trendu bocznego Linia BD zazwyczaj nieznacznie wznosi się lub przebiega poziomo, rzadziej - opada Fakt opuszczenia przez cenę trendu wzrostowego może stanowić wystarczający powód zamykania pozycji długich
Kształtowanie się formacji głowy i ramion Przełamanie linii wsparcia B, D
Ukształtowanie się pełnej formacji głowy i ramion Przebiciu linii BD (linii szyi) powinien towarzyszyć zwiększony wolumen Może utworzyć się kolejne dno poniżej tej linii, które wraz z punktami C,D,E tworzą kanał spadkowy Przebicie linii szyi BD oznacza ukształtowanie się pełnej formacji
Ruch powrotny do linii szyi Taki ruch nie występuje zawsze, może być także całkiem niewielki Szansa na ruch powrotny jest tym mniejsza im większy wolumen towarzyszył przebiciu linii szyi ( co oznaczało dużą presję sprzedających) Ruch powrotny odbywa się przy zmniejszonym wolumenie Odbiciu wykresu od linii szyi i kontynuacji spadku towarzyszą zwiększone obroty
„Odbicie się” ceny od linii oporu potwierdza formację
Formacja głowy i ramion - przykład
formacja głowy i ramion – przykład (FAM)
formacja głowy i ramion – przykład (BZWBK)
formacja głowy i ramion - przykład
Wolumen w charakterystyce formacji Drugi wierzchołek (głowa) kształtuje się przy mniejszym wolumenie niż pierwszy (lewe ramię), co świadczy o mniejszej presji kupujących Prawe ramię formuje się przy wolumenie wyraźnie niższym niż dwa poprzednie wierzchołki Wolumen wzrasta przy przebiciu linii szyi zmniejsza się w czasie ruchu powrotnego, wzrasta po jego zakończeniu
Prognoza płynąca z formacji Minimalny zakres spadku: pionową odległość od linii szyi do punktu C odkładamy w dół w punkcie przerwania tej linii Maksymalny zakres spadku: 100 % poprzedniego ruchu w górę Zatrzymanie spadku może być związane z poziomami zniesienia Fibonacciego a także z istniejącymi liniami wsparcia
Head and Shoulders Top (Reversal)
Head and Shoulders Top (Reversal) Prior Trend: It is important to establish the existence of a prior uptrend for this to be a reversal pattern. Without a prior uptrend to reverse, there cannot be a Head and Shoulders reversal pattern (or any reversal pattern for that matter). Left Shoulder: While in an uptrend, the left shoulder forms a peak that marks the high point of the current trend. After making this peak, a decline ensues to complete the formation of the shoulder (1). The low of the decline usually remains above the trend line, keeping the uptrend intact. Head: From the low of the left shoulder, an advance begins that exceeds the previous high and marks the top of the head. After peaking, the low of the subsequent decline marks the second point of the neckline (2). The low of the decline usually breaks the uptrend line, putting the uptrend in jeopardy. Right Shoulder: The advance from the low of the head forms the right shoulder. This peak is lower than the head (a lower high) and usually in line with the high of the left shoulder. While symmetry is preferred, sometimes the shoulders can be out of whack. The decline from the peak of the right shoulder should break the neckline.
Head and Shoulders Top (Reversal) 5. Neckline: The neckline forms by connecting low points 1 and 2.. Depending on the relationship between the two low points, the neckline can slope up, slope down or be horizontal. The slope of the neckline will affect the pattern's degree of bearishness: a downward slope is more bearish than an upward slope. 6. Volume: As the Head and Shoulders pattern unfolds, volume plays an important role in confirmation. Volume can be measured as an indicator (OBV, Chaikin Money Flow) or simply by analyzing volume levels. Ideally, but not always, volume during the advance of the left shoulder should be higher than during the advance of the head. This decrease in volume and the new high of the head, together, serve as a warning sign. The next warning sign comes when volume increases on the decline from the peak of the head. Final confirmation comes when volume further increases during the decline of the right shoulder.
Head and Shoulders Top (Reversal) 7. Neckline Break: The head and shoulders pattern is not complete and the uptrend is not reversed until neckline support is broken ( with an expansion in volume). 8. Support Turned Resistance: Once support is broken, it is common for this same support level to turn into resistance. Price Target: After breaking neckline support, the projected price decline is found by measuring the distance from the neckline to the top of the head. This distance is then subtracted from the neckline to reach a price target. Any price target should serve as a rough guide, and other factors should be considered as well. These factors might include previous support levels, Fibonacci retracements, or long-term moving averages
Odwrócona formacja głowy i ramion
Uwagi Załamanie trendu wzrostowego może nastąpić na zasadzie pewnego rodzaju inercji „spadanie cen pod własnym ciężarem” Przełamaniu trendu spadkowemu musi towarzyszyć wyraźny wzrost wolumenu (inercja nie jest w stanie wywołać wzrostu Wznosząca się linia szyi jest oznaką siły rynku Nachylenie w dół linii szyi świadczy o słabości rynku Sygnał krytyczny to gwałtowny wzrost wolumenu przy przełamaniu linii szyi Ruch powrotny jest tu częstszy niż przy załamaniu trendu wzrostowego
Odwrócona formacja głowy i ramion Strategia zakupów
Head and Shoulders Bottom (Reversal)
Formacja potrójnego szczytu
Formacja potrójnego szczytu Potrójny szczyt jest odmianą formacji głowy i ramion Wszystkie wierzchołki znajdują się na tym samym poziomie Każdej zwyżce towarzyszy spadek wolumenu (w stosunku do poprzedniego) Formacja jest w pełni ukształtowana, gdy linia wsparcia wyznaczona przez dwa minima zostania przełamana przy zwiększonym wolumenie Minimalny zasięg zniżki odmierza się tak jak w formacji głowy i ramion
Formacja potrójnego dna
Formacja podwójnego szczytu
Formacja podwójnego szczytu
Formacja podwójnego szczytu Drugiemu szczytowi towarzyszy zmniejszony wolumen Formacja jest w pełni ukształtowana, gdy linia wsparcia wyznaczona przez minimum między szczytami zostanie przełamana przy zwiększonym wolumenie Jeżeli to nie nastąpi – możliwy jest trend boczny lub powrót do linii trendu Minimalny zasięg spadku wyznacza wysokość formacji odmierzoną w dół od punktu przełamania Po przełamaniu możliwy jest powrót do linii wsparcia
Formacja podwójnego dna
Formacja podwójnego szczytu Formacja podwójnego dna Wierzchołki (lub dna) nie muszą być idealnie na tym samym poziomie – „dopuszczalne” odchylenie to 3% Zwyczajowy przedział czasu między wierzchołkami (lub dnami) jest większy niż jeden miesiąc, im dłuższy tym większe jest jego znaczenie Spadek ceny (indeksu) między szczytami powinien być większy niż 10%
Formacja spodka http://www.wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/
Formacja spodka - charakterystyka Formacja kształtuje się powoli – formacja dostrzegalna na wykresach długoterminowych Im dłuższy czas kształtowania, tym większe jej znaczenie Powolne wybicie z trendu horyzontalnego potwierdzone wzrostem obrotów Stosowanie - podjęcie decyzji kupna Czas kształtowania: kilka miesięcy Brak możliwości precyzyjnego stwierdzenia momentu ukształtowania się formacji zasięgu ewentualnego ruchu ceny
Formacja spodka - charakterystyka Wolumen obrotów kształtuje się tak jak kurs akcji (indeksu) – ma kształt „spodka”- przesuniętego w lewo w stosunku do kursu (wolumen wyprzedza kurs) Sygnał kupna następuje po wybiciu ponad poziom wyznaczający górne ograniczenie formacji - poziom ten jest określony przez lewą cześć spodka wykształconą przy największych obrotach. Wybicie ze spodka musi zostać potwierdzone silną zwyżką wolumenu. Często po wybiciu następuje ruch korekcyjny w dół (oznaczony kolorem zielonym), po czym zwyżka jest kontynuowana. Spodek jest jedną z najbardziej zyskownych formacji, ponieważ wzrost cen po wybiciu jest często bardzo duży
Formacja odwróconego spodka http://www. wdsoftware
Formacja odwróconego spodka Odwrócony spodek jest jedną z rzadziej występujących formacji. Podczas jego tworzenia kształt kursu przypomina odwrócony spodek. Wolumen obrotów powinien osiągać najwyższe wartości przy maksymalnym poziomie kursu i pod koniec odwróconego spodka. Sygnał sprzedaży następuje po przebiciu poziomu wyznaczającego dolne ograniczenie formacji - poziom ten jest określony przez lewą cześć spodka wykształconą przy stosunkowo niskich obrotach. Sygnał sprzedaży - przebicie dolnego ograniczenia formacji ( poziomu punktu W) Zastosowanie - podjęcie decyzji sprzedaży Czas kształtowania - kilka miesięcy
Wybicie z bazy http://www.wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/
Wybicie z bazy Zastosowanie - podjęcie decyzji kupna Czas kształtowania - od kilku tygodni do kilku miesięcy Wolumen - regularny, raczej niski Ruch cen po wybiciu - duży Sygnał kupna - wybicie ponad górne ograniczenie formacji Podczas kształtowania się formacji bazy kurs porusza się w bardzo wąskim zakresie cen przy dość regularnym niskim wolumenie obrotów. Im dłużej kształtuje się baza, tym większy powinien być ruch cen po wybiciu. Sygnał kupna zostaje wygenerowany po wybiciu przez górne ograniczenie formacji (W). Podczas wybicia powinien nastąpić znaczny wzrost wolumenu obrotów.
Wybicie z bazy - strategia Dla zajmującego długą pozycję w akcjach: Jeśli nastąpi wybicie w górę sprzedać odkupić akcje na korekcie jeśli nastąpi wybicie w dół sprzedać natychmiast Dla zajmującego krótką pozycję w akcjach: kupić dopiero po wybiciu w górę (potwierdzonym wzrostem wolumenu obrotów) najlepiej - na korekcie po wybiciu
Formacje V- formacje gwałtownego odwrócenia trendu Szybkie kształtowanie się formacji – bez etapów przejściowych Brak technicznych oznak możliwości powstania formacji – z wyjątkiem dnia odwrotu (tygodnia odwrotu) przy wysokim wolumenie
Formacja V - przykład
Formacja dzień odwrotu Dzień kulminacji kupna - cenowy szczyt (wielu inwestorów chce nabyć akcje) lub sprzedaży – cenowe minimum (zniechęceni posiadacze pozbywają się akcji – zostają „wypchnięci z rynku”) kulminacji kupna towarzyszy gwałtowny wzrost obrotów, cena zamknięcia jest niższa od maksymalnej kulminacji sprzedaży towarzyszy gwałtowny wzrost obrotów, cena zamknięcia jest wyższa od minimalnej
Formacje tydzień odwrotu, miesiąc odwrotu Sama formacja dnia odwrotu nie ma istotnego znaczenia, chyba że towarzyszą jej inne sygnały techniczne Na wykresach tygodniowych lub miesięcznych można mówić o tygodniu (miesiącu) odwrotu. Tygodnie odwrotu mają większe znaczenie niż dni odwrotu. Mogą sygnalizować zmianę trendu. Miesiące odwrotu są istotniejsze niż tygodnie odwrotu.
Dzień odwrotu – strategia http://www. wdsoftware
Trójkąt zniżkujący http://www.wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/
Trójkąt zniżkujący Dolna linia trójkąta zniżkującego przebiega poziomo. Podobnie jak w formacji trójkąta symetrycznego wolumen obrotów powinien maleć. Sygnałem sprzedaży jest przełamanie poziomej linii (wolumen powinien wyraźnie wzrosnąć). Wybicie z trójkąta zniżkującego powinno nastąpić nie później niż 25% przed jego końcem (licząc od pierwszego punktu zwrotnego do punktu K). Późniejsze wybicie bywa często ruchem fałszywym.
Trójkąt zniżkujący Wielkość spadku po wybiciu w dół z trójkąta - co najmniej równa wysokości formacji (fioletowy odcinek). Poziom wyznaczony przez dolną krawędź często stanowi - po wybiciu w dół - silny opór. Czas kształtowania - od kilku tygodni do kilku miesięcy Zastosowanie - podjęcie decyzji sprzedaży
Diament
Formacje kontynuacji trendu Formacja trójkąta symetrycznego Formacja trójkąta zwyżkującego Formacja trójkąta zniżkującego Formacja flagi i chorągiewki Formacja klina zwyżkującego Formacja klina zniżkującego Formacja prostokąta
Formacja trójkąta symetrycznego http://www. wdsoftware
Formacja trójkąta symetrycznego Formację wyznaczają dwie zbieżne linie poprowadzone przez dwa maksima i dwa minima. Wolumen obrotów powinien wykazywać tendencję spadkową. Sygnałem kupna jest przełamanie górnej linii (wolumen powinien wyraźnie wzrosnąć). Po wybiciu często następuje ruch korekcyjny Sygnałem sprzedaży jest przełamanie dolnej linii Wybicie z trójkąta symetrycznego powinno nastąpić w granicach od 50% do 25% przed jego końcem (licząc od pierwszego punktu zwrotnego do przecięcia ramion trójkąta).
Formacja trójkąta symetrycznego Wielkość wzrostu lub spadku cen po wybiciu z trójkąta powinna być co najmniej równa wysokości formacji mierzonej w drugim punkcie zwrotnym (linia fioletowa na rysunku). Poziom wyznaczony przez wierzchołek trójkąta (K) stanowi często silne wsparcie lub opór. Trójkąt symetryczny częściej zapowiada kontynuację wcześniejszego ruchu niż jego odwrócenie Czas kształtowania - od kilku tygodni do kilku miesięcy Zastosowanie - podjęcie decyzji kupna lub sprzedaży
Trójkąt zwyżkujący http://www.wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/
Trójkąt zwyżkujący Górna linia trójkąta zwyżkującego przebiega poziomo Podobnie jak w formacji trójkąta symetrycznego wolumen obrotów powinien maleć. Sygnałem kupna jest przełamanie poziomej linii (wolumen powinien wyraźnie wzrosnąć). Wybicie z trójkąta zwyżkującego powinno nastąpić nie później niż 25% przed jego końcem (licząc od pierwszego punktu zwrotnego do punktu K). Późniejsze wybicie jest często sygnałem fałszywym.
Trójkąt zwyżkujący Wielkość wzrostu cen po wybiciu w górę z trójkąta – jak dla trójkąta symetrycznego (linia fioletowa na rysunku). Poziom wyznaczony przez górną krawędź często stanowi - po wybiciu w górę - silne wsparcie. Czas kształtowania - od kilku tygodni do kilku miesięcy Zastosowanie - podjęcie decyzji kupna
Formacje trójkątów rozszerzających
Formacje trójkątów rozszerzających Formacje zarówno odwrócenia jak i kontynuacji Często - formacje wierzchołkowe. Linie trójkąta rozszerzającego przebiegają wzdłuż rosnących maksimów cenowych i malejących minimów. Wolumen obrotów w trakcie tworzenia samej formacji powinien maleć. Silny przyrost wolumenu powinien natomiast towarzyszyć wybiciu z formacji niezależnie od jego kierunku.
Formacje trójkątów rozszerzających W przeciwieństwie do klasycznych formacji trójkąta w przypadku trójkąta rozszerzającego mogą pojawić się trudności ze zdefiniowaniem okresu w jakim powinno nastąpić wybicie Zasięg ruchu wyznacza wysokość trójkąta mierzona od punktu wybicia.
Formacje trójkątów rozszerzających Trójkąty prostokątne
Klin zniżkujący http://www.wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/
Klin zniżkujący Klin zniżkujący jest formacją zapowiadającą wzrost cen. Najczęściej kształtuje się podczas średnioterminowej korekty trendu wzrostowego Klin jest wyznaczony przez cztery punkty zwrotne (1,2,3,4), Wybicie z klina (W) powinno nastąpić nie wcześniej niż 30% przed jego końcem (początek i koniec klina określa się jak w formacjach trójkąta) Wybicie z klina powinno być potwierdzone przez wyraźny wzrost wolumenu. (Często po wybiciu w górę występuje korekta spadkowa) Wielkość wzrostu jest zależna od wysokości klina, jednak często zwyżka kończy się w okolicach najbliższego wyraźnego oporu
Klin zwyżkujący http://www.wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/
Klin zwyżkujący Klin zniżkujący jest formacją zapowiadającą spadek cen. Najczęściej kształtuje się podczas krótkich wzrostów przy długotrwałych spadkach lub w ostatniej fazie hossy Klin jest wyznaczony przez cztery punkty zwrotne (1,2,3,4), Wybicie z klina (W) powinno nastąpić nie wcześniej niż 30% przed jego końcem (początek i koniec klina określa się jak w formacjach trójkąta) Wybicie z klina powinno być potwierdzone przez wyraźny wzrost wolumenu. (Często po wybiciu w dół występuje korekta wzrostowa) Wielkość spadku jest zależna od wysokości klina, jednak często zwyżka kończy się w okolicach najbliższego wyraźnego wsparcia
Klin zwyżkujący
Trójkąty, kliny w trendzie spadkowym
Chorągiewka http://www.wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/
Chorągiewka Chorągiewka jest obok flagi jedną z najbardziej "pewnych" formacji. Występuje po bardzo szybkim (prawie pionowym) ruchu cen. Chorągiewka zapowiada kontynuację ruchu w danym kierunku. Do jej wyznaczenia konieczne są cztery punkty zwrotne (1,2,3,4 - oznaczone na rysunku kolorem niebieskim). Podczas kształtowania się chorągiewki wolumen obrotów powinien bardzo wyraźnie maleć. Zasięg ruchu po wybiciu z formacji powinien być co najmniej równy wielkości ruchu dojścia do niej, mierzonego od jakiegoś punktu charakterystycznego - np. od wybicia z poprzedniej formacji bądź przebicia poziomu oporu (pomiar wielkości ruchu oznaczono na rysunku pionową linią fioletową). Idealnie zgodna z wzorcem chorągiewka zapowiada kontynuację ruchu o określonym zasięgu z prawdopodobieństwem aż 90%.
Chorągiewka Przydatność: podjęcie decyzji kupna lub sprzedaży Ruch cen po wybiciu: duży (zależy od ruchu przed formacją) Sygnał kupna: pełne ukształtowanie formacji po zwyżce Sygnał sprzedaży: pełne ukształtowanie formacji po spadku Kształtuje się najczęściej w okresie od 3 do 4 tygodni Przy ocenie wiarygodności chorągiewki należy pamiętać że: formacja powinna wystąpić po prawie pionowym ruchu cen (bez większych korekt) wolumen powinien bardzo wyraźnie maleć podczas kształtowania się formacji wybicie powinno nastąpić w czasie krótszym niż 4 tygodnie od początku formacji - formacje dłuższe niż 3 tygodnie są już podejrzane (początek formacji został oznaczony na rysunku literą P, koniec literą K) podczas wybicia w górę wolumen obrotów powinien wyraźnie wzrosnąć.
Chorągiewka z dojściem od dołu (rys. 1) Jeśli posiadasz akcje: sprzedaj, jeśli wybicie nie nastąpiło w ciągu 4 tygodni od początku formacji sprzedaj, jeśli w obrębie formacji wystąpił wyraźny wzrost wolumenu podczas ruchu, który nie doprowadził do wybicia sprzedaj, jeśli wybicie nie nastąpiło w ciągu 3 tygodni od początku formacji a wolumen nie zachowuje się idealnie zgodnie z teorią jeśli nastąpi wybicie w dół sprzedaj natychmiast Jeśli nie posiadasz akcji: kupuj po ukształtowaniu się formacji przy dobrym układzie wolumenu obrotów nie czekając na wybicie w górę (jeśli sprzedałeś wcześniej - przy dojściu do formacji, to kupuj nawet po wyższych cenach)
Chorągiewka z dojściem od góry (rys. 2) Jeśli posiadasz akcje: sprzedaj po ukształtowaniu się formacji (jeszcze przed wybiciem). Jeśli nie posiadasz akcji: nie kupuj (nawet po wybiciu w górę)
Flaga http://www.wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/
Flaga Flaga jest obok chorągiewki jedną z najbardziej "pewnych" formacji. Kształtuje się najczęściej w podobnym okresie jak chorągiewka (od 3 do 4 tygodni) występuje po bardzo szybkim (prawie pionowym) ruchu cen. Wolumen, zasięg ruchu, cechy prognostyczne – takie same jak w formacji chorągiewki
Prostokąt http://www.wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/
Prostokąt Prostokąty częściej zapowiadają kontynuację wcześniejszego trendu niż jego odwrócenie. Formację prostokąta wyznaczają linie poziome poprowadzone przez dwa maksima i dwa minima. Dopiero po ustaleniu tych czterech punktów (1,2,3,4) można mówić o wykształceniu się prostokąta. W obrębie formacji wolumen obrotów powinien wykazywać tendencję spadkową. Dość często w obrębie prostokąta występuje dokładnie sześć punktów zwrotnych przed wybiciem. Sygnał kupna zostaje wygenerowany po wybiciu przez górną krawędź, przy czym wolumen musi wyraźnie wzrosnąć (rys. 1). Często po wybiciu następuje ruch korekcyjny - oznaczony kolorem zielonym. Sygnał sprzedaży zostaje wygenerowany po przebiciu dolnej krawędzi (rys. 2). Wielkość wzrostu lub spadku cen po wybiciu z prostokąta powinna być co najmniej równa wysokości formacji (patrz linia fioletowa na rysunku).
Prostokąt Jeśli posiadasz akcje: jak tylko formacja się ustali (dwa szczyty i dwa dna, czyli po czwartym punkcie zwrotnym) możesz kupować blisko dna i sprzedawać blisko szczytu jeśli nastąpi wybicie w dół z formacji sprzedaj natychmiast po wybiciu w górę sprzedaj na wybiciu i odkup na korekcie Jeśli nie posiadasz akcji: w przypadku prostokąta po zwyżce (rys. 1), kupuj na szóstym punkcie zwrotnym (6) kupuj dopiero na korekcie po wybiciu w górę (potwierdzonym wzrostem wolumenu obrotów)
Ruch mierzony Ruch wzrostowy (lub spadkowy) może dzielić się na dwie równe co do długości równoległe fale wzrostowe (spadkowe), rozdzielone korektą, zabierającą jedną trzecią lub połowę pierwszej fali. Przyjmując hipotezę ruchu mierzonego, można przewidzieć zasięg drugiej fali.
Ruch mierzony w trendzie wzrostowym
Ruch mierzony w trendzie spadkowym
luka startu luka ucieczki luka wyczerpania Luki cenowe luka startu luka ucieczki luka wyczerpania
Luki cenowe
Rozróżnia się 3 rodzaje luk: Luki cenowe W trendzie wzrostowym luki cenowe świadczą o sile trendu, podobnie jak luki cenowe w trendzie spadkowym Rozróżnia się 3 rodzaje luk: luka startu luka ucieczki luka wyczerpania
Luka startu - sygnały Luka startu pojawia się po wykształceniu formacji odwrócenia trendu (przełamania linii trendu, przerwanie linii szyi w odwróconej formacji głowy i ramion) i zapowiada znaczący ruch cen Luce startu towarzyszy duży wolumen Luka ta na ogół nie jest zapełniana (często – tylko częściowo) Im większy wolumen tym mniejsze prawdopodobieństwo jej wypełnienia Wypełnienie luki oznacza, że jej powstanie było fałszywym sygnałem
Luka startu - znaczenie Luka startu na początku trendu wzrostowego staje się obszarem wsparcia w czasie korekty spadkowej Luka startu na początku trendu spadkowego staje się obszarem oporu czasie korekty wzrostowej
Luka ucieczki Luka ucieczki powstaje około połowy trendu, gdy ceny gwałtownie rosną bądź spadają przy umiarkowanych obrotach Luka ucieczki w trendzie wzrostowym jest oznaką siły rynku zaś w trendzie spadkowym - słabości rynku Luka ucieczki – podobnie do luki startu - staje się obszarem wsparcia w czasie korekty spadkowej lub obszarem oporu czasie korekty wzrostowej Wypełnienie luki ucieczki może zapowiadać zmianę trendu
Luka wyczerpania Luka wyczerpania - pojawia się pod koniec trendu ( w trendzie wzrostowym jest to wzrost „ostatkiem sił” zaś w trendzie spadkowym „ostatni histeryczny spadek”) W trendzie wzrostowym spadek cen poniżej luki wyczerpania oznacza zazwyczaj koniec tego trendu (podobnie jak wzrost cen powyżej luki wyczerpania w trendzie spadkowym)
Luki startu i ucieczki w trendzie spadkowym
Wyspa odwrotu w trendzie wzrostowym Formacja składająca się z luki wyczerpania trendu wzrostowego, kilku lub kilkunastu świec o krótkich korpusach oraz luki (startowej trendu spadkowego) Wyspa odwrotu jest silnym sygnałem zmiany trendu na spadkowy Podobnie definiuje się wyspę odwrotu w trendzie spadkowym, będącą zapowiedzią trendu wzrostowego