MATURA Z JĘZYKA POLSKIEGO 2011 Co warto wiedzieć o maturze ustnej z języka polskiego?

To nie tylko prezentacja! Część ustna To nie tylko prezentacja!

Część ustna Prezentacja Rozmowa

Gdzie szukać informacji?

Gdzie szukać informacji?

Część ustna - przebieg Egzamin trwa około 25 minut i składa się z dwóch części: W części pierwszej, trwającej ok. 15 minut, zdający prezentuje przygotowany temat. Podczas prezentacji może wykorzystać materiały pomocnicze. Projekcja filmu lub odtworzenie nagranej wypowiedzi lub muzyki może trwać do 5 minut z czasu przeznaczonego na prezentację tematu. W trakcie prezentacji członkowie przedmiotowego zespołu egzaminacyjnego nie przerywają wypowiedzi zdającego, chyba że zostanie przekroczony limit czasu.

Część ustna - przebieg Część druga, trwająca ok. 10 minut, polega na rozmowie zdającego z zespołem przedmiotowym. Pytania egzaminujących mogą dotyczyć jedynie prezentowanego tematu i  przedłożonej wcześniej bibliografii. Jeżeli zdający nie wygłosi prezentacji lub zaprezentuje temat inny niż zgłoszony w deklaracji ostatecznej, lub nie dostarczy bibliografii w wyznaczonym terminie, zespół przedmiotowy nie przeprowadza z nim rozmowy.

Część ustna - bibliografia Uczeń/absolwent przekazuje bibliografię przewodniczącemu zespołu egzaminacyjnego (dyrektorowi szkoły) nie później niż 4 tygodnie przed terminem rozpoczęcia części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego. Bibliografia musi być podpisana imieniem i nazwiskiem. Po wyznaczonym terminie bibliografii nie przyjmuje się.

Część ustna – materiały pomocnicze Razem z bibliografią zdający przedkłada informację o materiałach pomocniczych i środkach technicznych, którymi zamierza posłużyć się podczas prezentacji, a następnie ustala z przewodniczącym zespołu egzaminacyjnego sposób przygotowania zgłoszonych środków technicznych. Szkoła udostępnia środki techniczne, którymi dysponuje.

Część ustna – materiały pomocnicze Odradzam korzystanie z prezentacji przygotowanych w programie PowerPoint. Wykorzystanie tego programu jest celowe tylko, gdy zdający chce pokazać obrazy, ilustracje, wykresy…

Część ustna - rozmowa Cele rozmowy: sprawdzenie znajomości przygotowanego materiału, sprawdzenie samodzielności przygotowania, upewnienie się, że maturzysta biegle posługuje się językiem mówionym, potwierdzenie, że potrafi bronić własnego stanowiska.

Kryteria oceniania tematu wypowiedzi Poziom ROZWINIĘCIE Punkty I zna, rozumie i na ogół poprawnie interpretuje materiał rzeczowy, prezentuje podstawowe zagadnienia w związku z tematem (rozumie temat), podejmuje częściowo udaną argumentację; 1 II zna i rozumie materiał rzeczowy, poprawnie go interpretuje, wykorzystując podstawowe konteksty (o ile temat tego wymaga), wykorzystuje w funkcji argumentacyjnej trafnie dobrany materiał rzeczowy (selekcjonuje materiał), prezentuje zagadnienia w ścisłym związku z tematem (rozumie temat); 2 III zna i rozumie wybrany materiał, wnikliwie go interpretuje, przywołując różnorodne konteksty, wykorzystuje w funkcji argumentacyjnej trafnie dobrany materiał (selekcjonuje materiał), prezentuje zagadnienia w ścisłym związku z tematem (rozumie temat) formułuje i rozwiązuje problemy badawcze, hierarchizuje argumenty. 3

Kryteria oceniania kompozycji wypowiedzi Poziom KOMPOZYCJA Punkty I buduje wypowiedź na ogół uporządkowaną i spójną (dopuszczalne zachwiania logicznego ciągu lub proporcji poszczególnych części wypowiedzi); 1 II buduje wypowiedź zorganizowaną, tzn. z wyraźnym punktem wyjścia, uporządkowaną argumentacją i logicznym wnioskiem (zakończeniem), buduje wypowiedź spójną, o właściwych proporcjach; umiejętnie gospodaruje czasem. 2

Kryteria oceniania rozmowy Poziom ROZMOWA Punkty I formułuje poprawne merytorycznie odpowiedzi (na ogół rozumie pytania), wykorzystując przygotowaną bibliografię; 2 II formułuje poprawne merytorycznie odpowiedzi (rozumie pytania), wykorzystując przygotowaną bibliografię, broni własnego stanowiska (rozumie stanowisko nadawcy); 5 III formułuje poprawne merytorycznie odpowiedzi (rozumie pytania), wykorzystuje celowo przygotowaną bibliografię, przekonująco broni własnego stanowiska (rozumie stanowisko nadawcy. 7

Kryteria oceniania języka (w wypowiedzi i w rozmowie) Poziom JĘZYK Punkty I przestrzega zasad poprawności właściwych dla języka mówionego w zakresie: ortofonii (wymowy), fleksji, leksyki, frazeologii, składni; dopuszczalne usterki językowe, posługuje się komunikatywnym stylem (dopuszczalna schematyczność), wystarczającym słownictwem; 2 II w zakresie: ortofonii (wymowy), fleksji, leksyki, frazeologii, składni, posługuje się komunikatywnym stylem, stosownym do sytuacji, posługuje się słownictwem stosownym i zróżnicowanym; 4 posługuje się komunikatywnym stylem, stosownym do sytuacji, bogatym słownictwem; 6 III w zakresie: ortofonii (wymowy), fleksji, leksyki, frazeologii, składni, posługuje się stylem stosownym do sytuacji, przestrzega zasad etykiety językowej, posługuje się bogatym słownictwem, komunikatywnym stylem, o wyraźnych cechach indywidualnych. 8

Część ustna Prezentacja i rozmowa na temat wybrany ze szkolnej listy tematów przygotowanej na dany rok szkolny.

Część ustna Nauczyciel – przygotowuje szkolną listę tematów. Uczeń – ma prawo zgłosić w terminie własną propozycję tematu; temat musi spełniać wymagania stawiane tematom maturalnym; po akceptacji i umieszczeniu na liście szkolnej temat mogą wybrać również inni zdający.

Jeżeli nie zaproponowałeś tematu w ubiegłym roku, wybierałeś temat ze szkolnej listy.

Szkolna lista tematów zawiera wiele propozycji Szkolna lista tematów zawiera wiele propozycji. Trzeba wybierać rozważnie!

POKUSY!

POKUSIE ulegać NIE WOLNO, bo to nieuczciwe!

POKUSIE ulegać NIE WARTO, bo to nie gwarantuje sukcesu!

Egzamin ustny nie jest sprawdzianem pamięciowego opanowania jakiegokolwiek tekstu. A co się stanie, jeżeli zapomnisz, jak brzmi kolejny fragment?

Egzamin ustny nie jest „odpytywaniem przy tablicy” z tego, co udało ci się zapamiętać. Chyba wolisz dyskutować i przekonywać innych do swojego zdania?

Dlaczego warto postawić na samodzielność? Bo tylko w ten sposób zdasz na pewno egzamin ustny. Bo będziesz miał satysfakcję, że zrobiłeś to sam!

Dlaczego warto postawić na samodzielność? Bo przygotowując prezentację, zdobędziesz i udoskonalisz bardzo ważne i potrzebne w życiu umiejętności, takie jak: wygłaszanie dłuższej wypowiedzi, właściwe jej komponowanie, gromadzenie argumentów, formułowanie wniosków, branie udziału w dyskusji.

Jeden temat można zrealizować na wiele sposobów Jeden temat można zrealizować na wiele sposobów. Oto przykład: Różne realizacje motywu wędrówki w literaturze polskiej. Porównaj je, analizując wybrane utwory. Zaproponowany temat został zapisany wieloma kolorami, które pomagają w jego analizie i właściwym zrozumieniu. Różne realizacje motywu wędrówki w literaturze polskiej, wybrane utwory porównaj je, analizując

wędrówka

wędrówka Co to takiego? chodzenie, jeżdżenie gdzieś, w jakimś celu, podróż, podróżowanie w różne miejsca, wycieczka, spacer, odwiedzanie kolejno wielu miejsc w poszukiwaniu czegoś, pielgrzymka do miejsca świętego, podróż w głąb wyobraźni, reinkarnacja dusz. Od ciebie i twoich zainteresowań będzie zależało, o czym będziesz mówić.

Jak opracować temat? Sporządź listę lektur, które można wykorzystać do przygotowania prezentacji. Zwróć uwagę na: ich ścisły związek z tematem, ich różnorodność, by nie powielały tego samego ujęcia interesującego nas zagadnienia.

Jak opracować temat? Zdecyduj, które utwory wykorzystasz w prezentacji i uwzględnisz w literaturze podmiotu, a następnie: uważnie je przeczytaj, czytając, zwróć szczególną uwagę na sposoby realizacji motywu wędrówki w utworach (zaznacz fragmenty, które poddasz wnikliwej analizie), zastanów się, na czym polegają różnice w realizacji literackiej motywu wędrówki w różnych utworach oraz z  czego one wynikają.

PAMIĘTAJ. Nie należy wybierać zbyt dużej liczby tekstów PAMIĘTAJ! Nie należy wybierać zbyt dużej liczby tekstów. Ograniczenie czasu wymusi bardzo powierzchowną analizę, co wpłynie niekorzystnie na jakość prezentacji.

Wybierz literaturę przedmiotu, to znaczy: wybierz teksty krytycznoliterackie, dotyczące utworów, które postanowiłeś wykorzystać w swojej prezentacji (znajdziesz je we wstępach lub posłowiach do wydań tych utworów, pozycjach poświęconych historii literatury, artykułach prasowych, na stronach internetowych itd), uważnie je przeczytaj, zwróć uwagę na obrane przez autorów kierunki interpretacji.

PAMIĘTAJ. Nie należy literatury przedmiotu tworzyć wyłącznie z tzw PAMIĘTAJ! Nie należy literatury przedmiotu tworzyć wyłącznie z tzw. „ściąg”, haseł ze słowników oraz pojedynczych stron z artykułów krytycznoliterackich lub podręczników.

Analiza tematu Różne realizacje motywu wędrówki w literaturze polskiej. Porównaj je, analizując wybrane utwory. Sformułuj pytanie (jedno lub kilka), na które będziesz chciał odpowiedzieć w swojej prezentacji, lub postaw tezę. Umieść je (ją) we wstępie. Jakie realizacje motywu wędrówki odnajdujemy w literaturze polskiej? Jakie były przyczyny różnorodności realizacji motywu wędrówki w literaturze polskiej? Jaką funkcję pełnił motyw wędrówki w poszczególnych utworach?

Analiza tematu Poddaj analizie i interpretacji wybrane utwory. Wykorzystaj w interpretacji utworów wybrane konteksty (istotne dla tematu), np.: historyczny, biograficzny, kulturowy, psychologiczny, filozoficzny, literacki, itp. Sformułuj wnioski wynikające z porównania różnych ujęć tematu oraz analizy i interpretacji utworów.

Analiza tematu Wiesz, o czym mówić, ponieważ wybrałeś to, co Cię interesuje i czym chcesz zainteresować innych! Jesteś gotowy do sporządzenia bibliografii i planu prezentacji.

Plan prezentacji W czasie egzaminu zdający może korzystać z materiałów pomocniczych przygotowanych we własnym zakresie do prezentacji, w tym ramowego planu prezentacji, który okazuje do wglądu przed przystąpieniem do egzaminu (objętość planu nie powinna przekraczać jednej strony formatu A-4; nie jest wymagane wcześniejsze złożenie planu).

Plan prezentacji

Prezentacja W czasie prezentacji: koncentruj się na temacie (korzystaj z planu), dbaj o utrzymanie kontaktu wzrokowego z egzaminatorami, mów jak najprościej, będzie Ci łatwiej zadbać o poprawność języka, mów w pierwszej osobie, dbaj o mowę ciała – panuj nad nią, kontroluj czas, zakończ.

Rozmowa jest najważniejsza Rozmowa czyli: wzajemna wymiana myśli, konwersacja - o tym, czego nie zdążyłeś przekazać w czasie prezentacji, - o innych aspektach poruszanych przez ciebie problemów.

Rozmowa jest najważniejsza Od rozmowy w dużej mierze zależy, czy ustny egzamin maturalny zakończy się sukcesem.

Rozmowa jest najważniejsza PAMIĘTAJ! To ty jesteś ekspertem i znawcą tematu, który prezentowałeś! Od ciebie zależy, czy będziesz partnerem w rozmowie, czy będziesz tylko odpytywany! Samodzielność = sukces

Zapraszam do oglądana kolejnych filmów: o maturze pisemnej z języka polskiego oraz, w niedalekiej przyszłości, o maturze ustnej – jak opracować temat językowy.

Powodzenia na egzaminie!