Pomoc psychologiczno – pedagogiczna w szkołach Podstawy prawne

Akty prawne 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. O systemie oświaty (tekst jednolity Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz.2572 ze zmianami). 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008r. W sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno – pedagogicznych (Dz. U. z 2008r. Nr 173, poz.1072). 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008r. W sprawie sposobu i trybu organizowania indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz. U. Nr 175, poz.1086).

Akty prawne cd. 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7stycznia 2003r. W sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11, poz. 114). 5. Rozporządzenie Ministra edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 1997roku w sprawie zasad organizowania zajęć rewalidacyjno – wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim (Dz. U. z 1997r. Nr 14, poz.76). 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 stycznia 2005r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. z 2005r. Nr 19, poz. 167).

Akty prawne cd. 7. Rozporządzenie Ministra edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 stycznia 2005r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach (Dz. U. z 2005r. Nr 19, poz.166). 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007r. Nr 83, poz. 562 ze zmianami). 9. Rozporządzenie MEN z dnia 12 marca 2009r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli nie mających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 50 poz. 400)

Podstawy prawne cd. 10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002r. W sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. z 2002r. Nr 23, poz. 225 ze zmianami). 11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Spotu z dnia 12 lutego 2002r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2002r. Nr 15, poz. 142 ze zmianami).

Orzeczenia i opinie Rozporządzenie MEN w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno - pedagogicznych W publicznych poradniach psychologiczno – pedagogicznych działają zespoły orzekające, które wydają: Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz niedostosowanej społecznie, wymagającej stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, 2. Orzeczenia o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, dla dzieci, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub oddziału przedszkolnego zorganizowanego w szkole podstawowej,

Orzeczenia i opinie cd. 3. Orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły, 4. Orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno – wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim, oraz 5. Opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole.

Orzeczenia i opinie cd. Zespoły wydają orzeczenia oraz opinie na wniosek rodziców (prawnych opiekunów)

Orzeczenia i opinie cd. Na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, starosta lub jednostka samorządu terytorialnego, o której mowa w art.. 71b ust. 5 i 5a ustawy z dnia 7 września 1991r., o systemie oświaty, zapewnia dziecku formę kształcenia zalecaną w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. Na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) dziecka dyrektor przedszkola lub szkoły podstawowej, w której są zorganizowane oddziały przedszkolne, organizuje indywidualne przygotowanie przedszkolne w porozumieniu z organem prowadzącym.

Orzeczenia i opinie cd. Na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) dziecka dyrektor szkoły lub placówki, do której uczęszcza uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, organizuje indywidualne nauczanie w porozumieniu z organem prowadzącym. Zasady organizowania indywidualnego przygotowania przedszkolnego oraz indywidualnego nauczania określają odrębne przepisy.

Nauczanie indywidualne Rozporządzenie MEN z dnia 18 września 2008r Nauczanie indywidualne Rozporządzenie MEN z dnia 18 września 2008r. w sprawie sposobu i trybu organizowania indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży Dyrektor przedszkola lub szkoły organizuje indywidualne przygotowanie przedszkolne lub indywidualne nauczanie w sposób zapewniający wykonanie określonych w orzeczeniu zaleceń dotyczących warunków realizacji potrzeb edukacyjnych dziecka oraz form pomocy psychologiczno – pedagogicznej.

Nauczanie indywidualne cd. Zajęcia indywidualnego przygotowania przedszkolnego są prowadzone z dzieckiem przez jednego nauczyciela. Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego przygotowania przedszkolnego realizowanych bezpośrednio z dzieckiem wynosi od 4 do 6 godzin, realizowanych w ciągu co najmniej 2 dni. Prowadzenie zajęć indywidualnego nauczania z uczniami klas I-III szkoły podstawowej powierza się jednemu nauczycielowi. Tygodniowy wymiar godzin zajęć indywidualnego nauczania realizowanych bezpośrednio z uczniem wynosi dla uczniów klas I-III szkoły podstawowej od 6 do 8 godzin, realizowanych w ciągu co najmniej 2 dni.

Nauczanie indywidualne cd. Na podstawie orzeczenia dyrektor ustala zakres, miejsce i czas prowadzenia zajęć indywidualnego przygotowania przedszkolnego lub zajęć indywidualnego nauczania oraz formy i zakres pomocy psychologiczno – pedagogicznej.

Nauczanie indywidualne cd. W indywidualnym przygotowaniu przedszkolnym realizuje się treści wynikające z podstawy programowej wychowania przedszkolnego dostosowane do potrzeb i możliwości psychofizycznych dziecka. Dyrektor, na wniosek nauczyciela prowadzącego zajęcia indywidualnego przygotowania przedszkolnego, może zezwolić na odstąpienie od realizacji niektórych treści wynikających z podstawy programowej wychowania przedszkolnego, stosownie do możliwości psychofizycznych dziecka oraz warunków miejsca, w którym organizowane są zajęcia indywidualnego przygotowania przedszkolnego.

Nauczanie indywidualne cd. W indywidualnym nauczaniu realizuje się treści wynikające z podstawy programowej kształcenia ogólnego oraz obowiązkowe zajęcia edukacyjne wynikające z ramowego planu nauczania danego typu i rodzaju szkoły, dostosowane do potrzeb i możliwości psychofizycznych ucznia. Dyrektor na wniosek nauczyciela prowadzącego zajęcia indywidualnego nauczania, może zezwolić na odstąpienie od realizacji niektórych treści nauczania objętych obowiązkowymi zajęciami edukacyjnymi, stosownie do możliwości psychofizycznych ucznia i warunków miejsca, w którym są organizowane zajęcia indywidualnego nauczania.

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Pomoc psychologiczno – pedagogiczna polega w szczególności na: Diagnozowaniu środowiska ucznia; Rozpoznawaniu potencjalnych możliwości oraz indywidualnych potrzeb ucznia i umożliwieniu ich zaspokojenia; Rozpoznawaniu przyczyn trudności w nauce i niepowodzeń szkolnych; Wspieraniu ucznia z wybitnymi uzdolnieniami; Organizowaniu różnych form pomocy psychologiczno – pedagogicznej; Podejmowaniu działań wychowawczych i profilaktycznych wynikających z programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki;

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania… cd. 7. Prowadzeniu edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia wśród uczniów, nauczycieli i rodziców; 8. Wspieraniu uczniów, metodami aktywnymi, w dokonywaniu wyboru kierunku dalszego kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej oraz udzielaniu informacji w tym zakresie; 9. Wspieraniu nauczycieli w organizowaniu wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu; 10. Wspieraniu nauczycieli i rodziców w działaniach wyrównujących szanse edukacyjne ucznia; 11. Udzielaniu nauczycielom pomocy w dostosowaniu wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych przez nich programów nauczania do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom;

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania… cd. 12. Wspieraniu rodziców i nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczych; 13. Umożliwianiu rozwijania umiejętności wychowawczych rodziców i nauczycieli; 14. Podejmowaniu działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych.

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania… cd. Pomoc psychologiczno – pedagogiczna w przedszkolu jest organizowana w formie: Zajęć specjalistycznych: korekcyjno – kompensacyjnych, logopedycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; Zajęć psychoedukacyjnych dla rodziców; Porad, konsultacji i warsztatów dla rodziców i nauczycieli.

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania… cd. Pomoc psychologiczno – pedagogiczna w szkole jest organizowana w formie: Zajęć dydaktyczno – wyrównawczych; Zajęć specjalistycznych: korekcyjno – kompensacyjnych, logopedycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; Klas wyrównawczych; Klas terapeutycznych; Zajęć psychoedukacyjnych dla uczniów; Zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania… cd. Porad dla uczniów; Porad, konsultacji i warsztatów dla rodziców i nauczycieli; Objęcie ucznia zajęciami dydaktyczno – wyrównawczymi, zajęciami specjalistycznymi, zajęciami psychoedukacyjnymi oraz nauką w klasie wyrównawczej lub klasie terapeutycznej wymaga zgody rodziców. Zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze organizuje się dla uczniów, którzy mają znaczne trudności w uzyskaniu osiągnięć z zakresu określonych zajęć edukacyjnych, wynikających z podstawy programowej dla danego etapu edukacyjnego. Zajęcia prowadzone są przez nauczyciela właściwych zajęć edukacyjnych. Liczba uczestników zajęć wynosi od 4 do 8 uczniów.

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania… cd. Zajęcia specjalistyczne: Korekcyjno – kompensacyjne organizuje się dla uczniów, u których stwierdzono specjalistyczne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające uzyskanie osiągnięć wynikających z podstawy programowej dla danego etapu edukacyjnego; zajęcia prowadzą nauczyciele posiadający przygotowanie w zakresie terapii pedagogicznej; liczba uczestników zajęć wynosi od 2 do 5 uczestników; Logopedyczne organizuje się dla uczniów z zaburzeniami mowy, które powodują zakłócenia komunikacji językowej oraz utrudniają naukę; zajęcia prowadzą nauczyciele posiadający przygotowanie w zakresie logopedii; liczba uczestników zajęć wynosi od 2 do 4 uczniów;

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania… cd. Socjoterapeutyczne oraz inne zajęcia o charakterze terapeutycznym organizuje się dla uczniów z dysfunkcjami i zaburzeniami utrudniającymi funkcjonowanie społeczne; zajęcia prowadzą nauczyciele posiadający przygotowanie w zakresie pracy o charakterze terapeutycznym lub socjoterapii; liczba uczestników zajęć wynosi od 3 do 10 uczniów. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, za zgodą organu prowadzącego przedszkole, szkołę lub placówkę, zajęcia specjalistyczne mogą być prowadzone indywidualnie.

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania… cd. Udział ucznia w zajęciach dydaktyczno – wyrównawczych, zajęciach specjalistycznych trwa do czasu zlikwidowania opóźnień w uzyskaniu osiągnięć edukacyjnych wynikających z podstawy programowej dla danego etapu edukacyjnego lub złagodzenia bądź wyeliminowania zaburzeń stanowiących powód objęcia ucznia daną formą pomocy.

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania… cd. Pomoc psychologiczno – pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki. W przedszkolu, szkole i placówce mogą być zatrudnieni pedagog, psycholog i logopeda. Do zadań pedagoga należy w szczególności: Rozpoznawanie indywidualnych potrzeb uczniów oraz analizowanie przyczyn niepowodzeń szkolnych; Określanie form i sposobów udzielania uczniom, w tym uczniom z wybitnymi uzdolnieniami, pomocy psychologiczno – pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb;

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania… cd. 3. Organizowanie i prowadzenie różnych form pomocy psychologiczno – pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli; 4. Podejmowanie działań wychowawczych i profilaktycznych wynikających z programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki w stosunku do uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli; 5. Wspieranie działań wychowawczych i opiekuńczych nauczycieli wynikających z programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki

Rozporządzenie MENiS w sprawie zasad udzielania… cd. 6. Planowanie i koordynowanie zadań realizowanych przez szkołę na rzecz uczniów, rodziców i nauczycieli w zakresie wyboru przez uczniów kierunku kształcenia i zawodu, w przypadku gdy w szkole nie jest zatrudniony doradca zawodowy; 7. Działanie na rzecz zorganizowania opieki i pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej.

Ważna uwaga Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007r. Nr 83, poz. 562 ze zmianami). §6. 1. Nauczyciel jest obowiązany, na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno – pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne, o których mowa w §4 ust. 1 pkt 1, do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom.

D Z I Ę K U J Ę ZA UWAGĘ Opracowała Elżbieta Graca starszy wizytator Kuratorium Oświaty w Krakowie Delegatura w Wadowicach