Sport, rekreacja i turystyka osób niepełnosprawnych Dostępność osób niepełnosprawnych do sportu oraz działalność organizacji pozarządowych w zakresie organizacji sportu dla osób niepełnosprawnych Rafał Skrzypczyk Fundacja Aktywnej Rehabilitacji Sport, rekreacja i turystyka osób niepełnosprawnych stan obecny i perspektywy

„sport inwalidów może realizować wszystkie cele rehabilitacji, jeżeli nic nie straci z wartości emocjonalnych, widowiskowych i społecznych, których jest nosicielem” Beck, 1977

Uprawianie sportu może w znacznym stopniu wpływać na rozwój człowieka Uprawianie sportu może w znacznym stopniu wpływać na rozwój człowieka. Uczy ono odpowiedzialności, kształtuje charakter oraz pomaga w określeniu własnej tożsamości. Aktywność sportowa ma zbawienny wpływ na kondycję fizyczną i psychiczną człowieka. Zapominamy jednak często o społecznym wymiarze sportu, który kształtuje postawy ludzkie, uczy solidarności, gotowości do podejmowania wyzwań i współpracy.

ROLA SPORTU W PROCESIE REHABILITACJI pomaga odzyskać wiarę we własne siły i możliwości zwiększa poczucie solidarności i przynależności do grupy umożliwia współzawodnictwo uczy wygrywania i przegrywania budzi optymizm życiowy pomaga przezwyciężyć niedomagania fizyczne przywraca radość życia uczy współżyć z otoczeniem

Ogólne tendencje współczesnego sportu osób niepełnosprawnych [Orzech, Sobiecka 1989] Dyscypliny uprawiane przez inwalidów powinny być również dyscyplinami sportu uprawianymi przez pełnosprawnych. Zmiany w przepisach i regulaminach sportowych powinny być dokonywane odpowiednio do możliwości ruchowych osób niepełnosprawnych. Nowo wprowadzona konkurencja sportowa powinna charakterem ruchu nawiązywać do konkurencji sportowej powszechnie znanej i popularnej, uprawianej przez zdrowych. Należy wprowadzać dyscypliny sportu znane i popularne w danym kraju. Każda dyscyplina sportu powinna przynosić korzyści usprawniające w określonym schorzeniu. Żadna konkurencja nie może zagrażać zdrowiu inwalidy.

Sport przez zdolności (nacisk na sport) Czynniki wpływające na rozwój sportu niepełnosprawnych w XXI wieku. [DePauw, Gavron 1995] Sport przez zdolności (nacisk na sport) Sport przez niepełnosprawność (nacisk na niepełnosprawność) Sport dla uczestnictwa Sport dla współzawodnictwa Sport separujący (sport tylko dla niepełnosprawnych, sport przez specyficzną niepełnosprawność) Sport integrujący (cross-disability sport, sport z zawodnikami pełnosprawnymi)

JAKOŚĆ ŻYCIA OSÓB PO URAZACH RDZENIA KRĘGOWEGO W POLSCE w badaniu uczestniczyło 1300 osób po urazach rdzenia kręgowego z całej polski Głównym wykonawcą projektu jest Dr Tomasz Tasiemski z Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu.

MIEJSCE ZAMIESZKANIA

ZAKWATEROWANIE

PRZYCZYNA URAZU

CZY UŻYWASZ WÓZKA INWALIDZKIEGO?

WYKSZTAŁCENIE

ZATRUDNIENIE

Porównując ze stanem sprzed urazu, jakie są Twoje AKTUALNE dochody z pracy zawodowej? Jeżeli niższe, to szacunkowo o ile?

W porównaniu ze stanem sprzed urazu, czy Twoje łączne dochody w gospodarstwie domowym są TERAZ (włączając wszystkie rodzaje dochodów)? Jeżeli niższe, to szacunkowo o ile?

KWESTIONARIUSZ SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ Bardzo niesatysfakcjonująca 1 Niesatysfakcjonująca 2 Raczej niesatysfakcjonująca 3 Raczej satysfakcjonująca 4 Satysfakcjonująca 5 Bardzo satysfakcjonująca 6

Moja sytuacja finansowa 2,52 2,67 2,6 Moje życie seksualne 2,56 2,78 Paraplegia Tetraplegia Razem Moja sytuacja finansowa 2,52 2,67 2,6 Moje życie seksualne 2,56 2,78 Moje relacje z partnerem 3,58 3,89 3,73 Moje życie rodzinne 4,37 4,42 4,39 Moje kontakty z przyjaciółmi i znajomymi 4,31 4,44 1 - Bardzo niesatysfakcjonująca, 2 – Niesatysfakcjonująca, 3 - Raczej niesatysfakcjonująca, 4 - Raczej satysfakcjonująca, 5 – Satysfakcjonująca, 6 - Bardzo satysfakcjonująca

Sposób spędzania przeze mnie czasu wolnego 3,64 3,82 3,73 Paraplegia Tetraplegia Razem Moje życie jako całość 3,68 3,76 3,72 Moje możliwości samoobsługowe (ubieranie,higiena, przesiadanie się itp.) 3,29 4,61 3,96 Sposób spędzania przeze mnie czasu wolnego 3,64 3,82 3,73 Moja sytuacja zawodowa 2,24 2,62 2,43 1 - Bardzo niesatysfakcjonująca, 2 – Niesatysfakcjonująca, 3 - Raczej niesatysfakcjonująca, 4 - Raczej satysfakcjonująca, 5 – Satysfakcjonująca, 6 - Bardzo satysfakcjonująca

WŁĄCZAJĄC tzw. UTRZYMYWANIE “DOBREJ FORMY” AKTYWNOŚĆ SPORTOWA WŁĄCZAJĄC tzw. UTRZYMYWANIE “DOBREJ FORMY”

Ile godzin przeciętnie tygodniowo uprawiałeś(aś) sport PRZED urazem – PO urazie?

Jaką dyscyplinę sportu uprawiałeś(aś) - uprawiasz ?

Czy miałeś(aś) możliwość uprawiania ulubionego sportu PO urazie?

Jakbyś ocenił(a) dostęp do informacji na temat możliwości uprawiania sportu przez osoby niepełnosprawne PO urazie?

„SPORT DLA TYCH, KTÓRZY GO NAJBARDZIEJ POTRZEBUJĄ”

STRUKTÓRA SPORTU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

SPORT W PROGRAMIE FAR

„Mając dobrą formę fizyczną i psychiczną możesz funkcjonować i uczestniczyć intensywnie w życiu społecznym tak jak każdy inny człowiek. Drogą do tego jest trening. Sport jest najlepszym sposobem podniesienia sprawności Twojego ciała. Nie trenujesz po to, aby stać się mistrzem, jeżeli jednak uda Ci się osiągnąć mistrzostwo, tym lepiej dla Ciebie„ (Fundacja Aktywnej Rehabilitacji FAR)

www.far.org.pl Fundacja Aktywnej Rehabilitacji Ul. Inspektowa 1, 02 – 711 Warszawa Tel/fax /22/ 651 88 02 e-mail info@far.org.pl www.far.org.pl