Diagnoza potencjału i problemów w zakresie edukacji i polityki społecznej w dzielnicy Praga-Północ 27 listopada 2013 r. Warsztat tematyczny w ramach przygotowywania Zintegrowanego Programu Rewitalizacji na lata 2014-2020

Podsumowanie warsztatu 12 listopada 2013 r.

Zidentyfikowane problemy Generowanie kolejnych pokoleń potrzebujących pomocy społecznej. Młodzi rodzice niewykształceni Patologia dziedziczona Niskie wyniki w nauce Problemy emocjonalne wśród dzieci i młodzieży Za mało miejsc do aktywnego spędzania czasu dla dzieci i młodzieży Brak zainteresowania rodziców dziećmi Brak szkół zawodowych dla Prażan Młodzież pijąca alkohol i narkotyzująca się, paląca papierosy Spożywanie alkoholu na zewnątrz Brak boisk sportowych Brak miejsca do rozwoju dzieci i młodzieży Okrzei/Ząbkowska/Brzeska Samotne matki. Wsparcie w opiece nad dziećmi niepelnosprawnymi Agresja, przemoc wśród mieszkańców/w szkołach Zidentyfikowane problemy Znieczulica na krzywdę i problemy dzieci Dostęp do narkotyków Samotne matki nie radzące sobie w życiu Placówki dziennego wsparcia dla dzieci i młodzieży Zajęcia rozwijające zainteresowania dzieci i młodzieży Mała aktywność i złe wyniki w nauce 3

Programy edukacji społecznej skierowane do młodzieży. Edukacja Programy edukacji społecznej skierowane do młodzieży. Edukacja. Formy dodatkowej edukacji dla młodych ludzi przygotowujące młodych ludzi do zdrowego życia rodzinnego Programy opieki przedszkolnej, kluby przedszkolne, świetlice, światoteka, kluby młodzieżowe Współpraca NGO ze szkołami, korepetycje Treningi Zastępowania Agresji/socjoterapia/psychoterapia Lokale wspólne ngo/ animujący życie społeczno-emocjonalne Opiekunowie dzienni z OPS/DDP Więcej siłowni plenerowych, remont boiska na podwórku Jagiellońska/Marcinkowskiego/Targowa. Dostosowanie tego terenu do zabaw, więcej zieleni Ścisła kontrola sprzedaży alkoholu Propozycje rozwiązań Przenoszenie problematycznych rodzin do innych okolic („dobrych”) Dzielnicowy - częsta obecność w terenie Pomoc rzeczowa a nie finansowa Przeznaczenie Młynu Michla na szkolę zawodową rzemiosł Zajęcia sportowe i kulturalne, warsztaty praktycznych umiejętności 4

Edukacja i oświata na Pradze-Północ 5

Brak placówek oświatowych Placówki oświatowe Brak placówek oświatowych ● Zespół Szkół nr 112, ul. Otwocka 3: Szkoła Podstawowa z oddziałami integracyjnym nr 354; Gimnazjum nr 32. ● Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 5, ul. Otwocka 3. ● Przedszkole nr 163, ul. Markowska 18a ● Przedszkole nr 174, ul. Markowska 8 ● Szkoła Podstawowa z oddziałami integracyjnymi nr 73, ul. Białostocka 10/18 6

Placówki oświatowe Zespół Szkół nr 112, ul. Otwocka 3: Szkoła Podstawowa z oddziałami integracyjnymi nr 354 oraz Gimnazjum nr 32 Szkoła Podstawowa z oddziałami integracyjnymi nr 73, ul. Białostocka 10/18 Poradnia Psychologiczno- -Pedagogiczna nr 5, ul. Otwocka 3

PROBLEM: deficyt budżetowy ● Powracający co roku deficyt środków na cele oświatowe. ● Brak dodatkowych środków na program wyrównywania szans życiowych dla dzieci i młodzieży, w tym na: – zwiększenie oferty indywidualnych zajęć pozalekcyjnych, – specjalistyczne zajęcia dla uczniów niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym – organizację doradztwa zawodowego. ● Niedobór środków na cele inwestycyjne i infrastrukturalne.

PROBLEM: zagrożenie wykluczeniem społecznym dzieci i młodzieży We wskazanych podobszarach kryzysowych Pragi-Północ występuje znaczne nasilenie zjawiska zagrożenia wykluczeniem społecznym. Spośród 208 uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego na Pradze-Północ (w tym 71 zagrożonych niedostosowaniem społecznym): ● w Szkole Podstawowej z oddziałami integracyjnymi nr 73, uczy się 61 (w tym 30 uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym); ● w Zespole Szkół nr 112 – 41 uczniów (7 w Szkole Podstawowej i 34 w Gimnazjum nr 32, w tym 17 zagrożonych niedostosowaniem).

PROBLEM: zagrożenia dla nastolatków Wyniki badania „Nastolatki zagrożone wykluczeniem społecznym – ich marzenia, postawy i zachowania oraz środowisko, w którym dorastają” (2008 r.) najniższe wyniki egzaminów gimnazjalnych w Warszawie; brak atrakcyjnych miejsc spędzania czasu; rosnąca liczba interwencji domowych i największy wskaźnik rodzin niepełnych; wzrastająca liczba nieletnich z orzeczeniem nadzoru kuratorskiego; wzrastająca liczba nieletnich z orzeczeniem potrzeby kształcenia specjalnego; najwyższy współczynnik odbierania praw rodzicielskich w Warszawie. 10

PROBLEM: słabe efekty nauczania Wyniki egzaminu gimnazjalnego (w skali od 0 do 100) Przedmiot Gimnazjum nr 32 Inne gimnazja na Pradze-Północ Gimnazja w Warszawie Język polski 50,7 57,3 71,6 Historia i WOS 51,1 56,2 66,4 Przyroda 47,9 55,9 67,1 Matematyka 32,5 42,2 59,3

PROBLEM: słabe efekty nauczania Wyniki sprawdzianu klas szóstych w punktach (maksymalna liczba punktów – 40). Nazwa szkoły Wynik sprawdzianu w 2013 r. Wyniki w innych szkołach Dzielnicy w Warszawie Szkoła Podstawowa nr 73 21,03* 23,19 27,23 *Najsłabszy wynik spośród wszystkich gimnazjów na Pradze-Północ.

PROBLEM: niedobór miejsc w przedszkolach ● Dwa pięciooddziałowe przedszkola na ulicy Markowskiej dysponują w sumie 250 miejscami (po 125 każde). ● W 2013 r. zabrakło 37 miejsc dla trzy- i czterolatków.

PROBLEM: stan techniczny budynków i infrastruktura ● Niedobór środków na remonty placówek (obiekty z okresu II Rzeczpospolitej), w tym adaptacje dla osób niepełnosprawnych. ● Niepewny status prawny boiska sportowego przy Szkole Podstawowej z oddziałami integracyjnymi nr 73 (działka, na której leży boisko, wróciła do właścicieli). ● Brak boiska sportowego przy Zespołe Szkół nr 112. ● Brak pełnowymiarowych sal gimnastycznych w obu placówkach.

PROBLEM: niekorzystne tendencje demograficzne ● Zmniejszanie się liczby mieszkańców Pragi-Północ (obecnie 64 725 osób). ● Zmniejszanie się liczebności uczniów w szkołach: (np. do Szkoły Podstawowej z oddziałami integracyjnymi nr 73 w 2000 r. przyjęto 80 uczniów, a w 2013 – 25 uczniów). ● „Emigracja edukacyjna” młodych prażan do szkół w innych dzielnicach Warszawy: (do SP 73 uczęszcza 82% dzieci zamieszkałych w jej obwodzie, do Gimnazjum 32 – 54% dzieci z obwodu).

Pomoc społeczna na Pradze-Północ

Cel prowadzonych działań Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego wynikającego z: niepełnosprawności, ubóstwa ze szczególnym uwzględnieniem rodzin wieloproblemowych, bezrobotnych o niskim statusie zawodowym i niskim poziomie wykształcenia, rodzin wielodzietnych, długotrwale i ciężko chorych, uzależnionych od alkoholu lub innych środków odurzających. 17

Podstawowe dysfunkcje społeczne Stara Praga Nowa Praga Szmulowizna Ubóstwo 348 332 180 Bezrobocie 164 186 78 Niepełnosprawność 198 189 90 18

Najistotniejsze problemy zgłaszane przez osoby niepełnosprawne: Trudna sytuacja materialna (ubóstwo). Bariery architektoniczne, urbanistyczne w komunikowaniu się – zarówno w budynkach użyteczności publicznej jak i w mieszkaniach. Utrudniony dostęp do leczenia, opieki medycznej i rehabilitacji. Bariery komunikacyjne. Dysfunkcja rodzin – ograniczenie sprawności występuje z wieloma innymi problemami takimi jak: alkoholizm, przemoc domowa, konflikty rodzinne. Utrudniony dostęp do zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Samotność i osamotnienie, w tym brak opieki i wsparcia ze strony osób bliskich. Ograniczona możliwość udziału w życiu kulturalnym.

Inne dysfunkcje społeczne Stara Praga Nowa Praga Szmulowizna Wielodzietność 19 24 6 Bezradność w sprawach opiekuńczych i prowadzenia gospodarstwa domowego 112 96 44 Alkoholizm 30 56 17 Bezdomność 14 2 20

Długotrwałe bezrobocie i przestępczość Kryterium Dzielnica Stara Praga Nowa Praga Długotrwałe bezrobocie 796 203 195 Wysoki poziom przestępczości i naruszeń prawa 2 601 104 64 21

Bezrobocie Na dzień 31.12. 2012 roku w Urzędzie Pracy były zarejestrowane 3163 osoby z Dzielnicy Praga Północ, z czego 1012 osób korzystało z różnych form pomocy społecznej , w tym 428 osób z terenu objętego programem rewitalizacji Przy zwiększającej się liczbie zarejestrowanych osób bezrobotnych jednocześnie zmniejszyła się liczba osób, którym przysługiwało prawo do zasiłku z Urzędu Pracy. Długotrwałe bezrobocie- najliczniejsza grupa świadczeniobiorców OPS w tym osoby bez wykształcenia średniego (56,7% w 2012 r. ) wśród ogółu bezrobotnych, zarejestrowanych w roku 2012 36,29 % (36 % w r. 2011) stanowiły osoby bez kwalifikacji zawodowych - zwiększanie się liczby bezrobotnych w niższych grupach wiekowych ( w roku 2012 ok. 50 % stanowiły osoby w grupach wiekowych 25-34 lata i 35-44 lata).

Placówki wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży w Dzielnicy Praga-Północ Z uwagi na kumulację problemów społecznych i wynikające stąd zagrożenie marginalizacją społeczną dzieci i młodzieży na terenie Pragi-Północ, w ramach profilaktyki uzależnień i przeciwdziałaniu przemocy Dzielnica prowadzi największą w Warszawie liczbę placówek wsparcia dziennego. Pomimo, że jest ich już 18 (15 w formie stacjonarnej, 3 w formie podwórkowej), to wciąż jest to liczba niewystarczająca.

Placówki wsparcia dla dzieci w podobszarach rewitalizowanych Stara Praga – 5, (3 stacjonarne, 2 podwórkowe), dla 92 dzieci, prowadzone przez: Stowarzyszenie „Otwarte Drzwi” Kościół Armia Zbawienia w Rzeczypospolitej Polskiej Stowarzyszenie Grupa Pedagogiki i Animacji Społecznej – Praga Północ Stowarzyszenie Katolicki Ruch Antynarkotyczny „KARAN” Stowarzyszenie MIERZ WYSOKO 24

Placówki wsparcia dla dzieci w podobszarach rewitalizowanych Nowa Praga – 2, (w tym 1 podwórkowa), dla 35 dzieci, prowadzone przez: Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Zarząd Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego Stowarzyszenie Serduszko dla Dzieci Szmulowizna – obecnie nie funkcjonuje żadna placówka prowadzona w formie stacjonarnej ani podwórkowej.

Sytuacja społeczna- Zidentyfikowane problemy ubóstwo dysfunkcje społeczne słabe wyniki szkolne niski poziom wykształcenia zawodowego mieszkańców pomoc społeczna na zasadach interwencji 26

Dziękuję za uwagę!