Tradycyjne pożywienie i produkt lokalny Edmund Kozłowski W spiżarni Piasta Tradycyjne pożywienie i produkt lokalny Edmund Kozłowski

Pożywienie – elementem kultury W spiżarni Piasta Pożywienie – elementem kultury

W spiżarni Piasta Jednym z podstawowych elementów każdej kultury jest niewątpliwie pożywienie, które uzależnione jest od warunków fizjologicznych i stopnia rozwoju kulturalnego każdego człowieka. W czasach najdawniejszych o pożywieniu decydowało wielkość opanowania przyrody przez człowieka.

W spiżarni Piasta Wiele wieków później, gdy nastąpiło rozwarstwienie społeczeństwa, wzrosło również zróżnicowanie pożywienia.

W spiżarni Piasta Różnorakie zmiany w pożywieniu powodowane były od czasów najdawniejszych przez wojny, podróże, kontakty handlowe i sąsiedzkie.

W spiżarni Piasta Szczególny wpływ na zmianę pożywienia miał wiek XIX, a zwłaszcza druga jego połowa charakteryzująca się postępem gospodarczym oraz rozwojem oświaty rolniczej . Nie bez znaczenia były znaczne przemieszczenia ludności wiejskiej.

W spiżarni Piasta Pożywienie w każdym okresie było uzależnione przede wszystkim od stosunków gospodarczych istniejących na wsi. To samowystarczalność gospodarcza wsi określała poziom i strukturę pożywienia.

W spiżarni Piasta Przejawiało się to w spożywaniu żywności przygotowanej z surowców lokalnych produkowanych bądź zdobywanych przez zbieractwo, rybołówstwo, przetwórstwo i konserwację produktów we własnych gospodarstwach.

W spiżarni Piasta Jest więc pożywienie tym ważnym elementem kultury, w którym miesza się tradycja z współczesnością, gdzie obok dawnych tradycyjnych potraw spotykamy nowe, wprowadzone do zasobów pożywienia w wyniku zmian gospodarczych i społecznych po drugiej wojnie światowej i ostatnich lat.

Znaczenie produktu lokalnego w ofercie turystycznej W spiżarni Piasta Znaczenie produktu lokalnego w ofercie turystycznej

W spiżarni Piasta W ostatnich kilkunastu latach nastąpił wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz aktywności fizycznej dla zdrowia powodujący chęć wypoczynku na świeżym powietrzu. Rozwija się turystyka wiejska, a zwłaszcza agroturystyka.

W spiżarni Piasta Coraz więcej gości wypoczywających na wsi ceni sobie zdrową żywność i racjonalne pożywienie, zwłaszcza jeśli surowce wykorzystywane do ich przygotowania są produkowane metodami ekologicznymi.

W spiżarni Piasta Jakość pożywienia ma ogromne znaczenie w ocenie oferty turystycznej. Jeśli na naszym stole znajdą się dania z tradycyjnej kuchni regionalnej podniesie to jakość oferty. Turyści cenią sobie również możliwość nabycia w gospodarstwie produktów lokalnych tu wyprodukowanych z surowców lokalnych.

W spiżarni Piasta Również w ośrodkach miejskich wzrosło zainteresowanie ekologicznymi produktami lokalnymi.

W spiżarni Piasta Jeśli dzisiaj mamy trudność w ocenie tego, co jest pożywieniem tradycyjnym, co jest produktem lokalnym, w ich identyfikacji pomóc mogą: publikacje, wywiady u najstarszych członków rodziny, mieszkańców, różnorodne działania ośrodków doradztwa, kultury, muzeów etnograficznych, regionalnych, skansenów, konkursy, jarmarki, pikniki, pokazy degustacje i inne formy tu nie wymienione.

W spiżarni Piasta Tak więc, tradycyjne pożywienie, a zwłaszcza produkt lokalny możemy rozpatrywać pod kątem pozyskania dodatkowego dochodu jako produkt turystyczny i jako produkt lokalny przeznaczony do sprzedaży w gospodarstwie, bądź w specjalnych sklepach produktów ekologicznych.  

Czym jest produkt lokalny? W spiżarni Piasta Czym jest produkt lokalny?

W spiżarni Piasta Definiując czym jest produkt lokalny możemy powiedzieć, że jest to wyrób lub usługa, z którą utożsamiają się mieszkańcy regionu, produkowana w sposób niemasowy i przyjazny dla środowiska, z surowców lokalnie dostępnych.

W spiżarni Piasta Produkt staje się wizytówką regionu poprzez wykorzystanie jego specyficznego i niepowtarzalnego charakteru oraz angażowanie mieszkańców w rozwój przedsiębiorczości lokalnej.

W spiżarni Piasta Produkt lokalny jest nierozerwalnie związany z miejscem swego powstawania.

W spiżarni Piasta W najprostszy sposób można powiedzieć, że w odniesieniu do pożywienia, produkt lokalny jest czymś co mieszkańcy wioski, regionu uważają jako tradycyjne i pospolite, a goście z zewnątrz za specyficzne i niepowtarzalne, jak potrawy przygotowywane w każdym domu, a poza nim zupełnie nie znane lub zapomniane.

Nie można ich kupić w kiosku czy sklepie. W spiżarni Piasta Nie można ich kupić w kiosku czy sklepie.

W spiżarni Piasta Na przykład: chleb z pieca chlebowego, masło z kierzynki, gzik (twaróg ze szczypiorem i śmietaną), czarnina (polewka z kaczego rosołu zaklepanego krwią z mąką), czy fałszywy śledź ( posiekana drobno cebula zalana olejem lnianym z ziemniakami gotowanymi w mundurkach)

Zwyczajny wiejski chleb W spiżarni Piasta Zwyczajny wiejski chleb

W spiżarni Piasta Najbardziej charakterystycznym przykładem produktu lokalnego jest chleb.

W spiżarni Piasta Chleb, który w tradycyjnej kulturze ludowej jest symbolem pożywienia, a także dostatku i pomyślności, towarzyszy człowiekowi przez całe życie. Chleb jemy kilka razy dziennie i podobno statystyczny Polak zjada dziennie 30 dag pieczywa to znaczy prawie dwa razy więcej niż Anglik czy Amerykanin.

W spiżarni Piasta Pieczywo jest u nas jednym z podstawowych artykułów spożywczych, a produkuje się u nas ponad 300 rodzajów chleba i bułek. Kto z nas nie lubi zjeść kromki świeżego z chrupiącą skórką chleba posmarowanego z masłem czy smalcem. Niestety o takie pieczywo coraz trudniej w sklepie.

W spiżarni Piasta Często też przypominamy sobie smak chleba pieczonego przez babcię czy ciotkę` mieszkającą na wsi. A przecież niegdyś każda gospodyni wyposażona w dzieżę, koponkę, koszyki do garowania chleba, a przede wszystkim w piec, piekła raz w tygodniu chleb w domu.

W spiżarni Piasta Zainteresowanie zwyczajnym wiejskim chlebem, zrodziła potrzebę przypomnienia tradycyjnych sposobów jego wypiekania, receptur, zwyczajów i wierzeń związanych z chlebem. To legło u podstaw organizowania przez Muzeum Ziemi Mogileńskiej w Chabsku, konkursu na zwyczajny wiejski chleb.

W spiżarni Piasta Konkurs wraz z wystawą bochnów chleba rozstrzygany jest w trakcie pikniku, „Chlebem i miodem” jaki od sześciu lat odbywa się na terenie muzealnym w Chabsku. Program pikniku przewiduje pokazy pieczenia w specjalnie do tego celu zbudowanym piecu chlebowym.

W spiżarni Piasta Pokazy pieczenia podpłomyków na kamieniach, pokazy uzyskania mąki z ziarna na żarnach. Towarzyszy temu degustacja chleba z przygotowanymi przez uczestniczki omastami, robionym na miejscu w kierzynce masłem, smalcem, gzikiem, smażonym serem z kminkiem, a także z powidłami i konfiturami.

W spiżarni Piasta

W spiżarni Piasta Od początku piknikowi towarzyszą pszczelarze prezentując rodziny pszczele, sprzęt i narzędzia do pozyskania miodu. Prowadzą pokaz wykonywania świec wraz ze sprzedażą, pogadanki z zakresu apiterapii i medycyny ludowej. Czynna jest „Miodosytnia”, gdzie można do woli degustować różne rodzaje miodów, a potem zdecydować się na ich zakup.

W spiżarni Piasta Czynna jest „Miodosytnia”, gdzie można do woli degustować różne rodzaje miodów, a potem zdecydować się na zakup.

W spiżarni Piasta Gwiazdkowe pierniki

W spiżarni Piasta W okresie Bożego Narodzenia ważne znaczenie w regionie mają pierniki. Trudno wyobrazić sobie tradycyjną Gwiazdkę bez tych słodkich specjałów.

W spiżarni Piasta Wypiekane przez gospodynie w domach, sporządzane przez toruńskich mistrzów, kupowane na jarmarcznych czy odpustowych straganach stanowiły zawsze istotny element obrzędowości Bożonarodzeniowej.

W spiżarni Piasta Niegdyś odpusty i jarmarki zajmowały ważne miejsce w kulturze ludowej ziemi gnieźnieńskiej. Tym wydarzeniom towarzyszyły zawsze pierniki, które były nie tylko wspaniałą dekoracją , ale i smakowitym gościńcem.

W spiżarni Piasta Docierał tu od 1935 r. do 1970 wraz ze swoimi piernikowymi cudami Kazimierz Pijanowski, znakomity przedstawiciel piernikarskiego rodu z Mieścisk na Pałukach.

W spiżarni Piasta Jego pierniki w kształcie serc, ptaszków, koników, jeźdźców na koniach i archaicznych postaci ludzkich, które nazywał „pamprami” miały zawsze wielu nabywców, znalazły także godne miejsce w muzeach.

W spiżarni Piasta Mając na uwadze dawną tradycję ludową, pragnąc przyczynić się do jej kontynuacji, muzeum w Chabsku organizuje od czterech lat konkurs na wypiek pierników Bożonarodzeniowych.

W spiżarni Piasta Jednym z celów jest badanie na ile w regionie funkcjonuje ciągłość tradycji domowego pieczenia tych smacznych specjałów.

W spiżarni Piasta Innym celem jest pobudzenie inwencji twórczej, przypomnienie tradycyjnego wzornictwa, sposobu wykonania pieczywa obrzędowego, oraz przekazywanie umiejętności następnym pokoleniom.

W spiżarni Piasta Pierniki, jako niezbywalny element obrzędowości Bożonarodzeniowej, mogą stać się wśród wielu innych, jednym z produktów lokalnych przeznaczonych do sprzedaży,

W spiżarni Piasta Wielu gości podkreśla, że wprawdzie pierniki eksponowane na wystawie w muzeum w Chabsku nie są tak znane jak toruńskie ale są na pewno bardziej kolorowe.

W spiżarni Piasta

W spiżarni Piasta Masło z kierzynki

W spiżarni Piasta Jednym z ważniejszych składników pożywienia mieszkańców wsi do końca XIX w. było mleko. Dopiero na początku XX w. produkt ten, a zwłaszcza jego przetwory stały się towarem i źródłem dochodu.

W spiżarni Piasta Podobnie dzisiaj masło stanowi doskonały przykład produktu lokalnego, który jak dawniej może stanowić źródło dochodu. Warunkiem jego wykonania jest posiadanie surowca, opanowanie dawnego sposobu wykonania i tradycyjne oprzyrządowanie w postaci wirówki (centrofugi) i kierzynki.

W spiżarni Piasta Lista produktów , które mogą być zidentyfikowane jako lokalne jest o wiele dłuższa, ale to jest rola Stowarzyszenia Światowid, które organizując spotkania w poszczególnych gminach, zamierza prezentowane produkty udokumentować i opisać, a na ich podstawie opracować mapę smaków.

W spiżarni Piasta Moim zadaniem było wskazanie na tradycyjne pożywienie jako elementu kultury, podkreślenie jakie ma znaczenie produkt lokalny w ofercie turystycznej i przybliżenie na przykładach czym jest produkt lokalny.

W spiżarni Piasta Stowarzyszenie Światowid Łubowo 1, 62-260 Łubowo swiatowid@lubowo.pl Tel. 0 61 427 59 50