Rola oceny oddziaływania na środowisko w procesie inwestycyjnym Paulina Filipiak Specjalista Departament Ocen Oddziaływania na Środowisko Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r.

OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO: Jest instrumentem służącym realizacji zasad ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego poprzez stosowanie przede wszystkim zasad prewencji i przezorności; Cel: rozpoznanie szkodliwego wpływu planowanych przedsięwzięć na środowisko oraz jego zminimalizowanie; Jest procedurą z obowiązującym udziałem społeczeństwa; Ustalenia ooś w procesie decyzyjnym zapewniają równorzędne traktowanie aspektów ochrony środowiska z aspektami społecznymi, ekonomicznymi oraz innymi uwarunkowaniami; Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – to postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia, obejmujące w szczególności: weryfikację raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko; uzyskanie wymaganych ustawą opinii i uzgodnień; zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu. Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r.

PRZEPROWADZENIA OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO WYMAGA REALIZACJA: planowanego przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (tzw. I grupa), planowanego przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, jeżeli stwierdzony zostanie obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko (na podstawie art. 63 ust. 1 – tj. po przeprowadzeniu screeningu). Ocenę oddziaływania na środowisko (dla przedsięwzięć z I i II grupy) przeprowadza się w ramach: (1) postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach; (2) postępowania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę i decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej oraz inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego – jeżeli stwierdzono taką konieczność. ad.1) Ocenę oddziaływania na środowisko, stanowiącą część postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach - przeprowadza organ właściwy do wydania tej decyzji. ad.2) Ocenę oddziaływania na środowisko, stanowiącą część postępowania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę i decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej oraz inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego - przeprowadza RDOŚ. Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r.

TRANSGRANICZNA OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO OOŚ w kontekście transgranicznym przeprowadza się w przypadku przedsięwzięć z I i II grupy, których znacząco negatywne skutki realizacji mogą ujawnić się na terytorium innego państwa. W przypadku postępowań transgranicznych z RFN procedurę transgraniczną reguluje Umowa polsko-niemiecka o realizacji Konwencji z Espoo wyznaczając ramy współpracy w tym zakresie. Umowa określa m.in. organy biorące udział w procedurze, terminy przekazywania powiadomienia wraz z dokumentacją, deklaracji uczestnictwa, stanowiska oraz uwag i wniosków, organizowanie konsultacji transgranicznych, przekazanie decyzji końcowej, tłumaczenie dokumentacji itd. Organ wydający decyzję środowiskową w jej uzasadnieniu powinien podać informacje, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie uwzględniono wyniki postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko. Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r.

Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r. WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH NASTĘPUJE PRZED UZYSKANIEM NASTĘPUJĄCYCH 14 DECYZJI ADMINISTRACYJNYCH: decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego oraz decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych - wydawanych na podstawie ustawy z 1994 r. - Prawo budowlane; decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę obiektów jądrowych - wydawanej na podstawie ustawy z 1994 r. – Prawo budowlane; decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – wydawanej na podstawie ustawy z 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, na wydobywanie kopalin ze złóż, na bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz składowanie odpadów w górotworze, w tym w podziemnychwyrobiskach górniczych – wydawanej na podstawie ustawy z 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze; decyzji określającej szczegółowe warunki wydobywania kopaliny – wydawanej na podstawie ustawy z 18.07.2001 r. o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze; pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzeń wodnych – wydawanego na podstawie ustawy z 2001 r. – Prawo wodne; Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r.

Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r. decyzji ustalającej warunki prowadzenia robót polegających na regulacji wód oraz budowie wałów przeciwpowodziowych, a także robót melioracyjnych, odwodnień budowlanych oraz innych robót ziemnych zmieniających stosunki wodne na terenach o szczególnych wartościach przyrodniczych, zwłaszcza na terenach, na których znajdują się skupienia roślinności o szczególnej wartości z punktu widzenia przyrodniczego, terenach o walorach krajobrazowych i ekologicznych, terenach masowych lęgów ptactwa, występowania skupień gatunków chronionych oraz tarlisk, zimowisk, przepławek i miejsc masowej migracji ryb i innych organizmów wodnych – wydawanej na podstawie przepisów ustawy z 2004 r. o ochronie przyrody; decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów – wydawanej na podstawie ustawy z 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów; decyzji o zmianie lasu na użytek rolny – wydawanej na podstawie ustawy z 1991 r. o lasach; decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej - wydawanej na podstawie ustawy z 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych; decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej – wydawanej na podstawie ustawy z 2003 r. o transporcie kolejowym; decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady – wydawanej na podstawie ustawy z 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym; decyzji o ustaleniu lokalizacji przedsięwzięć Euro 2012 – wydawanej na podstawie ustawy z 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012; decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego; decyzji o ustaleniu lokalizacji w zakresie terminalu – wydawanej na podstawie ustawy z dnia 23 kwietnia 2009 r. Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r.

ORGAN WŁAŚCIWY DO WYDANIA DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH regionalny dyrektor ochrony środowiska – w przypadku przedsięwzięć z I grupy tj.: dróg, linii kolejowych, napowietrznych linii elektroenergetycznych, instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych lub gazu, sztucznych zbiorników wodnych oraz przedsięwzięć realizowanych na terenach zamkniętych i na obszarach morskich, zmiany lasu niestanowiącego własności Skarbu Państwa na użytek rolny i przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego; starosta – w przypadku scalania, wymiany lub podziału gruntów; dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych – w przypadku zmiany lasu, stanowiącego własność Skarbu Państwa, na użytek rolny; wójt, burmistrz, prezydent miasta – w przypadku pozostałych przedsięwzięć. Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r.

UDZIAŁ ORGANÓW ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ W POSTĘPOWANIU OOŚ Zasięgnięcie opinii przed wydaniem postanowienia tzw. „screeningowego” i „scopingowego” : regionalnego dyrektora ochrony środowiska; państwowej inspekcji sanitarnej, tj. państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego w odniesieniu do następujących przedsięwzięć z I grupy: dróg, linii kolejowych, napowietrznych linii elektroenergetycznych , instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych lub gazu, sztucznych zbiorników wodnych lub państwowego powiatowego inspektora sanitarnego / państwowego granicznego inspektora sanitarnego w odniesieniu do pozostałych przedsięwzięć z I grupy oraz przedsięwzięć z II grupy. Opinie te wydaje się w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku o wydanie opinii. Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r.

UDZIAŁ ORGANÓW ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ W POSTĘPOWANIU OOŚ Przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach organ właściwy do jej wydania: uzgadnia warunki jej realizacji z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska; zasięga opinii Państwowej Inspekcji Sanitarnej (państwowy wojewódzki inspektor sanitarny, państwowy powiatowy inspektor sanitarny). Uzgodnienie oraz opinię w sprawie warunków realizacji przedsięwzięcia wydaje się w terminie 30 dni od dnia otrzymania dokumentów Decyzja środowiskowa jest wiążąca dla organu wydającego jedną z 14- tu wymienionych wcześniej decyzji administracyjnych Organ prowadzący postępowanie ooś zmierzające do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w uzasadnieniu tej decyzji podaje informacje w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie zostały uwzględnione uzgodnienia regionalnego dyrektora ochrony środowiska oraz opinie Państwowej Inspekcji Sanitarnej Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r.

Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r. UDZIAŁ SPOŁECZEŃSTWA Organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, podaje do publicznej wiadomości informacje o: przystąpieniu do postępowania ooś; wszczęciu postępowania; przedmiocie decyzji, która ma być wydana w sprawie; organie właściwym do wydania decyzji oraz organach właściwych do wydania opinii i dokonania uzgodnień; możliwościach zapoznania się z niezbędną dokumentacją sprawy oraz o miejscu, w którym jest ona wyłożona do wglądu; możliwości składania uwag i wniosków; sposobie i miejscu składania uwag i wniosków, wskazując jednocześnie 21-dniowy termin ich składania; organie właściwym do rozpatrzenia uwag i wniosków; terminie i miejscu rozprawy administracyjnej otwartej dla społeczeństwa (jeżeli ma być ona przeprowadzona); postępowaniu w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli jest prowadzone; Wydanej decyzji i możliwościach zapoznania się z jej treścią. Organ prowadzący postępowanie ooś zmierzające do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w uzasadnieniu tej decyzji podaje informacje o przeprowadzonym postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa oraz o tym w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie zostały uwzględnione uwagi i wnioski zgłoszone w trakcie 21 – dniowego udziału społeczeństwa; Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r.

Dziękuję za uwagę Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Departament Ocen Oddziaływania na Środowisko   ul. Wawelska 52/54 00-922 Warszawa tel. + 48 22 57 92 105 faks + 48 22 57 92 126 Frankfurt nad Odrą, 24 września 2009 r.