INKULTURACJA I PERSONALIZACJA Monika Trojanowska -Tomczak
Inkulturacja i personalizacja dobre wychowanie twórczość artystyczna Niejasność i nieścisłość słowa kultura. W tym przypadku używane w jak najszerszym rozumieniu
Inkulturacja i personalizacja Myśli Idee Rzeczy Reguły i normy Mówiąc kultura mam na myśli zarówno wytwory ducha jak i rąk. Warto dodać, że kultura jest systemem nieustających przekształceń i innowacji Całokształt wytworów „ducha” i wytworów „rąk”
Inkulturacja i personalizacja FUNKCJE KULTURY integracja ludzi, którzy jej podlegają i ją tworzą sterowanie zachowaniem się ludzi stymulacja rozwoju człowieka Najistotniejszą funkcją jest integracja. Jej Pochodna jest sterowanie zachowaniem (dana kultura przekazuje ideał człowieka, ideał swiata i w ten sposób steruje przekazując zalecane formy zachowania się). Stymulacja - Kultura wyznacza pozadane kierunki rozwoju np. ludzie uczą się jezyków nie tylko dlatego, ze są one uzyteczne, ale dlatego, że ich znajomość jest wysoko ceniona w danej kulturze
Inkulturacja i personalizacja Kultura jest piętnem, które człowiek nosi od początku do końca życia Fakt nosicielstwa kultury najłatwiej dostrzec, gdy człowiek przenosi się do innego kręgu kulturowego
Inkulturacja i personalizacja Podstawowe kategorie wytworów świat narzędzi komunikacja i przekazywanie informacji reguły i normy
Inkulturacja i personalizacja NARZĘDZIA Każdy przedmiot, który służy do osiągnięcia danego celu Narzędzia służące produkcji Narzędzia służące niszczeniu i zabijaniu Nie ma znaczenia czy jest to szczoteczka do zębów czy sonda kosmiczna, młotek czy lodówka. Narzedzia mogą być proste lub skomplikowane. Wyróżniono 2 kategorie, które najsilniej determinują losy ludzkie i charakteryzują kulturę współczesną. Pierwsza grupa służy bardzo silnie człowiekowi. Druga grupa: ich funkcją rzeczywistą jest zastraszanie a potencjalną zabijanie. Kultura staje się coraz bardziej destruktywna (a mniej konstruktywna) w miarę jak coraz więcej ludzi „słuzy” narzędziom nieszczenia (produkuje je, obsługuje)
Inkulturacja i personalizacja Nadmierna specjalizacja narzędzi pozostaje w sprzeczności z rozwojem twórczym osobowości Powrót do narzędzi i operacji bardziej prymitywnych zawsze wiąże się z poczuciem psychicznego dyskomfortu Narzędzi jest coraz wiecej i coraz bardziej różnorodnych, skomplikowanych. Nie jest to jednak do końca dobre
Inkulturacja i personalizacja REGUŁY I NORMY Porządkują ludzkie zachowanie Ujednolicają ludzką aktywność
Inkulturacja i personalizacja Nieznajomość reguł operacji narzędziami usuwa ludzi na margines społeczny
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura jedno- i wielowartościowa Jednowartościowa ideał świata i człowieka - jeden jednoznaczny dzieli świat na to co zgodne z ideałem (dobre) i niezgodne (złe) uniformizm, jednomyślność, posłuszeństwo Opisane wzory specjalnie zostały przedstawione jako skrajności . Zadne ze wzorów, które są opisane, nie funkcjonują rozłącznie. Istnieja ich kombinacje. Oczywiście nie każdy ze wzorów może istnieć w kombinacji z innym. Sami łatwo wykryjecie o które chodzi. Wzory te mogą dotyczyć kultury zarówno małej jednostki rodziny jak i jednostki tak dużej jak kultura narodowa. Nagradza się to co zgodne a każe to co niezgodne. Zakłada ona uniformizm
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura jedno- i wielowartościowa Wielowartościowa wiele ideałów świata i człowieka konieczność wyborów dopuszcza własny system wartości
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura rzeczy i idei Rzeczy ideał człowieka – businessman lub konsument ideał świata – rynek (popyt, podaż, reklama) wartości naczelne – przedmioty, posiadanie, spożywanie rywalizacja Kulturze tej towarzyszy rywalizacja
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura rzeczy i idei Idei ideał człowieka – twórca ideał świata – forum, wymiana wartości naczelne – wartości duchowe człowieka kooperacja Kulturze tej towarzyszy kooperacja
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura posiadania i zużywania Posiadania ideał – gromadzenie i zabezpieczenie zasobów wzór sukcesu – stale rosnące konto, stabilność posiadania wzorzec ascetyczny mentalność skąpca Gromadzenie dóbr materialnych i niematerialnych. Tendencja do poszukiwania rzeczy, których wartość rośnie z czasem. Patologiczny przykład – gromadzenie dzieł sztuki, żeby je schować. Kształtuje ona mentalność skąpca
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura posiadania i zużywania Zużywania ideał – intensywne używanie, spożywanie, przelotność wzór sukcesu – liczy się wielkość spożycia/zużycia wzorzec hedonistyczny mentalność rozrzutnika Postać skrajna – przelotność, płynność kontaktów, jednorazowość Tendencja – zdobywanie rzeczy o dużej wartości doraźnej, dostarczającej możliwie dużo przyjemności
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura stabilności i zmienności Stabilności teraźniejszość dalszym ciągiem wspaniałej przeszłości najlepsze to co było, co jest sprawdzone kult rutyny i perfekcji wzorzec nietolerancji odmienności
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura stabilności i zmienności Zmienności otwarcie na obce wpływy nastawienie na prowokowanie zmian kult eksperymentu, różnorodności, tolerancji
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Indywidualizm i kolektywizm Indywidualizm eksponowanie interesu jednostki życie pojmowane jako wyścigi rywalizacja, antyspołeczność, wrogość, egocentryzm KULtury te mają odmienne podejście do interesu jednostki. Skutkiem ulegania tej kulturze są takie cechy jak rywalizacja....
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Indywidualizm i kolektywizm Kolektywizm eksponowanie wspólnego interesu dobro wspólne nawet kosztem interesu jednostki kooperacja, podział pracy
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura otwartości i selektywności Otwartości nastawienie na wszechstronne informowanie człowiek dobrze poinformowany i ufający informacjom Kultury związane z informacją, jej przepływem Otwartości – za swobodnym przepływem informacji. Tendencja do racjonalnego działania o charakterze demokratycznego współdecydowania o losach kultury
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura otwartości i selektywności Selektywności konieczność selektywności informacji przed upowszechnieniem człowiek nie doinformowany i nieufny wobec informacji Za brakiem doinformowania i nieufnością idzie powszechna skłonność do wypełniania luk różnego rodzaju domysłami, plotkami i czasem irracjonalnymi interpretacjami
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura tolerancji i nietolerancji Tolerancji zezwala na odstępstwa od przyjętych standardów uznaje ryzyko błędu za wpisane w ludzkie działania wyzwala człowieka elastyczność Nie zakłada nieograniczonego zakresu dopuszczalnej zmienności, ale zezwala na pewne odstępstwa. Dopuszcza możliwość błedu. Wyzwalanie poprzez dawanie człowiekowi inicjatywy , zezwala na poszukiwanie i eksperymentowanie.
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Kultura tolerancji i nietolerancji Nietolerancji dążenie do jednomyślności, uniformizmu zniewalanie człowieka dogmatyzm niedopuszczanie możliwości błędu Dogmatyzuje sposób myslenia człowieka a wiec zniewala człowieka. Każdy błąd traktuje wręcz jako niebezpieczną dewiację. Skazana jest na stagnację a potem na stopniowe obumieranie
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Sentymentalizm i racjonalizm Sentymentalizm decyzje podejmowane w oparciu o sentymentalne racje zachowanie się człowieka warunkowane przez wierność, lojalność itp. dobroczynność, wyręczanie innych eksploatacja samego siebie Dla człowieka ważne są uczucia innych ludzi – czy doznają oni przyjemnosci czy przykrości. Swoje decyzje podejmują własnie w oparciu o to, jak poczuje się druga osoba.
Inkulturacja i personalizacja WZORY KULTURY Sentymentalizm i racjonalizm Racjonalizm decyzje i zachowanie się człowieka warunkowane przez kalkulację użyteczności, sensowność egocentryzm, manipulowanie innymi makiawelizm
Inkulturacja i personalizacja Inkulturacja = wrastanie w kulturę Bezdecyzyjny najczęściej proces asymilacji wartości kulturowych dzięki bezpośredniej z nimi styczności
Inkulturacja i personalizacja Inkulturacja i personalizacja – ludzka osobowość jako efekt wchłaniania się w kulturę Niemożliwa jest ucieczka od kultury Inkulturacja i personalizacja Asymilując kulturę człowiek zyskuje miejsce we wspólnocie społecznej. Nieefektywna asymilacja kultury lokuje człowieka na marginesie społecznym. Nie możliwym jest nie ulec inkulturacji
Inkulturacja i personalizacja Przejawy wrastania w kulturę Opanowanie języka otoczenia Nauka potrzeby przedmiotów i idei Opanowanie narzędzi i operacji Przejmowanie sposobów myślenia 1. Dzieki jezykowi człowiek zaczyna widzieć świat nie tylko tak jak dyktują mu zmysły, ale również tak jak widzą go inni ludzie. 2. Uzależnienie od elementów kultury np. prąd, winda, telewizor, internet 3. Im bardziej zaawansowana kultura tym większe jest bogactwo i różnorodność narzędzi oraz duża ich dostępność 4. Kultura oprócz tego że oferuje coś człowiekowi, to również naciska na niego. Ukierunkowuje człowieka na pewne wartości i reguły działania. Przejmując sposób myslenia , wartości itp. Uznawany przez ogół zbliżamy się do ideału człowieka preferowanego w danej kulturze
Inkulturacja i personalizacja Patologia nadmiaru koncentracja na ideałach idealistyczne oderwanie od rzeczywistości koncentracja na własnych przeżyciach jako lepszych od świata, który jest zły Inkulturacja i personalizacja to 1 z 10 składowych edukacji. Harmonia występuje , gdy żaden z 10 omawiamych procesów nie jest w nadmiarze, gdy żaden nie jest stłumiony i żaden nie góruje nad pozostałymi 9. Czyli każdy ma taki sam wpływ na osobowość.
Inkulturacja i personalizacja Patologia niedomiaru analfabetyzm kulturowy rozchwianie brak zasad, wartości
Inkulturacja i personalizacja Dziękuję za uwagę
Inkulturacja i personalizacja Bibliografia „Wprowadzenie do pedagogiki”, Praca zbiorowa pod redakcją T. Jaworskiej i R. Lepperta, Implus, 2001